JADWIGA KOZICKA (Wa~szawa)
Zakład Pa,razytologj,i UW
PASOŻYTY RYB JEZIORA GOŁDAPIWO
[84]
Praca niniejsza stanowi fragment zbiorowego opracowania zagadnienia
krążenia pasożytów w biocenozie jez,iora Gołdap.iwo. Celem jej było usta- lenie jakościowego i ilościowego składu pasożytów ryb na tym jeziorze, wytypowanie gatunków dla jego biocenozy charakterystycznych i wyka- zanie okresowości w występowaniu niektórych pasożytów.
Wyróżniono na Gołdapiwie 17 gatunków :ryb. Osiem z nich - płoć, okoń, leszcz, wzdręga, szczupak, węgorz, sielawa i sieja są dla biocenozy jeziora charakterystyczne, przy ,czym cztery pierwsze są najliczniejsze.
W ciągu kilkomiesięcznego pobytu na Gołdapiwie w okresie lat 1954 i 1955 przebadano wszystkie wyróżnione gatunki. Wykonano 1124 sekcji.
Stwierdzono 67 gatunków pasożytów, z tym że część Sporozoa i Mono- . genea oznaczono tylko do rodzaju.
Gatunkowy skład pasożytów ryb okazał się, wbrew temu czego si~
można było spodziewać, liczniejszy od stwierdzonego na zbadanym przeze mnie przed paru laty silnie zeutro.fizowanym jeziorze Drużno. Szczególnie
wyraźnie występują różnice w ilości gatunków pasożytniczych na korzyść Gołdapiwa w grupie Digenea, Cestoda i Copepoda parasitica.
Wprost przeciwnie układają się stosunki pomiędzy obu jeziorami pod
względem ilościowego występowania pasożytów. Absolutna ilość pasoży
tów ryb, szczególnie zaś metacerkarii przywr, jest na Gołdapiwie o wiele mniejsza. Jako przykład przytoczę fakt, że metacerkarii Bucephalus poly- morphus Ba er, które występowały na Drużinie w ilościach do 1500 osob- ników w rybie, znalazłam w ciągu dwuletniego sezonu w Gołdapiw:ie
tylko 5.
Pomimo tak różnego poziomu w intensywności inwazji, meta-cerka:rie
stanowią na obu jeziorach element dominujący. Jeśli ,chodzi o Go,łdapiwo,
to znaleziono na nim 17 gatunków metacerkarii. Z tej liczby 8, a miano- wic.iie: Apophalus sp. me-taoerkaria, Helvetica XVII metac., Diplostomu- lum sphathaceum, Tylodelphys conifera metac., Neodiplostomulum sp., Posthodiplostomulum scardinii, Postlwdiplostomulum cuticola i Tetraco- tyle sp. są dla jeziora charakterystyczne.
Z 11 gatunków postaci ostatecznych przywr cq.arnkterystycznymi oka-
zały się tylko dwie: Bunodera luciopercae (O.
1.
M ii 11 er, 1776) i Asym- phylodora tincae (Mod •ee, 1790). Z ośmiu gatunków Cestoda jako cha- rakterystyczne wyróżniono trzy: Proteocephalus exiguus 1 a Ru e, 1911, Proteocephalus percae (O. F. M ii 11 er, 1780) i Triaenophorus nodulosus Ru do 1 p h ;i, 1793. Z postaci larwalnych .tasiemców pospolitych na je-ziorze okazał się tylko plerocerkoid Triaenophorus nodulosus.
Wiadomości Parazytologiczne nr 5 - Suppleme-n.tum
208 J. KOZICKA
Przy zestawieniu procentu i intensywności zarażenia zauważono, że najmniejszą specyficznością odznaczały się postacie larwalne, szczególnie przywr. Odwrotnie bardzo specyficznymi w stosunku do żywicieli okazały się postacie ostateczne Digenea, a w szczególności postacie ostateczne Cestoda.
Okresowość występowania stwierdzono dla Triaenophoru.s nodu.losus, Proteocephalus exiguus i Pr-oteocephalus percae, a z przywr dla Bunodera luciopercae.
Z ciekawych i rzadkich pasożytów S'twierdzono Trichophrya sp. (Suc- toria) na skrzelach okonia, oo stanowi drugi przypadek znalezienia Sucto- ria ze skrzel ryb na obszarze Palearktyki oraz, po raz pierwszy w Polsce.
Trichodina urinaria Dogieli w nerkach okonia. Z notowanych od niedawn&.
na terenie Polski pasożytów stwierdzono obecność Caligus Iacustris.
ITAP A3J1Tbl PbIB 03EP A roJI,IJ;AIU1BO Pe3IOMe
B 1954 M 1955 r. r .. 6bIJJJ,1 HCCJJe,[\OBaHbl 17 BH,[\OB pb16 H3 03epa ro.:r.n.anHBO, D KOJJJ1qeCTBe 1124 oco6eti. Bbl.f!BJJeHO y HHX 67 napa3l1TvF!eCKIIX Bl'l,110B. XapaK- TEpHb!Ml1 ,!IJIH 03epa OKa3aJrnCb 8 Bl1,1\0B MeTa1-1ep1rnp11es. '.!. Bl1;Ia 3peJJblX coca.!lb- lW1KOB, 1 BH,[\ nJJepo1-1epKOI1,[\0B H 3 Bl1,[la 3peJJbIX uec'rO;I.
FISH PARASITES AT GOŁDAPIWO LAKE
1124 specimens of 17 fish species at Goldapiwo Lake were examined in 1954-1955.
67 parasitic species were found in them. Of these, eight species of metacercaria, two species of mature flukes, one spedes of plerocercoids and three species of mature tapeworms proved to
