Waldemar Wojdecki
"O duszpasterstwie rekolekcyjnym",
Stanisław Kisiel, Siedlce 1979 :
[recenzja]
Studia Theologica Varsaviensia 18/2, 339-340
119] R E C E N Z J E 33 9
Prote sta nten nach ihren öffentlichen Bekenntnisschriften). D zieło to
określa się jako najbardziej dojrzałe w całej spuściźnie teologicznej Möhlera. Wagner natom iast jest zdania, że sym bolika ma sw ój w y raz rów nież w e w cześniejszych dziełach M öhlera, z lat 1024—1828. Autor szczegółowo przedstaw ił problem K ościoła jako sym bolu i sym boliki Kościoła (s. 215) oraz problem 'symbolu Kościoła i kościelnej sym boliki (s. 242).
W zakończeniu Wagner w skazał na aktualność om ówionej proble m atyki. D otyczy to szczególnie k w estii jedności w K ościele a także różnorodności w K ościele. Ta różnorodność ma często tendencję do powodow ania napięć. N astępną kw estią jest relacja: jedność K oś cioła i jedność ludzkości, a dalej relacja: jedność Kościoła i różne w yznania.
Książkę Wagnera należy zaliczyć do najw artościow szych pozycji w bogatej literaturze o Mohlerze i jego teologii. Na podkreślenie zasługuje już sam wybór problem atyki. Wagner dostrzegł, że teo lo gia Möhlera począw szy od 1823 r. zachowała w ew nętrzną spoistość. N ajsław niejsze dzieło Möhlera S ym bolik, jego struktura, m a swój początek w pierw szych jego dziełach, szczególnie w Einheit. Nie można w ięc p rzeciw staw iać sobie tych dwóch dzieł, jak to czyniło w ielu kom entatorów Möhlera. Einheit bowiem pozwala lepiej zro zum ieć Sym bolik. Oparcie się praw ie w yłącznie na źródłach jest dodatkowym w alorem tej książki. P ozytyw nie należy ocenić w n ik li w ą analizę powiązań teologii Möhlera z ówczesną m yślą filozoficzną i teologiczną.
K rytycznie jednak należy ocenić ukazanie w pływ u filozofii i teo logii tam tych czasów na Möhlera. Można odnieść w rażenie, że Möhler jedynie zapożyczał oryginalną m yśl i w yrażał ją w sw ych dziełach jako swoją. Ponadto pewna sw oista term inologia (np. chrystocen- tryczna pneum atologia — christozentrische Pneum atologie) n ie w y daje się być zgodna z nauką Möhlera. Również niektóre tytu ły roz działów i paragrafów (Die Einheit der Kirche; Kirche und Konfessio
nen: Das Problem im Feld der „Einheit") nie są adekw atne do
treści.
Pow yższe uw agi krytyczne jednak nie podw ażają w artości książki Wagnera. Pom im o pew nych braków pozycja ta wzbogaca literaturę dotyczącą teologii M öhlera i teologii X IX w . Książka ta m oże okazać się cenna dla teologów zajm ujących się problem atyką ekumeniczną.
Rom an K a r w a ck i
Stanisław К i s i e 1, O duszpasterstwie rekolekcyjnym , Siedlce
1979, ss. 129.
