MAART 1938 No. 11 22e JAARGANG
NEDERLANDA KATOLIKO
Maandblad, officieel orgaan van de Nederlandse Bond van K a th o lie k e E s p e r a n t is t e n ,,N e d e r la n d a K a to lik o "
Gevestigd te 's^Hertogenbosch.
Opgericht 29 Augustus 1909. Bisschoppelijk en Koninklijk goedgekeurd.
Cion per amo, nenion per forto* <S. Franc. de Sales) Geestelijk Adviseur: HUB. J. A. M. ERAS, Pastro.
Abonnementsprijs f 2,50 per jaar Eksterl. Jarabono f 3,—
AD V ERTEN TIEN :
Adres der Redactie:
P. M. B R O U W E R Pahudstraat 134
's*Gravenhage.
Afzonderl Nos.
20 cent.
Advertentien 50 cent per regel.
DRUKKERIJ PIET SMITS, TILBURG
R A D I O EN E S P E R A N T O .
In „Nederlanda Esperantisto”, het orgaan van L.E.E.N., No 4 van 1938, lazen we een artikel met bovenstaand opschrift. We acliten de inhoud ervan ook voor onze lezers van veel belang.
W aarom we de vrijheid nemen het in zijn geheel hier over te drukken. Het artikel is van S. S. de Jong Dzn.
Van vele zijden kan lnen de belangrijkheid van de internationale taal E speranto belichten. Maar op geen terrein bli.ikt de wenselijkheid, zo niet noodzakeliijk, van de invoering van een gemeenschappelijke taal zo dui- deli.ik als op dat van de radio.
De radio, die ontzaglijke afstanden overbrugt, zich daarbi.i noch aan aardrijkskundige, noch aan politieke grenzen storend, heeft vele mensen uit hun plaatselijke isolement gehaald. Vele cultureel misdeelden hebben door de radio hun oor te luisteren gelegd op het sleutelgat van de ver- trekken, waar de geestelijke spijze voor hoofd en hart w ordt bereid en opgediend. om toch enigszins deei te hebben aan wat de bescliaving aan schoons en wetenswaardigs heeit aan te bieden. Men kan van niening ver- scliillen over de waarde van Iiet passieve luisteren en van iiet gebodene, de vlucht, die de radio genomen lieeft. bewijst tocli wel, dat deze uitvin- ding een taak heeft. Vooral door de bericlit- en versiaggeving is de radio een onmisbare factor geworden in ’t nioderne leven. Maar daar laat zich juist het bezwaar van de taalverscheidenheid voelen. De taalmuren zijn bij de radio dagelijks sterk gevoelde hindernissen.
Reeds tijdens het Universala Esperanto-Kongreso te Antwerpen in 1928 werd daarom dan ook zeer terecht de uitspraak gedaan:
Esperanto heeft de radio nodig en de radio heeft Esperanto nodig!
Sindsdien zijn reeds tien jaren verlopen en deze tienjarige practijk heeft de waarheid van deze uitspraak ten volle bewezen. Talloze propaganda- redevoeringen en cursussen zijn per radio uitgezonden. De Esperanto- organisaties, die van de radio gebruik hebben kunnen niaken, zijn niet reuzensprongen in ledental vooruitgegaan. Bovendien is de gedaclite vau
een neutrale gemeenscliappelijke taal daardoor zo verbreid en gemeengoed geworden. dat bijna ieder, die maar enigszins belang stelt in culturele aangelegenheden, iets van of over Esperanto weet.
Ook beginnen de radio-instanties het belang, dat zij bij Esperanto heb- ben. in te zien biijkens de uitzendingen, die liet Esperanto niet propageren, maar practisch toepassen en benutten. Wij denken hierbij aan de toeris- tische uitzendingen van Roine, Tallinn, Kaunas, Wenen, Moravska Ostrava:
aan de politieke en godsdienstige propaganda vau Rome, Barcelona, Hil- vetsuni V.A.R.A. en V.P.R.O. en Hilversum K.R.O.; aatt de kunst- en amusementsprogranniiaks van Brno (reeds internationaal gerelayeerd door Lyon eu Kaunas), Parijs, Hilversum V.A.R.A. enz.
Maar deze practische toepassingen zijn getvoonlijk slechts proefttemin- gen, die pas een dcfinitieve vorm krijgen, als er voldoende belangstelling bij de luisteraars blijkt te bestaan. Uitzenden is dttur \verk. En de directies of verenigingen, die de uitzendingen verzorgen, bedanken er, terecht, stichtelijk voor de radiostem lietzelfde effect te laten sorteren als die van-de vaak aangehaalde woestijnroeper.
Een uitvoerend kunstenaar, in een zaal optredend, wordt ontmoedigd, als hij „geen liand op elkaar krijgt” of, erger, in de zaal „sleclits ander- halve ntan en een paardekop” ontwaart. Evenzo vergaat den radio-in- stanties alle tnoed, als er uit de luisteraarskring nooit een blijk van be- langstelling komt in de vorm van een kaart of brief met enige woorden van dank, lof oi eventueel zelfs kritiek. Deze laatste zal natuurlijk steeds opbouwend inoeten zijn. Maar tocli zal een vvoord van kritiek meer op prijs worden gesteld dan een dof stilzwijgen.
De lezer zal nu zeker leeds begrepen hebben wat de taak, ja de pliclit van iedere serieuze Esperantist is: na een Esperanto-uitzending zorgen voor een „sch riftelijk applaus”. Het behoeft geen ellenlange brief te zijn.
Een prachtige prentbriefkaart van de P.T.T. (gratis verkrijgbaar in liet postkantoor; U betaalt alleen de 772 cents postzegel) met een paar be- moedigende woorden is reeds voldoende. Ook kunt U een kaart als drukwerk (272 c.) zenden, als U slechts drie of vier woorden (b.v.: Bon- aŭdis Esperantoelsendon! Danksalutas.. . . ) er op sclirijft.
Wij willen ons niet ontveinzen, dat zelfs dit voor lieel wat „samide- anoj” finantiele bezwaren oplevert. Daaroin moet de zaak ook organisa- torisch aangepakt worden. Ook de Esperantisten-groep, de plaatselijke afdeling van de landelijke vereniging heeft een taak iu dezcn. De club moet zijn leclen opvoeden tot goede radioluisteraars door het beleggen van luisterbijeenkoinsten. Vele programma’s, vooral die van Brno en Parijs, lenen zicli daarvoor uitstekend.
Tevens moet de club een „radio-reportanto” bencemen, wiens taak liet is in naain van de luisteraars uit de club een dankbrief te zenden naar liet station, dat pas een Esperantoprogramma heeft uitgezonden, of een ver- zoek oin zulk een uitzending aan een nog Esperanto-zwijgend station. Een dergelijke brief kan in de vorin van een motie opgesteld en eventueel door allen op een clubbijeenkoinst ondertekend worden. Dit zal niet na- laten indruk te maken. De afdelingskas betaalt de onkosten.
Wat heeft U of Uw groep in dezen gedaan??
Kent Uw plicht. De Esperantisten hebben de uitzendingen, die ze ver- dienen!
VAN HET HOOFDBESTUUR.
„SUDA KRUCO”
Z.H.E. Mgr. Arn. Diepen heeft benoemd tot Geestelijk Advi- seur van de Eindhovensche Afdeeling van ,,Nederlanda Kato- liko” : ..Suda Kruco”, den Z. Eerw. Heer Pastoor J.J.M. Sicking.
Met deze benoeming mogen wij .,Suda Kruco” zeker geluk- wenschen. De nieuw benoemde Geestelijke Adviseur is een man van groote werkkracht, die onze Katholieke Esperanto- beweging altijd een goed hart heeft toegedragen.
