Czujnik światła zawierający przetwornik a/c ogranicza zużycie baterii umożliwiając regulację podświetlenia w sprzęcie przenośnym.

TECHNIKA SATELITARNA W NAWIGACJI ZMIANA NADAJNIKA TV W WARSZAWIE

TUNER TVB-S/T MULTYMEDIA TS-1 WYŚWIETLACZE OLED

CZUJNIKI ŚWIATŁfe

w r z e s i e ń 2008

Omawiamy najpopularniejszy obecnie system nawigacji sate-

litarnej GPS, stosowany zarów- no do celów wojskowych, jak

i cywilnych.

Czujnik światła zawierający przetwornik a/c ogranicza zuży- cie baterii umożliwiając regula- cję podświetlenia w sprzęcie przenośnym.

10

Samodzielnie zmontowaną bramkę wykorzystującą promieniowanie podczerwone można zastosować np. do liczenia wchodzących osób.

16

Przedstawiamy zastosowania wyświetlaczy OLED w sprzęcie wideo.

Łącze HDMI jest coraz częściej stosowane w sprzęcie audio- wideo. Do tworzenia instalacji

składających się z kilku urządzeń, pomocne będą kable, przedłużacze, rozdzielacze i przełączniki.

Zamieszczamy test hybrydowego odbiornika MultyMedia TS-1 zawierają- cego w jednej obudowie tu- nery DVB-T i DVB-S.

30

Ą

Z KRAJU i ZE ŚWIATA

Ekran jak tapeta 6 HKTDC Hong Kong Electronics Fair—

największe Azjatyckie Targi Elektroniczne 7

Miliomomierz 3540 7 Tanie mikrokontrolery z USB 7

Podróże z Nokią 22

TELEKOMUNIKACJA

Technika satelitarna w nawigacji 8

PODZESPOŁY

Czujniki światła z wyjściem cyfrowym 10 Przetwornice impulsowe serii R-78XX 20

MIERNICTWO

Przenośne multimetry cyfrowe

w cenie od 200 do 600 zł (2) 11

Z PRAKTYKI

Kierunkowskazy do roweru 15 Bramka na podczerwień 16

SIĘGAMY DO PODSTAW

Prostowniki synchroniczne w przetwornicach

dwutaktowych 18

Przegląd wydawnictw 6,22

Aft.

W

AKTUALNOŚCI

Telewizory LG5000 Fuli HD z eksperckim

trybem AV Sport 24 Hybrydowe tunery X3MTV 24

Wakacyjne kino N gratis w telewizji

nowej generacji 25 Jednoczęściowe kino domowe Philips

HTS8140 Ambisound 25

POZNAJEMY SPRZĘT Polimerowa elektronika -

wyświetlacze OLED (2) 26 Instalacje z HDMI (1) 29

OCENY UŻYTKOWNIKÓW

Tuner DVB-S/T MultyMedia TS-1 30 Kamera wideo DVD Panasonic VDR-D50EP 32

PORADY

Zmiana nadajnika TV w Warszawie 34

%

I ZE ŚWIATA

7

HKTDC HONG KONG ELECTRONICS FAIR (JESIENNA EDYCJA) NAJWIĘKSZE AZJATYCKIE TARGI ELEKTRONICZNE

Od 13 do 16 października w Hongkongu będzie trwać 28 Jesienna Edycja Targów Elektronicz- nych. Organizowana przez Radę Rozwoju Han- dlu Hongkongu (HKTDC) impreza zgromadzi ponad 2500 wystawców. Dzięki wieloletniej tradycji i niespotykanym rozmiarom wysta- wa cieszy się ogromną popularnością - w ze- szłym roku odwiedzito ją ponad 58 tys. osób ze 160 krajów. Podobnie jak do tej pory miej- scem wystawy będą usytuowane w centrum miasta Hong Kong Convention and Exhibi- tion Centre oraz Hong Kong Exhibition Centre.

Wśród kategorii wystawianych produktów znajdą się m. in.:

• Sprzęt audio-wideo • Sprzęt cyfrowy

• Urządzenia do użytku domowego • Akce- soria elektroniczne • Elektronika do samocho- du & GPS (NOWE) • Sprzęt multimedialny

& Gry elektroniczne • Automatyka biurowa

• Zabezpieczenia • Telekomunikacja. Rów- nocześnie z Targami Elektronicznymi odbę- dzie się impreza eiectronicAsia - platforma wymiany części, elektroniki, linii montażowych, serwisów oraz technologii. Obydwie wystawy będą stanowić dla międzynarodowych na- bywców wyjątkową okazję nawiązania no- wych kontaktów biznesowych i zdobycia wie- lu cennych doświadczeń. Sektor elektroniki co roku wnosi ogromny wktad w gospodarkę Hongkongu - elektronika to najlepiej zarabia-

EMHCTDC

Hong Kong Electronics Fair (Autumn Edition)

S i l t l l ł l f p l

eiectronicAsia

jący towar eksportowy, który w zeszłym roku stanowił około 50% całego eksportu. Dodatko- w o prognozy na rok 2008 wskazują na dalszy, dynamiczny rozwój tej części przemysłu.

Świadczy o t y m chociażby fakt, że w przecią- gu pierwszych czterech miesięcy eksport elek- troniki osiągnął wartość 58,4 milionów dolarów i tym samym w porównaniu z ubiegłym rokiem

wzrosło 14%. (0 Więcej informacji o targach można uzyskać na stronie

www. hktdc. com/hkelectronicsfairae oraz w warszawskim biurze HKTDC; email: warsaw. consultant@tdc. org. hk; tel.

(0 22) 830 05 52

MILIOMOMIERZ 3540

Japońska firma HIOKI produkuje miliomo- mierz 3540 przeznaczony zarówno do „ręcz- nych" pomiarów laboratoryjnych, jak i pracy w zautomatyzowanych systemach pomiaro- wych. Miliomomierz charakteryzuje się szyb- kim próbkowaniem (16 razy na sekundę), kompensacją temperaturową z użyciem son- dy rezystancyjnej, komparatorem przydatnym w sortowaniu elementów oraz szeregiem wer- sji o różnych funkcjach użytkowych. Ekono- miczną wersją tego przyrządu jest miliomo- mierz 3540 oferowany bez interfejsów.

Przyrząd wykorzystuje do pomiaru rezystancji metodę czteroprzewodową eliminującą rezy- stancję doprowadzeń i zapewniającą dokład- ność ±0,1%. Użytkownik miliomomierza ma do dyspozycji siedem podzakresów pomia- rowych rezystancji: 10 juQ, 100 p f i , 1 m f i ,

10 mQ, 100 mQ, 1 D. i 10 Rozdzielczość wskazania na dolnym podzakresie jest rów- na 10 LIH, a na górnym 10 Podzakresy po- miarowe wybiera się automatycznie lub ręcz- nie. Czas odpowiedzi przy pomiarze „czystej"

rezystancji wynosi ok. 100 ms. Przy zastoso- waniu funkcji komparatora korzysta się z we- wnętrznej pamięci miliomomierza, zapisując w niej dane konfiguracyjne w siedmiu tabli- cach. Dostępne tryby komparatora to Hi-Lo, IN i REF-%. Nietypową, choć przydatną własno- ścią miliomomierza jest podwójne zasilanie - miliomomierz może pracować przy zasilaniu z sieci 230 V lub z sześciu baterii LR6 (maksy- malny czas pracy 18 h). Obok ekonomicznej wersji miliomomierza producent oferuje wer- sje różniące się typem zainstalowanego in- terfejsu: 3540-01 (BCD), 3540-02 (Centronics),

3540-03 (RS-232C). W wersjach tych jest też montowany standardowo interfejs zewnętrz- nego sterowania z wejściami TTL i wyjściami typu otwarty kolektor. Z przyrządem jest do- starczany komplet przewodów pomiarowych 9287 zakończonych chwytakami krokodylowy- mi i sonda temperaturowa (platynowa). Jako opcje są oferowane różnorodne przewody pomiarowe o różnej długości i zakończeniach pomiarowych (sondy igłowe, chwytaki). (lh)

Informacje: Labimed Electronics Sp. z o. o., tel. /faks (022) 649 94 52, www. labimed. com. pl, labimed@labimed. com. pl

TANIE MIKROKONTROLERY Z USB

Firma Microchip oferuje tanie mikrokontrole- ry 8-bitowe PIC z interfejsem USB. Nowe ukła- dy PIC18F13K50 i PIC18F14K50 należą do naj- tańszych mikrokontrolerów z USB produkowa- nych przez tę firmę, choć mają wiele funkcji niespotykanych zwykle w takich wersjach.