Nakładem Wyższego Sem inarium D uchow nego w Siedlcach, uka zała się już druga książka ks. Stanisław a K isiela na przestrzeni ostatnich dwu lat. (Pierwsza wydana w 1ST7 r. nosiła tytuł: Dusz
pasterstw o na tle potrzeb psycho-duchowych). Obecna praca należy
do teorii kaznodziejstwa, Trzeba przyznać, że z tej dziedziny m a ło m am y publikacji w P olsce w okresie poisoborowym, dlatego każ da praca tym w iększe budzi zainteresow anie. Autor jako cel swej pracy postawi! u stalenie zadań i zasad dla duszpasterstwa rekolek
cyjnego w duchu dokum entów soborowych i w oparciu o nie. Praca składa się z trzech rozdziałów. W rozdziale pierwszym autor przed staw ił w ytyczne duszpasterstwa rekolekcyjnego. W ytyczne te ujął w czterech podstaw ow ych zadaniach: rozwijanie świadom ości w iary, wdrażanie do życia sakram entalnego, rozwijanie odpow iedzialności za życie m oralne oraz urabianie do apostolatu. Zadania te osiągnie rekolekcjonista jeśli będzie w pracy sw ej z m łodzieżą stosow ał m ię dzy innym i następujące zasady w przekazywaniu słow a Bożego: chrystocentryzm , moralizm, personalizm , kerygm atyczność i dialog.
Rozdział drugi daje ocenę zadań rekolekcji w ujęciu rekolekcjo n istów i rekolektantów . Autor w oparciu o ankiety rozesłane do rekolekcjonistów i rekolektantów w ykazał zbieżność tych zadań z po stulatam i ankietow anych księży i młodzieży.
W rozdziale trzecim autor om ówił duszpasterskie oddziaływ anie rekolekcji w św ietle postulatów pisycihologii i pedagogiki pastoral nej. Wśród tych postulatów należy w ym ienić trzy zasadnicze: po stulat koncentracji psychologicznej, św iatopoglądow ej i w ych ow aw czej. Na pierw sze m iejsce w ysunął troskę o indyw idualny w y si łek rekolektanta. W ysiłek ten pow inien przejawiać się zdaniem au tora w rozm yślaniu prowadzonym przez rekolektanta. Rozm yślanie stanow i o specyfice m etod duszpasterstwa rekolekcyjnego.
Autor jest zdania, że trzeba uaktyw nić ca ły system duszpaster stw a rekolekcyjnego: rekolekcje otwarte i zam knięte, rekolekcje ew an gelizacyjne i neokatechuimenat, dni skupienia .akadem ie kościelne i re kolekcje typu „Światło i Życie” i w łączyć je na stałe do duszpaster stw a nadzwyczajnego.
Funkcję specyficzną duszpasterstwa nadzwyczajnego w idzi w po głębieniu duchow ym wiernych.
W zakończeniu pracy ks. K isiel daje praktyczne w skazania na tem at prow adzenia rekolekcji. W skazań tych jest jednak mało, bo wiem autor zastrzega się, że k w esti organizacyjne należy pozo staw ić duszpasterzom licząc na ich inw encję twórczą. Tu jednak odczuwa się p ew ien niedosyt. W pracy o rekolekcjach m łodzieżowych spodziew am y się w ięcej rozwiązań praktycznych, w ynikających ze szczegółow ych badań autora. Szkoda, że autor nie przedstaw ił kilku w łasnych planów rekolekcji łącznie z ich tem atyką. T a k ie . propo zycje bardzo pom ogłyby rekolekcjonistom skonfrontow ać ich plany rekolekcji z planam i autora i w yciągnąć w nioski do· dalszej pracy rekolekcji. Szkoda także, że autor w ydając pracę w Ш79 r. nie u w zględnił artykułów ks. M. Brzozowskiego i ks. W. Wojdecikiego na tem at rekolekcji, które ukazały się w latach 19/76—77. N ależy też dodać, że w 1978 r. zostały napisane trzy prace m agisterskie na tem at rekolekcji w ATK i MSD w W arszawie, które mogą wzbo gacić iproblematykę rekolek cji w duszpasterstw ie polskim.
W skazane tu uzupełnienia nie um niejszają w artości pracy ks. K i siela. Pracę tę powinni przeczytać w szyscy rekolekcjoniści, którzy szukają now ych ciekaw ych rozwiązań w swej pracy duszpasterskiej tak w ażnej dla Kościoła w Polsce.
W ald em ar Wojd ecki