JAARVERGADERING 1938
EEN ZEER BELANGRIJK VOORSTEL.
Misschien zullen slechts weinigen onzer leden weten hoe Art.
4 van cnze Statuten luidt. Toch is de inhoud zeer belangrijk.
Men oordeele:
„De bond is aangegaan voor den tijd van 29 jaar en 11 maanden te rekenen van den dag der oprichting, zijnde 29 Augustus 1908. Op de jaarvergadering van het jaar 1938 zal over het al of niet voortbestaan van den bond worden beslist.
Hieruit volgt, dat wij op 22 Mei te Breda het formeele besluit zullen moctcu nemen, tot voortzetting van den boncl. De Ko- ninklijkc goedkeuring, of ministerieele bewilliging zal opniemv moeten worden aangevraagd. Het Hoofdbestuur zal overwegen of bij deze gelegenheid eenige wijziging in de statuten ge- wenscht is. Zie hiervoor ook Art. 12 der statuten.
XXa INTERNACIA KONGRESO DE I.K.U.E.
LJUBLJANA - JUGOSLAVIO 6-11 AŬGUSTO 1938.
En nia antaŭa komuniko, ni publikigis skemon pri la vojaĝo al nia nunjara I. K. U. E. kongreso.
Jam aliĝis definitive kelkaj N.K.-anoj; aliaj petis ĉe mi la detalan cirkuleron pri la vojaĝo.
Laŭ ricevitaj sciigoj oni preparas por la kongresanoj brilan akcepton. Ni estas ravitaj pri la entuziasmo de la Jugoslavaj Katolikaj samideanoj.
Ekskursojn oni ne forgesis. Pripensu, ke ni estas sufiĉe apude ĉe la „Adria” !
Legu ankaŭ detalojn en „Espero Katolika” ; klopodu por par- topreni ĉi tiun rave ĉarman vojaĝon kaj kongreson. Postulu detalan circuleron ĉe mia adreso.
H. DAMEN.
10 Brugstraat, ’s-Hertogenbosch.
INTERNACIA KATOLIKA INFORMEJO.
Bijdragen van de 1-cents-actie: Haarlem 5,60 gld; Alkmaar 1,15 gld; Breda (1) P.N.K.) 4,30 gld: Texel 1,54 gld; Oister- wijk 3,21 gld; Eindlioven 23,35 gld(!!!!) Bussum 2,50 gld; Nij- megen 3,90 gld.
Nog ontvangen: Povo te H. 1 gld; P. D. te P. 1 gld; A. 0- Buenos Aires 16 resp. kup.; C. R. te ’s-B. 0,50 gld; N. N. te N.
2 gld; E. D. ,1. J. te E. 1.50 gld; A. S. te K-G. 0,50 gld. De propaganda-avond te Tilburg braeht 5 gld. op.
Allen beste dank! I.K.l. blijft steeds voortvverken in matig tempo. De kas laat nog steeds niet toe een hogere vlucht te nemen. Zelfs hebben we ettige tijd het adverteren in een bekend Esp. blad moeten staken. Toch liep het aantal informpetantoj op tot 762 (14 Febr. '38) en Pater Roosen, onze Theol. Corres- pondent meldde mij voor enige dagen, dat hij volop in de brieven zit.
Giro 268507. Er. M. MONULFUS, I.K.I.-Secretaris.
UIT DE AFDELINGEN.
BREDA. „Por Nia Kredo” (V V erklieden).
Onze actieve Voorzitter hield op Donderdagavond 27 Jan.
1938 op de vergadering der bouwvakarbeiders een redevoeritig over Esperanto.
In een helder betoog zette onze vriend de Groot uiteen vvat Esperanto voor ons Katholieke Arbeiders is. Ook bracht de spreker ’n vvoord van oprechten dank aan het bestuur van de bouwvakarbeiders en Werkliedenver., dat het vverk van de Esperanto pioniers in de arbeiders organisatie op alle mogelijke vvijze helpt en steunt.
Een dankbaar gehoor en ’n duchtig applaus waren de be- loningen voor den spreker en ,,Por Nia Kredo” wacht met open armen de stroom der nieuvve cursisten.
M. C. JASPERS, (Secretaris).
TILBIJRG. „Ame kaj P a ce”.
Op 8 Februari hielden wij onze buitengevvone ledenvergade- ring. De voorzitter de Heer Rud. Dekkers vervvelkc-mt speciaal den Eerw. Frater Monulfus vvelke voor deze avond vvas uitge- noodigd voor het houden van een lezing over I.K.I. Frater Monulfus zette in een gloedvolle rede uiteen het vverken en sireven van het Internationaal Katholiek Inforrnatiebureau I.K.T en vvat door genoemd bureau is tot stand gebracht.
De collecte vvelke hiervoor gehouden vverd bracht ,/ 5.— op.
Aan de orde kvvani de verkiezing van een nieuvve voorzitter.
De Heer A. Hutten haalde de volstrekte meerderheid. Deze
bracht cen woord van dank aan de scheidende voorzitter voor het vele en nuttige werk wat hij gedurende zijn zittingsperiode
had verricht. A. HUTTEN, Secr.
GRONINOEN. „Pio Deka".
La 27an de Januaro okazis la jarkunveno. Post malfermo de ia kunveno, la sekretariino voĉlegis la jarraporton, Oni pretigis regularon kies paragrafoj estis pridiskutataj kaj aprobataj de ĉiuj. escepte de unu ano, al kiu ne tre plaĉis, i.a. tiu paragrafo pri portado de la Esperanto insigno. La malkontentulo ne ŝatas publike porti la stelon, ĉar li en siaj oftaj vojaĝoj ne deziras esti alparolata de komencantoj. Li ŝatas paroli nur kun spertaj esperantistoj. Post aprobo de la regularo sekvis elekto de kelkaj novaj estraranoj.
Post tio ki prezidanto fermis la kunvenon, esprimante la deziron, ke la novaj estraranoj en harmonia kunlaboro faros multoii por nia sekcio. j. SCHREURS, 2a sekr.
EINDHOVEN. „Suda Kruco”.
La vigla vivo en 1938 espereble ne pravigos la timon, kiu malgraŭvole enpenetras la animon post tia brila komenco.
La 16-an de Januaro ni festis Esperanto-tagon. Je ia 9-a matene S ankta Meso. La meskantojn kantis la „Suda-Kruco- ĥoro”, sub gvidado de P. A. Schendeler. Post la Meso komuna matenmanĝo. De la 11-a ĝis post la 14-a jarkunveno, en kiu oni
\igle partoprenis en la diskutoj. .le la 8-a vespere enaŭgurado de 90 novaj anoj. Post tio ni havis agrablegan vesperon. Dekla- mado, teatraĵoj, kantado, paroladoj kaj dancado alterne sekvis unu la alian tiel, ke venis tute neatendite la 2-an post meznokto.
La 22-an de Jan. nin vizitis la Hungara verkisto kaj poeto.
Julio Baghy. Por esprimi niajn impresojn oni mem devus esti verkisto. Mi nur povas diri, ke li tiel reale sciis pentri la teruran vivon en Siberia-Militkaptejo, ke estis, kvazaŭ ni mem travivis ĝin. Poste li montris siajn kapablojn kiel aktoro en tia maniero, kiu malfacile estos imitebla. La aplaŭdo kaj entuziasmo kelk- foje similis al terura fulmotondro. La ambaŭ urbaj gazetoj dediĉis pri ĝi tutplenan kolonon.
Dimanĉon, la 6-afl de Februaro, B.ula kunveno, en kiu oni pritraktis pliagrabligon de la Merkred-vesperoj.