Cechą korzystną dla konstruktorów jest połą- czenie standaryzowanego interfejsu USB z in- nymi protokołami interfejsów szeregowych.

Mikrokontrolery PIC18F1XK50 zawierają obok USB 2.0 interfejsy l2C, SPI i UART, co umożli- wia przesyłanie danych między USB a innymi osadzonymi sieciami szeregowymi. Zawiera- ją one ponadto 10-bitowy, 9-kanałowy prze- twornik a/c oraz podwójne komparatory z prze- rzutnikiem RS typu zatrzask, co z kolei umoż- liwia użytkownikom przetwarzanie sygnałów wejściowych pochodzących z różnego typu czujników, od temperatury i wilgotności do po- jemnościewą-dotykowych. Z dodatkowych właściwości mikrokontrolerów warto wymie- nić wykrywanie hosta USB, gdzie odpowied-

nio skonfigurowany mikrokontroler przechodzi w stan uśpienia lub inny tryb zarządzania zasi- laniem w sytuacji, gdy nie ma nawiązanego po- łączenia USB. Aby korzystać z jeszcze innych funkcji oszczędzania zużycia energii, można sterować nowe mikrokontrolery sygnałem ze- garowym zarówno wewnętrznym, jak i ze- wnętrznym za pomocą płynnego przełącza- nia „w biegu". Mikrokontrolery zaprojektowa- no do pracy w zakresie napięć zasilania od 1,8 do 5,5 V i do zasilania z różnorodnych źró- deł m. in. z baterii, akumulatorów i interfej- sów USB. Mikrokontroler PIC18F13K50 wypo- sażono w 8 kB pamięci flash i 512 B pamięci RAM, a PIC18F14K50 w odpowiednio 16 kB i 768 B. Oba układy mają też nieulotną pa- mięć EEPROM o pojemności 256 B przezna- czoną do gromadzenia danych. Projektowa- nie urządzeń z PIC18F14K50 wspomagają dwa nowe zestawy narzędziowe. Zestaw DM16421 zawiera m. in. płytki drukowane (w tym też kompletne), programator/debuger PICkit

2 i płytę CD z samouczkiem, drugi - „ekono- miczny" - nie zawiera PICkit 2. Do projektowa- nia aplikacji z mikroprocesorami rodziny PIC18F1XK50 można też użyć wcześniej do- stępnych narzędzi MPLAB IDE firmy Microchip, przy czym stos oprogramowania USB jest dostępny bez opłat na stronie internetowej tej firmy. Nowe mikrokontrolery są dostępne w 20-końcówkowych obudowach typu SSOR

SOIC, PDIP i QFN 5x5 mm. (lh) Informacje: Gamma Sp. z o. o. tel. (022) 862 75 00,

e-mail: info@gamma. pl, www. gamma, pl

^

TECHNIKA SATELITARNA W NAWIGACJI

Najpopularniejszy obec- nie system nawigacji sa- telitarnej GPS jest zarzą- dzany przez połączone biuro Navstar zfożone z przedstawicieli sif po- wietrznych, lądowych, marynarki, piechoty mor- skiej, straży przybrzeż- nej, kwatery gfównej NATO i Australii.

T

echnika satelitarna rozwija się już od ponad 40 lat. Głównym użytkowni- kiem stosowanych rozwiązań jest telekomunikacja, a podstawowym atutem jest możliwość szybkiego rozwijania sieci telekomunikacyjnych na dużych obsza- rach geograficznych, które nie są obsługi- wane przez sieci naziemne. W y m o w n y m przykładem może być telewizja cyfrowa, dla której satelity stanowią podstawowe medium rozwoju sieci dystrybucyjnej i do- stępowej. Obecnie ok. 100 min indywi- dualnych użytkowników płatnych deko- derów korzysta z takiego sposobu odbio- ru programów telewizyjnych, niezależnie od sieci odbioru zbiorowego telewizji ana- logowej.

Użytkownicy techniki satelitarnej

Na rys. 1 przedstawiono dziedziny gospo- darki, w których wykorzystuje się techni- kę satelitarną. Czołową pozycję zajmuje tu- taj szeroko rozumiana telekomunikacja, której użytkownikami są zarówno agendy rządowe, jak i użytkownicy indywidualni.

Trzy główne grupy zastosowań to: nawi- gacja, łączność i teledetekcja.

Z punktu widzenia użytkowników indywi- dualnych największe znaczenie mają nawi- gacja i łączność, teledetekcja bywa stoso- wana w badaniach naukowych.

Telewizja cyfrowa (DVB-S), dostęp szero- kopasmowy do Intenetu, telefonia sateli- tarna i telewizja mobilna na dobre zado- mowiły się jako media wykorzystujące technikę satelitarną. Ostatnio stała się po- pularna nawigacja satelitarna. Mimo, iż w krajach Europy Zachodniej była stoso- wana już od wielu lat, to w Polsce zaczę- ła zdobywać sobie zwolenników dopiero

ostatnio. Przyczyną tego byt brak dobrych map cyfrowych.

Nawigacja satelitarna

System GPS Navstar oznacza zespół sate- litów, krążących na orbitach 20200 km nad Ziemią. Pierwszy satelita systemu zo- stał umieszczony na orbicie w styczniu 1978 r., a w lipcu 1995 r. system uzyskał pełną sprawność operacyjną. Decyzją Kongresu USA, system GPS został do- puszczony do zastosowań cywilnych.

Obecnie jest zarządzany przez połączone biuro Navstar złożone z przedstawicieli sił lądowych, powietrznych, marynarki, pie- choty morskiej, straży przybrzeżnej, US Defence Mapping Agency, kwatery głów- nej NATO i Australii.

Satelita Navstar składa się z kilku podsta- w o w y c h zespołów:

• Zespół wprowadzania na orbitę, służą- cy do wprowadzania satelity z orbity par- kingowej, na której został umieszczony przez rakietę nośną, na kołową orbitę ro- boczą.

• Zespół kontroli wysokości i prędkości, utrzymujący korpus satelity w odpowied- nim położeniu względem Ziemi i Słońca.

• Zespół śledzenia i kontroli, obejmują- cy wszystkie układy służące do telemetrii,

aktywnej lokalizacji, zdalnego sterowania i kontroli systemów satelity.

• Zespół nawigacyjny - urządzenia reali- zujące zasadnicze zadania satelity Navstar, czyli utrzymywanie czasu oraz generowa- nie i emitowanie sygnałów SPS (standar- dowych) i PPS (precyzyjnych).

• Zespół wykrywania w y b u c h ó w jądro- wych dysponujący czujnikami promienio- wania X, detektorem impulsu elektroma- gnetycznego i radiometrem optycznym.

• Zespół kontroli termicznej zapewniają- cy izolację termiczną urządzeń satelity od ekstremalnych warunków panujących na wysokich orbitach.

• Blok zasilania - dwie baterie słoneczne o wspólnej powierzchni 7,25 m2 i mocy 700 W; w czasie gdy satelita znajduje się w cieniu Ziemi zasilanie zapewniają trzy akumulatory niklowo-kadmowe o pojem- ności 15 Ah.

