FIZYKA – KLASA VII
Można sobie ten dokument wydrukować, wykasować co niepotrzebne i wkleić do zeszytu.
To jeszcze proszę dopisać do poprzedniej lekcji, brakło nam czasu na jedną definicję:
Ruch jednostajny prostoliniowy – to ruch, w którym ciało pokonuje jednakowe odcinki drogi, w takich samych odstępach czasu, a torem jest linia prosta.
Zadanie domowe:
Książka, str. 133, zad. 1 (a, b), 2, 3.
13.03.2020r.
Lekcja Temat: Ruch prostoliniowy zmienny.
Na lekcji dowiemy się jaki ruch nazywamy ruchem niejednostajnym, poznamy ruch jednostajnie zmienny oraz przyspieszenie i jego jednostkę.
Z poprzedniej lekcji powinniście pamiętać jaki ruch nazywamy ruchem jednostajnym.
Nietrudno więc się domyślić, że istnieje również ruch niejednostajny, czyli zmienny.
Ruch niejednostajny to taki, w którym wartość prędkości się zmienia.
Przykładem takiego ruchu może być np. start samolotu.
Do opisu ruchu niejednostajnego niezbędne będą takie pojęcia jak: prędkość chwilowa i średnia wartość prędkości.
PRĘDKOŚĆ CHWILOWA to prędkość ciała w danej chwili.
Wskazuje ją np. prędkościomierz w samochodzie.
ŚREDNIA WARTOŚĆ PRĘDKOŚCI (inaczej PRĘDKOŚĆ ŚREDNIA) to iloraz całkowitej przebytej drogi i czasu trwania ruchu.
Inaczej możemy to zapisać:
średnia wartość prędkości= ł
ł
Prędkość oznaczamy jako v, czyli wzór na średnią wartość prędkości, to:
vśr=
gdzie s to całkowita droga, a t to całkowity czas.
Na tej lekcji zajmiemy się szczególnym przypadkiem ruchu niejednostajnego – ruchem jednostajnie przyspieszonym.
Ruch jednostajnie przyspieszony to taki ruch, w którym prędkość w każdej kolejnej sekundzie zwiększa się o taką samą wartość.
Przykładem takiego ruchu może być lokomotywa, która gdy rusza ze stacji jej prędkość wzrasta w każdej kolejnej sekundzie o taką samą wartość, aż do momentu, gdy osiągnie maksymalną wartość. Np. jeśli pociąg porusza się ruchem jednostajnie przyspieszonym ma po pierwszej sekundzie ruchu 0,5m/s, to po drugiej sekundzie ruchu ma prędkość 1m/s, po trzeciej 1,5m/s itd.
PRZYSPIESZENIEM nazywamy stosunek przyrostu prędkości do czasu, w którym ten przyrost nastąpił.
Przyspieszenie oznaczamy a i obliczamy ze wzoru:
przyspieszenie = ę ść ń ę ść ą
ę ś = ę ś
ę ś
czyli: a = = △
△
Jednostką przyspieszenia jest:
[a] = =
Podstawiając dane z naszego przykładu z przyspieszaniem pociągu otrzymamy działanie:
a = , = 0,5
Przyspieszenie jest wielkością wektorową i oznaczamy je symbolem: →
Symbolem △ (delta) oznaczamy w fizyce zmianę (różnicę) wielkości fizycznej:
− jeżeli litera v oznacza prędkość, to △v jest zmianą prędkości,
− jeśli litera t oznacza czas, to △t oznacza przedział czasu.
Zatem przyspieszenie pociągu, który po 4s od startu osiągnął prędkość 2 wynosi:
a = △ = = = 1 . = = 0,5
Oznacza to, że prędkość pociągu w każdej sekundzie wzrasta o 0,5 .
Dalsza część na następnej udostępnionej lekcji.