Eine ni sopiras denove al agrabla kaj jubilea vespero je la 26-a de Febr. Estos atendata solena enaŭgurado de nia Reiegia Konsilanto, Paroĥestro J. J. M. Sicking; sed ĉefe ni prifestos nian honoran membron, S-ron P. A. Schendeler, kiu festos tiun tagon sian 60-jaran naskiĝtagon. Propramove venis el la klu- banoj proponoj por agrabligi tiun vesperon kaj kolektiĝis sufiĉe granda sumo por donaci al li tre valoran objekton.
M. T. AERDTS.
MOLENBERG. „Por Alta Celo”.
La 26an de Januaro okazis la unua Jarkunveno de nia klubo.
Nia prezidanto S-ro v. d. Leegte ne povis ĉeesti.
Tial la \ieprezidanto S-ro Leinmens malfermis la kunvenon per la Kristana Saluto. Li donis ia parolon al la sekretario, kiu laŭtlegis ampleksan jarraporton. Poste la kasistino laŭtlegis !a prifinaean resumon, el kiu la klubanoj povis konstati ke la kaso suferas „monanemion”.
Estis decidate aranĝi „Qajan Vesperon”. Oiuj klubanoj pro- mesis kunlabori por sukcesigi tiun vesperon. Dependas nun de la klubanoj ĉu tiuj promesoj realiĝos. Plue oni decidis okazigi konversacivesperojn.
Dum la ronddemando S-ro v. d. Zalm esprimis sian bedaŭron ĉar multaj antaŭa.i entuziasinuloj jam forlasis la klubon. Plue li plendis ke la I.K.l. almozkesteto tiom malmulte estas ŝatata.
Li esperas ke ĉi tiun jaron la klubanoj estos iom pli malavaraj, kiam li „puŝas la almozkesieton sub iliajn nazojn.”
La sekretario ankoraŭfoje dankis al ĉiuj, kiuj la pasintan jaron vendis subtenkartojn. Li petis al ĉiuj ĉi tiun jaron vendu multajn subtenbiletojn ĉar la kaso urĝe bezonas refreŝigon.
Per dankvorto la vicprezidanto fermis ĉi tiu unuan jarkuu- venon. Plenespere ni eniris la duan jaron.
J. R. Sekretario.
UTRECHT. „La Kruco en la verda stelo”.
De 9e jaarvergadering der afd. Utrecht op 5 Februari j.l. \vas een succes, echter niet om het talrijke bezoek, maar om de goede geest en geanimeerde besprekingen. De jaarverslagen van penningmeester en secretaris deden licht- en schaduwzij- den uitkomen. De toename van het batig saldo is verkregen door een bedrag van f 30.—, speciaal voor propaganda of in- richting bi.ieengebracht, doch voorlopig in de kas gestort. Het ledental op 1 Januari j.l. was 58. Met het oog op het geringe aantal van hen, die de contributie verhoogden of donateur wer- den, stelden enige leden contributieverhoging voor, bijv. f 0,05 per maand. Een lid achtte dit pas na veel propaganda, ook voor ledenwerving, aan de orde te komen. Een lid \venste meer over de Utr. afd. onder „Uit de afdelingen” in N.K. te lezen.
Een ander lid vroeg meer dccltreffende propaganda bij de plaat- selijke R. K. verenigingen, steun voor de eigen cursussen, en onder bijval, propaganda bij optochten, waartoe aanschaffing van een eigen vlag nodig werd. Nadat de gestelde vragen beantcvoord en enige Esperantoliederen gezongen waren, kwam het einde van deze vergadering, waarvan wij goede resultaten mogen verwachten.
S .
VLISSINGEN. „Kuraĝe Ni Luklas”.
La 25an de Januaro la R. K. Esperantoklubo „Kuraĝe Ni Luktas” okazigis sian unuan jarkunvenon. La prezidanto bon- venigis ĉiujn, speciale nian Religian Konsilanton Rektoron Rijk.
Post kiam la raportoj, kiuj montriĝis ke la unuiĝo atingis diversajn sukcesojn dum la jaro 1937a estis legataj kaj apro- bataj. S-ro de Roos estis reelektata unuvoĉe kiel estrarano kaj el la membrcj la ĉeestantoj elektis Finon C. Vriends kiel vic- prezidantinon kaj F-ino L. Bukkens kiel 2-an sekretariinon.
Diversaj proponoj estis pritraktataj nome la organizado de Letervespero, ankaŭ ni klopodos organizi Konversaciavespe- rojn kaj tiam pere de F-ino Simonis inviti eksterlandanojn.
Per vorto de kuraĝigo la prezidanto malfermis la kunvenon.
LA SEKRETARIINO.
HEERLEN, Interkonatiĝa Vespero.
Dimanĉon, 13an Febr. 1938a. Ceestis multaj geesperantistoj el la Sud-Limburgaj Kluboj. S-ro Filott bonvenigas ilin, kaj esperas ke ĉiuj amuzos sin. Tiam ni kantis „La Espero”, post kio S-ro Wouters interese rakontis — parte Esp. lingve, parte Nederlandlingve — pri siaj vojaĝoj al Jugoslavujo, Ceĥoslova- kujo, k.a. landaj. Li aŭdigis gramofondiskojn el tiuj landoj. kaj montris al ni tre belvestitajn Polajn pupojn, kaj tre bele prila- boritajn ŝuojn, tiel nomataj; „Opanken” La aplaŭdo pruvis ke la ĉeestantoj alte taksis lian interesan vojaĝrakonton.
S-ro Boon el Iioensbroek, nia „Humoraĵisto” kantis kelkajn spritajn kantojn, kaj deklamis diversajn poemojn kai humor- riĉajn rakontojn. Mi ne scias ĉu li mem ,,fabrikis” ilin, sed ili ege plaĉis. Post tio la parolo estis al S-ro Ridderbeks, kiu parolis pri la parolkapableco de la pli multaj Esperantistoj, kiujn li poste admonis ĉie kaj ĉiam serĉi la okazon pcr ekzerci la ling- von, kaj — kiel decas al Esperantistoj — almenaŭ ĉiujare varbi du novajn adeptojn. ŝajnis ke ankaŭ tio ĉi parolado plaĉis, ĉar la ĉeestantoj multe aplaŭdis.
Poste S-ro Boon invitis la Esperantistojn, ankaŭ ĉeesti tian tagon en Hosnsbroek, kiu okazos pli verŝajne en Aprilo.
S-ro Eilott respondis, ke li kaj S-ro Boon estis dormintaj en la sama lito, ĉar li ankaŭ volas proponi ke, ĉiu Sud-Limburga Esp. klubo siavice organizos tiajn Renkontiĝojn. La ĉeestantoj aplaŭde aprobis lian proponon.
Inter la diversaj paroloj, kelkaj ge-Molenberganoj kantis kaj muzikis. Je la 10 - 3<ĵa finiĝis ĉi tiu amuzplena kaj interesa interkonatiĝvespero.
Limburgo estas sur la bona vojo!!!
J. RIDDERBEKS, Sekretario.
ROERMOND. „La Verda Ĉenero”.
La 10-an de Jan. nia klubo festis sian unuan naskiĝtagon.
Je la oka pli ol cent kvardek personoj kolektiĝis en unu el 'a bele ornamitaj salonegoj de la Kristofeldomo, kie la prezidanto, S-ro Geraedts mallonge parolis kaj bonvenigis ĉiujn. Post tio S-ro Pragano, la gvidinto de la antaŭa sukcesplena Cseh-kurso interese prelegis pri sia patrciando Rumanujo kaj klarigis sian prelegon per bela serio de lumbildoj.
