Ludwik Bar
"Prawo administracyjne", pod red.
Jerzego Starościaka, Warszawa 1965 :
[recenzja]
Palestra 10/11(107), 61-63
k r 11 (107) R ecen zje 61
O D P O W I E D Z :
R ozporządzenie R a d y M in istró w z d r . 4 m a rc a 1964 r. w sp ra w ie ubezpieczenia społecznego ad w o k ató w -czło n k ó w zespołów ad w o k ack ich i ich rodzin (Dz. U. N r 10, poz. 62) p rz e w id u je w § 3 ust. 2, że o k resy p ra c y w zespole ad w o k a ck im p rzed d n ie m 1 sty c zn ia 1S64 r. uw aża się za okrftsy zaliczalne do okresów z a tru d n ie n ia ń a ró w n i z okresam i, o k tó ry c h m ow a w a rt. 8 d e k re tu z dn. 25 czerw ca 1954 r. ó p ow szechnym za o p atrz en iu e m e ry ta ln y m p rac o w n ik ó w i ich ro d zin (Dz. U, z 1958 r. N r 23), rów nież w sto su n k u do tych adw o k ató w , k tó rzy po d n iu 1 sty c z n ia 1964 r. n ie b y li członkam i zespołu adw okackiego, lecz pozostaw ali w sto su n k u p ra c y . Je że li w ięc a d w o k a t-czło n ek zespołu adw okackiego z dniem 1 stycznia 1964 r. p rze sze d ł n a rad c o stw a, k tó re zgodnie z § 8 u ch w a ły n r 533 R ad y M i- ftistró w z dn. 13.XII.1961 r. (MP N r 96, poz. 406) m ogą być w y k o n y w an e ty lk o h a p o d sta w ie um ow y o p rac ę, m oże on zaliczyć o k resy p rac y w zespole ad w o k a c k im do o k re su z a tru d n ie n ia potrzeb n eg o w m yśl a rt. 29 d e k re tu o pow szechnym z a o p atrz en iu e m e ry ta ln y m do u zy sk a n ia re n ty sta rc ze j. W edług w y ja śn ie ń Z U S -u (okólnik n r 18 z dn. 20 m a rc a 1964 r.) o k resy p rac y w zespołach m ogą być za li czane ty lk o w g ran ic ac h od 1950 r. do 31 g ru d n ia 1963 r. P o niew aż o k res p o trz e b n y do u zy sk a n ia p ra w a do re n ty sta rc z e j w yn o si 25 l a t d la m ężczyzn i 20 la t d la k obiet, p rz e to ra d c a p raw n y u b ie g ają cy się o re n tę sta rc z ą obow iązany je st p rze d staw ić dow ody z a tru d n ie n ia w pozo stały m ok resie lu b dow ody m ożliw ości zaliczenia do o k re su z a tru d n ie n ia . ,
N ależy zw rócić uw agę n a to, że p rz y u b ie g a n iu się o r e n tę o k res z a tru d n ie n ia n a sta n o w isk u rad c y p raw n eg o w te d y ty lk o m oże być zaliczony do o k resu n ie zbędnego do u zy sk a n ia re n ty sta rc ze j lu b in w alid zk iej, gdy w ynosi on w ięcej an iżeli połow ę e ta tu , p rzy czym w ra z ie w y k o n y w an ia k ilk u ra d c o stw n ależy u w zględnić łączny czas p rac y spędzony n a rad c o stw ac h (art. 7 ust. 2 d e k re tu o p o w szechnym za o p atrz en iu e m e ry ta ln y m p rac o w n ik ó w i ic h rodzin).
W ito ld D ą b ro w sk i
R E C E N Z J E
P raw o a d m in istra cy jn e. Pod red a kcją J e r z e g o S t a r o ś c i a k a . P a ń stw o w e W y d a w n ic tw o N a u k o w e , W arszaw a 1965, str. 580.
A u to ra m i dzieła są E m a n u el Ise - rzon i J e rz y S taro ściak , k tó rzy od la t o d d a ją do d ru k u w spólne o p rac o w a n i a 1; p o n ad to k aż d y z nich znany je s t z licznych inn y ch p u b lik a cji. W ypada dodać jednocześnie, że n ie k tó re z ty c h p u b lik a c ji zostały p rze tłu m a cz o n e n a
ję zy k ro sy jsk i i w y d a n e w Z w iąz k u R adzieckim 2.
