1. Jak pisać przemówienie i jak je wygłaszać – teoria i praktyka
a. 1. Cele lekcji
i. a) Wiadomości Uczeń:
• zna rodzaje przemówień,
• wie, kto to jest orator,
• wskazuje pozawerbalne zachowania mówcy, ma świadomość ich wagi i znaczenia w procesach komunikacji,
• pamięta o trzech zasadach sformułowanych w starożytności, a mówiących, że wygłaszana przemowa ma uczyć, zachwycać i poruszać.
ii. b) Umiejętności Uczeń:
• określa styl i formę danego przemówienia,
• przygotowuje i wygłasza przemowę na podany temat.
b. 2. Metoda i forma pracy
Uczniowie oglądają fragment filmu Danton Andrzeja Wajdy.
Metoda ekspresywna: uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami związanymi z wygłaszaniem przemówień.
W formie wykładu: nauczyciel prezentuje teorię dotyczącą dobrego przygotowania się i wygłoszenia przemówienia.
Metoda praktyczna: uczniowie przygotowują i wygłaszają przemówienia.
c. 3. Środki dydaktyczne
1. Danton w reżyserii Andrzeja Wajdy.
2. Słownik języka polskiego.
d. 4. Przebieg lekcji
i. a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel przedstawia uczniom fragment Dantona Andrzeja Wajdy zawierający wystąpienie
polityczne jednego z bohaterów filmu. Uczniowie po obejrzeniu fragmentu oceniają
przemówienie zarówno pod względem jego treści, jak i sposobu wygłoszenia. Opisują reakcje publiczności, wskazują na środki, jakie zastosował orator w celu nawiązania kontaktu
z audytorium.
ii. b) Faza realizacyjna
Nauczyciel pyta uczniów, czy mieli kiedyś okazję wygłaszać przemówienie przed większą grupą słuchaczy. Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami w tym zakresie. Wymieniają sytuacje, w których wygłaszane są przemówienia.
Uczniowie wyjaśniają znaczenie terminu: orator (odnajdują definicję w słowniku języka polskiego). Nauczyciel opowiada o zasadach przemawiania wypracowanych przez teoretyków retoryki w starożytności.
Nauczyciel mówi o tym, jak należy przygotowywać przemówienie, na jakie aspekty należy zwracać szczególną uwagę. Uczniowie przygotowują własne propozycje.
Nauczyciel omawia znaczenie pozawerbalnych zachowań mówcy. Zwraca uwagę uczniów na to, że nie tylko treść, ale również sposób jej przekazania decydują o pozytywnej lub
negatywnej reakcji publiczności na przemówienie.
iii. c) Faza podsumowująca
W formie swobodnej wymiany zdań uczniowie przedstawiają swoje propozycje dotyczące cech dobrego mówcy i warunki, jakie powinno spełniać dobre przemówienie.
e. 5. Bibliografia
1. Kuziak M., Rzepczyński S., Jak pisać?, Park, Bielsko-Biała 2001.
2. Uniwersalny słownik języka polskiego, pod red. S. Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
f. 6. Załączniki
i. Zadanie domowe
Przygotuj przemówienie z okazji rozpoczęcia (lub zakończenia) roku szkolnego. Wygłosisz je na oficjalnej gali, na której będą obecni uczniowie, nauczyciele, dyrekcja szkoły oraz
zaproszony przez nią premier Rzeczpospolitej. Twoje wystąpienie nawiązujące do oczekiwań i nadziei związanych z nowym rokiem szkolnym (lub stanowiące podsumowanie właśnie zakończonego roku szkolnego) będzie trwało około 5 minut. Możesz je przygotować
w formie pisemnej, ale Twoim zadaniem jest je wygłosić, a nie przeczytać. Pamiętaj o trzech zasadach, jakie starożytni stawiali oratorowi: uczyć, zachwycać, poruszać.
g. 7. Czas trwania lekcji
45 minut
h. 8. Uwagi do scenariusza
brak