Loterio, organizita de la klubo, ŝajne estis tre ŝatata de la ĉecstantoj, laŭ la fakto, ke ĉiuj lotoj en minimuma tempo estis forvenditaj. Dudek belaj premioj tiu cele estis ekspoziciitaj en aparta anguleto kune kun tableto sur kiu troviĝis kcrespon- dajo.i de la klubanoj.
La pluan vesperon oni pasigis en ekstreme gaja humoro.
En la daŭriga kurso por la novaj anoj, kiu estas gvidata de unu ei la klubanoj kaj kiu jam komenciĝis antaŭ kelkaj semaj- noj, partoprenas ne malpli ol 30 personoj.
Cio ĉi tio sufiĉe klare montras ke nia klubc bonvoje iras an- taŭen kaj ke inter la membroj regas enviinde bona spirito, kiu ebligos al ni ankaŭ la realigon de niaj pluaj planoj.
LA SEKRETARIINO.
ROTTERDAM. (Centrum). „La Katolika Stelo”.
En nia klubsalono okazis je la 10-a de Februaro la jarkun- veno. Nia prezidanto, S-ro van Ingen, faris interesan malferm- paroladon, per kiu li instigis la membrojn pli seric-ze praktiki la lingvon kaj propagandi por la movado.
La dua sekretariino, F-ino Verberne legis la protokolon de la antaŭa jarkunveno, post kiam la sekretario, S-ro v. d. Weghe voĉlegis ampleksan jarraporton. Li klarigis, ke la estraro unua- loke penadas prezenti lernigajn vesperojn. Kiam oni deziras la amuzan flankon, tiam oni neniam forgesu, ke ĉia amuzaĵo ĉiam devas utiligi al nia internacia lingvo. Nun nia kasistino, F-ino Stijger, aŭdigis prifinancan resumon kontentigan.
La biblioteka komitato ne estis kontenta, ĉar la membroj estis legintaj tro malmulte. Oni atentu, ke la legado estas tre grava por nia lingvo scio.
Propono por ŝanĝi la klubvesperojn estos priineditata.
Sekvis la estrarelekto. Kiel novaj estraranoj oni elektis S-ron Ellers kaj S-rc-n G. F. Jansen. S-ro van Ingen restas prezidanto.
Tiam la religia konsilanto, Pastro C. Preller O. P. paroladis.
Per klaraj ekzemploj li montris la enpenetron de ĉiuj novaj eltrovcj en la socion. La homaro havas ĉiam antaŭjuĝon kontraŭ la novajoj sed finfine ĉio nova venkas kaj same okazos pri Esperanto, kiu sendube ankaŭ venkos la tutan mondon.
Post ronddemando la prezidanto fermis la viglan kunvenon.
216
LEIDEN. Jarraporto R. K. Klubo Esperantista.
Eeliĉe mi povas komuniki, ke nia prezidanto plenumos ankaŭ tiun ĉi .iaron sian funkeion malgraŭ lia antaŭa inteneo ne pli longe resti prezidanto de nia klubo. Diversaj anoj forlasis nia.u klubon. Kiel ncvan estraranon ni elektis S-ron Smits. Nia bibii- otekistino bone zorgis por la biblioteko ka.i ni aĉetis diversajn modernajn librojn. S-ino Bergcrs estis tiel afabla gvidi kurson pcr komeneantoj, nur bedaŭrinde ke la nombro da partoprenin- toj estas tiel malgranda. Ni denove gajnis la ŝanĝpremion pro la p!ej bona traduko de tasko. kiun S-ro Heiikcr clektis. kaj nun atendas kun granda intereso la rezultaton dc la tradukkon- kurso 1937-38, ear se ni denove gajnos la stelon, ĝi estos nia poscdajo, sed pli volonte ni deziras, ke nun alia Lcjdena klubo gajnos, ĉar alie ni ree devas aeeti ŝangpremion kaj la finanea stato de nia klubo ne permesas tion momente. Verŝajne ni baldaŭ havos eklezian kcnsilanton dank al la granda peno, kiun faris nia nova estrarano S-ro Smits, kaj ni esperas ke tiam !a klubo denove kreskos.
SEKRETARIINO.
AMSTERDAM.
Zondag, 13 Febr. j.l. vverd de jaarvergadering gehouden der Amsterdamse R. K. Esperantisten Vereniging.
De dag werd ingezet met een H. Mis, vvelke door uitstedig- iieid van den (ĵeestelijken Adviseur werd opgedragen door Pater Er. .1. Dito 0 . P. Na deze Ii. Mis, waarondcr alle leden tot de H. Tafe! naderden, verenigde men zich aan ’n gemeenschappe- li.ik ontbijt, dat een waar!ijk gezellig karakter droeg. Tijdens liet oinbi.it werd beslcten aan den Oeestelijken Adviseur Pater (I. .1. Vonk S.C.J.. die zich als aalmoczenier aan boord bevindt van H. M.'s pantserschip „Hertog Hendrik” een groet te zendeu.
Fe omstreeks half twaalf volgdc de jaarvergadering, o.m.
bijgewoond door het hoofdbestuurslid van N.K., de heer P. (ĵ.
Brand. Na de gebruikelijke opening werd door P ater Lr. J. Dito 0 . P. het door het lid, mej. M. Vingerhoets, gcheel belangloos vervaardigde nieuwe verenigingsvaandel ingezegend. De jaar- verslagen van den secretaris en den penningmeester vverden ongevi.izigd goedgekeurd.
Wegens reorganisatie der vereniging werd vervolgens over- gegaan tot de verkiezing van een centraal bestuur, dat thaus als volgt is samengesteld: K. J. Vernooij, voorzitter; J. A. Arts, vice-voorzitter; A. E. Leideritz Jr„ secretaris: P. de Boer, ,?e secretaris; Mej. R. v. d. Pol, penningmeesteresse.
Nadat de voorzitter van het voorlopig bestuur, de heer Herm.
.1. Bosschert, het nieuwe bestuur geinstalleerd had, vond de offieiele overdracht plaats van het pas gevvijde vaandel.
SECR.
„BRAREKO" ORGANISEERT!
In het Februari-nummer mochten we reeds terioops aankon- digen, dat waarschijnlijk einde M aart in Den Bosch een streek- dag van het „BRABANTA REOIONKOMITATO” zou plaats vinden.
Thans kunnen wij definitief berichten, dat deze streekdag ge- houden wordt op Zondag 27 Maart, zooals gezegd, in de Her- togstad, die zich thans opmaakt alle gasten te ontvangen op de van oude bekende wijze.
Het programma luidt als volgt: ’s-Morgens 10.30 uur H. Mis, opgedragen door den Weleerw. Heer Ras, Geest. Adviseur van ..Dukurba Stelo”, in de kapel van het St. Leonardus-Patronaat in de Kempenlandstraat (nabij het Station);
Na de H. Mis korte bijeenkomst van de afgevaardigden der bij „Brareko” aangesloten afdeelingen;
14.30 uur. Streekvergadering. Na deze vergadering gezamen- lijke wandeling naar eenige bezienswaardigheden der stad;
18 uur. Koffie-maaltijd (prijs 65 cent per persoon: men geve zich voor 24 M aart op aan ondergeteekende).
20 uur. ,.BONTE AVOND”, met optreden van „La verdaj Birdoj”, humorist, met verrassingen etc. etc. Alle bijeenkomsten vinden plaats in St. Leonardus-patronaat in de Kempenlandstr.
Heeft U reeds besloten tot deelname aan den Streekdag? Niet?
Denk er dan niet lang meer over na, doch hak den knoop door.
In Den Bosch hopen we U 27 M aart persoonlijk te mogen begroeten.
„BRARECO”-STREEKDAG IN BEROEN OP ZOOM.
Inderdaad, ook in Bergen op Zoom komt een streekdag van
„BRAREKO”, en wel, op uitnoodiging der afdeeling zelf, op ZONDAG 12 Juni.
