RÓWNE SUMY
Dzieci wizualizują równości sum różnych składników. Uczą się odliczania, zapisywania działań arytmetycznych, gromadzenia, porządkowania i porównywania danych.
POTRZEBUJEMY:
Kompletu 40 Edukrążków na zespół (po 10 w każdym z czterech kolorów) i po dwa materiałowe, nieprzezroczyste woreczki lub po dwie nieduże papierowe torby. Edukrążki można zastąpić kwadratami, krążkami wyciętymi z kolorowej pianki grubości do ok. 5 mm (ważne, żeby były jednej grubości).
JAK TO ROBIMY:
Podziel klasę na zespoły dwuosobowe. Rozdaj dzieciom po komplecie krążków i po dwa woreczki na parę. Poproś, żeby do jednego woreczka wrzuciły krążki czerwone i żółte, a do drugiego – zielone i niebieskie, a potem potrząsnęły porządnie, aby je wymieszać. Jedno dziecko z pary losuje siedem krążków z pierwszego woreczka, a drugie – siedem z drugiego. Poproś dzieci, żeby ustawiły z wylosowanych przez siebie krążków słupki, grupując je w nich kolorami i żeby zapisały dla obydwu słupków sumy krążków. W przykładzie pokazanym poniżej będą to 3 + 4 = 7 oraz 5 + 2 = 7
Następnie poproś dzieci, żeby przygotowały tabelkę według wzoru (lub rozdaj im wcześniej
przygotowane przez siebie tabelki) i wpisały w wierszu z sumą 7 wylosowane liczby krążków w każdym kolorze.
Suma Czerwone Żółte Niebieskie Zielone
7 4 3 2 5
8 9 10
Następnie poproś dzieci, żeby wrzuciły z powrotem krążki do woreczków, z których były losowane i tym razem wylosowały po 8 krążków, ale zamieniając między sobą woreczki. Po wylosowaniu dzieci powtarzają wszystkie czynności wykonane poprzednio. Te same czynności dzieci powtarzają po wylosowaniu 9 i 10 krążków, za każdym razem zamieniając miedzy sobą woreczki, z których je losują i na zmianę wpisują wyniki do tabelki.
Na końcu dzieci próbują zsumować liczby krążków w każdym kolorze, które były wylosowane dla każdej sumy i sprawdzają, który kolor „wygrał”. Zbierz dane ze wszystkich grup i zapisz je na tablicy. Policz wspólnie z dziećmi, który kolor wygrał w największej liczbie grup.
Uwagi: ćwiczenie ma charakter gry losowej o nieznanych wynikach cząstkowych, co budzi zainteresowanie dzieci, a sam proces losowania zachęca je do aktywności. Obserwując ustawione z wylosowanych krążków słupki, dzieci utrwalają przekonanie, że ta sama suma może wynikać z dodawania różnych składników.
Istotne jest, że określenie tej sumy nie wynika z przeliczania obiektów, ale z porównania wysokości
słupków mierzonej liczbą krążków. Krążki w słupkach pozwalają też na przekonywującą wizualizację zasady przemienności dodawania – nie jest istotne, czy na wierzchu będą trzy żółte krążki czy cztery czerwone, gdyż jak łatwo się przekonać, nie wpłynie to na wysokość słupka.
Statystycznie może się zdarzyć, że liczba wylosowanych krążków w jednym kolorze przekroczy 20 (czyli zakres z podstawy programowej). Jeśli koniecznie chcemy takiej sytuacji uniknąć, można zrezygnować z sumy 10 i wtedy prawdopodobieństwo wystąpienia sumy krążków w jednym kolorze większej niż 20 zdecydowanie zmaleje.
Dzięki zamianie woreczków przy każdym losowaniu zwycięzcami i przegranymi są nie dzieci, lecz kolory. W ten sposób gra pozwala wyeliminować czynnik frustracji po przegranej, ale jednocześnie utrzymać
ciekawość dzieci, który kolor wygra.
Autor: Witold Szwajkowski MIEJSCE NA NOTATKI:
. . . . . . .