Segment kontroli tworzy system pięciu stacji monitorujących (Hawaje, Kwajalein, Wyspa Wniebowstąpienia, Diego Garcia, Colorado Springs) i główne centrum kon- troli (MCS - Master Control Station) w Co- lorado Springs - baza lotnicza Falcon. Sta- cje odbierają sygnały kontrolne i teleme- tryczne satelitów i w razie potrzeby doko- nują zdalnej korekty.

Rys. 1. Zastosowania techniki satelitarnej

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 9/2008

9

Reflektor anteny parabolicznej Sterownik pojazdu kosmicznego Jednostka inercyjna Kierownica Silnik apogeum Oś ciągu

Bateria niklowo-wodorkowa

Skrzydło słoneczne Zestaw czujników Transpondery na pasmo Ku Matryca anten pasma L Rożek oświetlający pasma Ka Sterownik skrzydła słonecznego Panel chłodzący (radiatory) Transpondery na pasmo L

R y s . 2 . S a t e l i t a n a w i g a c y j n y Sygnały systemu GPS radzą sobie świet-

nie z c h m u r a m i , szkłem i plastikiem, ale tracą swoją moc w budynkach (chyba że są drewniane) oraz np. w górskich wą- wozach.

W w y n i k u porównania danych almana- chu z orbitalnym modelem ruchu danego satelity są obliczane precyzyjne dane ko- rekcyjne (efemerydy) dla każdego z sate- litów oraz korekty zegara. Z g ł ó w n e g o c e n t r u m poprzez stacje kontroli zostają wysyłane efemerydy oraz dane zegara do każdego satelity. Następnie satelity kory- gują swoje sygnały. MCS okresowo prze- syła satelitom efemerydy i poprawki zega- ra w celu ich retransmisji w depeszy nawi- gacyjnej. Stacje monitorujące kontrolują pozycję, prędkość i stan techniczny sate- litów. Każda ze stacji może jednocześnie śledzić do 11 satelitów. Dane o odchyle- niach trajektorii ( p o w o d o w a n y c h przez grawitację Słońca i Księżyca, a także napór wiatru słonecznego) są wysyłane do MCS.

W razie potrzeby stacje monitorujące mo- gą wysłać dane korekcyjne bezpośrednio do satelity.

Raz d o roku każdy z satelitów podlega korekcji położenia, co zajmuje średnio 12 h. Przez ten czas satelita jest n i e a k t y w n y Na segment kosmiczny składa się zespół 24 satelitów rozmieszczonych na 6 rów- nomiernie rozłożonych orbitach. Orbity są n a c h y l o n e p o d k ą t e m 55° w z g l ę d e m płaszczyzny równika, co p o w o d u j e , że powyżej szerokości geograficznej 55° N i 55° S żaden z satelitów nie będzie obser- w o w a n y w zenicie. Wysokość orbit wyno- si 20162,61 km. Okres obiegu satelitów wokół osi Ziemi wynosi prawie 24 h w kie- runku p r z e c i w n y m do kierunku obrotu Ziemi, zatem konstelacja satelitów pona- wia się co 12 h.

Działanie systemu GPS polega na odbio- rze d w ó c h s y g n a ł ó w p s e u d o l o s o w y c h , nadawanych z satelitów:

• kodu zgrubnego C/A (Coarse Acquisi- tion), o częstotliwości fL 1 = 1575,42 MHz dla użytkowników cywilnych (SPS),

• kodu dokładnego P (Precise), o czę- stotliwości fL 2 = 1227,6 MHz d o zastoso- wań w o j s k o w y c h (PPS),

S y g n a ł y te, odbierane drogą radiową, przypominają szum, przez co zwane są sygnałami pseudolosowymi (PRN - Pseu- do Random Noise). Sygnał systemu SPS (Standard Positioning System) - Standar- d o w y System Nawigacji p r z y g o t o w a n y jest dla użytkowników p r y w a t n y c h , cy- wilnych, a dla użytkowników militarnych, celów o b r o n n y c h w y k o r z y s t y w a n y jest system PPS (Precise Positioning System) - Dokładny System Nawigacji.

Sygnały wysyłane przez satelity

Nadawany sygnał jest m o d u l o w a n y trze- ma rodzajami kodów binarnych o następu- jących parametrach:

• Pseudolosowy PRN kod C/A — mo- duluje fazę sygnału nośnej L1 z częstotli- wością 1 MHz i ma długość 1023 bitów, czyli powtarzany jest co 1 ms; każdy sate- lita systemu GPS ma s w ó j w ł a s n y kod PRN C/A, który może również służyć do identyfikacji satelity; kod ten jest używany w ogólnodostępnych zastosowaniach cy- wilnych.

• Pseudolosowy PRN kod P — modulu- je fazę s y g n a ł ó w w obu kanałach L1 i L2 z częstotliwością 10,23 MHz, a sekwencja kodu powtarzana jest co 7 dni. Kod ten do- stępny jest tylko dla autoryzowanych użyt- k o w n i k ó w i umożliwia osiąganie dokład- ności rzędu kilku metrów; w sytuacji, gdy włączony jest system „anti-spoofing", za- pobiegający próbom celowego zakłócania pracy urządzeń GPS, kod ten jest szyfro- w a n y z częstotliwością modulacji 0,5 Hz i przekształcany w kod Y.

• Dane telegramu nawigacyjnego, za- wierające informacje o orbitach satelitów, korekcji zegara i innych parametrach sys- temu, modulują kod C/A sygnału L1 z czę- stotliwością 50 Hz.

Naziemne odbiorniki GPS odbierają zmo- dulowane w y m i e n i o n y m i kodami sygna- ły L1 i L2 po czasie ok. 60 ms od chwili ich nadania przez satelitę.

System GPS wyznacza położenie odbior- nika (punktu w przestrzeni) korzystając z pomiaru odległości odbiornika o d sate-

litów. Aby m ó c w ten sposób jednoznacz- nie określić pozycję w trzech osiach prze- strzennego układu współrzędnych Oxyz, należy znać odległość od czterech sateli- tów. Do wyliczania tej odległości wykorzy- stuje się pomiar czasu, w którym sygnał przebywa drogę z satelity do odbiornika.

Pomiar czasu przebiegu sygnału obarczo- ny jest różnego rodzaju błędami, dlatego wynik pomiaru odległości nazywany jest pseudoodległością. Wyróżnić można na- stępujące fazy wyznaczania pseudoodle- głości:

• odbiór sygnału z satelity,

• określenie położenia satelity w chwili nadania sygnału,

• wyznaczanie czasu przebiegu sygnału od satelity d o odbiornika,

• obliczanie pseudoodległości.

Mierzony odcinek czasu Atc między chwi- lą nadania sygnału i jego odbioru składa się z odcinków czasu wynikających z dzia- łania takich czynników, jak:

• odległości odbiornik - satelita,

• różnicy wskazań czasu przez zegar na satelicie i zegara w odbiorniku

(„odchyłka zegara w odbiorniku" od cza- su systemu UTC),

• opóźnieniia w jonosferze,

• opóźnieniia w troposferze,

• innych czynników, takich jak nierówno- mierny o b r ó t Ziemi, efekty relatywistycz- ne wielotorowość sygnału, a także celowo w p r o w a d z a n e zakłócenia dla obniżenia dokładności powszechnie dostępnego sy-

gnału wyznaczania pozycji. • Cezary Rudnicki

CZUJNIKI ŚWIATŁA

Z WYJŚCIEM CYFROWYM

Czujnik światta może przedfużyć czas pracy baterii w sprzęcie przenośnym.

