w y s t a n i a -
yeccłczjct w ~ttcł)r)icQ
M U Z E U M TECHNIKI NOT
S T O W A R Z Y S Z E N I E GEODETÓW POLSKICH
W A R S Z A W A
CO TO JE ST GEODEZJA?
Geodezja należy do jednej z najstar - szych dyscyplin nauki.
Jej powstania doszukujemy się już w początkach kultury takich ludów staro
żytnych,. jak Sumerowie, Babilończycy,Egi
pcjanie, Chińczycy, później zaś Grecy 1 Rzymianie.
Odczytane zapiski umieszczone były na płytkach glinianych i papirusach, na których były kreślone też pierwsze mapy.
Potrzeba miernictwa wynikła z chwi
lą* gdy pierwsze ludy koczownicze i pa
sterskie poczęły się stopniowo osiedlać - zakładając osady i miasta.
V starożytnym Egipcie, występują
ce cyklicznie wylewy rzeki N il, niweczy
ły ustalone granice własności i powodo
wały, że po ustąpieniu wód zachodziła konieczność wznawiania ich . Ta ok oli
czność była przyczyną, że właśnie w starożytnym Egipcie najwcześniej i n a j
s iln ie j w ykształcił się 1 ugruntował swą pozycję zawód mierniczego, c z y li geodety. Tu również,gdyż w Aleksandrii, uczony grecki* Eratostenes, po raz pierw*
szy o k re ś lił długość promienia k u li ziemskiej.
Żywiołowo występujący rozwój s ta rożytnych miast miał również swój wpływ na powstanie i ugruntowanie sztuki m ierniczej. Znany je s t fakt wy
konywania za czasów panowania cesarzy 1
rzymskich - "przebitek" chodników w kopal- . niaoh.
Okres średniowiecza, niosący z sobą wielkie odkrycia geograficzne i rozw ój sztuki wojennej, zapoczątkował rozwój kai*- to g r a fii.
V czasach nowożytnych i nam współcze
snych - zasadniczym zagadnieniem geodezji je s t dostarczanie map kraju, województw,po
wiatów i gromad, jak również i map /planów/
dla różnych potrzeb inwestycyjnych.Bez map nie można budować dróg, k o le i, mostów, re
gulować rzek, nie można prowadzić prac me
lioracyjnych, budować kopalni, tu n eli, pro
wadzić budowę i odbudowę miast, prowadzić właściwą i racjonalną gospodarkę na grun
tach rolnych i leśnych.
Słowem, każda dziedzina gospodarki na
rodowej, dla j e j rozwoju i bytu - wymaga pracy i udziału geodety.
Jak już wspomniano, podstawowym efek
tem pracy geodety je s t mapa, na któraj opie
rając się - dokonuje się wszelkich zamie - rżeń i projektów dla zrealizowania różnych zadań inżynierskich, niezbędnych dla nor
malnego funkcjonowania współczesnej gospo
darki państwowej i narodowej.
Geodezja wyższa je s t to nauka, która zajmuje się wyznaczaniem kształtu oraz widL- kośći naszej Ziemi, względnie dużych obsza
rów t e j Ziemi, stanowiących czę ści świata, krajów i państw - z uwzględnieniem krzy - wiza Ziemi.
Geodezja niższa, zwana dawniej mler- 2
nictwon, zajmuje się pomiarom mniejszych obszarów, któro eą traktowano jako płaskie.
Ogólnie można przyjąć, że geodezja zajmuje się pomiarami i obliczeniami, wyniki których - po skartowaniu - dają w efekcie mapę.
W odniesieniu do małych obszarów moż
na to zagadnienie zovręzić i przyjąć,że po
miar oznacza zdjęcia szczegółów terenowych metodami geodezyjnymi w taki sposób, aby mierzony obszar terenu można było odtwo - rzyć na papierze, w sk a li odpowiednio do
branej.
Zasadniczą cechą mapy je s t wierność za - chowania kształtu oraz wierność zachowa
nia i usytuowania szczegółów terenu, w od
niesieniu do wzajemnego względem siebie położenia.
Przy pomiarach długości stosujemy system motryczny, natomiast przy pomia - rach kątów stopnie lub grady.
Przy wykonywaniu pomiaru, geodeta posługuje się naogół następującymi narzę
dziami i instrumentami:
a / przy pomiarach długości - ru le t
ka, stalowa taśma miernicza, łaty m ier
n icze, specjalne druty inwarowe oraz różnych typów dalmierze optyczne, elek
tromagnetyczne, jak telemetry, te llu r o - me try i t p . ,
b / przy pomiarach kątów używa się teodolitów różnych konstrukcji.
Mapy opracowuje się bądź w oparciu o pomiary bospośrednie, bądź w oparciu o zdjęcia lo tn icz e , przy czym ta druga metoda,zwana fotogrametryczną, j a k o szybsza, je s t coraz cz ę ście j stosowana.
WYKAZ ŚREDNICH SZKÓŁ GEODEZYJNYCH
Te chnika_Z£0£zne_-_a£kolenleJ5^3etai£
1. Warszawa, ul.Górnośląska 31 2. Bytom, ul.Powstanoów Śląskich 10 3. Poznań, ul.Rybaki 17
Technikum geodezyjne dla pracujących w Warszawie i Poznaniu przy Technikaoh Budowlanych
2 -le tn i kurs Ministerstwa Rolnictwa na stopień technika-geodety /d la praktykan
tów/, w Będlewie koło Poznania.
Szkolnictwo wyższe w zakresie geodez.1l
1. Politechnika Warszawska
1.1. Wydział Geodezji i K artografii - na stopień magistra inżyniera 1.2. Studium eksternistyczne - na
stopień magistra inżyniera 2. Wieczorowa Szkoła Inżynierska
5-22£££2Si£
2 .3 . Zaoczne studia zawodowe geodezyj
ne - na stopień inżyniera
Geodezja inźynieryjno-przemysło
wa i miejska
Geodezja rolna i leśna
3• Akademia_Gśrniczo-Kutnięza_w_Krakowle 3 .4. Wydział Geodezji i K artografii -
na stopień magistra inżyniera 3 .5 . Studium zaoczne na stopień magi
stra inżyniera. Geodezja inżynie- ryjno-przemysłowa i miejska
3 .6. Studium eksternistyczne na s t o pień magistra inżyniera
4• Wyższa Szko ła ^Rolniczą w Krakowie 4 .7. Wydział M elioracji Rolnych -
Oddział Geodezyjnych Urządzeń Rolnych - na stopień magistra inżyniera
6
5. Wyższa SzkołaJłplniczą.w Ols z tynie 5.8. Wydział M elioracji Rolnych -
.Oddział Geodezyjnych Urządzeń Rolnych - na stopień inżyniera 6. Wyższa Szkoła Rolnicza^we.Wrocławiu 6.9. Wydział M elioracji Rolnych -
Oddział Geodezyjnych Urządzeń Rolnych - na stopień magistra inżyniera
Na Wydziale Geodezji i Kartogra
f i i Politechniki Warszawskiej są nastę
pujące specjalności*
1. Geodezyjne pomiary podstawowe 2. Kartografia
3. Fototopografia
4. Geodezja inżynieryjno-przemysłowa 5. Geodezyjne urządzenia rolne.
7
