1. Utrwalam wiedzę z dwóch ostatnich lekcji dotyczących układu pokarmowego. 2. Wymieniam najczęstsze choroby tego układu. 3. Wiem, jakie narządy układu pokarmowego mogą być transplantowane.

Nauczyciel: Justyna Niemiec-Zawadzka Przedmiot: Biologia

Klasa: I Ap

Temat lekcji: Choroby i higiena układu pokarmowego. Praca układu pokarmowego II.

Data lekcji: 29.04.20 r.

Wprowadzenie do tematu:

1. Utrwalam wiedzę z dwóch ostatnich lekcji dotyczących układu pokarmowego.

2. Wymieniam najczęstsze choroby tego układu.

3. Wiem, jakie narządy układu pokarmowego mogą być transplantowane.

1. Przypomnijmy budowę układu pokarmowego. Jak myślicie, które narządy możemy przeszczepić z człowieka do człowieka? Czy jest tu narząd, bez którego możemy żyć?

Popatrzcie raz jeszcze na rolę poszczególnych narządów, czy wszystkie są niezbędne?

JAMA USTNA – ma za zadanie rozdrabniać i nawilżać pokarm, to tutaj wstępnie trawimy węglowodany PRZEŁYK – skurczem swojej mięśniówki powoduje, że pokarm połknięty przesuwa się w kierunku żołądka

ŻOŁĄDEK - jest o narząd o pojemności 1,5 litra (tyle co duża butelka wody), okresowo przetrzymuje pokarm, aby go trawić. Trawienie to czas od kilku do kilkunastu godzin, najdłużej trawimy grzyby. Potrafią zalegać w żołądku nawet do 20 godzin.

Żołądek wypełniony jest kwasem solnym, aby dezynfekować nam jedzenie.

WĄTROBA – narząd szczególny, pełni około 500 (!) funkcji w naszym ciele. Najważniejsze to odtruwanie nas i produkowanie żółci potrzebnej do trawienia tłustych pokarmów.

Co ciekawe, krew przepływając przez wątrobę ogrzewa się, tak silnie i mocno ten narząd pracuje.

Wszystkie leki, alkohol i inne substancje toksyczne wątroba unieszkodliwia, ma także silne zdolności regeneracji.

TRZUSTKA – produkuje insulinę, o której uczyliśmy się wcześniej. Reguluje poziom cukru we krwi, jest narządem wrażliwym na alkohol i nikotynę. Ma ogoniasty kształt.

Spójrzcie teraz jeszcze na wspólne położenie wątroby i trzustki:

JELITO CIENKIE – wyobraźcie sobie, że całkowita jego powierzchnia zbliżona jest do powierzchni kortu tenisowego (około 300 m2), ta nieprawdopodobna wielkość wynika oczywiście z jego silnego pofałdowania.

Wewnątrz mamy kosmki jelitowe, które wchłaniają substancje odżywcze i powodują ruch pokarmu.

JELITO GRUBE – tutaj następuje wchłanianie wody. Na granicy między jelitem cienkim a ostatnim odcinkiem przewodu pokarmowego – jelitem grubym znajduje się wyrostek robaczkowy

Bez jamy ustnej i przełyku nie bylibyśmy w stanie rozdrabniać i transportować dalej jedzenia.

Bez żołądka także żyć nie możemy, ale !!! możemy mieć tylko jego część i nadal żyć.

Bez wątroby także nie przeżyjemy, choć możemy żyć bez jej fragmentu. Podobnie z trzustką i jelitem cienkim.

Jest natomiast możliwe życie bez jelita grubego, często w wyniku operacji jest ono usuwane.

Taki pacjent, pozbawiony jelita grubego nadal może żyć, posiada dołączoną do ciała tzw.

STOMĘ. Stoma to specjalny woreczek, przyczepiony do brzucha. Odbiera on resztki pokarmowe. Życie ze stomą nie należy może do komfortowego, ale umożliwia

funkcjonowanie.

2. Jakie choroby zdarzają się w układzie pokarmowym?

•

•

•

•

•

•

LEKARZ ZAJMUJĄCY SIĘ LECZENIEM CHORÓB UKŁADU POKARMOWEGO TO GASTROLOG.

Na zakończenie spójrzcie jak ważne jest dbanie o układ pokarmowy. Obejrzyjcie krótki materiał o wrzodach żołądka i dbajcie o własne, aby nigdy tej choroby nie mieć.

https://www.youtube.com/watch?v=zLpcHSQ0BU8

Instrukcje do pracy własnej:

analiza opracowania tematu

Informacja zwrotna:

Uczniowie, którzy nie przystąpili jeszcze do testu z działu: skóra, kości i mięśnie mają na to czas do końca tygodnia. Test jest obowiązkowy dla wszystkich, dlatego proszę się zalogować i do niego przystąpić. Tak jak obiecałam, złych ocen nie wpisuję, ale chcę widzieć tam Waszą pracę.

Przypominam link: https://www.testportal.pl/test.html?t=9jzRBWv3vZz9

Kto ma problem techniczny, udostępniam za pośrednictwem poczty email test w formie załącznika, proszę o informację na pocztę.

(i bardzo proszę, aby więcej nie zdarzały się sytuacje logowania się po kilkanaście razy pod

dziwnymi pseudonimami. Może dla niektórych jest to zabawne, ale w rzeczywistości jest to portal, który ma ograniczone możliwości przyjęcia uczestników testu. Aby każdy z Was mógł test zrobić, wersję premium opłacam z własnej kieszeni. Liczę na Waszą dojrzałość w tym temacie i wzajemny szacunek).

Miłej pracy, a w razie pytań czekam na Was w trakcie lekcji na Messengerze.

I udanego weekendu majowego, pamiętajcie o profilaktyce anty koronawirusowej. J. Z.