w w w. o p e r o n . p l 1
Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM Geografia
Poziom podstawowy
Listopad 2009
Nr
zadania Prawid∏owa odpowiedê Punktacja
zadania Kryteria oceny 1. A. skansen im. J. ˚aka, B. Jaworówka, C. Mosorny Groƒ,
D. Sikorówka
2 Za rozpoznanie trzech obiektów – 1 pkt
Za prawid∏owe rozpoznanie wszystkich obiektów – 2 pkt 2. A. sygnaturowa (punktowa), B. zasi´gów (powierzchniowa) 1 Za podanie dwóch
prawid∏owych odpowiedzi – 1 pkt
3. Przyk∏adowe odpowiedzi:
Ze szczytu Diablak: hale, kosodrzewina, regiel górny, regiel dolny, pogórze
1 Za podanie nazw trzech pi´ter roÊlinnych – 1 pkt
4. Przyk∏adowe odpowiedzi:
park narodowy, rezerwat przyrody, pomnik przyrody
1 Za wymienienie dwóch nazw form ochrony przyrody – 1 pkt
5. 1460 m n.p.m. 1 Za poprawne odczytanie
wysokoÊci – 1 pkt 6. Obliczenia:
Na przyk∏ad:
1 cm – 0,5 km 10 cm – x km
x = = 5 km
Wynik: 5 km (5000 m) 10 cm . 0,5 km ––––––––––––––––––––
1 cm
2 Za zamian´ skali liniowej na skal´ mianowanà – 1 pkt Za podanie poprawnego wyniku – 1 pkt
7. Przyk∏adowe odpowiedzi:
Walory o charakterze przyrodniczym: ukszta∏towanie terenu (góry), lasy, êród∏o, rzeki
Walory o charakterze antropogenicznym: koÊció∏, schronisko PTSM, znakowane szlaki turystyczne, wyciàgi narciarskie, park narodowy
2 Za wymienienie walorów przyrodniczych – 1 pkt Za wymienienie walorów antropogenicznych – 1 pkt
8. Obliczenia:
22 VI: h = 90° – { + 23°27’= 90° – 49°40’+ 23°27’= 63°47’
22 XII: h = 90° – { – 23°27’= 90° – 49°40’– 23°27’= 16°53’
Odpowiedzi:
WysokoÊç S∏oƒca 22 VI: 63°47’
WysokoÊç S∏oƒca 22 XII: 16°53’
2 Za obliczenie wysokoÊci S∏oƒca w dniu 22 VI – 1 pkt
Za obliczenie wysokoÊci S∏oƒca w dniu 22 XII – 1 pkt
9. Obliczenie ró˝nicy wysokoÊci mi´dzy Diablakiem a Zawojà:
1725 m n.p.m. – 530 m n.p.m. = 1195 m Obliczenie ró˝nicy temperatur:
0,6°C – 100 m x – 1195
x = = 7,17°C, w przybli˝eniu 7,2°C Obliczenie temperatury na Diablaku:
4°C – 7,2°C = – 3,2°C 0,6°C . 1195 m ––––––––––––––––––––
100 m
2 Za obliczenie ró˝nicy wysokoÊci – 1 pkt Za obliczenie temperatury – 1 pkt
W kluczu sà prezentowane przyk∏adowe prawid∏owe odpowiedzi. Nale˝y równie˝ uznaç odpowiedzi ucznia, jeÊli sà inaczej sformu∏owane, ale ich sens jest synonimiczny wobec schematu, oraz inne odpowiedzi, nieprzewidziane w kluczu, ale poprawne.
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Geografia. Poziom podstawowy
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”
w w w. o p e r o n . p l 2
Nr
zadania Prawid∏owa odpowiedê Punktacja
zadania Kryteria oceny
10. 2 Za prawid∏owe podpisanie
trzech elementów – 1 pkt Za prawid∏owe podpisanie wszystkich elementów – 2 pkt
11. Przyk∏adowe odpowiedzi:
r´dzina, mada, gleba górska, gleba bagienna, gleba wulkaniczna
1 Za prawid∏owe podkreÊlenie trzech nazw gleb – 1 pkt 12. Przyk∏adowe odpowiedzi:
Obszar o najmniejszej sumie opadów: Pojezierze Kujawskie Uzasadnienie: cieƒ opadowy
Obszar o najwi´kszej sumie opadów: Karpaty Uzasadnienie: opad orograficzny
2 Za prawid∏owe wskazanie obszarów – 1 pkt Za prawid∏owe podanie uzasadnieƒ – 1 pkt
13. 2 Za prawid∏owe
przyporzàdkowanie trzech elementów – 1 pkt Za prawid∏owe przyporzàdkowanie
wszystkich elementów – 2 pkt 14. Wpisane kolejno: negroidalnej (czarnej) z mongoloidalnà
(˝ó∏tà), europeidalnej (bia∏ej), mongloidalnej (˝ó∏tej), negroidalnà (czarnà)
2 Za prawid∏owe uzupe∏nienie trzech wpisów – 1 pkt Za prawid∏owe uzupe∏nienie wszystkich wpisów – 2 pkt 15. A. dajka, B. batolit, C. lopolit, D. lakolit 2 Za prawid∏owe dopasowanie
