Hanna Dzielińska Ursynów. Teczka detektywa [tu wpisz swoje imię]:...

(1)

Hanna Dzielińska

Teczka detektywa [tu wpisz swoje imię]: ...

Ursynów

Detektywi w wielkim mieście

Koncepcja i tekst: Hanna Dzielińska, Hanka Warszawianka Ilustracje: Małgorzata Szyszko, Studio Boton

Skład: Zuzanna Malińska

Przewodnik dostępny również w formie elektronicznej do samodzielnego wydruku: www.ursynow.pl

Publikację zrealizowano ze środków Urzędu Dzielnicy Ursynów

zestaw broszura

ISBN 978-83-65760-22-7

9 7 8 8 3 6 5 7 6 0 2 2 7

ISBN 978-83-65760-23-4

9 7 8 8 3 6 5 7 6 0 2 3 4

„Detektywi w wielkim mieście. Ursynów” dla dzieci i młodzieży, która angażuje w poznawanie dzielnicy poprzez zagadki i łamigłówki dostosowane do możliwości poznaw czych czytelnika.

Składa się ona z pojedynczych tras dla kilku grup wiekowych (dzieci 6-9 lat, nastolatki 10-12 lat, nasto- latki 13-15 lat).

Na trasie, którą przejdziesz z dzieckiem (lub przejedziesz rowerem) będzie do rozwiązania dziesięć zagadek, m.in. złamanie szyfru, ułożenie słów z rozsypanych sylab, wykonanie projektu rzeźby od- pornej na wandali itd.

Każda trasa zawiera praktyczne wskazówki: jak dotrzeć na miejsce startu, co zabrać ze sobą.

„Detektywi w wielkim mieście. Ursynów” to gra miejska wydana przez Urząd Dzielnicy Ursynów.

Jej autorką jest Hanna Dzielińska (Hanka Warszawianka), przewodnik po Warszawie, dziennikarka, była wiceprzewodnicząca stołecznego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.

10-12

(2)

Podczas tego spaceru przydadzą Ci się:

U rs y n ó w 1 0 -1 2

Pozostań na starcie i przeczytaj zadanie. Podejdź do najbliższego wyjścia z metra.Najkrótszą drogą idź pod adres ul. Grzegorzewskiej 3.Na bloku znajdź tabliczkę adresową z napisem „dawniej Alternatywy 4”.

Dzisiejsza trasa jest dość długa, zabierz ze sobą bilet autobusowy, a jeśli jest ładna pogoda – pomyśl o rowerze! Filmowi mieszkańcy „Alternaty- wy 4” musieli zmagać się m.in. z krzywymi ścianami, podsłuchami w ścianach i mało kompetentnymi budowlańcami. Nie przeszkadzało im to spotykać się na zebraniach, czynach społecznych i próbach chóru oraz kabaretu. Na tych ostatnich najczęściej śpiewano piosenkę ułożoną przez Anioła.

al. KEN, przed Urzędem Dzielnicy Ursynów

1

Jeździsz czasem metrem? Wyobraź sobie, że budowę podziemnej kolejki planowano na kilkanaście lat przed… II wojną światową! Z tych planów nic nie wyszło, a pierwsze stacje metra oddano do użytku dopiero w 1995 r.

Przed Tobą ilmowy adres, który w latach 80. znała cała Polska. Tu mieszkali bohate- rowie serialu „Alternatywy 4” w reżyserii Stanisława Barei. W humorystyczny sposób przedstawiał on życie na nowiutkim osiedlu. Żelazną ręką próbował trzymać mieszkańców dozorca Stanisław Anioł. Dziś przypomina go mu- ral przy ulicy Kazury.

Na Ursynów przyjeżdżają dziś metrem ludzie z całej Warszawy. Podpowiedz im, na jakiej stacji powinni wysiąść, by szybko dostać się do: Postać na muralu (patrz mapa) pokazuje, jak ma wyglądać godło z potłuczonych talerzy. Ty ułóż takiego orła z liści i pa- tyków lub narysuj na odwrocie mapy.

2 3 ?

Imielin

!

Współczesna historia Ursynowa rozpoczęła się ledwie czterdzieści lat temu. Ale myli się ten, kto uważa, że wcześniej nic cieka- wego się tu nie działo. Dzisiejsza wyprawa pełna będzie zagadek i łamigłówek. Dzięki nim dowiesz się, skąd w herbie dzielnicy wziął się niedźwiedź i odkryjesz związek z tym miejscem pewnego… rycerza. Gotowi? Zaczynamy! Uzupełnij słowa piosenki.

4

Urząd Dzielnicy to miejsce, w którym mieszkańcy mogą m.in. wyrobić dowód osobisty, zameldować się i załatwić inne ważne sprawy. W holu wita wchodzących herb Ursynowa. Nad wszystkim czuwa gospodarz _______ Nie da on _______ zrobić nikomu Zawsze _______ o każdej porze O, mój _______

a) krzywdy b) domu c) Boże d) pomoże

1. dawne tereny pól uprawnych i wsie 2. zwierzę z widocznego po lewej herbu Juliana Ursyna Niemcewicza (właściciela majątku Ursynów) 3. miasto 4. oicjalne kolory Warszawy (jeśli nie wiesz, które to, spójrz na dowolny tramwaj lub autobus miejski)

a. _________________ b. _________________ c. __________________ d. __________________

Spróbuj wydedukować, co symbolizują poszczególne jego części. a. Kopy Cwila ______________ b. Parku Przy Bażantarni ______________ c. Lasu Kabackiego ______________ d. Urzędu Dzielnicy Ursynów ______________ e. Górki Kazurki ______________

(3)

Podejdź pod bramę Kolegium Europejskiego lub pozostań tu, gdzie jesteś. Znajdź spokojne miejsce, gdzie będziesz mogła/mógł spokojnie przyjrzeć się mapie i zatrzymaj się tam.

