Tom (Volume) XXX — 1S60 Zeszyt (Fascicule) 2 Kraków 1960
HENRYK JURKIEW ICZ
NEOGEŃSKA MIKROFAUNA W KARPATACH W DZIELCU KOŁO JASŁA
Neogene microfauna in the vicinity of Dzielec near Jasło (Central Carpathians)
A b s t r a c t . N otatka poniższa zaw iera listę fauny neogeńskiej (praw dopodob
nie mioceńskiej) pochodzącej z iłołupków i iłów szarych silnie w apnistych, które leżą -na w arstw ach krośnieńskich w Dzielcu koło Jasła. A utor pozostaw ia otw arte pytanie, czy wym ienione w arstw y z fauną należą jeszcze do w a rstw krośnieńskich górnych, czy też są to już osady raiocenu, które leżą niezgodnie n a sfałdow anym i zerodo'wanym fliszu.
W roku 1954 prof. d r A. T o k a r s k i polecił mi opracowanie na za
wartość m ikrofauny próbek pochodzących z płytkich w ierceń dla celów kartograficznych, wykonanych w rejonie Dzielca, dla w yjaśnienia skom
plikowanej budowy geologicznej w tym rejonie. Ciekawe faunistycznie były próbki pobrane z iłołupków, lub iłów szarych wapnistych. Zawierały one bardzo bogatą faunę, złożoną głównie z otwornic o w apiennych sko
rupkach.
Lista tej fauny jest następująca:
R o d z i n a A m m o d i s c i d a e
Am modiscus sp. (aff. miocenicus K a r r e r) Am modiscus sp.
R o d z i n a L i t u o l i d a e
Cyclammina pusilla B r a d y R o d z i n a T e x t u l a r i d a e
Textularia mariae d ’Orb. var. inermis d’Orb.
R o d z i n a V a l v u l i n i d a e Vdlvulina capreolus (d’0 r b)
Valvulina sp. (aff. pennatula B a t s c h) Martinottiella commupAs (d’0 r b)
R o d z i n a M i l i o l i d a e
Quinqueloculina aglutinans (d?0 r b)
Spiroloculina tenuissima Rss.
Sigmoilina plana S m i g i e l s k a Triloculina conscobrina d’O r b.
R o d z i n a L a g e n i d a e
Lenticulina gibba (d’O r b) Lenticulina spectabilis (Rss.)
Lenticulina peregrina ( S c h w a g e r ) Lenticulina subplanata (R s s.)
Lenticulina sp. 1 Lenticulina sp. 2 Planularia sp.
Marginulina hirsuta d ’O r b.
Marginulina sp. (aff. costata B a t s c h) Marginulina kochii (R s s.)
Marginulina armata R s s . Robulus calcar (L i n n e) Robulus crassus (d’O r b.) Robulus inornatus (d’O r b.)
Robulus submamiligerus ( C u s h m a n ) Robulus macrodiscus (R s s.)
Robulus sp. (aff. dubius S e g u e n z a ) Robulus subangulatus (R s s.)
Robulus wiliamsoni (R s s.)
Robulus sp. (aff. clerici F o r n a s i n i ) Robulus cf. sternalis B e r t h e l i n Robulus nitidus (d’O r b.)
Robulus similis (d’O r b.)
Robulus sp. (aff. achinatus d ’O r b.) Robulus sp. 1
Robulus sp. 2 Robulus sp. 3
Dentalina emanciata R s s .
Dentalina forcimen (S o 1 d a n i)
Dentalina sp. (aff. verm iculum R s s.)
Nodosaria bacillum var. minor H a n t k e n Nodosaria sp.
Nodosaria vertebrahs B a t s c h Nodosaria pyrula d ’O r b.
Nodosaria affinis R s s .
Nodosaria pyrula d ’O r b. var. semirugosa d ’O r b.
Nodosaria sp. (aff. corsicana C u s h m a n ) Nodosaria ludwigi R s s .
Pseudoglandulina laevigata (d O r b.) Pseudoglandulina rotundata (R s s.) Saracenaria italica D e f r a n c e Saracenaria sp.
