Wspomnienie pośmiertne : Tadeusz
Rek
Palestra 13/1(133), 104-105
104 W spo m n ien ia p o śm ie rtn e K r 1 (133>
Tadeusz Rek
Dnia 11 listopada 1968 r. zm arł w W arszawie w 62 roku życia Tadeusz R e k„ b. adw okat i w icedziekan Rady Adwokackiej w W arszawie, b. P odsekretarz S ta nu w M inisterstw ie Sprawiedliwości, a od 1957 r. sędzia Sądu Najwyższego. Z m arł człowiek szlachetny, czuły na krzyw dę ludzką, który przew ażną część swego ży cia poświęcił walce klasy chłopskiej o praw o do ziemi i oświaty, o praw o do- współgospodarzenia krajem .
Był więc Tadeusz Rek, bez względu na piastow ane urzędy i stanow iska, prze de w szystkim radykalnym działaczem ludowym, w ierzącym głęboko w zwycięstwo spraw iedliw ości społecznej. W alka o równe praw a dla wszystkich, o społeczne’ w yzwolenie chłopów — była jego p asją życiową. I praw dą jest, co powiedzia no nad Jego trum ną, że był On tak ą postacią, której „ani dziś, ani za lat pięć dziesiąt nie będzie mógł pominąć żaden badacz chcący dochodzić praw dy o w yz woleńczej i narodowej w alce chłopów polskich”.
Tadeusz Rek urodził się 13 października 1906 r. we w si Ułów, pow. radom skiego. Pierw sze wiadomości w zakresie czytania i pisania zdobywa jako samouk. Dopiero w 16 roku życia rozpoczyna system atyczną naukę, korzystając z pomocy nauczyciela. Dzięki wielkiej pracowitości i nieprzeciętnym zdolnościom kończy w 1927 r. III M iejskie G im nazjum Męskie w W arszawie. Vf latach 1927—1931 stu diuje na W ydziale P raw a U niw ersytetu W arszawskiego. Po odbyciu służby w o j skowej, zostaje z końcem roku 1933 w pisany na listę aplikantów adwokackich u adw. W łodzimierza Gorbaczewa w Sokołowie Podlaskim , a następnie od w iosny 1936 r. — w W arszawie. W stolicy jego patronem był adw. Zygm unt Graliński,. w ybitny działacz ludowy (warto nadmienić, że adw. G raliński jako w icem inister spraw zagranicznych w em igracyjnym rządzie gen. W. Sikorskiego zginął w iosną 1940 r. O kręt, którym udaw ał się służbowo do Stanów Zjednoczonych, został sto r pedowany na A tlantyku przez niem iecką łódź podwodną).
Egzamin adwokacki Tadeusz Rek złożył wiosną 1939 r. Niestety, nie od razu został w pisany na listę adwokatów, gdyż zgodnie z art. 66 ustaw y z dnia 4 m aja 1938 r. ówczesny m inister sprawiedliwości zarządził zamknięcie listy adw okatów na czas określony, zezwoliwszy jednocześnie na wpisanie na nią ograniczonej liczby adwokatów, wśród których, oczywiście, dla Tadeusza Reka, jako radykalnego działacza chłopskiego, nie było miejsca. Dopiero w pierwszych m iesiącach oku pacji W arszawska Rada Adwokacka w pisała Go na listę adwokatów.
Dnia 12 lipca 1940 r. Tadeusz Rek zostaje aresztow any przez gestapo w g ru pie kilkudziesięciu adwokatów warszaw skich. Przebyw a w różnych obozach kon centracyjnych, m. in. w Oświęcimiu i H am burg-N euengam m e. Wiosną 1942 r. zo staje zwolniony. W raca do adw okatury, jednakże zawód w ykonuje w bardzo ograniczonym zakresie. N atom iast całkowicie poświęca się pracy konspiracyjnej. K ierownictwo konspiracyjnego Ruchu Ludowego powierza mu redakcję pisma „Ku Zw ycięstw u”, przem ianowanego w okresie późniejszym na „Przez w alkę do zw ycięstw a”. Jednocześnie jesienią 1942 r. Tadeusz Rek bierze udział — jako przedstaw iciel K ierow nictw a Ruchu Ludowego — w organizującej się wówczas akcji pomocy Żydom. Był mianowicie współorganizatorem i w iceprzewodniczą cym Ogólnopolskiej Rady Pomocy Żydom „Żegota”.
N r 1 ( 1 3 3 ) U chwała Plenum, N R A 105
Po wyzwoleniu Rek w raca do adw okatury i zostaje powołany na wicedziekana W arszawskiej Rady Adwokackiej. Jednakże, ta k jak poprzednio, przede w szyst kim poświęca się pracy politycznej i publicystycznej. W tej zwłaszcza dziedzinie Jego działalność była bardzo owocna. Oprócz setek artykułów Z m arły napisał k il kanaście książek i w iele broszur.
Od października 1946 r. do kw ietnia 1957 r. Tadeusz Rek jest Podsekretarzem Stanu w M inisterstw ie Sprawiedliwości. W tym niełatw ym okresie daje się poz nać jako człowiek dużych zalet serca i umysłu. Reagując żywo i skutecznie na w szelką krzywdę, zyskał sobie uznanie tych wszystkich, którzy się bliżej z Nim stykali. Postępowaniem swoim, swoim rzeczywistym stosunkiem ' do adw okatury i adwokatów zasłużył sobie na dobre imię.
Jako sędzia Sądu Najwyższego był zawsze bezstronny i sprawiedliwy. Ferow ał w yroki z niezwykłą trafnością i trzeźwością sądu, dostrzegając w każdej sp ra wie — poza suchym przepisem praw a — żywego człowieka.
W Jego osobie um arł więc nie tylko w ybitny działacz ludowy, lecz także p u blicysta i praw nik. U m arł praw nik, który potrafił swój zawód wykonywać z ser cem i w powiązaniu z bardzo rozległą działalnością społeczno-polityczną, a nie jest to zadanie łatwe.
I dlatego wieść o śmierci Tadeusza Reka odbiła się tak szerokim echem żelu.
f.s.
W Ą C Z E L W A f f / ł O / ł A D W O K A C K A
A . U chw ała Plenum N a czelnej Rady Adwokackiej
Naczelna Rada Adw okacka na posiedzeniu w dn. 23 i 24 listopada 1968 r. — kierując się ogólnokrajową dyskusją nad tezami na V Zjazd i realizując w ytycz ne zaw arte w uchwale V Zjazdu PZPR — po zaznajom ieniu się z referatem P re zydium NRA na tem at: ,',Zagadnienie polityki kadrow ej” i po przeprowadzeniu w związku z tym dyskusji,
p o s t a n a w i a :
I. u z n a ć , że re fe ra t Prezydium NRA na tem at: „Zagadnienie polityki k a d ro w e j” trafn ie ocenia aktualną sytuację w adw okaturze i w ynikające z niej zadania organów sam orządu w spraw ie polityki kadrow ej, a w szczegól ności w zakresie:
1) dalszego podnoszenia oraz pogłębiania świadomości i aktywności spo łeczno-politycznej członków adw okatury,
2) opracowania planu terenowego rozmieszczenia adwokatów w poszczegól nych miejscowościach z uwzględnieniem przesłanek wymienionych w p k t II Wytycznych w spraw ie rozmieszczenia adw okatów i wyznaczania sie
