Z życia dawnego gimnazjalisty.
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń• zna przebieg zdarzeń w powieści Syzyfowe prace
• zna historię Polski
b) Umiejętności Uczeń
• potrafi pracować z tekstem literackim
• potrafi korzystać ze słowników
• rozumie konteksty historyczne i biograficzne powieści
2. Metoda i forma pracy
Zbiorowa, indywidualna, praca z tekstem, praca ze słownikiem
3. Środki dydaktyczne
Słowniki języka polskiego, słowniki wyrazów obcych, encyklopedie, leksykony, tekst powieści Syzyfowe prace S. Żeromskiego
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
1. Wyszukiwanie w encyklopediach i leksykonach biogramu Stefana Żeromskiego.
2. Odczytanie i wynotowanie elementów wspólnych biografii pisarza i zdarzeń z powieści (np. zubożała rodzina szlachecka, nauka w szkole wiejskiej, nauka w gimnazjum, Kielce, okolice Kielc).
b) Faza realizacyjna
1. Uczniowie pracują z tekstem powieści i wyszukują fragmenty przedstawiające zachowania młodzieży w gimnazjum.
2. Wspólne redagowanie krótkiej notatki. (załącznik 1)
3. Uczniowie wyszukują fragmenty przestawiające zachowania rodziców i nauczycieli.
4. Wspólne redagowanie notatki. (załącznik 2)
5. Praca indywidualna ze słownikami i wyjaśnianie znaczenia słów: lojalizm, marazm, oportunizm, konformizm. (załącznik 3)
c) Faza podsumowująca
1. Dyskusja nad zachowaniem młodych i dorosłych bohaterów wobec rusyfikacji.
2. Próba wyjaśnienia znaczenia tytułu powieści.
5. Bibliografia
1. Gałczyńska E., Jabłoński R, A słowa jak ziarna…, Zakład Wydawniczo- Usługowy, Płock 1995.
2. Matusiak B., Lekcje języka polskiego w gimnazjum, Stentor, Warszawa 2001.
3. Pękala B. Słowo o poloniście, Wyd. Uczelniane WSP, Bydgoszcz 1999.4. Żeromski S., Syzyfowe prace, Wyd. Zielona Sowa, Kraków 1999.
6. Załączniki
Załącznik 1
Młodzież- bunt indywidualny, czytanie zabronionych książek, kółka samokształceniowe, posługiwanie się językiem polskim mimo zakazów, rzadko uleganie rusyfikacji,
Załącznik 2
Dorośli- nieświadomy bunt rodziców w Owczarach, uleganie rusyfikacji, lęk przed utratą posady, brak sprzeciwu wobec działań rusyfikatorów, bezmyślne przestrzeganie praw zaborcy,
Załącznik 3
lojalizm- przestrzeganie prawa, praworządność, wierność władzy marazm- bezwład, zastój,
oportunizm- postawa człowieka kierujacego się tym, co dla niego korzystne
konformizm- bezkrytyczne podporządkowanie się obowiązującym normom, przystosowanie się do czegoś
7. Czas trwania lekcji
45 min.
8. Uwagi do scenariusza