U weet wellicht, dat 1938 voor Bergen op Zoom een feestjaar is, daar men de intrede van den eersten Heer van Bergen (v.
Wesemaele) herdenkt, hoewel B.o.Z. reeds 2 5 'jare n eerder stadsrechten verwierf. Ter herdenking van dit heugelijke feit organiseert B.o.Z. vele prachtige feesten, en in ’t kader daarvan zal ook de BRAREKO-Streekdag op 12 Juni worden gehouden.
Het programma belooft ĉclatant te worden, en het voornemen bestaat, om reeds den dag tevoren (Zaterdag, 11 Juni) bijeen te komen, dit ook vanwege het feit, dat Belgische gasten wor- den venvacht.
Dat belooft dus wat te worden, dat niemand zal willen missen.
Het volledige programma zal zoo spoedig mogelijk gepubli- ceerd worden, doch reeds thans reserveere men 12 en zoo moge- lijk ook 11 Juni voor Bergen op Zoom.
NICO HOEN Jr„ Pres. „Brareko”.
218
EINDHOVEN.
In de St. Jansklokken van 28 Januari 1938 komt een bericht voor houdende de benoeming van den Zeer Eerw. Heer J. J.
M. Sieking tot Geestelijk Adviseur van „Suda Kruco”. Noch het bestuur van „Suda Kruco”, noch de Bisschop hebben dus veel gras laten groeien over het besluit van de jaarvergadering op !6 Januari om aan Z.H.E. Mgr. Diepen de aanstelling van een Geestelijk Adviseur te vragen.
Pastoor Sicking werd geboren op 17 Juni 1894 in den Bosch.
Vanaf zijn priesterwijding tot December 1922 was Z.E. kapelaan te Gemert bij den Z.E.H. Pastoor Poell zg. de vroegere Geestc- lijk Adviseur van „NederIanda Katoliko”. Het spreekt dus van- zelf wel dat kapelaan Sicking toen min of meer met Esperanto kennis heeft gemaakt. Maar er is nieer: De vader van onzen Geestelijken Adviseur, Dr. Sicking, oud-rector van het Gymna- sium in den Bosch, was nu niet bepaald een voorstander van Esperanto, iets wat wel meer voorkomt onder classici. Pastoor Poell z.g. heeft het in samenwerking met zijn kapelaan echter zover gekregen, dat Dr. Sicking er in toestemde eens een kijkje te gaan nemen op het Internationaal Katholiek Esperanto Con- gres, dat in 1920 in den Haag gehouden werd. En wat was het resultaat? Ge zult het niet geloven...Dr. Sicking heeft tijdens datzelfde congres nog een toespraak gehouden in Esperanto, vaarin hij zijn sympathie voor ons streven op kernachtige wijze uitdrukte.
Pastoor Sicking heeft door zijn drukke werkzaamheden geen gelegenheid gevonden een actief deelnemer te worden aan onze Katholieke Esperanto-beweging. Dat echter zijn sluimerende sympathien gemakkelijk aan te vakkeren waren, bleek duidelijk uit zijn spontane bereidverklaring een eventuele benoeming als Geestelijk Adviseur te laten pousseren.
Ik geloof, dat „Suda Kruco” zich geluk kan wensen met haar eersten Geestelijken Adviseur. Als parochiaan van Z. E. heb ik reeds een kleine indruk gekregen van de verrrioedelijke kracht, die van dezen priester kan uitgaan. Pastoor Sicking, wij heten U hartelijk welkom in onze vereniging.
Bij voorbaat zeggen wij U onze medewerking en onderwor- penheid toe in die zaken, waarin Gij ons als Vertegenwoordiger der Kerk iets te zeggen zult hebben. Wij hopen op een heerlijke samenwerking tot heil \a n „Suda Kruco”. tot heil van hen, die in „Suda Kruco” een vorm gevonden hebben van Katholieke Actie.
P. CH. M. VAN DE VIJVER, Voorz.
( Dit bericht nemett we over uit het orgaan van „Suda Kruco”, 15 Febr. 1938. W e wensen Eindhoven geluk rnet het verkrijgen van deze Geestelijke leider.) Red.
NEDERLANDA ESPERANTO EKZAMENA KOMITATO ESPERANTO-EXAMENS IN 1938.
De examens zuilen worden afgenomen:
Op 7 Mei in den Haag voor dipl. A.: op 21 Mei in den Haag voor dipl. B.; op 26 Mei (Hemelvaartsdag) in Groningen voor dipl. A. en B.; op 4 Juni in Goes voor dipl. A. en B.; op 18 Juni in Amsterdam voor dipl. A. en B.; op 2 Juli in Arnhem voor dipl. A. en B.; op 16 Juli in Heerlen voor dipl. A. en B.; op 5 November in Utrecht voor dipl. A. en B.; op 19 November in
’s-Hertogenbosch voor dipl. A. en B.
De A-candidaten moeten minstens een boek gelezen hebben.
waarvan zij de titel bij hun aanmelding voor het examen aan den secretaris dienen op te geven.
Van de B-candidaten zal niet langer verlangd worden, dat zij een opstel in het Esperanto maken, m aar in de plaats daarvan zal hun een tekst, waarin verschiilende fouten voorkomen, ter correctie worden voorgelegd.
De B-candidaten moeten minstens vier boeken bestudeerd hebben naar keuze uit de volgende: maar minstens een van Dr.
Zamenhof:
Marta, Hamleto, Idoj de Orfeo. La Vila Mano, Akbar, Vikti- rnoj, Sur Sanga Tero, Pro Iŝtar, Gijsbrecht van Aemstel, Odus- seias, Tragedio de 1'Homo, Fabiola, La Faraono, Ifigenio en Taŭrido, Luno de Izrael, Infero, Quo Vadis, La Revizoro, Jane Eyre, Gosta Berling, Romano de San Michele, Cezaro, Romano de Afrika Bieno, La Reĝo Judea, Amfitriono. Voor dit jaar is ook de vorige lijst nog geldig.
De examengelden bedragen voor candidaten voor Dipl. A:
3 gulden voor hen, die als lid zijn aangesloten bij een van de afdelingen van: N. E. G., N. K., N. C. E. V., L. E. E. N., F. L. E„ kaj N. 0 . S. 0 . B. E.
Voor niet-leden 5 gulden.
Candidaten voor diploma B betalen respectievelijk 5 en 10 gulden.
Aanmelding voor alle examens bij den secretaris van de ex- amencommissie, den Heer H. J. Bulthuis, Kamillestraat 37, Den Haag, postrekening No. 174620, steeds uiterlijk 14 dagen voor elk examen, onder storting der examengelden, per postwissel of per giro, met duidelijke vermelding van: beroep, ambt, naam en voornamen (voluit), plaats, jaar en datum van geboorte, tegenwoordige woonplaats en lid van welke Esperanto-ver- eeniging. Candidaten, die voor de examens de examengelden niet hebben gestort, zullen niet worden opgeroepen. Bewijs van lidmaatschap moet desverlangd worden overgelegd gedurende de evatnens.
RAPPORT BETREFFENDE DE ESPERANTO-EXAMENS 1N 1937 Afgenomen door de Nederlandse Esperanto-Examencomniissie.
A. Examen voor Diploma A. (Lingva Kapableco).
Hiervoor werden geexamineerd 357 candidaten; geslaagd 239. Afgewezen 118.