trzech form – 1 pkt
Za prawid∏owe dopasowanie czterech form – 2 pkt 16. Przyk∏adowe odpowiedzi:
A. êród∏o dolinne wst´pujàce (podp∏ywowe, hydrostatyczne, ascensyjne), wyst´puje na dnie lub zboczu doliny, woda wyp∏ywa z warstwy wodonoÊnej pod wp∏ywem ciÊnienia hydrostatycznego
B. êród∏o szczelinowe zst´pujàce (descensyjne, grawitacyjne, sp∏ywowe), woda wyp∏ywa z powodu dzia∏ania si∏y cià˝enia, wyst´puje w miejscach, w których powierzchnia Ziemi przecina szczelin´ w litych ska∏ach
2 Za poprawne nazwanie êróde∏ – 1 pkt
Za wymienienie cech charakterystycznych – 1 pkt
17. Linia A – dezurbanizacja Linia B – suburbanizacja
Nazwa etapu urbanizacji – reurbanizacja/rewitalizacja
2 Za w∏aÊciwe podpisanie linii – 1 pkt
Za prawid∏owe okreÊlenie procesu – 1 pkt
18. Przyk∏adowe odpowiedzi:
Konsekwencje spo∏eczne: zwi´kszanie si´ udzia∏u
procentowego ludnoÊci w wieku poprodukcyjnym; starzenie si´
spo∏eczeƒstwa; zmniejszenie si´ ludnoÊci w wieku przedprodukcyjnym
Konsekwencje ekonomiczne: wzrost wskaênika obcià˝enia;
problemy bud˝etowe; problemy na rynku pracy
2 Za ka˝de wymienienie dwóch konsekwencji (tak˝e wy∏àcznie spo∏ecznych lub wy∏àcznie ekonomicznych) – po 1 pkt
I II III IV
B D C A
prze∏´cz
sto˝ek piargowy
˝leb graƒ
szczyt
Więcej arkuszy znajdziesz na stronie: arkusze.pl
Nr
zadania Prawid∏owa odpowiedê Punktacja
zadania Kryteria oceny 19. Przyk∏adowe odpowiedzi:
stosowanie nowych odmian roÊlin i zwierzàt; nowoczesne procesy produkcji ˝ywnoÊci
2 Za podanie ka˝dego rozwiàzania – po 1 pkt
20. Przyk∏adowe odpowiedzi:
A. j´czmieƒ, B. orzeszki ziemne/arachidy, C. burak cukrowy, D. len, E. kakao
2 Za prawid∏owe wpisanie trzech nazw roÊlin – 1 pkt Za prawid∏owe wpisanie wszystkich nazw roÊlin – 2 pkt 21. Przyk∏adowe odpowiedzi:
A. trzoda chlewna, B. byd∏o, C. byd∏o, D. trzoda chlewna, E. drób
2 Za wymienienie trzech hodowli – 1 pkt
Za wymienienie wszystkich hodowli – 2 pkt
22. Przyk∏adowe odpowiedzi:
Restrukturyzacja – zmiana profilu produkcji na przyk∏ad w przemyÊle odejÊcie od energo- i surowcoch∏onnych ga∏´zi.
Reprywatyzacja – proces polegajàcy na przywróceniu by∏ym w∏aÊcicielom prawa w∏asnoÊci (na przyk∏ad przedsi´biorstwo, nieruchomoÊç).
2 Za logiczne wyjaÊnienie ka˝dego poj´cia – po 1 pkt
23. Przyk∏adowe odpowiedzi:
fatalne rozwiàzania prawne dotyczàce sprzeda˝y produkowanej energii; szpeci krajobraz; powoduje szum i wibracje
1 Za przedstawienie dwóch argumentów – 1 pkt
24. Przyk∏adowe odpowiedzi:
A. chemiczny, celulozowo-papierniczy B. w∏ókienniczy, spo˝ywczy
C. metalurgiczny, hutnictwo
2 Za przedstawienie czterech przyk∏adów – 1 pkt
Za przedstawienie wszystkich przyk∏adów – 2 pkt
25. Przyk∏adowe odpowiedzi:
1. malejàca liczba podró˝nych 2. stare tory, stary tabor 3. rosnàce stawki przewozowe
1 Za podanie trzech przyczyn – 1 pkt
26. A. Norwegia, B. samochody, C. La Manche, D. wycieczkowiec, E. Sopot
2 Za podkreÊlenie trzech elementów – 1 pkt Za w∏aÊciwe podkreÊlenie wszystkich elementów – 2 pkt 27. Przyk∏adowe odpowiedzi:
Hydrosfera: zanieczyszczenie wód, sztuczna retencja Pedosfera: zakwaszanie gleb, przyspieszanie erozji gleb
2 Za ka˝de dwa prawid∏owo podane przyk∏ady – po 1 pkt
28. NAFTA, OPEC, MERCOSUR 1 Za podkreÊlenie czterech
skrótów – 1 pkt 29. A. ETA
B. Hiszpania (Baskonia w Hiszpanii)
2 Za poprawne podanie skrótu organizacji – 1 pkt
Za poprawne podanie nazwy kraju – 1 pkt
Geografia. Poziom podstawowy
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”