Ulicą Rosoła dojdź do Nowoursynowskiej i zatrzymaj się przy ogrodzeniu Kolegium Europejskiego.

Przejdź na skrzyżowanie alei KEN z ulicą Jeżewskiego. Wejdź w aleję Kasztanową i zatrzymaj się, gdy zobaczysz przydrożny krzyż.

6 7 8 9 10

Czy ruszając na ten spacer, spodziewałaś/łeś się, że bę- dziemy wracać aż do średnio- wiecza? Założę się, że nie przyszło Ci to do głowy. A jednak! Dziś w pięknym XVIII-wiecznym pałacu zaprojektowa- nym przez Szymo- na Bogumiła Zuga mieści się Kolegium Europejskie. Szkolą się w nim eurourzędnicy. Tu kończymy na dziś „tropienie” zagadek. Jeśli masz ochotę na kolejne tego typu wyprawy, na stronie www.ursynow.pl znajdziesz inne trasy pełne łami- główek i opowieści o współczesnym życiu Ursynowa.

Co łączy gospodarstwo ogrodnicze i krzyż z 1864 roku? Romantyczna historia! Hrabia Potocki wspierał powstań- ców styczniowych. Kiedy Rosjanie to wykryli, całą winę wziął na siebie pan Karol, zarządca dóbr Potockiego. Traił do więzienia (na Cytadelę). Tuż przed wywózką na Sybir zdołał jeszcze poślubić ukochaną – Cecylię. Szczę- śliwie hrabia Potocki wykupił małżonków i podarował im tę ziemię. A oni z wdzięczności wystawili krzyż. Niedługo kończymy naszą eskapadę, ale przed Tobą jeszcze jedno zadanie. Mam nadzieję, że nie sprawi Ci problemu. Pomoże Ci mapa.

Dawniej ta część dzielnicy należała do dóbr wilanow- skich. W czasach Jana III Sobieskie- go była tu bażantarnia. Przed dwu- stu laty nowi właściciele, państwo Potoccy, na cześć nowo narodzonej córki Natalii nadali rezydencji nazwę Natolin. Taka praktyka nie była wcale rzadkością.

Jaki jest związek rycerza Ciołka z tą oko- licą? Odpowiedź znajdziesz na kamie- niu.Jak się nazywali? Dowiesz się, gdy wykreślisz co drugą literę. Wiedząc, że najbardziej efektowną czę- ścią budowli jest półokrągły, wycho- dzący na zewnątrz salon, wybierz cień przedstawiający tę rezydencję.

We fragment opisu spaceru po Ursynowie wkradło się kilka literówek i błędów. Znajdź je i popraw.

Udaj się pod kościół stojący przy ulicy Przy Bażantarni. Władysław (albo Ładysław, bo tak też się o nim mówi) z Gielniowa to jeden z pa- tronów Warszawy. Patrząc na stojącą przy kościele igu- rę, wywnioskuj, kim był i czym się zajmował.

5

Przejażdżka po Ursynowie to jak podróż przez świat, dlatego warto mieć ze sobą dobrą mapę – na przykład wyrysowaną przez Eugeniu- sza Rowera (on też ma tu swoją ulicę). Kręgosłupem dzielnicy jest aleja Komisji Szkolnictwa Narodowego. Boczne uliczki czasem są tak kręte jak trasa kolei w Ameryce Południowej! Jej budowniczy, Ernest Kalinowski, patronuje jednej z nich. Ciekawe, czy znał się ze słynnym podróżnikiem Tonym Palikiem – dziś patronem jednej z tutejszych szkół. Podobno chodzą do niej wnuczki dwóch słynnych badaczy obszarów polarnych Roalda Amundena i Henryka Artowskiego. Znasz je? To chyba duża frajda mieszkać przy ulicy imienia… własnego dziadka! 1 1d, 2a, 3b, 4c 2 a. Ursynów, b. Natolin, Kabaty, c. Kabaty, d. Imielin, e. Natolin 4 badc 5 zakonnik, zajmował się pisaniem (pieśni religijnych) 6 właściciel dóbr Kabaty 7 Karniewscy 8 1. August, 2. Ursyn, 3. Maria 9 C 10 Romera, Komisji Edukacji Narodowej, Malinowski, Halik, Amundsen, Arctowski

? ? ?

Kiepury

Wydedukuj, jakie imię nosiły osoby, od których pochodzą nazwy: A jak nazywałoby się osiedle nazwane od Twojego imienia?

Obecny właściciel gospodarstwa nosi to samo nazwisko! 1. Gucin Gaj 2. Ursynów 3. Mariensztat

O KL AW RI N PI KE CW H SN CR Y

B

A C

(4)