Ket mondeling gedeelte:
a. Lezen in het Esperanto en vertalen in het Nederlands van een eenvoudig stukje proza:
Als steeds bleek, dat sommige candidaten een onzuivere uitspraak hadden met betrekking tot de kapjesletters ĉ, ĝ, ĵ en ŝ, terwijl e en o steeds kort en open werden uitgesprokcn door andere candidaten, waardoor de klemtoon niet altijd goed tot zijn recht kwam. Dit laatste euvel is toe te schrijven aan tal van leerbceken, waarin de uitspraak sterk afwijkt van die.
aangegeven in het Fundamento van Zamenhof. Deze laatste fou- ten, werden daarom niet te sterk aangerekend. Wel werd re- kening gehouden met het feit, dat dikwijls de candidaten blijk gaven van gebrek aan woordenkennis: een gevolg van te wei- nig lezen. In verband hiermede is besloten, dat in het vervolg van de A-candidaten zal worden verlangd, dat zij minstens een boek hebben gelezen.
b. Het voeren van cen eenvoudig gesprek in het Esperanto:
Het bleek hierbij steeds of een candidaat aan een mondelin- ge cursus had deelgenomen, of lid was van een vereniging, v.aar ge voonlijk in het Esperanto gesproken wordt. Aangezien zelden een candidaat bij geen enkele vereniging is aangeslo- ten. of geen mondelinge lessen in het spreken heeft gehad, was het aantal onvoldoenden voor dit gedeelte betrekkeliik laag ( \ an de 357 candidaten kregen 22 het cijfer 4 en slechts 3 het ci.ifer 3).
liet schriftelijk gedeelte:
a. Vertaling van eenvoudige Nederlandse zinnen in het Esperanto:
In dit gedeelte werden door veel candidaten te grove fouten geniaakt, eensdeels cmdat zij de moedertaal niet voldoende beheersen, anderdeels uit gebrek aan voldoende oefening. Eeu betrekkelijk groot aantal deelnemers moest daarom wegens ge- brek aan kennis in dit hoofdvak, worden afgevvezen. Aan resp.
6, 17, 26 en 62 candidaten moesten dc cijfers 1, 2, 3 en 4 wor- deu toegekend.
Het blijft o.i. steeds een fout, dat de ondenvijzers naast een eenvoudig Esperanto-leerboek, het Fundamento met Ekzercaro van Zamenhof niet gebruiken. Verandering op dit gebied zou zeker aanbeveling verdienen.
b. Vertaling uit het Esperanto in het Nederlands van een eenvoudig stukje proza:
Dit gedeelte van het examen gaf ditmaal geen aanleiding tot bijzondere opmerkingen. De behaalde cijfers waren meestal voldoende.
B. Examens voor Diploma B. (Instruista Kapableco);
Hiervoor werden geexamineerd 95 cand.; geslaagd 71, af- gewezen 24 candidaten.
a. Literatuur:
De meeste candidaten liadden vier werken bestudeerd, het minimum aantal dat vereist wordt. Enkelen bestudeerden meer boeken en kregen daardoor in het algemeen ook een hoger cijfer. Slechts 9 candidaten kregen het cijfer 5, een het cijfer 4 en een het cijfer 3. De overigen behaalden hogere cijters.
b. Geschiedenis en organisatie:
Ter bestudeering van de Geschiedenis werd over het alge- meen gebruik gemaakt van het werkje „Historio kaj Organizo de la Esperanto-Movado” door Ir. J. R. G. Isbriicker. Dit ge- deelte van het mondeling examen was over het algemeen goed.
want aan slechts 2 candidaten werd een onvoldoend cijfer toe- gekend, terwijl hoge cijfers in de meerderheid waren.
c. Spreken:
Slechts een candidaat was hierin onvoldoende. Acht kregen het cijfer 5, zes-en-twintig het cijfer 6, terwijl voor resp. 23.
25, 11 en 1 candidaten de cijfers 7, 8, 9 en 10 konden worden genoteerd, zodat dit gedeelte alle reden tot tevredenheid gaf.
Het schriftelijk gedeelte:
a. Vertaling uit het Nederlands in het Esperanto.
b. Vertaling uit het Esperanto in het Nederlands.
Bij vertalingen uit het Nederlands (het voornaamste gedeelte van het examen) moesten wederom gemiddeld veel lagere cij- fers worden toegekend, dan voor die in het Nederlands: Voor de vertaling Ned.-Esp. werd aan 35 candidaten het cijfer 5 gegeven, terwijl dit cijfer slechts 14 maal werd genoteerd bij de vertaling Esp.-Ned.; en omgekeerd kon voor slechts 6 can- didaten het cijfer 8 genoteerd worden voor dc vertaling Ned.- Esp., tegen 14 candidaten voor de vertaling Esp.-Ned. De ver- taling Ned.-Esp. blijkt dus voor velen nog een struikelblok te zijn, hetgeen o.i. grotendeels is toe te schrijven aan de onvol- doende algemene ontwikkeling der deelnemers.
c. Het maken van ecn opstel in het Esperanto.
Veel opstellen waren gebrekkig van stijl en misten een dege- lijke inhoud. Vier candidaten kregen onvoldoende. In het alge- 222
rneen is het maken van een opstel in het Esperanto een weinig bevredigend gedeelte van het examen gebleken. Naar aanleiding daarvan is thans besloten in het vervolg geen opstel meer te laten maken. maar aan de eandidaten in de plaats daarvan ter eorreetie een tekst voor te leggen, waarin een aantal fouten voorkomen, zoals die bi.i het geven van onderwijs in het werk van leerlingen kunnen voorkomen. Aan aanstaande Esperanto- onderwijzers mag zonder t\vijfel de eis gesteld worden, dat zij in zulk correetiewerk de nodige vaardigheid bezitten.
Tot slot moge nog \vorden vermeld, dat vanaf 1915 tot heden aan 4567 personen het A-diploma en aan 832 het B-diploma werd uitgereikt.
Den Haag, Januari 193S. De secretaris.
H. J. BULTHUIS.
NIA JUNULARO.
Oni ne ankoraŭ seninteresiĝis pri la problemo „kiel veki daŭ- ran intereson ĉe nia junula kursanaro?”. Antaŭ kelkaj monatoj mi ricevis leteron el urbo, kie la Esperanto movado sukcesis akiri sufiĉe da atentc de la junularo. Oni skribis jene:
Wij openden de gelegenheid om voor de les buiten bij kunstlicht diverse spelletjes te spelen en vanaf dat ogenblik komeii de leerlingen veel regelmatiger naar de cursuslessen.
Kompreneble mi ĝojas pri ĉiu fakto, kiu pruvas, ke oni povas daŭre interesigi la junularon. Kaj kvankam ludado ne estas specifike Esperanta, ĝi povas bone helpi.
Tamen oni estu singarda. Vi scias, ke la junular-movado estas ordigita laŭ episkopaj ordonoj. La oticialaj organizaĵoj ankaŭ uzas la ludadon por altiri la junularon kaj por tiel eduki ĝin. Nun ekzistas la danĝero, ke via Esperanto kurso iom similos la oficialan movadon. Ka.i tion oni prave malvolonte vidas.
Kvankam do la ludado komence favoras vian kurson, eble poste ĝi kaiizos malfavoron de la pastraro. kaj tiel oni malprogresus.
Ekzistas liona solvo por tiu ebla malakordo: Aliĝu vian kur- son (klubo) al la oficiala movado kiel t.n. ..libera klubo”. Ekz.
en la ,,K.J.C.” ekzistas diversaj tiaj kluboj, do kial ne Esperanto klubo? Kiam oni pritraktas la aferon kun la loka KJC-direktoro, ĝi certe bone ordiĝos.
Kroin tio nii opinias, ke iom post iom ni devos ordigi nian tutau porjimulan laboron en tia maniero. La organizado ni lasu al la ekzistantaj mcvadoj, kaj ni okupu nin per instruado de iliaj anoj. Mi esperas, ke mi jam en la sekvonta monato povos doni esperigan novajon rilate ĉi tiu afero.