W

urządzeniach z podświetlanym ekranem iub klawiaturą znaczne oszczędności poboru mocy może dać regula- cja podświetlenia w zależności od natężenia światta ze- wnętrznego. W urządzeniach przenośnych, zasilanych bateryjnie, uzy- skuje się w ten sposób przedłużenie czasu pracy baterii. Do moni- torowania światła zewnętrznego mogą służyć czujniki światła z wyj- ściem cyfrowym. Przykładem są czujniki typu ISL29010 i ISL 29013 firmy Intersil. Są to układy scalone z interfejsem I C i z wbudowanym

VDD

Rys. 1. Schemat blokowy czujnika ISL29010

1,2 1,0 n>

| 0,8 jS 0,6 o 5 0.4

•NJ TS

OJ | 0.2 0

1 o,o

-0,2

I, OK 0

i I

itr

IS .2 90 0

Ij

/ /

\

300 400 600 800 1.0k 1.1 k

Długość fali [nm]

Rys. 2. Odpowiedź widmowa czujnika ISL29010 w porównaniu z odpowiedzią ludzkiego oka

1

^{R1 R2 10k 10k}

2,5-3,3 V O-

4.7(jF : C2

0.1pF

i "

l2C SLAVE

- VDD SDA-

- GND S C L -

- REXT A0'

l2C SLAVE_1 SDA — SCL

15-bitowym całkującym przetwornikiem analogowo-cyfrowym pra- cującym na zasadzie równoważenia ładunków.

Schemat blokowy czujnika ISL29010 przedstawiono na rys. 1. Układ zawiera dwie sieci fotodiod, przetwarzających natężenie padające- go światła na prąd. Niektóre fotodiody są czułe zarówno na światło widzialne, jak i na podczerwone, inne tylko na podczerwone. Trak- tując podczerwoną część widma jako tło, wydziela się z całego w i d m a tylko światło widzialne. Odpowiedź w i d m o w ą czujnika 1SL29010 przedstawiono na rys. 2. Charakterystyka w i d m o w a jest zgodna z charakterystyką oka, z maksymalną czułością przy długo- ści fali 540 nm. Prąd proporcjonalny do oświetlenia (w luksach) jest przetwarzany na wartość cyfrową. Wbudowany przetwornik a/c charakteryzuje się zmiennym czasem konwersji i ma dwa tryby pracy - z taktowaniem wewnętrznym lub zewnętrznym. W pierw- szym z tych trybów pracy czas całkowania jest wyznaczany przez ge- nerator wewnętrzny o dwóch częstotliwościach i n-bitowy licznik (n = 4,8,12,16) w przetworniku a/c. W trybie taktowania zewnętrz- nego zaś, czas całkowania jest wyznaczony jako czas między dwo- ma kolejnymi rozkazami z magistrali l2C. W celu uzyskania optymal- nych wyników czas całkowania powinien być prawidłowo dobrany z uwzględnieniem rozdzielczości. Przetwornik a/c ma wybór zakre- sów programowalny z interfejsu I "C, co umożliwia dynamiczne do- stosowanie do zmieniających się warunków oświetlenia. Przy bar- dzo słabym oświetleniu przetwornik a/c można skonfigurować do pracy w najniższym zakresie, a w warunkach silnego oświetlenia - w najwyższym. Są 4 zakresy pomiarowe ustawiane cyfrowo z ma- gistrali l2C: 0 + 2 0 0 0 , 0 + 8 0 0 0 , 0 + 3 2 000,0+128 000 lx. Przetwornik, przy czasie całkowania 100 ms, tłumi migotania światła sztucznego spowodowane zasilaniem z sieci energetycznej 50/60 Hz.

Typowy układ aplikacyjny czujnika ISL29010 przedstawiono na rys.

3. Układ ISL29010 ma 7-bitowy adres l2C (slave). Sześć bardziej zna- czących bitów jest wewnętrznie ustawionych na wartość 100010, a najmniej znaczący bit może mieć wartość 1 lub 0 przez dołącze- nie końcówki /4(?do masy lub napięcia zasilającego. Daje to możli- wość jednoczesnej pracy dwóch czujników ISL20010 w jednym sys- temie l2C. Układ ISL29013 tym różni się od ISL29010, że zamiast wej- ścia AO ma dodatkowe wejście przerwania, służące np. do sygna- lizacji przeciążenia. W układzie na rys. 3 adres czujnika ISL29010 usta- wiono na 1000100. Czujnik jest włączony do magistrali l2C wraz z róż- nymi innymi układami.

Czujniki ISL29010/29013 mogą być zasilane napięciem od 2,5 do 3,3 V. Podczas normalnej pracy pobór prądu wynosi 250 j l i A . Z ma- gistrali l²C można ustawić tryb pracy ze zredukowanym poborem prą- du (power down), wynoszącym tylko 1 pA.

Omawiane czujniki znaj- dują zastosowanie przede wszystkim w przenośnych urządzeniach zasilanych bateryjnie-telefonach ko- m ó r k o w y c h , PDA, urzą- dzeniach GPS, notebo- okach, a także w telewizo- rach z p o d ś w i e t l a n y m ekranem LCD i w kame- rach cyfrowych, [mn) • -O 1,8*5,5 v

l2C MASTER

Mikrokontroler

- SDA

" SCL

Rys. 3. Układ aplikacyjny czujnika ISL29010

Opracowano na podstawie materia- łów firmy Intersil:

http: //www. intersil. com

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 9/2008

PRZENOŚNE MULTIMETRY CYFROWE W CENIE

OD 200 DO 600 ZŁ ⁽ 2)

Inne funkcje

Z innych przydatnych funkcji multime- trów należy wymienić pomiar: współ- czynnika wypełnienia sygnału impulso- wego, szerokości impulsu oraz okresu.

Czasem spotyka się pomiar liczby obro- tów na minutę metodą dotykową. Inte- resującą funkcją jest pomiar poziomu, który wykorzystuje się m. in. w testach akustycznych i telekomunikacyjnych.

Użytkownik multimetru z taką funkcją może wybrać wskazywanie poziomu w dB lub dBm oraz zasymulować impe- dancję obciążenia wybierając ją ze zbio- ru kilkunastu wartości. Ważną funkcją jest wskazywanie wartości szczytowej krótkotrwałych impulsów (do wyboru o amplitudzie dodatniej lub ujemnej), przy czym producent podaje często mi- nimalną szerokość takiego impulsu (im mniejsza, tym lepiej). Wyświetlony wy- nik wartości szczytowej jest „zamrażany"

na wyświetlaczu, stąd też nazwa tej funk- cji „peak hołd".

Niektóre multimetry są specjalizowane do zastosowań w energetyce i automa- tyce. Obok wspomnianej już funkcji True RMS mają one możliwość pomiaru za- wartości harmonicznych (napięcia lub prądu) oraz pomiar w tzw. pętli prądowej (wykorzystywany m. in. przy testowaniu czujników różnych wielkości nieelek- trycznych), wskazując wynik pomiaru prądu w procentach zakresu 4+20 mA lub 0-20 mA.

Ważną funkcją jest pomiar temperatury, którą obecnie ma większość multime- trów dostępnych na rynku. Multimetr taki współpracuje standardowo z sondą temperaturową - termoparą typu K (rzadko spotyka się multimetry, które mogą współpracować z termoparami innego typu np. J), a całkowita dokład- ność pomiaru jest sumą dokładności pomiaru multimetru i połączonej z nim sondy. Choć teoretyczny zakres pomia- ru temperatury typowego multimetru jest stosunkowo duży i rozciąga się od minus kilkudziesięciu do ponad 1000°C, to rzeczywisty zakres pomiaru zależy

od użytej sondy. Na przykład typowa, niezabudowana sonda temperaturowa dostarczana standardowo z wieloma multimetrami może mierzyć w zakresie zaledwie do 250°C, nie nadaje się też do pomiaru temperatury płynów. Zale- tą takiej sondy jest mała bezwładność, łatwość umieszczania w trudno dostęp- nych miejscach, oraz oczywiście cena.

Do pomiarów profesjonalnych używa się sond specjalizowanych np. do po- miarów temperatury materiałów syp- kich, płynów, gazów, powierzchni pła- skich lub rur; o różnych długościach i średnicach części roboczej oraz długo- ści przewodu połączeniowego. Na ryn- ku są też dostępne sondy uniwersalne.

Średnie ceny profesjonalnych sond spe- cjalizowanych i uniwersalnych miesz- czą się w zakresie od 100 do 200 zł.