Lingulina costata d ’O r b.
Frondicularia advena C u s h m a n Lagena laevis M o n t a g u
Lagena multicosta K a r r e r
Lagena sulcata W a l k e r et J a c o b Lagena aspera R s s.
Lagena gracilis W i l i a m s o n Lagena hispida R s s.
R o d z i n a P o l y m o r p h i n i d a e Guttulina problema d ’0 r b.
Globulina gibba d’O r b.
Glandulina radicula (L i n n e) Pyrulina fussiform is ( R e o r n e r ) Pyrulina gutta d’O r b.
Dimorphina variabilis N a u g e b o r e n R o d z i n a N o n i o n i d a e
N onion um bilicatulum (M o n t a g u) N onion soldani d’O r b,
N onion sp.
Elphidium macellum (F i c h t e 1 et M o l i ) R o d z i n a H e t e r o h e l i c i d a e
Nodogenerina proximia ( S i l w e s t r i ) Nodogenerina hirsuta (d’0 r b.)
Nodogenerina albatrosii C u s h m a n Nodogenerina adolphina (d’O r b.) Nodogenerina elegans (d’O r b.) Nodogenerina scalaris (B a t s c h) . Nodogenerina hispida (d’O r b.) R o d z i n a B u l i m i n i d a e
Bulim ina pupoides . d’O r b.
Bulim ina inflata S e g u e n z a Bulim ina buchiana d’O r b.
Bulimina aculeata d ’O r b.
Bolivina polonica B i e d a
Bitubulogenerina reticulata C u s h m a n Reussella pulchra C u s h m a n
Reussella sp.
Uvigerina bellicostata Ł u c z k o w s k a Uvigerina tenuistriata R s s.
Uvigerina canariensis d’O r b.
Uvigerina sp.
Spihonodosaria sp.
R o d z i n a R o t a l i i d a e
Spirilllina limbata B r a d y
Discorbis (aff. baconica H a n t k e n ) Discorbis patelliformis ( B r a d v) Discorbis orbicularis (T e r q u e m) Valvulineria friedbergi B i e d a
Valvulineria allomorphinoides (R s s.) Valvulineria sp.
Gyroidina soldani d’0 r b.
Gyroidina neosoldani B r o t z e n Eponides punctatus L e R o y
Eponides sp. (aff. punctatus L e R o y )
Eponides haidingeri d’O r b.
Siphonina tubulosa C u s h m a n Siphonina bradyiana C u s h m a n Rotalia beccari L i n n e
R o d z i n a A m p h i s t e g i n i d a e Asterigigerina planorbis d’O r b.
Amphistegina sp.
R o d z i n a C a s s i d u 1 i n i d a e Cassidulina punctata R s s . Cassidulina laevigata d ’O r b.
Cassidulina oblonga R s s .
Cassidulina sp. (aff. calabra S e g u e n z a ) Cassidulina subglobosa B r a d y
Cassidulinoides sp. (aff. parkerianus B r a d y) R o d z i n a C h i l o s t o m e l l i d a e
Chilostomella ovoidea R s s .
Pullenia miocenica K l e i n p e l l Pullenia sp.
Sohaeroidina bulloides d’O r b, R o d z i n a G 1 o b i g e r i n i d a e
Globigerina bulloides d’O r b.
Globigerinoides trilcba (R s s.)
Globigerinoides conglobatus (B r a d y) Globigerinella aequilateralis (B r a d y) Candorbulina universa J e d l i t s c h k a R o d z i n a G l o b o r o t a l i i d a e
Globorotalia crassula C u s h m a n et S t e w a r t Globorotalia menardi var. tumida (B r a d y)
Globorotalia sp.
R o d z i n a A n o m a l i n i d a e
Planulina wuellerstorji (S c h w a g e r) Cibicides lobatulus (W a 1 k e r et J a c o b ) Cibicides pseudoungerianus C u s h m a n Cibicides ungerianus (d’O r b)
Cibicides ungerianus (d’O r b) var. ornata C u s h m a n Cibicides sp.