Apeldoorn, Fabianusstraat 45. L. WEIJTS.
INGEZONDEN.
ZOMERPROPAGANDA!
Welk rechtgeaard Esperantist is niet tevens vurig propagan- dist!
Wetende, dat onze Bond gclukkig veel zulke Esperantisten bezit, vraag ik liier uw aller aandacht voor 'n NOVUM.
De herfstpropaganda zal vergemakkelijkt worden, doordat, dit jaar voor ’t eerst, door ’n detachement Roomsch Katholieke Esperantisten, in de laatste week van Juli, zal worden deelgenomen aan de... „Internationale Vierdaagse Af- standsmarschen”. Gezien het feit, dat in dic dagen de belang- stelling van geheel Nederland uitgaat naar deze sportprestaties te Nijmegen, mogen we met recht vertrouvven, dat ook daar voor velen ’n gezond idealisme voor onze intern. katholieke beweging geboren of verlevendigd zal worden.
Het detachement moet echter goed geoefend zijn propagan- datochten kunnen aanvangen.
Daartoe zijn vereist 18 trainingsmarschen; elke week eĉn, aanvangende met 10 en eindigende met 55 K.M.
Wie dus wil meedoen aan de ,,Vierdaagse”, stelle zich zo spoedig mogelijk met onderget. in verbinding. Mogelijk kunnen aan in meerdere plaatsen de trainingsmarschen onder bevoegde leiding plaats vinden.
Mogelijk is het niet overbodig te vermelden, dat, althans dit jaar, uitsluitend door heren kan worden deelgenomen.
Alle overige mededelingen en inlichtingen vvorden door onder- get. aan iedereen verstrekt.
Event. liefhebbers, die zich willen belasten met de leiding der trainingsmarschen in hun plaats van invvoning, gelieven zich allereerst te melden, opdat-zij tijdig in het bezit zijn van de nodige instructies.
Met belangstelling vvacht ik uw aanmelding. Veel succes.
L. L. A. VERPALEN Kolpingshuis, Den Haag.
HET EUCHARISTISCH CONGRES.
iNagekomen mededeeling).
Nog juist voor ’t afdrukken van ’t orgaan ontvingen we eenige exemplaren van de zeer mooi uitgevoerde affiche met Esperan- to-tekst, als reeds eerder in ’t Jan. No. van ’t orgaan is aange- kondigd door ’t Esperanto Sub-Komitato te Budapest, Petofi Sandor Utca 9. IV. 3.
Afdeelingsbesturen en verspreide leden worden vriendelijk aangespoord eenige affiche’s aan te vragen bij genoemd Komi- tato en te willen tracbten, dat ze in kerken en andere geschikte plaatsen worden opgeliaiigen. Bondssecretaris.
224
TAALVRAAGSTUKKEN.
A. TAALRUBRIEK VOOR BEGINNERS.
Uitwerking van 1. Door het onweer \verden wij genoodzaakt thuis te biijven.
2. Ik ben er van overtuigd, dat hij hier mct zijn vriend een aangename vacantie zal door- brengen.
3. ’s Morgens tegen elven gaan ze altijd met z’n drieen uit.
4. Die twee huizen daar be- horen aan mijn zwager. Het huis met het rode dak is het oudste.
5. Nadat hij ons allen een goedc dag gewenst had, begaf hij zieii naar buiten.
6. Hij zeide, dat liij zieh deze gebeurtenis niet meer kon her- inneren.
7. Deze niemv gebouwde fabriek is te koop. Ik denk morgen te vertrekken.
8. Ik vind de vertaling van dit werk goed verzorgd.
9. Loop zo vlug mogelijk, want het zal gaan regenen.
10. Dit bouquet bestaat uit even- veel bloemen als dat.
11. 3 X 4 = 12. ' < vau 20 = 5.
0(1 : 20 = 3. "■'< -|- m = p/k
12. Mijn verloofde maakt een zwarte en een bruine jurk.
13. De uitstekend geslaagde vergadering eindigde om 10 uur.
14. Hij is in korte tijd beroemd gevorden. W at hij ook doet, niets doet hij goed.
15. Deze sigaren kosten 10 cent per stuk. Een tiental sigaren kost dus 1 gulden.
oefening 64.
1. Pro1) Ia fulmotondro ni estis devigataj resti hejme.
2. Mi estas konvinkita2), ke li ĉi tie pasigos kun sia amiko agra- blan libertempon").
3. Matene ĉirkaŭ') Ia dekunua (horo) ili ĉiam eliras triope.
4. Tiuj du domoj tie apartenas al mia bofrato. La domo kun !a ruĝa tegmento estas la plr’) malnova.
5. Dezirinte") al ni7) ĉiuj bonan tagon, li iris eksteren.
6. Li diris, ke li ne plu povas") memori tiun ĉi okazajon.
7. Tiu ĉi novkonstruita fabriko’) estas aĉetebla. Mi intencas'") foriri morgaŭ.
8. Mi trovas") Ia tradukon de ĉi tiu verko bone prizorgita.
9. Kuru kiel eble plej rapide12), ĉar ekpluvos.
10. Tiu ĉi bukedo konsistas el tiom1") da floroj, kiom tiu.
11. Trioble kvar estas dekdu.
Kvarono de dudek estas kvin.
Sesdek dividita per dudek estas tri. Tri kvaronoj kaj sep okonoj estas unu kaj kvin okonoj.
12. Mia fianĉino faras nigran kaj brunan robojn").
13. La bonege sukcesinta kun- veno finiĝis je la deka.
14. Li famiĝis en mallonga tempo. Kion ajn li faras, nenion li bone faras.
15. Tiuj ĉi cigaroj kostas po dek cendoj. Deko da cigaroj kostas do unu guldenon.
OPMERKINGEN.
i) „Door” is hier „wegens” en moet dus vertaald worden met
„pro". Geen prz' en geen per. 2) „Er van” blijft hier onvertaald.
3) Ook: ferion. 4) Niet je. Je la dekunua betekent: om II uur.
ln plaats van ĉirkaŭ enz. zou men ook kunnen zeggen: preskaŭ je la dekunua. Proksimume = ongeveer, kan hier ook niet.
5) Pli omdat er maar sprake is van twee huizen. 6) Dit woord is beter dan: Post kiam li estis dezirinta, alhoewel dit niet fout is.
7) Hier moet al gebruikt worden, wegens de twede bepaling:
bonan tagon die nog volgt. 8) Niet povis. Hij zei: Ik kan me deze gebeurtenis niet meer herinneren. 9) Fabriko en niet fabrikejo. In P. V. staat: Fabriko. Ejo, en kui oni produktas pogrande komercajojn. 10) Niet pensas. 11) ook: opinias.
Velen menen, dat trovi hier niet goed is. Maar lees, wat in P. V.
hierover staat: Trovi. 3. Opinii ion aŭ iun tia: trovi la frukton bongusta..., mi trovis necesa doni la sekvantajn klarigojn.
12) Ook: tiel rapide kiel eble of: plejeble rapide. 13) Niet:
tiel.... kiel. 14) Niet robon.
Oefening 65. Examen opgave 1933.
1. Marie trouwde met een met- selaar; Johan trouwde met een dienstbode.
2. De voorzitter begroette den spreker met enige hartelijke woorden.
3. Mijn kinderen zijn zeer leer- gierig; zij zijn liever op school dan thuis.
4. Antoon is een meter lang en Piet anderhalve meter; wie is de langste?
5. Zonder acht te slaan op de opmerkingen van het publiek, vervolgde de spreker zijn rede.
6. Wij dachten, dat hij spoedig terug zou komen. Verwonderd zagen ze elkander aan.
7. Ingesloten zend ik U een post- zegel, opdat ge me dadelijk kunt antwoorden.
8. „Dat eten is niet te eten”, riepen de soldaten: Wij weige- ren het te eten en eten het ook niet”.