Sondę temperaturową, której przewód jest zakończony prostokątnym wtykiem nożowym łączy się z multimetrem za pomocą specjalnej przejściówki, gdyż multimetr ma tylko typowe gniazda ba- nankowe standardu 4 mm. Gdy produ- cent dostarcza wraz z multimetrem son- dę temperaturową, to zwykle dostarcza też i przejściówkę.

Rozdzielczość wskazania temperatury typowego multimetru wynosi tylko 1°C, co w zasadzie nie pozwala na obserwa- cję trendów zmian tego parametru. Le- piej do tego celu nadają się specjalizo- wane mierniki temperatury wskazujące z rozdzielczością 0,1°C. Specjalizowane mierniki są produkowane też w wer- sjach wielokanałowych (od 1 do 4), umożliwiających jednoczesny pomiar temperatury w kilku punktach. Multi- metry cyfrowe mają zwykle tylko jeden kanał pomiarowy, choć spotyka się kon- strukcje dwukanałowe z wyświetlaniem temperatur T1, T2 i ich różnicy T1-T2.

Użytkownik współczesnego multimetru cyfrowego ma do dyspozycji oprócz różnorodnych funkcji pomiarowych wie- le funkcji użytkowych umożliwiających obróbkę otrzymanych wyników pomia- rów, zwiększających komfort obsługi,

EXTECH

:INSTRUMENTS

# A P P A 9 8 I I # A P P A 1 0 9 + A P P A 9 9 I I

saniua

• P C 5 0 0 0 # C D 7 3 1 A # P C 5 0 0

E X 4 7 0 • E X 5 2 0 • E X 5 3 0

P r o t e k

# 5 0 6

02-784 Warszawa, ul. Janowskiego 15 tel./fax (0-22) 641-15-47, 644-42-50

http://www.ndn.com.pl e-mail: ndn@ndn.com.pl IF I N E S T !

Przenośne multimetry cyfrowe w cenie od 200 do 600 zł netto (2)

T y p PC510 BM 857 EJC530 507THD PROTEK 506 33XR PC5000 BM 511CF 37XR

Producent SANWA Brymen EXTECH FINEST HC Meterman SANWA Bn/men Amprobe

Dystrybutor NDN BIALL NDN NDN NDN ELFA NDN BIALL TME

Cena netto / b r u t t o [z)] 3 5 0 / 4 2 7 3 5 9 / 4 3 8 380 / 4 6 4 3 8 0 / 4 6 4 3 9 0 / 4 7 6 3 9 9 / 4 8 7 4 2 5 / 5 1 8 4 2 9 / 5 2 3 4 3 9 / 5 3 6

Liczba pól cyfrowych wyświetlacza 1 1 1 1 2 1 1 1 1

Maksymalne wskazanie wyświetlacza głównego / pomocniczego 5 0 0 0 / - 50000 / - 4 0 0 0 0 / - 4 0 0 0 / - 9399/4000 4 0 0 0 / - 500000 / - 5 0 0 0 / - 1 0 0 0 0 / -

Wysokość cyfr wyświetlacza głównego [mm] b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d.

Bargraf (liczba segmentów) + (52) + (42) + + (41) + (21) + (41) + (52) + (52) + (41)

Podświetenie wyświetlacza + + + b.d. + - + + +

Szybkość odświeżania pola cyfrowego / bargrafu (razy/s) 5 / 6 0 5 / 6 0 2 / b . d . 4 / 4 0 b.d. 2 / b . d . 5 / 6 0 5 / 6 0 b.d.

Automatyczny / ręczny wybór podzakresu pomiarowego + / + + / + + / + + / + + / + - / + + / + + / + + / +

True R M S (pasmo w kHz przy pomiarze napięcia) + (20) ⁺ + ( D + (5) + (1) + (20) ⁺ + (b.d.)

F u n k c j e p o m i a r o w e

Napięcie stale (podzakresy) [V) 0,05/0,5/5/50/

500/1000

0,05/0,5/5/

50/500/1000 0,4/4/40/

400/1000

0,4/4/40/

400/1000

0.4/4/40 -'400/1000

0.4/4/40 /400/1000

0,5/5/50/

500/1000

0,05/0,5/5/

50/500/1000 1/10/100

/1000

Największa rozdzielczość wskazania [mV] 0.01 0.001 0.01 0.1 0.1 0.1 0.01 0.01 0.1

Dokładność ± [ % w.w. + liczba cyfr' 0,08 + 2 0,02 + 2 0.06 + 2 0,3 + 2 0,3 + 2 0 , 7 + 1 0,03 + 2 0,06 + 2 0 , 1 + 5

Napięcie przemienne (podzakresy) [V] 0,05/0,5/5/50/

500/1000

0,05/0,5/5/

50/500/1000 0,4/4/40/

400/1000 4/40/400)750 0,4/4/40 ,'400/750

0.4/4/40 .'400,750

0,5/5/50/

500/1000

0,05/0,5/5/

50/500/1000 0,1/1/

10/750

Największa rozdzielczość wskazania [mV] 0.01 0.01 0.01 1 0.1 0.1 0.01 0.01 0.1

Dokładność ± [ % w.w. + liczba cyfr' 0,5 + 3 0,3 + 20 1 + 3 0.75 + 3 1 + 3 1.5 + 4 0.8 + 60 0.5 + 3 1 , 2 + 1 0

Prąd stały (podzakresy) [mA] 0.5/5/50/500/

5/10 A

0,5/5/50/500 /5/10A

0,4/4/40/

400/10 A

0,4/4/40/400 74/10 A

0.4/400/

20 A

0.4/4/40 /300/10A

0,5/5/50/500/

5/10 A

0.5/5/50/500 / 5 / 1 0 A

0,1/1/1/10/

400/10 A

Największa rozdzielczość wskazania [mA] 0.1 0,01 0.01 0.1 0.1 0.1 0.01 0.1 0,01

Dokładność ± [ % w.w. + liczba cyfr' 0,2 + 4 0,1 + 20 1 + 3 0 . 5 + 1 1+2 1 + 1 0 , 1 + 2 0,2 + 4 0,5 + 5

Odczyt prądu w procentach zakresu 4-20 mA / 0 -20 mA - / - + / - + - / - - / - + / - - / - + / +

Prąd przemienny (podzakresy) fmA] 0,5/5/50/500/

5/10 A

0.5/5/50/500 75/10 A

0,4/4/40/

400/10 A

0,4/4/40/400 /4/10A

0.4/400 2 0 A

0.4/4/40

;300/10A

0,5/5/50/500/

5/10 A

0,5/5/50/500 / 5 / 1 0 A

0,1/1/1/10/

400/10 A

Największa rozdzielczość wskazania |mA] 0.1 0.01 0.01 0.1 0.1 0.1 0.01 0.1 + / +

Dokładność ± [ % w .w. + liczba cyfr' 0,6 + 3 0,7 + 50 1 . 5 + 3 1 + 5 1.5 + 3 1.5 + 1 0 1 + 4 0.6 + 3 2 + 10

Funkcja A C + D C + + -

Rezystancja (podzakresy) [kw j

0.05/0,5/5 /50/500 /5M/50M

0,05/0,5/5/50 /500/5M/50M

0,4/4/40/400 MMMOM

0,4/4/40/400 MMMOM

0,4/4/40/400

4MI40M 0.4/40.4M 0.5/5/50/500 /5M/50M

0,05/0,5/5/50 /500/5M/50M

1/10/100/1M /10M/40M

Największa rozdzielczość wskazania |w ] 0.01 0.01 0.01 0.1 0.1 0.1 0.01 0.01 0.1

Dokładność ±[%w.w. + liczba cyfr' 0,2 + 2 0,07 + 2 0,3 + 4 0.5 + 3 0.5 + 2 1 + 4 0.2 + 6 0 , 1 + 2 1 + 1 0

Pojemność (podzakresy) [mF]

