Elementy systemu oświaty, opieki i wsparcia
Karta opisu przedmiotu
Informacje podstawowe
Kierunek studiów pedagogika Ścieżka
Pedagogika społeczno-opiekuńcza Jednostka organizacyjna Wydział Filozoficzny Poziom kształcenia pierwszego stopnia Forma studiów studia stacjonarne Profil studiów ogólnoakademicki Obligatoryjność obowiązkowy
Cykl kształcenia 2020/21
Kod przedmiotu
UJ.WFzPEDPSS.140.1567422520.20 Języki wykładowe
Polski Dyscypliny Pedagogika
Klasyfikacja ISCED 0111 Kształcenie Kod USOS WFz.IP-0IMS15.5
Koordynator przedmiotu
Renata Sigva
Prowadzący zajęcia Beata Nosek
Okres Semestr 3
Forma weryfikacji uzyskanych efektów uczenia się egzamin
Sposób realizacji i godziny zajęć wykład: 30
Liczba
punktów ECTS 2.0
Cele kształcenia dla przedmiotu
C1 Celem kształcenia jest wyposażenie studentów w wiedzę, umiejętności i kompetencje odnoszące się do funkcjonującego w Polsce systemu oświaty, opieki i wsparcia społecznego.
Efekty uczenia się dla przedmiotu
Kod Efekty w zakresie Kierunkowe efekty
uczenia się Metody weryfikacji Wiedzy – Student zna i rozumie:
W1 ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o systemie oświaty, opieki i wsparcia w Polsce.
PED_K1_W10, PED_K1_W13,
PED_K1_W23 egzamin pisemny
W2 ma elementarną wiedzę o podstawach prawnych
instytucji systemu oświaty, opieki i wsparcia w Polsce. PED_K1_W15,
PED_K1_W24 egzamin pisemny
W3 ma elementarną wiedzę o podmiotach instytucji obecnych w systemie oświaty, opieki i wsparcia w Polsce.
PED_K1_W16,
PED_K1_W21 egzamin pisemny
Umiejętności – Student potrafi:
U1 posiada podstawowe umiejętności analizowania i interpretowania zjawisk typowych dla instytucji systemu oświaty, opieki i wsparcia w Polsce.
PED_K1_U03,
PED_K1_U04 egzamin pisemny
U2
potrafi prezentować własne pomysły, wątpliwości i sugestie, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw funkcjonowania instytucji systemu oświaty, opieki i wsparcia w Polsce.
PED_K1_U05,
PED_K1_U09 egzamin pisemny
Kompetencji społecznych – Student jest gotów do:
K1
posiada przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania aktywnych indywidualnych
i zespołowych działań pedagogicznych w środowisku instytucji systemu oświaty, opieki i wsparcia w Polsce.
PED_K1_K03,
PED_K1_K06 egzamin pisemny
Bilans punktów ECTS
Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin* przeznaczonych na zrealizowane rodzaje zajęć
wykład 30
przygotowanie do egzaminu 30
Łączny nakład pracy studenta Liczba godzin
60 ECTS
2.0
Liczba godzin kontaktowych Liczba godzin
30 ECTS
1.0
* godzina (lekcyjna) oznacza 45 minut
Treści programowe
Lp. Treści programowe Efekty uczenia się dla
przedmiotu 1. - System, oświata, opieka, wsparcie. Wyjaśnienia terminologiczne W1
2. - System oświaty, opieki i wsparcia w Polsce - rys historyczny W1, W2, W3, U1
3. - Prawno-organizacyjne podstawy systemu oświaty, opieki i wsparcia W2, U1
4.
Opieka i wsparcie w Polsce: kontekst wieku (dzieci, młodzież, dorośli, seniorzy) i sytuacji życiowej
1. dysfunkcjonalność rodziny;
2. bieda, bezrobocie, bezdomność;
3. doświadczenie przemocy;
4. uzależnienia;
5. opuszczenie zakładu wychowawczego, poprawczego, karnego (działalność postpenitencjarna);
6. migracje, obcość kulturowa, wykluczenie społeczne;
7. niepełnosprawność, choroby przewlekłe, sytuacje kryzysowe i traumatyczne.
