Ruch prostoliniowy jednostajnie opóźniony
W ruchu przyspieszonym w trakcie ruchu wartość prędkości rośnie, natomiast w ruchu opóźnionym wartość prędkości maleje.
W ruchu jednostajnie opóźnionym przyspieszenie jest stałe, co oznacza, że w jednakowych odstępach czasu prędkość maleje o taką samą wartość.
Poniższy rysunek przedstawia wykresy zależności prędkość i drogi od czasu dla takiego ruchu, a pod wykresami macie wzory opisujące odpowiednie wielkości.
v = v
0− a⋅t s = v
0⋅ t− a⋅t
22
Dla każdego wykresu zależności v(t) pole figury pod wykresem odpowiada drodze przebytej przez ciało.
Jeśli wykorzystamy elementarną geometrię i obliczymy pole pomarańczowego trapezu, to dostaniemy wzór na drogę w dowolnym ruchu jednostajnie zmiennym:
s = v
0+ v 2 ⋅t
Ten wzór jest prawdziwy zarówno dla ruchu
jednostajnie przyspieszonego, jak i dla ruchu jednostajnie opóźnionego.
Ruchem opóźnionym jest na przykład hamowanie samochodu. Trzeba pamiętać jednak, że zanim kierowca zacznie hamować najpierw musi zareagować. Oznacza to, że przez pewien czas po zauważeniu przeszkody samochód porusza się ruchem jednostajnym, a dopiero później ruchem jednostajnie opóźnionym. Przedstawia to poniższy wykres.
W efekcie cała droga zatrzymania ma w takim przypadku długość ok. 34 m, chociaż w trakcie hamowania pojazd przejedzie około 20 m.