0.05/0,5/

5/50/500 /9999

0,05/0.5/5/

50/500/9999 0.04/0,4 4/40/400 /4nV40m

1/10/

100/1000 100 ~ 4-D 40C"-m

0,05/0,5/

5/50/500 .'9999

0,05/0,5/5/

50/500/9999 0,04/0,4/4/40

Największa rozdzielczość wskazania [nF| 0.01 0.01 0.001 0.001 0.01 ICO 0.01 0.01 0.01

Dokładność ± | % w.w. + liczba cyfr' 0,8 + 3 0,8 + 3 3,5 + 1 0 1,7 + 5 3 + 5 5 - 5 0,8 + 3 0,8 + 3 3 + 10

Częstotliwość (Hz - MHz] 5 - 0 , 1 2 5 -0,2 40 - 1 0 0 200 - 0,2 10000-10 4000 - 40 5 - 0 , 2 - 0 , 1 2 5 1 0 0 - 1 0

Największa rozdzielczość wskazania (Hz) 0.001 0.001 0.001 0.01 0.0001 0.001 0.01

Dokładność + | % w.w. + liczba cyfr' 0,01 + 2 0,002 + 4 0,1 + 1 0,05 + 2 0.01 + 2 0,1 - 3 0,002 + 4 0 , 0 1 + 2 0 , 1 + 5

Współczynnik wypełnienia i szerokość impulsu / okres - / - / • - / - / - + / - / • - / - / - + / - / - - / - / - - / - / -

Poziom w dB/dBm (z w / b o r e m impedancji obciążenia) - / - - / - - / - - / + ( • ) - / - + / + (+)

Liczba obrotów na minutę - -

Temperatura / sonda temperaturowa w komplecie + / + + / + + / - + - + / + + / - + / + - / -

Temperatura T1 / T 2 / T 1 - T 2 + / • / • • / • / • + / - / - + / - / - + - - + : + / + + / - / - + / - / -

Test diody / ciągłości obwodu / tranzystora + / + / - + / + / - + / + / • + / + / • r Ir 1- + / + / . + / + / • + / + / •

Inne

"Zamrożenie" wskazania (HOLD) ^{+ + + + + + + +} +

"Zamrożenie" wartości szczytowej (PEAK HOLD / 1 ms PEAK HOLD; - / - + /0.8 ms + - / - b.d. + / + - / - - / - + / -

Wskazanie wartości maks. / min. / maks.-min. / średnie +1*1*1+ + / + / - / + + / + - / + + , + / + / + + / + / + / • + 1 + 1*1- +I+I+I+

Wskazanie wartości względnej (REL) + + + + + + + - +

Pamięć (liczba kcmórek) 10 I

Logger danych pomiarowych (pojemość - liczba zestawów danych) + (5400)

Generator (częstotliwość / napiecie) + (2. - 3 kHz/4 V; -

Wskazywanie czasu timer

Interfejs RS-232C/USB + / + + / - - / - - / - + - + / + + / -

Oprogramowanie w standardzie / opcja - 1 * - / + - / - + i - - / - - / + • / + -1-

Osłona gumowa / futerał + / opcja + / - + / + + / opcja + / + + / + + / opcja + / - - / -

Typ baterii / czas pracy [h] 6F22/120 6F22 6F22/ b.d. 6 F 2 2 / 1 0 0 6 F 2 2 / 1 2 0 6F22 / 300 6 F 2 2 / 1 2 0 6F22 / b.d. 9 V / 1 5 0

Automatyczne v/yłaczenie zasilania ⁺ + (17 min) + + + + + + (17 min) +

Zakres temperatury pracy f C ] 0 - 4 0 0 - 4 5 5 - 4 0 0 - 5 0 0 > 50 0 * 45 0 - 4 0 0 ' 45 0 * 4 5

Klasa szczelności b.d. b.d. IP67 b.d. b.d. IP67 b.d. b.d. b.d.

Bezpieczeństwo EN/PN 61010 kat. II/1000 V

kat. III/600 V

kat. II11000 V kat. IV 600 V

kat. III/1000 V kat. I V / 6 0 0 V

kat. III/1000 V kat. I I / 6 0 0 V

kat. III/1000 V kat. II/ 600 V

kat. I I / 1 0 0 0 V kat. III/600 V

kat. II / 1 0 0 0 V kat. I I I / 6 0 0 V

kat. II11000 V

kat. IV 600 V kat. I I I / 6 0 0 V

Inne funkcje

pomiar zawartości harmonicznych

pomiar indukcyjności

Pcmiar temp.

w 3C i °F

Wymiary (bez osłony gumowej) [mm] 1 7 9 x 8 7 x 5 5 1 9 8 x 9 7 x 5 5 81 x 5 0 x 1 8 7 208x 1 0 3 x 5 4 1 9 9 x 8 8 x 3 7 9 2 x 1 9 6 x 6 0 1 7 9 x 8 7 x 5 5 1 9 8 x 9 7 x 5 5 1 9 5 x 9 2 x 6 0

Masa [g] 460 500 342 380 410 400 460 430 450

Wartości parametrów podan o wg informacji dostarczonych przez dystrybutorów, ceny z dnia 01.07.2008 r. b.d - brak danych

U1241A 608 A P P A 1 0 9 N U1242A 3256-51 VA38 BM 515//

BM 515CF 178 179 37XR 115 707 PC520M FLUKE 114

Agilent

Technologies HC APPA Agilent

Technologies HIOKI V&A Brymen Axio Met Escort Meterman Fluke FINEST SANWA FLUKE

AM Technologies

Polska NDN NDN AM Technologies

Polska

Labimed

Eledtronics Atel Electronics B I A L I TME Labimed

Eledtronics ELFA TME

IITESPOL NDN NDN TESPOL

4 4 6 / 5 4 4 4 5 0 / 5 4 9 4 9 0 / 5 9 8 4 9 0 / 5 9 8 4 9 9 / 6 0 9 5 0 3 / 6 1 4 5 2 9 / 6 4 5 / /

5 6 9 / 6 9 4 5 3 9 / 6 5 8 5 5 0 / 6 7 1 5 7 0 / 6 9 5 5 8 9 / 7 1 9 / /

b.d. 5 9 0 / 7 2 0 5 9 0 / 7 2 0 b.d.

2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1

19999/1999 5 0 0 0 0 / 5 0 0 0 0 2 0 0 0 0 / 4 0 0 0 19999/1999 42091 - 50000/ - 5000/ - 5 0 0 0 0 / - 4 0 0 0 / - 1 0 3 0 0 / - 6 0 0 0 / - 50000/50C0 5 0 0 0 / - 6000 /

b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.c. b.d. 11 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d.

+ (21) + (b.d.) + (42) + (21) + (42) + (50) + (52) + (51) + (41) + (41) + (33) + (25) + (52) 33

+ + + + + + + + + + + +

10000/b.d. 2 / b . d . 2 / 2 0 10000/b.d. 2 , 5 / 2 5 3 / b . d . 5 / 6 0 2 . 5 / b . d . 3 / 1 3 2 / b . d . 4 / 3 2 4 / 4 0 5 / 6 0 4 / 3 2

+ / + + / + + / + + / + + / + + / + + / + + / + + / + + / + + / b.d. + / + + / + + / +

+ (1.6+60) + (20) + (100) + (3,5-120) + (b.d.) ⁺ + (b.d.) + (0,04-20) + (0.045-2) + (b.d.) + (50) + (20) + (0.045-1)

1/10/100/ 0.5/5/50/ 0,02/0,2/2/20/ 1/10/100/ 0,42/4,2/42 0.05/0,5/5 0.05/0,5/5/ 0,05/, 5/5/50 0.9999/9,9999

1/10/100/1000 0,6/6/ 0,05/0,5/5/50 0,05/0,5/5/50/ 0,6/6/

1000 500/1003 200/1000 1000 420/1000 /50/500/1000 50/500/1000 /500/1000 799,99/999,9 1/10/100/1000