Spirialis sp.
Otolity
Kolce jeżowców Igły gąbek
Ogólny charakter wymienionego zespołu jest młody i reprezentuje on starsze ogniwa neogenu — prawdopodobnie miocen. Za słusznością tego wniosku przem awia fakt występowania takich otwornic jak: Textularia mariae var. inermis, Nonion soldani, Bulimina pupoides, Pseudoglandu
lina rotundata, Bolivina polonica, Candorbulina universa, Bitubulogeneri- na reticulata, Uvigerina bellicostata, Valvulineria friedbergi, których za
sięg czasowy ograniczony jest tylko do epoki mioceńskiej oraz Quinquelo- culina aglutinans, Pseudogtondulina laevigata, Nodogenerina adolphina, G uttulina problema, Bulim ina aculeata, Rotalia beccari, Pyrulina fussifor-
mis, Cassidulina crassa, Cassidulina oblonga, Cassidulina punctata, Pulle- nia miocenica, Globigerinella aequilateralis, Globorotalia scitula, Reussella pulchra, Robulus calcar i wiele innych w ystępujących od podstawy mio- cenu do dziś. Również m gr E. Ł u c z k o w s k a po przeglądnięciu po
wyżej podanego spisu fauny z Dzielca jest zdania, że chodzi tu o faunę najprawdopodobniej dolnotortońską.
W związku z powyższym powstaje pytanie, z jakimi warstwam i, któ
re dostarczyły tej fauny, ma się do czynienia: czy są to jeszcze w arstw y krośnieńskie górne, czy też mamy tu osady karpackiego morza mioceń
skiego leżące niezgodnie na sfałdowanym i zerodowanym fliszu, podobnie jak to jest w Brzozowej i Grom niku ( B i e d a 1936). Dalsze szczegółowe badania geologiczne dopiero mogą wyjaśnić tę sprawę.
WYKAZ LITERATURY
REFERENCES
1. B i e d a F. (1936) Miocen Brzozowej i G rom nika i jego fau n a otwornicowa, Pol. Tow. Geol. Rocznik X II.
2. B r a d y H. B. (1884), R eport on the F oram inifera H.M.S. „C hallenger” 1873 — 1876 Zoology, vo. IX. London.
3. Ł u c z k o w s k a E. (1955)., „O tcrtońskich otwornicaeh z w a rstw chodenickich i grabowiieckich okolic B ochni” Rocznik Pol. Tow. Geol., t. X X III K raków . 4. Ł u c z k o w s k a E. (1958), „M ikrofauna m ioceńska przedgórza karpackiego”.
K w artalnik Geol., t. 2. Wyd. Geol., W arszaw a
5. d ’O r b i g n y A. (1846), „Foram iniferes fossiles du Bassin T e rtiaire de V ienne”.
Gide et Comp., Paris.
6. R e u s s A. E. (1862), „Die F oram iniferen — Fam ilie der L agenideen”. Sitzung- sber. K. Akad. W ies. Bd. 46 Wien.
7. R e u s s A. E. (1867), „Die fossiile F auna d er Steinsałz aiblagerungen von W ie
liczka in G alizien”, Sitzunęsber. k. Akad. Wiss. Bd. 55, Wien.
8. Ś m i g i e l s k a T. (1957), „O tw ornice mioiceńskie z Gliwic S tary ch ” Rocznik Pol. Tow. Geol., t. XXV, K raków.
SUMMARY
In the year 1954 the author determ ined the m icrofauna from shallow test bore-holes drilled in the vicinity of Dzielec. Some samples contained an abundant calcareous microfauna, probably of Lower Tortonian age (for list of m icrofauna see polish text, p. 243). According to Professor A.
T o k a r s k i the beds containing the m icrofauna are overlying the U pper Krosno beds of the Silesian series, composed of grey clayey and m arly shales. The question arise, w hether th e beds in question are belonging still to the U pper Krosno beds, or w hether they represent Miocene sedi
ments lying unconform ably on the folded and eroded Flysch.