N ależy podkreślić, że A u to rzy w y tr w a le u p ra w ia ją dziedzinę n a u k i p r a w a ad m in istra cy jn e g o , co w y w arło z a sadniczy w p ły w n a ujęcie o m aw ian ej k sią żk i oraz n a w ypow iedziane w n ie j 1 P o r . : J . S t a r o ś c i a k , E. I s e r z o n : P r a w o a d m i n i s t r a c y j n e , W y d a w n i c t w o P r a w n i c z e , 1963; E. I s e r z o n , J . S t a r o ś c i a k : K o d e k s p o s t ę p o w a n i a a d m i n i s t r a c y j n e g o — K o m e n t a r z , t e k s t y , w z o r y i f o r m u l a r z e . W y d a w n i c t w o P r a w n i c z e , 3954. 2 C h o d Ł i o n a s t ę p u j ą c e p r a c e J . S t a r o ś c i a k a : P r a w n e f o r m y d z i a ł a n i a a d m i n i s t r a c j i . W y d a w n i c t w o P r a w n i c z e , 1957: E l e m e n t y n a u k i a d m i n i s t r a c j i , P a ń s t w o w e W y d a w n i c t w o N a u k o w e , 1964.
62 Recenzje Nr 11 (107)
opinie. W a rto jeszcze przypom nieć, że w ty m dw uosobow ym zespole a u to r skim J . S ta ro śc ia k r e p re z e n tu je p rz e d e w szystkim sta n o w isk o rzeczn ik a n a u k i p ra w a a d m in istra cy jn e g o , a E. Ise - rzo n , choć przed la ty oddał się dziedzi n ie n a u k i p ra w a ad m in istra cy jn e g o , je d n o cz eśn ie p o zo staje n a d a l w ie rn y cyw ilistyce.
K ażdy a u to r, k tó ry p o d e jm u je się o p rac o w a n ia k sią żk i o polskim p ra w ie a d m in istra c y jn y m , s ta je przed z a d a niem n iezw y k le tru d n y m . B ogactw o p ro b le m a ty k i i obszerność m a te ria łu s ta w ia go p rzed koniecznością w y b o ru albo o p rac o w a n ia w ielotom ow ego dzie ła, uw zg lęd n iająceg o te o rię i p ra k ty k ę p r a w a a d m in istra cy jn e g o , albo te ż o- p ra c o w a n ia dzieła o m n iejszej o b ję tości, uw zg lęd n iająceg o je d y n ie n ie k tó r e w y b ra n e za g ad n ien ia. P o dobnie ja k p oprzednio, ta k i ty m razem A u to rzy w y b ra li to d ru g ie rozw iązanie. O grom n y m a te ria ł zgru p o w ali w pięciu d zia ła c h noszących ty tu ły : zarząd zen ia pod staw o w e, o rg an iz ac ja zarząd zan ia, fo rm y d z ia ła n ia a d m in istra c ji p a ń stw o w ej i p o stę p o w an ie a d m in is tra cyjne, k o n tro la a d m in istra c ji oraz in s ty tu c je za rz ą d z a n ia szczegółow ym i d ziałam i a d m in istra c ji.
Z ag a d n ien ia pudr.le.wow", p r z e d s ta w ione w dziale pierw szy m (str. 5—95), u w zg lę d n ia ją ro?.v a ? sn ia n a te m a t fu n k c ji a d m in istra c ji p ań stw o w e j, o k re śle n ia a d m in istra c ji i p ra w a a d m in i strac y jn e g o , źró d eł p ra w a a d m in is tra cyjnego, org an ó w a d m in istra c ji p a ń stw ow ej o raz p o dstaw ow ych zasad o r g an iza cji a d m in is tra c ji p a ń s tw a so c ja listycznego.
O rg a n iz acja za rząd z an ia, o k tó re j m ow a w dziale d ru g im (str. 96—205), o b e jm u je za g ad n ie n ia c e n tra ln y c h o r ganów a d m in istra c ji, podziału a d m i n istra c y jn e g o p a ń stw a , ro zw o ju o rg a n i zacji a d m in istra c ji te re n o w ej w P o l sce L udow ej, r a d n aro d o w y ch , o rg a n i zacji i org an ó w za rz ą d u w w y sp e c ja
liz o w an y c h z a k resa ch sp ra w państw o* w ych, o rg an iz ac ji społecznych w sp ó ł d zia ła ją c y c h z a d m in istra c ją p a ń s tw o w ą i służby p ań stw o w e j.
