Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego zaprasza na konferencję naukową
Obywatelskie nauki społeczne: doświadczenie Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych przy Komisji Krajowej
NSZZ Solidarność 1981-1989
która odbędzie się w 25 maja 2019 roku, w Gmachu Audytoryjnym, sala im. Baszkiewicza, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, Warszawa
W pierwszej części porozumień sierpniowych z 31.08.1980 dotyczącej utworzenia niezależnych związków zawodowych znalazł się m. in. punkt „6. Międzyzakładowy Komitet powołuje ośrodek prac społeczno-zawodowych, którego zadaniem ma być obiektywna analiza sytuacji pracowniczej, warunków bytowych ludzi pracy i sposobu reprezentowania interesów pracowniczych. Ośrodek ten będzie dokonywał również ekspertyz w zakresie indeksu płac i cen oraz proponował formy rekompensaty. Ośrodek ten będzie również publikował wyniki swych badań”. Ostatecznie OPS-Z utworzony został 7 albo 8.01.1981 a kierownikiem został Andrzej Wielowieyski. Przy OPS-Z afiliowana została Rada Konsultacyjno-programowa. „W ramach OPS-Z utworzono kilkanaście zespołów: płac i zatrudnienia; warunków pracy; cen, rynku i zaopatrzenia ludności; ogólnych warunków bytu; kosztów utrzymania i świadczeń społecznych; spraw kultury i obyczaju; spraw związkowych; historii ruchu zawodowego; spraw ogólnogospodarczych; reformy gospodarczej; gospodarki finansowej Związku; prawa pracy i zagadnień ustawodawczych. OPS-Z pełnił rolę organu doradczego i konsultacyjnego KKP.
Do jego zadań należało: prowadzenie badań, dokonywanie analiz i opracowywanie prognoz na potrzeby Związku, opracowywanie dla władz Związku opinii i propozycji dot. stanowiska Związku w zakresie spraw gospodarczych i społecznych, przygotowywanie materiałów do szkolenia związkowego i działalności oświatowej. OPS-Z prowadził prace studyjne i programowe, opracował szereg dokumentów związkowych, m.in. tezy programowe „Kierunki działania Związku w obecnej sytuacji kraju” (II-III 1981), przygotował merytorycznie I KZD (porządek dzienny, program, statut). Członkowie OPS-Z uczestniczyli we wszystkich posiedzeniach KKP i KK oraz w większości posiedzeń Prezydiów KKP i KK. Brali udział w negocjacjach z rządem, kongresach i seminariach związkowych” (Encyklopedia „Solidarności”
t. 1, G. Majchrzak). Większa część pracujących w OPS-Z robiła to pro bono za zwrotem kosztów podróży do Gdańska i z powrotem. Po wprowadzeniu stanu wojennego niektórzy byli internowani, pracę kontynuowano w ograniczonym i zmienionym zakresie, ale wielu pracowników uczestniczyło w charakterze ekspertów przy Okrągłym Stole.
Celem przygotowywanej konferencji jest przypomnienie działalności OPS-Z w tamtych latach oraz analiza tamtych doświadczeń prowadzona w intencji wzbogacenia refleksji metodologicznej nad stosowanymi naukami społecznymi.
PROGRAM:
9.30 Otwarcie i powitanie - Małgorzata Fuszara,
dyrektorka Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych 10.00 Andrzej Wielowieyski pierwszy kierownik Ośrodka, Wprowadzenie 10.30 Irena Słodkowska, Prace Rady Programowo-Konsultacyjnej
10.50 Ryszard Bugaj, Doradcy i eksperci w „pierwszej” Solidarności (z osobistych doświadczeń)
11.10 Powstanie i zadanie Ośrodka (z przypomnieniem Rady): Zbiorowa rekonstrukcja z pamięć uczestników prac OPS-Z
11.30. Joanna Kurczewska. Dział historyczno-związkowy: Tradycje i idee dla
„Solidarności” – prace nad pamięcią
11.50- 12.10 Przerwa kawowa
12.10 Jacek Kurczewski Sergiusz Kowalski i Irena Słodkowska, Dział Spraw Związkowych: Kim i czym była „Solidarność” – dyskusja
13.10 Piotr Krasucki, Ekspertyza w zakresie ochrony pracy i zdrowia 13.30. Krzysztof Hagemejer, Umowa o kartki?
13.50. Panel: Na czym polegało doradztwo i jakie były związane z nim problemy etyczne, polityczne i metodyczne – zamówienie i własna inicjatywa – odbiór ekspertyz i ich wdrożenie
14.50 Jacek Kurczewski, Podsumowanie konferencji Po konferencji zapraszamy na lampkę wina i poczęstunek
Pracowników i współpracowników zapraszamy do nagrywania wspomnień po poczęstunku.
fot. Ośrodek Karta
Uprzejmie prosimy o potwierdzenie obecności mailem m.mieszkowska@uw.edu.pl
Rada Programowo-Konsultacyjna przy OPS-Z KKP NSZZ Solidarność:
Janusz Beksiak Stanisław Broniewski Ryszard Bugaj
Wiesław Chrzanowski Bohdan Cywiński Paweł Czartoryski Bronisław Geremek Cezary Józefiak Tadeusz Kowalik Waldemar Kuczyński Jacek Kurczewski Jacek Kuroń Stefan Kurowski Antoni Macierewicz Jan Malanowski, Tadeusz Mazowiecki, Jan Olszewski, Aurelia Polańska Andrzej Rosner,
Andrzej Stelmachowski, Władysław Siła-Nowicki, Jerzy Stembrowicz, Jan Strzelecki, Andrzej Tymowski Andrzej Wielowieyski Jerzy Zaleski
