Józef Łapiński
Śp. ks. prof. Paweł Pałka (1904-1992)
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 35/3-4, 215-216
MATERIAŁY DO HISTORII NAUKI I LITERATURY PRAWA KANONICZNEGO W POLSCE
P ra w o K anoniczne 35 (1992) n r 3—4
SP. KS. PROF. PAWEŁ PAŁKA (1904— 1992)
Ks. P rof. P aw eł P a łk a u rodził się 17 g ru d n ia 1904 ro k u n a lu b el- szczyźnie, w p a ra fii K łodnica. Do g im n a zju m uczęszczał w pobliskim K ra śn ik u . P od w pływ em sp rz y ja ją c e j atm o sfery relig ijn ej, ja k a p a n o w ała w środow isku rodzinnym oraz w najbliższym otoczeniu, d o jrza ł w m łodym m a tu rzy śc ie głos pow ołania do sta n u duchow nego. Po u k o ń cze n iu szkoły śred n ie j w stą p ił do W yższego S em in a riu m D uchow nego w L u blinie, gdzie o trzy m ał w ro k u 1929 św ięcenia k ap ła ń sk ie z r ą k ów czes nego o rd y n a riu sa te j diecezji b isk u p a L eona F u lm an a. R zetelnie odbyte stu d ia se m in a ry jn e dobrze p rzygotow ały alu m n a P. P a łk ę do przyszłej p rac y nau k o w ej, w ychow aw czej i d u sz p aste rsk iej. B ezpośrednio po o trz y m a n iu św ięceń n eo p re zb ite r P. P a łk a p rac o w a ł 3 la ta jako w ik a riu sz w p a ra fii w Bychaw ie. W ro k u 1932 rozpoczął stu d ia n a K U L z za k resu p ra w a kanonicznego, gdzie po 4 la ta c h uzy sk ał d o k to rat n a pod staw ie ro zp raw y n a te m a t: U zupełnienie ju r y s d y k c ji w praw ie ka n o n iczn ym . Po ukończonych stu d iac h n a K U L w rócił n a k ró tk o do p rac y w d u sz p a s te rstw ie przy kolegiacie zam ojskiej. Z polecenia w ładz d iecezjalnych p rac o w a ł przez n a stę p n e 6 la t ja k o p re fe k t w g im n a zju m b isk u p im w L ublinie. W ty m czasie został m ia n o w an y n o ta riu sze m sądu biskupiego a w ro k u 1947 ta k że i sędzią prosynodalnym . P rzez 23 la ta , tj. od 1952 ro k u do 1975 był re k to re m W yższego S em in a riu m D uchow nego w L ublinie. P rzez te n czas w ychow ał liczne szeregi now ych k ap łan ó w diecezjaln y ch i zakonnych.
J e d n a k w iększość swego k ap łań sk ieg o życia Ks. P rof. P aw eł P a łk a pośw ięcił p rac y nau k o w ej. J u ż w ro k u 1937 zw iązał się z K U L a zw ła szcza z W ydziałem P ra w a K anonicznego te j Uczelni. Tu przeszedł przez w szystkie stopnie n au k o w e j k a rie ry , rozpoczynając od asy ste n ta a na ty tu le p ro feso ra kończąc. Na W ydziale P ra w a K anonicznego K U L był o dpow iedzialnym za K a te d rę K ościelnego P ra w a Porów naw czego, p ro w adząc w y k ład y dla stu d e n tó w głów nie z zak resu p ra w a kanonicznego K ato lick ich K ościołów W schodnich. Ks. Prof. P. P a łk a przez 15 la t (1957—1972) p ełnił fu n k c ję p ro d zie k an a a przez 7 la t (1950— 1957) d ziek a n a tegoż W ydziału. Ja k o p rac o w n ik K U L ro zw ijał żyw ą działalonść n a u kow ą. P ozostaw ił liczne p u b lik a c je z z a k re su p ra w a K atolickich K ościo łów W schodnich, a ta k ż e prace dotyczące s tr u k tu r o rg an iz ac y jn y ch K a p itu ły C hełm skiej o b rzą d k u łacińskiego. S w oim i licznym i p u b lik a cjam i n au k o w y m i przyczynił się do rozw oju k an o n isty k i p olskiej i upow szech
2 1 6 M a teria ły
[2]
n ien ia znajom ości p raw o d aw stw a w schodniego. Ks. P rof. P. P a łk a b ra ł czynny udział w sym pozjach k a n o n istó w polskich, gdzie w y głaszał czę sto ciekaw e referaty . B ył członkiem M iędzynarodow ego T ow arzystw a P ra w n ik ó w K ościołów W schodnich oraz licznych T ow arzystw K ra jo w ych, m.in. od ro k u 1952 był członkiem T ow arzystw a N aukow ego K UL, w la ta c h 1963 1975 w chodził w skład k o m itetu red ak cy jn eg o R o czn ikó wT eologiczno-K anonicznych. W ro k u 1969 został w y b ra n y przew odniczą
cym S ekcji K anonistów P olskich przy K om isji K o n fe re n cji E piskopatu P olski do sp raw N auki K ato lick iej. F u n k c ję tę ow ocnie p ełn ił przez 5 lat. W tym rów nież czasie (1973 r.) został pow ołany do R ady N aukow ej E p iskopatu Polski. N adto należy podkreślić, że Ks. P ro f. P a łk a w o s ta t nim okresie życia b ra ł czynny u d ział w in ic ja cji a n a stę p n ie i rea liza cji S tow arzyszenia K an o n istó w P olskich (12 X I 1990).