F o rm y d zia ła n ia a d m in istra c ji p a ń stw o w ej i p o stęp o w an ie a d m in is tra c y j n e , k tó ry m pośw ięcony je s t dział trz e ci (str. 206—331), zostały p rz e d sta w io n e ró w n ież w zw ięzłym u ję ciu . N ie m n ie j je d n a k uw zględnione są w ty m d ziale n a s tę p u ją c e p ra w n e fo rm y d z ia ła n ia a d m in istra c ji: a k ty n o rm a ty w n e , a k t a d m in istra c y jn y , um ow a, społecz- n o -a d m in is tra c y jn a działalność a d m i n is tra c ji i czynności m a te ria ln o -te c h niczn e; z z a k resu p o stę p o w an ia a d m i n istra c y jn e g o ogólnego, przym usow ego i k a rn e g o zostały p rze d staw io n e ty lk o p o d sta w o w e in sty tu cje.
K o n tro la a d m in istra c ji zo stała om ó w io n a w dziale czw arty m (str. 332— 373) w n a stę p u ją c y m u ję ciu m a te ria łu : ro la k o n tro li ad m in istra cji, p o d sta w o w e p o ję cia k o n tro li a d m in istra c ji i s y ste m k o n tro li a d m in istra c ji.
W reszcie o sta tn i dział, p ią ty (str. 374—570), p rz e d sta w ia pod staw o w e in sty tu c je z dziedziny a d m in istra c ji s to su n k ó w gospodarczych, sto su n k ó w z dziedziny k u ltu ry , s p ra w zdro w ia i sp ra w społecznych, sy tu a c ji osób f i zycznych, re g u la c ji d ziałalności sp o łecznej oraz p o rzą d k u i bezp ieczeń stw a publicznego.
P rz y ję ty w książce podział n a pięć działów w sk azu je, że A utorzy p ra g n ę li zerw ać z p rzy jm o w a n y m w w ielu k sią żk a ch podziałem n a część ogólną i część szczegółow ą. U dało się to ty lk o częściowo, albow iem po dziale p ią ty m , k tó ry nosi ty tu ł „ In sty tu c je z a rz ą d z a n ia szczegółow ym i działam i a d m in i s tr a c ji”, zn a jd u je m y fak ty c z n ie m a te ria ł m a jąc y c h a ra k te r części szczegó ło w ej; są to w zasadzie b ard z o zw ięzłe streszc zen ia n ajw a żn iejsz y ch u sta w , o- b e jm u ją c e je d n ą, dw ie lu b w ięcej s tr o nic. G łów ną przeszkodę w p rze d sta w ie n iu in s ty tu c ji sta n o w iła zapew ne k o nieczność ogran iczen ia o b jęto ści k sią ż
N r 11 XI07) Htcenzje 63
k i.5 Bo n p . k r ó tk a in fo rm a c ja o u s ta la n iu cen m oże być za m k n ię ta n a p o ło w ie stro n ic y (str. 396), a le in sty tu c ja a d m in istra c y jn a decyzji dot. ceny i c e n n ik a w y m ag a ła b y k ilk u stro n ic. P o dob n ie m a się sp ra w a z n ak a z e m k w a te ru n k o w y m i w ielu in n y m i in s ty tu c ja m i socjalistycznego p ra w a a d m in istra c y jn e g o , k tó re się w iążą z in s ty tu c ja m i p ra w a cyw ilnego i za słu g i w a ły b y n a an a liz ę i ocenę ich zn acze n ia i p rzy d atn o ści. A le tego w sz y s tk ie go n ie d a się uw zględnić w je d n o to m ow ej książce pośw ięconej p ra w u a d m in istra c y jn e m u . G dy za sta n aw ia m y się n a d p ią ty m działem , to m usim y z a zn a czyć, że od czasu w y d an ia k sią żk i w e szło w życie k ilk a now ych u sta w w y m a g ają cy c h u w zględnienia, ja k n p . o uzd ro w isk ach , o o chronie p o w ie trz a i in n e.
