Zamek w Słupsku
Ochrona Zabytków 16/1 (60), 53
1963
W ie lki M ły n w G dań
sku
Z am ek w S łu p sk u
Z a m ek w Oporowie
w y m z k o n k u rsem o k o liczn o ścio w y m . N a p o d k reślen ie z a słu g u je tu sp e c ja ln ie c e n na in icja ty w a , ja k ą b y ło w y d a n ie k ilk u d z ie się c io str o n ic o w e g o ilu str o w a n e g o b iu le ty n u „O pieka nad z a b y tk a m i” z m a teria ła m i op ra co w a n y m i przez sp o łeczn y ch o p ie
k u n ó w za b y tk ó w . .
W ob ręb ie m ia sta W a r s z a w y ak cja w o k r e sie „D ni O chrony Z a b y tk ó w ” sk o n cen tro w a ła się g łó w n ie na prasie, rad iu i te le w iz ji. Z o rg a n izo w a n o ró w n ie ż w y ja zd a u to k a ro w y do k ilk u ob iek tów .
W Z i e l o n e j G ó r z e , poza ak cją p ra so w ą i rad iow ą, sto so w a n o ró w n ie ż p o czto w y stem p el o k o liczn o ścio w y oraz przek azan o d w ó m szk ołom ty s ią c le c ia k o m p lety op racow an ych fo to g r a fii z a b y tk ó w w ojew ódzitw a. Z jazd O p iek u n ó w S p o łe c z n ych odbył się w d n iu 10.VI. i p o łą czo n y b y ł z o b jazd em a u to k a ro w y m n a jw y b itn iejszy ch o b iek tó w w p ółn ocn ej c z ę śc i w o je w ó d z tw a . P rzy w sp ó łu d z ia le M in i sterstw a K u ltu ry , Z arządu W ojew ó d zk ieg o TRZZ i P T T K o g ło szo n o na ła m a ch „G azety Z ie lo n o g ó r sk ie j” k o n k u rs pt. „P ałace czek a ją na n a s”, k tóry m ia ł n a celu w c ią g n ię c ie sp o łeczeń stw a do p rob lem u za g o sp o d a ro w a n ia n ie u ż y tk o w a n y ch o b ie k
tó w arch itek to n iczn y ch . M. Pa.
lii#'
P och od zący z X V I w ie k u , u sy tu o w a n y na m ałej w y se p c e rzek i M o tła w y , z o sta ł zn iszczo n y w czasie d zia ła ń w o je n n y c h w 1945 r. P o zo sta ły je d y n ie m u ry k a p i- teln e. Z ok a zji „D ni G d a ń sk a ”, w ram ach ob ch od ów „ M illen iu m ” b u d y n ek zo sta ł od rem on tow an y na z lec en ie M iejsk iej R ady N arod ow ej w G dańsku k o sztem b lisk o 4 m ilio n ó w zło ty ch (w g p ro jek tu inż. J. C hrzan ow icza, PK Z G dańsk). U zu p ełn io n o u b y tk i w m urach, założon o n o w ą w ię ź b ę d ach ow ą. K ą t n a ch y len ia p o ła ci d a ch o w y ch odtw orzon y został w g za ch o w a n eg o c zęścio w o szczy tu b u d yn k u , ś w ie tlik i w dachu zap ro jek to w a n e z o sta ły — ze w z g lę d u na b rak p rzek a zó w ik o n o g ra ficzn y ch — w g a n a lo g ii do in n y ch b u d y n k ó w teg o typ u . U p orząd k ow an o o toczen ie, z a ch o w u ją c p rzep ły w w o d y pod b u d yn k iem . W jed n o p rzestrzen n y m w n ętrzu zn a la zła p o m ie szczen ie, o tw a rta w dniu 22 lipca, w y sta w a pt. „P olsk a na m o rzu ”. W d a lszy m c ią g u p ro jek tu je się ad ap tację b u d y n k u na sa lę w id o w isk o w ą lub dom pracy tw ó r c z e j. R ó w n o cześn ie p rzy stą p io n o do prac p rzy o d b u d ow ie M ałego M łyna, g d z ie z n a j dzie p om ieszczen ie S to w a r z y sz e n ie W ęd k arsk ie. M. Pa.