W1, W2, W3, U1, U2, K1
5. - Struktura i funkcje systemu oświaty w Polsce W1, W3, U1
Informacje rozszerzone
Metody nauczania:
wykład z prezentacją multimedialną
Rodzaj zajęć Formy zaliczenia Warunki zaliczenia przedmiotu
wykład egzamin pisemny Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywna ocena z egzaminu pisemnego (otrzymanie minimum 60% punktów przewidzianych w ramach egzaminu).
Wymagania wstępne i dodatkowe
Obowiązkowy udział w zajęciach.
Literatura
Obowiązkowa
Andrzejewski M., Ewolucja pieczy zastępczej przez pryzmat nowych regulacji prawnych, „Teologia i Moralność” 2012, 1.
Tom 11;
Badura-Madej W., Dobrzyńska-Mesterhazy A. (2000), Przemoc w rodzinie. Interwencja kryzysowa i psychoterapia, 2.
Wydawnictwo UJ, Kraków;
Balcerzak-Paradowska B. (2012), Niestabilność rodziny – wyzwaniem dla polityki społecznej [w:] Polityka społeczna.
3.
Kontynuacja i zmiana. Warszawa: IPISS;
Bielska E., Czerkawski A. (2016), Ryzyko, kryzys, trauma jako przedmiot oddziaływań reprezentantów profesji 4.
pomocowych – wybrane konteksty społeczne i psychologiczne, Studia Edukacyjne nr 40;
Borowska-Beszta B. (2012), Niepełnosprawność w kontekstach kulturowych i teoretycznych, Oficyna Wydawnicza Impuls, 5.
Kraków;
Brągiel J., Badora S.(red.) (2005), Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, 6.
Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole;
Chaczko K. (2016) „Polska w soczewce”. Ewolucja oraz modernizacja systemu… opieki i pomocy społecznej 7.
w perspektywie instytucjonalnej [w:] „ROCZNIK ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ” (2);
Ciszewski G. (2009), Rola pomocy postpenitencjarnej w społecznej readaptacji osób opuszczających zakłady karne, [w:]
8.
R. Stojecka-Zuber, A. Róg (red.), System opieki i pomocy – założenia a rzeczywistość, Wydawnictwo PWSZ, Tarnobrzeg;
Dąbrowski Z. (2006), Pedagogika opiekuńcza w zarysie, cz. 1, Olsztyn;
9.
Homoncik T., Pujer K., Wolańska I. (2015), Ekonomiczno-społeczne aspekty migracji - wybrane problemy, „Wychowanie 10.
w Rodzinie” t. XI (1);
Kacperczyk A. (2006), Wsparcie społeczne w instytucjach opieki paliatywnej i hospicyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu 11.
Łódzkiego, Łódź;
Kaczmarek M. (2011), Pomoc i interwencja w rodzinie, czyli co każdy pracujący z dzieckiem i rodziną wiedzieć powinien, 12.
Warszawa: Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej;
Kawula S., (1996) Wsparcie społeczne – kluczowy wymiar pedagogiki społecznej, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”
13.
nr 1;
Zalewski D. (2005), Opieka i pomoc społeczna. Dynamika instytucji, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu 14.
Warszawskiego.
Dodatkowa
Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989 r., Dz. U.
1.
1991, nr 120, poz. 526, preambuła.
Kowalski W., Dubis M. (2015), Piecza zastępcza: od wsparcia do usamodzielnienia, Lublin: Wydawnicteo WSEI;
2.
Olszewska E. (2012), Stygmat przestępcy jako czynnik utrudniający readaptację społeczną byłych skazanych, 3.
„Resocjalizacja Polska” 3;
Palacz-Chrisidis A. (2014), Praca socjalna z osobami uzależnionymi i ich rodziną, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, 4.
Warszawa;
Piechowicz M. (2012), Bezdomność jako problem społeczny i indywidualny - możliwości profilaktyki, „Resocjalizacja 5.
Polska” 3;
Podgórska-Jachnik D. (2014), Praca socjalna z osobami bezdomnymi, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa;
6.