9. Eerst wilde hij mij niets zeg- gen, maar later vertelde hij mij de waarheid. Met z’n vijven.
' , _ •»/’ . 437 . o,27.
10. M argareta zingt het mooist van ons allen. Hebt ge uw best gedaan?
11. Deze kousen zijn gebreid door mijn zusje, maar die heeft mijn grootmoeder gebreid.
12. Zijn neef kwam gewond uit de strijd terug. Ik verveelde mij verschrikkelijk.
13. Hoe laat begint de vergade- ring? Om half acht. Zij, die later komen, worden niet toegelaten.
14. Hebt U dat glas gebroken, dat daar op de grond ligt? Help mij die spiegel ophangen; de schilderijen en de lamp hangen al.
15. De eerste dag van mijn va- cantie moest ik thuis blijven, want het regende.
J. J. FILOTT, W illemstraat 91, Heerlen.
226
B. TAALRUBRIEK VOOR MEER GEVORDERDEN.
Traduko de Ekzercaĵo 14 (Vidu N.K. Januaro 1938).
B-Ekzamena tasko ’s-Bosch. 20 Nov. ’37.
La maro estis tiel kvieta1), ke mi povis apenaŭ aŭdi ĝin. Se mi estus2) estinta sola, mi estus irinta hejmen, ĉar mi sciis kiel malfacile estas3) retrovi la vojon sur la strando4); sed, ĉar sinjoro B. nenion diris, ankaŭ mi ne kuraĝis diri ion. Dume la nebulo, envolvante la tutan marbcrdon, venis al ni kiel nubo el fulmo, kiu de la tero supreniras rekte al la ĉielo5).
„Ni devas returniri”, tiam diris S-ro B. „prenu la reton”. Sed preskaŭ la saman momenton la nubo nin atingis kaj ni vidis plu nenion, nek la marbordon, nek !a maron, kiu troviĝis kvindek paŝojn malantaŭ ni. Ni estis euvolvitaj") de griza mallumo.
„Jen estas la maro”, S-ro B. diris, ne maltrankviliĝante, „ni devas iri rekte antaŭen”. Ni ankoraŭ ne estis irintaj7) dek minu- tojn, kiam roko baris al ni la vojon. „Ni estas en la apudeco de la „Groene Stenen” (Verdaj Ŝtonoj)8)”, mi diris. „Ne, tio estas la „W itte Klip” (Blanka Rifo)", diris S-ro B. ,.Se ĝi estus2) la Verdaj Ŝtonoj, ni devus iri maldekstren, alie ni turnus la dorson al la vilaĝo. Je helluma tago nenio estas pli facila ol distingi la du rokojn; eĉ dumnokte je la lumo de la luno facile mi estus rekoninta ilin; sed nun, ni vidis nenion ol per verdaĵo kovritajn ŝtonojn.
„Venu ĉe mi, mia infano”, diris S-ro B. per dolĉa voĉo, „donu al mi la m anon”, por ke ni ne estu disigataj unu de la alia”.
Ni daŭrigis la iradon ankoraŭ dek minutojn proksimume.
kiam mi sentis lian manon premi la mian9). Ni eraris, ni troviĝis nur kelkajn paŝojn de la maro. „Vi estis prava, ni estus devintaj iri dekstren; ni returniru”.
1. kvieta vetero, - nokto, - vento, - strato, - urbo. - akvo, - maro, - rivero; senbrua strato, - urbo; trankvila konscienco, - vivo, - morto. kvicta koneernas la fizikan, trankvilu la moralan staton; tamen iafoje oni povas uzi trankvila, pp (parolante pri) objektoj, kp (komparu); Akvo kvieta ŝiras ia bordojn. B (Kazimierz Bein, lia pseudonimo: Kabe). Akvo trankvila estas akvo danĝera. Z.
2. Kompreneble ne estis ĉar temas ĉi tie ne pri reala fakto, sed pri kondiĉo.
3. Ne: estzs, ĉar estante ĉe Ia marbordo, li diris al si mem:
„Estas malfacile, ktp.)
4. Ne: marbardo. kies signifo estas: kust, oever.
5. Ankaŭ: rekte ĉielen.
6. Ne: envolvintaj, ĉar la mallutno envolvis ilin, ne ili mem.
7. Ne: kurintaj, ĉar kuri signifas pli: hard lopen; marŝi = mareheren, kiel la soldatoj faras.
8. Multaj ensendintoj malatentis la grandajn komencliterojn de la propraj nomoj, kiuj troviĝas en ĉi tiu tasko.
9. Ankaŭ: lian manon premanta la mian; ne: premantan, ĉar:
mi sentis, ke lia mano premas la mian.
1-a KAKOGRAFIO. (Por korekti, t.e. plibonigi = forigi la era- rojn, do ne: enigi novajn!)
LA NILO.
La akvo de la Nilo. antaŭe verda, fariĝis blanka, poste ruĝa kaj senĉese kreskis, ĉiutage je du manlarĝojn. La plej malaltaj kampoj estis superverŝitaj; de la pli altaj. oni rapide kclektis linon. vinberojn kaj specon da kotono. Sur la lokoj, kiuj matene estis ankoraŭ sekaj, vespere plaŭdis la ondojn.
Sjajnis, ke fortega kvankam nevidebla vento blovis de 'a fundo de L rivero. ŭ i plugas sur ĝi grandajn sulkojn kaj plenigas kun ŝaŭmo, poste glatigas la supraĵon de la akvo, kaj post momento tordas ĝin en senfundajn akvoturnojn.
Ree ĝi plugas, ree glatigas, tordas, alpelas novajn akvomon- tojn, novajn ŝaŭmajn striojn kaj seneese levas la murmurantan riveron, senĉese akiras novajn terajn peeojn. Iafoje la akvo, atinginta ian limon, transsaltas ĝin en la daŭro de unu ekri- gardo, verŝiĝas sur la malaltaĵo kaj formas brilantan lageton tie, kie antaŭ unu momento la velkintaj herboj falis tere cindri- gitaj.
Kvaukam la leviĝo atingis apenaŭ la triono da la ordinara alteeo, jan i la tuta bordo estis subakvigita. Ĉiuhore iu bieno sur monteto fariĝis sirnile al insulo, en la komeneo, apartigita de la aliaj nur per mallarĝa kanalo, kiu iom post iom plilarĝigis kaj pli kaj pli apartigis de la najbaraj domoj la novan insulon.
Ofte iu, kiu eliris al la laboro piede, revenis en ŝipeto.
Pli kaj pli multe de ŝipetoj kaj flosoj aperis sur la Nilo. De unuj oni fiŝkaptis per retoj, en aliaj oni transportis la rikoltojn en la grenejoj aŭ la blekantajn brutojn en la stalojn; en aliaj oni akeeptis vizitojn, por anonei al ili la levon de la Nilo (kiu vidis eiuj), inter ridoj kaj krioj. lafoje ŝipetoj, kuniĝintaj kiel aro de anseroj, diskuradis en ĉiujn direktojn por tralasi gran- degan floson, kiu portis el Supra Egiptujo malsupre grande- gajn ŝtonojn, elhakitajn en la apudbordaj minejoj.
En la aero ĉie, kie povis aŭdi la orelo, sonis la kreskanta akvo, krioj de la timigitaj birdoj kaj gajaj kan.toj de 1’ homoj:
,,La Nilo leviĝas sin, ni havos multe da greno”.
FRATO WIGBERTUS VAN ZON.
228