60/600 500/1000 500/1000 60/600

0.1 0.01 0.001 0.1 0.1 0.001 0.01 0.001 0.1 0.1 1 0.001 0.01 0.1

0.09 + 5 0.05 + 5 0.C5+ 10 0.09 + 5 0.5 + 2 0,03 + 6 0.06 + 2 0 . 0 3 + 1 0 0,1 + 2 0 , 1 + 5 0,5 + 2 0,05 + 2 0,08 + 2 2,0 + 3

1/10/100/ 0,5/5/50

0 , 0 2 0 - 7 5 0 1/10/100/ 0,42/4,2/42/ 0,05/0,5/5 0,05/0,5/5/ 0,05/,5/5/50 0,9999/9,9999

1/10/100/750 0,6/6/ 0,5/5/50 0,05/0,5/5/50/ 0.6/6/

1000 /500/750 0 , 0 2 0 - 7 5 0

1000 420/1000 /50/500/1000 50/500/1000 /500/1000 /99,99/1000,0 1/10/100/750

60/600 /5C0/1000 500/1000 60/600

0.1 0.01 0.001 0.1 0.1 0.001 0.01 0.001 0.1 0.1 1 0.01 0.01 0.1

0.09 + 5 0.75 + 20 0.7+ 50 0.09 + 5 1,2 + 3 0,5 + 40 0.5 + 3 0.05 + 10 1 , 1 + 5 1,2 + 10 1,0 + 3 0,3 + 10 0,5 + 3 1,0 + 3

1/10/100/

5/500/10 A 20/200/10 A 1/10/100/ 0,042/0,42/

4,2/42/420/

10 A

0,5/5/50/ 0,5/5/50/500 0.5/5/50/ 0,4/4/40/

400/4 A/

10 A

0,1/1/10/100

6 A/10 A 0,5/5/50/500/ 0,5/5/50/500/

440/1000 5/500/10 A 20/200/10 A

440/1000

0,042/0,42/

4,2/42/420/

10 A 500/5/10 A /5/10A 500/5/10 A

0,4/4/40/

400/4 A/

10 A /400/10A 6 A/10 A

5/10 A 5/10 A

0.1 0.1 1 0.1 0.001 0.01 0.1 0,01 0.1 0.01 1000 0.01 0.1

0 , 1 + 3 0.2 + 5 0,2 + 40 0 . 1 + 3 1.5 + 4 0.15 + 10 0.2 + 4 0.15 + 15 0,1 + 3 0,5 + 5 1,0 + 3 0,1+5 0,2 + 4

- / - - / - - / - - / - - / - - / - - / - - / - + / + - 1 - - / - - / • + / +

1/10/100/

5/500/10 A 2 m A - 1 0 A 1/10/100/ 0.042/0.42/

4,2'42/420/

10 A

0.5/5/50/ 0.5/5/50/500 0.5/5/50/ 0.4/4/40/

4 0 0 / 4 A/

10 A

0,1/1/10/100

6 A'10 A 0,5/5/50/500/ 0,5/5/50/500/

440/1 A 5/500/10 A 2 m A - 1 0 A

440/1 A

0.042/0.42/

4,2'42/420/

10 A 500/5/10 A 75/10 A 500/5/10 A 0.4/4/40/

4 0 0 / 4 A/

10 A /400/10A 6 A'10 A

5/10 A 5/10 A

0.1 0.1 1 0.1 0.001 0.01 0.1 0.01 0.1 0,01 1000 0.01 0.1

2 + 5 0.75 + 20 0,8 + 50 2 + 5 2.5 + 5 0.75 + 1 0 0.6 + 3 0.75 + 20 1 . 1 + 5 1 , 5 + 1 0 1,5 + 3 0.3 + 5 0.6 + 3

+ + + + + + +

1/10/100/ 0,5/5/50/500

0,2k • 2G 1/10/100/ 0,42/4,2/42/ 0,5/5/50/ 0.05/0,5/5/50 0.5/5/50/ 0,4/4/40/ 1/10/100/1000/ 0,6/6'60/ 0,05/0,5/5/

50/500/

/5M/50M

0,05/0,5/5/

50/500/

5M/50M

0,6/6/60/600 1 A/10 A /5M/50M 0,2k • 2G

1 W10 A 420/4,2M/42M 500/50M /500/5M/50M 500/5M/50M 400/4M/40M 10/40M 600/6M/40M 0,05/0,5/5/

50/500/

/5M/50M

0,05/0,5/5/

50/500/

5M/50M A6M/40M

0.1 0.01 0.01 0.1 0.1 0.01 0.01 0.01 0.1 0.1 0.1 0.001 0.01 0.1

1,5 + 3 0.2 + 5 0,3 + 3 1.5 + 3 0.7 + 4 0,1 + 5 0 , 1 + 2 0,1 + 10 0.5 + 3 0,5 + 8 0,9 + 1 0 . 1 + 2 0.2 + 2 0.9 + 1

1/10/100/ 5nf50n/500n/ 4n/40a'400n 4/40/400 /4m/40m

1/10/100/ 0,05/0,5/5/50 0,05/0,5/5/ 0.05/0,5/5/50 4/40/400/ 0,04/0,4 1/10/1000 5n/50n/500n< 0,05/0.5/

5/50/500 /9999 1 m/1 Om ,'5/50/500/5m

4n/40a'400n 4/40/400

/4m/40m 1nV10m /500/5m 50/500/9999 /500/5m 9999 /4/40/400 /9999 5/50/500/5000

0,05/0.5/

5/50/500 /9999

0.1 0.001 0.001 0.1 0.01 0.01 0.01 1 0.01 1 0.001 0.01

1,2 + 4 2 + 5 0,9 + 5 1,2 + 4 1,0 + 5 0,8 + 3 1 + 5 2 + 4 3 + 5 1,9 + 2 1 + 3 0.8 + 3

- 1 5 0 - 5 2 0 - 1 - 1 0 , 5 - 0 , 5 2 -0,125 5 - 0 , 2 9.999-0.05 1 0 0 - 1 0 99,99-0,05 5 0 - 5 5 - 0 . 1 2 5

0.01 0.01 0.01 0.01 0.01 10 0.001 b.d. 0.001 0.01 0.01 0.001 0.001

0,03 + 3 0 , 0 1 + 5 0,01 + 1 0 0,03 + 3 0,02 + 1 0X03 + 4 0,01+ 2 0,006 + 4 0,05 + 4 0 , 1 + 5 0 , 1 + 2 0,002 + 3 0.01 + 2

- / - / • + / + / - + / - / - . / . / . - / - / - + / - / - - / - / - + / - / - - / - / - + / - / • - / - / - + / + /• - / - / -

+ / + ( + ) - / - + / + (-) + / + (+) ^{- / -} - / - - / - - / - - / - + / + - / - + / + (+) - / - - / -

+ / - + / - + / + + / • - / - - / - + / + - / - K, J / opcja - / - + / + + / + + / + - / -

+ / - / • + / - / • + / - / - + / + / • + / • / • + 1 + 1 + - / - / - - / - / - + / - / - + / - / •

+ / + / • + / + / - + / + / - + / + / • + / + / • + / + / - + / + / • + / + / • + / + / - + / + / • + / + / - + / + / - + / + / - + / + / -

+ + + + auto ^{+ + + + + + + + +}

- / - + / - - / - - / • - / - - / - - / - + / + - / - - / + - / -

+ / + / + / + + / + / - / + + / + / • / + + / + / + / + + / + / - / + + / + / - / - + / + / + /• + / + / - / + + / + / + / + + / + / - / • + / + / - / +

+ + + + + + + + + + +

10 20 20

+ (40000) ⁺ + (43000) + (43000)

-

- / + + / - - / + - / + - / - + / + + / - - / + + / • - / - - / - + / - + / + - / -

- / + + / - + / - - / + - / - + / - - / + + / - - / + - / - - / - + / - - / + - / -

+ / + + / + + /opcja + / + + / opcja + / + + / - • / opcja + / opcja + / + + / - + /opcja + / opcja + / -