W zn iesion y w p oczątk ach X V I w ie k u p rzez k się c ia B o g u sła w a X , p rzeb u d o w a n y b y ł n a stęp n ie w latach 1580— 1587 p rzez ks. Jana F ryd eryk a (b u d ow n iczy W ilh elm Z acharias) i u ży tk o w a n y jak o rezy d en cja aż do cza só w pruskich. W 1731 r. o g o ło c o n y z w y str o ju w X IX w ie k u p rzerob ion y zo sta ł na m ag a zy n y ; ozn iżon o w te d y w ie żę do w y so k o śc i b ry ły korpusu.
B u d yn ek u sy tu o w a n y je st w pob liżu d aw n ej od n ogi rzek i Słu p i, k tórej lik w i d ację p r o jek to w a ły w ła d z e m iejsk ie. Jed n a k ze w z g lę d u na n ie b e z p ie c z e ń stw o z a k łó cen ia sto su n k ó w h y d ro sta ty czn y ch teren u , a ty m sa m y m za grożen ie p o sa d o w io nego na ru szcie d r e w n ia n y m zam ku, projek t odrzucono.
P race za b ezp iec za ją ce p rzep row ad zon e zo sta ły w la ta ch 1951— 1953. A k tu a ln y p ro jek t a d a p ta cji b u d yn k u (inż. A dam S te fa n o w icz, P K Z G dańsk) s ta ł się p o d sta w ą do rozp oczęcia prac rem o n to w y ch w 1959 r. O b ejm u ją one w z m o c n ie n ie ścia n w ień ca m i stro p ó w że lb e to w y c h , w z m o cn ien ie skarp, o d b u d ow ę zn iszczo n y ch k o n d y g n a cji w ie ż y i p rzy k ry cie jej n o w o p ro jek to w a n y m h ełm em , in sta la c je , k o n se r w a c ję za ch o w a n y ch sk le p ie ń k rzy żo w y ch w p iw n ica ch oraz k la tc e sch o d o w ej. Z a k o ń czen ie prac p rzew id zia n e jest w 1964 r. Z am ek p rzezn aczon y je s t n a p o m ie szczen ie m u zeu m r e g io n a ln eg o (ok. 1000 m2 p o w ierzch n i u ży tk o w ej). F. P.
Z am eczek w O porow ie, w z n ie sio n y za p ew n e przez a rcyb isk u p a O p o ro w sk ieg o w latach 1434— 49, p rzeb u d o w a n y w X V II i X IX w ie k u za ch o w a ł bardzo p r z e jr z y ście sw ój z w a r ty u k ład za b u d o w y w czw orob ok . P ro w a d zo n e o b ecn ie p race rem o n to w e i k o n serw a to rsk ie m ają na celu m. in. r ó w n ież u su n ię c ie X I X -w ie c z n y c h p r z y b u d ów ek i k o n se r w a c ję za ch o w a n y ch e le m e n tó w w y stro ju . N ależą do n iego, p rzed e w szy stk im , o d k ry te o sta tn io trzy b e lk o w a n e strop y — p rzy k ry w a ją ce sa le p iętra b u d yn k u m ie sz k a ln e g o oraz p o m ieszczen ia w d a w n ej w ieży . P o k ry te są o n e p ra w ie ca łk o w ic ie b a rw n ą p o lich ro m ią o m o ty w a c h ro ślin n y ch i pochodzą p ra w d o p o d o b n ie z p ierw szej p o ło w y X V II w iek u . Strop y, d zięk i sw e j a u ten ty czn o ści i d ob rem u s t a n o w i z a ch o w a n ia sta n o w ią n ader cen n y zesp ół. W n a jb liższy m cza sie p rzew id zia n a