D ziałał ak ty w n ie zarów no n a W ydziale P ra w a K anonicznego KUL, ja k i poza ty m W ydziałem , n ajcz ęśc iej n a W ydziale P ra w a K an o n ic z nego ATK w W arszaw ie, gdzie był cenionym recen zen tem licznych ro z p ra w naukow ych. B rał u d ział w 56 p rzew odach d o k to rsk ich oraz 6 ko lokw iach h ab ilitacy jn y ch . W ykształcił p onad 40 m a g istró w i 7 doktorów . Po p rzejściu n a e m e ry tu rę w 1975 ro k u służył ch ę tn ie pom ocą d u sz p a stersk ą , głów nie ja k o spow iednik w kościele św. M ichała w L ublinie. U dzielał się także w diecezji ja k o ojciec duchow ny i spow iednik k le ru diecezjalnego. Z ostał w y b ra n y przew odniczącym K o m isji S ynodu D ie cezjalnego do sp raw D uchow ieństw a. Do końca życia pro w ad ził zlecone w ykłady z zak resu p ra w o d a w stw a w schodniego dla księży n a W ydziale P ra w a K anonicznego KUL.
W u zn a n iu zasług Ks. P rof. P. P a łk i B iskupi L ubelscy odznaczyli go n astę p u ją c y m i godnościam i kościelnym i: ty tu łe m grem ialnego k an o n ik a oraz p ra ła ta L u b elsk iej K a p itu ły K a te d ra ln e j. N atom iast papież J a n P aw eł II w ro k u 1979 m ian o w ał go P ro to n o tariu sz em A postolskim .
Ks. Prof. P aw eł P a łk a z m arł w L u b lin ie 5 lutego 1992. Był on je d nym z n a jsta rsz y c h k an o n istó w polskich i n a jb a rd z ie j zasłużonych k a p ła n ó w diecezji lubelskiej. U roczystości pogrzebow e odbyły się 8 lutego w k a te d rz e lubelsk iej pod przew o d n ictw em o rd y n ariu sz a diecezji Ks. Bpa B olesław a P y lak a z ud ziałem biskupów pom ocniczych d elegata płockiego B pa Z ygm unta K am ińskiego oraz b isk u p a pom ocniczego ze Szczecina S tan isław a S tefan k a. W uroczystościach pogrzebow ych Ks. P ro f. P. P a łk i w zięło u d ział k ilk u s e t księży oraz liczne delegacje, a m ia now icie: S ean tu KUL, W ydziału P ra w a K anonicznego A TK , S ąd u B isk u piego w L ublinie, K sięży M arianów , S em in ariu m L ubaczow skiego oraz przed staw iciele o b rzą d k u bizan ty jsk o u k raiń sk ieg o .
Ciało zasłużonego k ap ła n a , p rac o w n ik a n a u k i i w ychow aw cy Ks. Prof. P aw ła P a łk i spoczęło w grobow cu k a p itu ln y m na c m en ta rz u p rzy ulicy L ipow ej w L ublinie.
N iech Bóg da M u pić ze źródła w ody życia!