4 x LR03 / b.d. 6F22 / b.d. 6F22 / b.d. 4 x LR03 / b.d. 2xLR031200 6xLR03/b.d. 6F22/ b.d. LR03 / b.d. 6 F 2 2 / b . d . 6 F 2 2 / 1 5 0 6 F 2 2 / 4 0 0 6 F 2 2 / 1 5 0 6 F 2 2 / 1 5 0 6F22/400

+ + + + + + + (17 min) + 1 - 99 min + + + + +

- 1 0 - 5 5 0 - 4 0 0 - 5 0 - 1 0 - 5 5 0 - 5 0 0 - 5 0 0 - 4 5 b.d. 0 - 5 0 0 - 4 5 - 1 0 - 5 0 0 - 5 0 0 - 4 0 - 1 0 - 5 0

b.d. b.d. IP64 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. IP67 b.d. b.d. b.d.

kat. II11000 V kat. III / 1 0 0 0 V kat. I I / 1 0 0 0 V

kat. II11000 V kat. I I / 1 0 0 0 V

b.d. kat. II11000 V

kat. III/1000V kat. II / lOCO V kat. I I / 1 0 0 0 V

kat. III/ 600 V kat. I I I / 1 0 0 0 V kat. I I / 1 0 0 0 V

kat. I I I / 6 0 0 V kat. II11000 V

"kat. I I / 6 0 0 V kat. I I I / 6 0 0 V kat. II11000 V

kat. I I I / 6 0 0 V b.d.

kat. IV 600 V kat. III/1000V

kat. I I I / 6 0 0 V kat. I I I / 6 0 0 V kat. III/ 600 V

kat. III / 603 V kat. I I I / 6 0 0 V

łamana niskonapięciowy łamana mechaniczna pomiar Test TTL

podstawka pomiar

rezystancji

podstawka blokada gniazd.

wykrywanie napięcia

zawartości harmonicznych

i CMOS

194 x 92 x 58 203 x 94 x 43 9 8 x 1 9 7 x 5 0 1 9 4 x 9 2 x 5 8 1 6 7 x 7 6 x 3 3 2 0 5 x 9 7 x 4 5 1 9 8 x 9 7 x 5 5 4 0 x 1 0 0 x 2 0 0 1 6 7 x 7 6 x 3 3 9 2 x 1 9 6 x 6 0 1 6 7 x 8 4 x 4 6 2 0 8 x 1 0 3 x 5 4 1 7 9 x 8 7 x 5 5 1 6 7 x 8 4 x 4 6 450

(z bateriami) 417 620 (z osłoną) 450 (z bateriami)

260

(z bateriami) b.d. 430 560

(z bateriami) 400 (z

ostaną i bat.) 400 550

(z bateriami) 655 460 550

Oscyloskopy Tektronix

TPS201 2, TPS201 4, TPS2024

EnabUng , n n o v a . , o / Oscyloskopy z separacją galwaniczną w 2 lub 4 niezależnych kanałach

Aplikacja TPS2PWR1 umożliwiająca analizę mocy i przebiegów

I POMIARY RF i POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI

"1

POMIARY TV ; TELEKOMUNIKACJA

•

PROMOCJA!

Do każdego modelu

z rodzin DP03000, DP04000, MS04000 drugi

oscyloskop Tektronix za 1 zł netto

⁴

*do wyczerpania zapasu, szczegóły na stronie vAvw.tespol.com.pl

• Zasilanie bateryjne

• 1 0 0 M H z lub 2 0 0 M H Z

• A u t o m a t y c z n e pomiary

• Archiwizacja d a n y c h p o m i a r o w y c h na kartach p a m i ę c i CompactFlash 2 lub 4 kanały izolowane galwanicznie

Sp. z o.o.

Siedziba Firmy: 54-413 Wrocfaw, ul. Klecińska 125, tel. 071 783 63 60, fax071 783 63 61 Biuro Handlowe: 03-301 Warszawa, ul. Jagiellońska 74, tel. 022 675 75 42, fax 022 675 54 47, t e s p o l @ t e s p o l . c o m . p l , w w w . t e s p o l . c o m . p l Dostępne również w sieci sprzedaży: Gdańsk - Biali, tel. 0 5 8 3 2 2 11 91, Poznań - Merazet, tel. 061 8 6 6 86 14, Warszawa - M e r s e r w i s , tel. 022 8 3 1 4 2 5 6

niezawodność i trwałość oraz przedłużają- cych czas pracy takiego przyrządu.

Z funkcji przeznaczonych do obróbki da- nych pomiarowych warto wymienić wska- zywanie wartości maksymalnej i minimal- nej oraz obliczanie średniej z serii wyników.

Wygodną własnością jest też pamięć we- wnętrzna (zwykle kilka komórek) z trybami zapisywania wyników pomiarów i ich przy- woływania na wyświetlacz. Ostatnio coraz częściej spotyka się multimetry z tzw. log- gerem, miniaturowym rejestratorem, czy- li pojemną pamięcią zbudowaną nawet z kilkudziesięciu tysięcy komórek. Po włą- czeniu procesu rejestracji dane w komór- kach są zapisywane automatycznie co ści- śle określony czas wraz z datą i czasem do- konania pomiaru (zapisu). Użytkownik wy- biera czas rozpoczęcia i zakończenia po- miaru oraz odstęp czasowy rejestracji (jed- nak nie krótszy niż 1 s). Programowania loggera dokonuje się po połączeniu mul- timetru z komputerem za pośrednictwem interfejsu RS-232C lub USB. Na kompute- rze też p r z e g l ą d a się, z a p i s u j e i o b r a b i a dane przesłane z pamięci loggera. Multi-

rnetr wyposażony w interfejs RS-232C lub USB może też przesyłać dane do kompu- tera w czasie rzeczywistym (z pominię- ciem funkcji loggera). Prezentacja graficz- na danych (tablica, wykres) jest taka sama w o b u w w . t r y b a c h , przy c z y m pracę w nich w s p o m a g a specjalne oprogramo- wanie dostarczane z m u l t i m e t r e m stan- dardowo lub jako opcja.

Niezawodność i trwałość

Wysoka niezawodność to ważna cecha multimetru. Ma na nią w p ł y w zarówno konstrukcja mechaniczna, jak i elektryczna multimetru. Odporność multimetru na na- rażenia mechaniczne zwiększa o b u c o w a wykonana z tworzywa ABS oraz nakłada- na g u m o w a osłona. Obecnie coraz czę- ściej zamiast osłon stosuje się g u m o w e wkładki zintegrowane z obudową. Na trwa- łość ma też w p ł y w jakość e l e m e n t ó w , z których jest zbudowany przełącznik ob- rotowy multimetru. Im droższy multimetr, t y m większa odporność na błędy obsługi i niszczące sygnały zakłócające. Ze stoso- wanych rozwiązań, zarówno prostych jak

i skomplikowanych, warto wymienić blo- kadę mechaniczną nieużywanych gniazd, automatyczne odłączanie błędnie wybra- nych o b w o d ó w wejściowych z sygnaliza- cją błędu (optyczną i dźwiękową), specjal- ne szybkie bezpieczniki (z sygnalizacją ich uszkodzenia) i inne.

Czas pracy

Czas pracy przy zasilaniu z wewnętrznego źródła, którym najczęściej jest 9-woltowa bateria 6F22, to również ważny parametr każdego multimetru, szczególnie z interfej- sem i loggerem. A b y maksymalnie w y - dłużyć czas pracy stosuje się układy elek- troniczne z funkcjami zarządzania zasila- niem oraz automatyczne wyłączania zasi- lania oraz podświetlania wyświetlacza po stosunkowo krótkim czasie. W trybach re- jestracyjnych multimetrów funkcja automa- tycznego wyłączania zasilania jest wyłą- czana. Ponadto, w niektórych wersjach m u l t i m e t r ó w można samodzielnie usta- wić czas automatycznego wyłączenia zasi- lania, wybierając go z zakresu np. od 1 do

99 minut. (red)

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 9/2008