Z tego, co • zanotow aliśm y, w y n ik a, że k sią żk a stan o w i zarów no d la s t u d en tó w p ra w a , ja k i d la p ra k ty k ó w — a w śró d n ic h rów n ież d la ad w o k a tó w — cenną pom oc w pracy . N ie m a w n iej w p ra w d zie szczegółowego o p r a cow ania obow iązujących przepisów , ale są za to p rze d sta w io n e fu n d a m e n ta ln e in s ty tu c je p ra w a a d m in istra cy jn e g o . W y starczy np. zauw ażyć, że w książce je s t o św ietlone zagad n ien ie sto su n k u a d m in istra c y jn o p ra w n e g o (str. 18), z n a czenie osobow ości p ra w n e j je d n o stk i g o sp o d ark i uspołecznionej (str. 75), p rze d sta w io n e są śro d k i n ad z o ru a d m in istra c y jn e g o (str. 83), p o d k reślo n y je s t rozw ój p rocesu w łączenia o rg a n i zacji społecznych do u d ziału w s p r a w o w an iu a d m in istra c ji (str. 183), z n a j d u je m y te ż obszerny w yw ód n a te m a t d o m n ie m a n ia praw id ło w o ści decyzji a d m in istra c y jn e j (str. 225). S ą to p r z y k ła d y z p ew nością św iadczące o tym , że k sią ż k a m oże być p ożyteczna w p r a cy a d w o k a ta.
Z a z a le tę k sią żk i n ależ y ró w n ież p o czytać fa k t, że n a w stę p ie każdego ro zd z iału A u to rzy p o d a ją zw y k le k il k a zw iązanych z te m a ty k ą rozd ziału p u b lik a c ji au to ró w p o lsk ich i au to ró w in n y c h k ra jó w socjalisty czn y ch . K o rz y sta ją c y z k sią żk i m a w ięc w s k a zów kę, gdzie m oże p oszukiw ać szersze go rozw inięcia te m a ty k i i głębszego je j ujęcia.
Z ap e w n e n ie z w in y A u to ró w b ra k w książce o rzecznictw a z dziedziny sto so w an ia p ra w a a d m in istra cy jn e g o . Bez tego k o rz y sta ją c y z k sią żk i m a tru d n o śc i w w y ro b ien iu sobie pogląd u n a k sz tałto w an ie się w y k ła d n i p rz e pisów p ra w n y c h oraz n a sp e łn ia n ie fu n k c ji społecznej przez p ra w o a d m i n istra c y jn e . Na p o d sta w ie k sią żk i t r u dno te ż ocenić, ja k ą ro lę o d g ry w a ją w p ra k ty c e p odstaw ow e in sty tu c je so c ja listycznego p rocesu a d m in istra cy jn e g o . W tym w zględzie au to rz y p ra c z d zie dziny p ra w a ad m in istra c y jn e g o są w znacznie gorszej sy tu a c ji niż np. a u to rzy piszący p ra c e z dziedziny p ra w a cyw ilnego i karn eg o . T a k będzie do czasu, dopóki nie n a s tą p i zasadnicza zm ian a w sp ra w ie p u b lik o w a n ia d ec y zji a d m in istra cy jn y c h .
M ając n a uw adze, że proces p o rz ą d k o w a n ia u sta w o d a w stw a a d m in is tra cyjnego dobiega ko ń ca i za m y k a go n ie ja k o u sta w a o eg zekucji a d m in is tra cy jn ej, zary so w ały się w a ru n k i sp rz y ja ją c e p o d jęciu o p rac o w a n ia system u p ra w a ad m in istra cy jn e g o . C hodziłoby o w ielotom ow e dzieło, k tó re by p rz e d staw iło in sty tu c je socjalistycznego p r a w a ad m in istracy jn eg o , u k sz ta łto w a n e w ciągu dw udziesto lecia i n a d a ją c e m u c h a ra k te r p ra w a socjalistycznego.
M iejm y nadzieję, że p rzy ta k im p rzedsięw zięciu uczynione będ ą w sze l k ie m ożliw e k roki, b y orzecznictw o a d m in istra c y jn e zostało uw zględnione.
L u d w ik B ar
J K s i ą ż k a K . w . K u m a n i e c k i e g o , B. W a s i u t y ń s k i e g o ł J . P a n e j k i : P o l s k i e p r a w o a d m i n i s t r a c y j n e , w y d a n a w o k r e s i e m i ę d z y w o j e n n y m 1 o b e j m u j ą c a t y l k o p r a w o p o z y t y w n e , z a w i e r a ł a 1172 s t r o n i c e .