Porębska K. (2009), Wsparcie społeczne w warunkach izolacji jako wyznacznik skutecznej readaptacji, „Probacja” 2;
7.
Przybyłka A. (2014) Rodzinne formy opieki nad dzieckiem w Polsce, „Studia pedagogiczne” nr 179;
8.
Rybka I. (2006), Diagnoza pomocy społecznej w Polsce w latach 1991 – 2006. Możliwości i bariery zastosowania 9.
instrumentów ekonomii społecznej w pomocy społecznej [w:] „EKONOMIA SPOŁECZNA TEKSTY” nr 23.
Skowrońska A. (2014), Pomoc społeczna w obliczu katastrof i kryzysów złożonych, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, 10.
Warszawa;
Swiderska M. (2014), Asystent rodziny - współczesna forma pomocy rodzinie, „STUDIA i MONOGRAFIE” NR 40, Łódź:
11.
Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk;
Ślusarczyk M. (2014), Migracje rodziców, migracje dzieci – wyzwania dla instytucji opiekuńczych, pomocowych oraz 12.
edukacyjnych [w:] „ZESZYTY PRACY SOCJALNEJ” 19;
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Dz.U. 2011, nr 149, poz. 887 13.
z późn. zm.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2019 r. poz. 1481) 14.
Ustawa "Karta Nauczyciela" z 26 stycznia 1982r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 967 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 730 i 1287) 15.
Kurzyna - Chmiel D. (2013), Oświata jako zadanie publiczne, Warszawa.
16.
Kierunkowe efekty uczenia się
Kod Treść
PED_K1_W10 Absolwent zna i rozumie podstawową wiedzę z zakresu mikro- i makrostrukturalnych zjawisk i procesów społecznych, współtworzącą teoretyczne podstawy działalności pedagogicznej oraz elementarna wiedzę o rodzajach więzi społecznych i rządzących nimi prawidłowościach.
PED_K1_W13 Absolwent zna i rozumie podstawową, uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych ich specyfice i procesach w nich zachodzących.
PED_K1_W23 Absolwent zna i rozumie strukturę i funkcje systemu oświaty – cele, podstawy prawne, organizację i funkcjonowanie instytucji edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych, a także alternatywne formy edukacji.
PED_K1_W15 Absolwent zna i rozumie podstawy prawne, organizację i funkcjonowanie instytucji kultury.
PED_K1_W24 Absolwent zna i rozumie podstawy prawne systemu oświaty niezbędne do prawidłowego realizowania działań edukacyjnych.
PED_K1_W16 Absolwent zna i rozumie elementarną wiedzę o osobach uczestniczących w działalności edukacyjnej pogłębioną w wybranym obszarze pracy pedagoga.
PED_K1_W21 Absolwent zna i rozumie zagadnienia edukacji włączającej, a także sposoby realizacji zasady inkluzji.
PED_K1_U03 Absolwent potrafi dokonywać syntezy interdyscyplinarnej wiedzy pedagogicznej w ramach podstawowych zagadnień pedagogicznych w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych.
PED_K1_U04 Absolwent potrafi obserwować, analizować i interpretować różnorodne zjawiska społeczne oraz potrafi powiązać je z różnymi obszarami działalności pedagogicznej.
PED_K1_U05 Absolwent potrafi prezentować własne pomysły, wątpliwości i sugestie, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych.
PED_K1_U09 Absolwent potrafi stosować umiejętność rozumienia, analizy i samodzielnego opisu procesu kształcenia a także podstawową umiejętność dobierania, stosowania, oceny i modyfikacji różnorodnych strategii wspomagania i kierowania procesem nauczania-uczenia oraz rozwiązywania problemów.
PED_K1_K03 Absolwent jest gotów do przekonania o sensie, wartości i potrzebie podejmowania aktywnych indywidualnych i zespołowych działań pedagogicznych w środowisku społecznym.
PED_K1_K06
Absolwent jest gotów do odznaczenia się gotowością do przejęcia odpowiedzialności za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i prowadzone działania oraz ich skutki, a także do promowania wartości odpowiedzialności w środowisku.