ANNALES
U N I V E R S I TAT I S MARIAE CU R I E - S KŁO D O W S К A LUBLIN - POLONIA
VOL. XLVI/XLVn, 6 SECTIO AA 1991/1992
Katedra i Zakład Chemii Organicznej Akademii Medycznej w Lublinie
Alicja MALISZEWSKA-GUZ, Maria DOBOSZ
Badania w dziedzinie pochodnych hydroksylowych 1,2,4-triazolu.
III
*
. Reakcja pochodnych hydroksylowych 1,2,4-triazolu z chlorohydryną etylenową
Studies of the Derivatives of Hydroxy-1,2,4-Triazole. Part III . Reaction of Derivatives of Hydroxy-1,2,4-Triazole with Ethylene Chlorohydrine
Kontynuując badania [1, 2] nad właściwościami l-fenylo-3-hydroksy-1,2,4- triazolu (la) i 3-a-pirydylo-4-fenylo-5-hydroksy-l,2,4-triazolu (Ib), wniniejszej pracyzajęto się analizą reakcjitychzwiązków zchlorohydryną etylenową; produ
kty reakcji poddano dalszym przemianom w celu otrzymania związków farma
kologicznieczynnych.
Biorącpod uwagęmożliwośćwystępowania tautomeriiw związkach (la,b),w poprzednich pracach [1,2] stwierdzono, żewreakcjachpodstawienia nukleofilo- wego otrzymano O-lub N-pochodne 1,2,4-triazolu. Pod tym kątem należało zba dać równieżprzebiegreakcji tych związków z chlorohydryną etylenową. W tym celu poddano analizie widmowej wpodczerwieniprodukty wyjściowe (la, b) oraz produkty reakcji z chlorohydryną etylenową (IIa,b). W widmach związków (la,b) występują charakterystyczne pasma absorpcji dla grupy C=O około 1710 cm1 oraz NH - 3200 cm'1. Te pasma niewystępują w związku (Ha); pasmo absorpcji ok. 1710 cm1 pozostaje w widmie(Ilb),brakuje pasma absorpcji ok. 3200 cm1.
* Część II: artykuł nr 5 w niniejszym tomie.
“ Part II: the paper no. 5 is inside the present volume.
Badania w dziedzinie pochodnych hydroksylowych 1,2,4-triazolu. III... 37
Ztegowynika,że ze związku (la)otrzymano O-pochodną,a ze związku (16)N- pocbodną 1,2,4-triazolu.
Otrzymane pochodne ß-hydroksyetylowe 1,2,4-triazolu (Па,6) poddano reakcji zchlorkiem tionylu, a następnie z aminami II-izędowymi otrzymano odpowiednie pochodne ß-aminoetylowe(IVa,6), (Va,6). Związki (Va,6) można uważać za po
chodneetylenodiaminyzazotemwbudowanymw układ1,2,4-triazolu, z czegowy nika,że powinny wykazywać hamujące działanie naośrodkowy układ nerwowy[3].
Reakcje przeprowadzono według schematu (s. 36).
l-Fenylo-3-hydroksy-l,2,4-triazol (la) otrzymano w reakcji 1-fenylosemikar- bazydu z kwasem mrówkowym [4], a 3-a-pirydylo-4-fenylo-5-hydroksy-l,2,4- triazol (16) w reakcji kondensacji N3-fenylo-a-pikolinamidrazonu zmocznikiem [5].Reakcjęzwiązku (la) z chlorohydryną etylenową przeprowadzonoprzez wie logodzinneogrzewanie wewrzącej łaźni wodnej w N,N-dimetyloacetamidzie z K2CO3, a reakcję związku (16) - analogiczniew bezwodnymetanolu.
Związki (Ha,6) przeprowadzonow odpowiednie chlorki (Ilia,6) przez ogrze
wanie z chlorkiem tionylu w bezwodnym chloroformie. Otrzymane chlorki (Ilia,6) poddano reakcjiz piperydyną i pirolidynąprzez ogrzewaniewbezwod
nym etanolu w obecności K2CO3, otrzymując odpowiednie ß-aminoetylowepo chodne (IVa,6), (Va,6).
Dane dotyczące wydajności poszczególnych reakcji, temperatury topnienia, wyniki analiz elementarnej i spektralnej (IR) związków (Па-Va) zestawiono w tabeli1, a związków (II6-V6) - w tabeli2.
CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA
Temperatury topnienia oznaczono w bloku Fishera-Johnsa i podano bezkore kty. Widma IRwykonano spektrofotometrem Specord IR-75 w KBr.
Otrzymywanie związków (Ila,b)
1,61 g (0,01 mola) związku(la), 3 g bezwodnej K2CO3, 1 cm3 chlorohydryny etylenowej w 10 cm3 N,N-dimetyloacetamidu ogrzewano we wrzącejłaźniwod
nej przez 15 h. Następnie odsączono związki nieorganiczne. Rozpuszczalnik oddestylowanopod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość poddanokrystalizacji z etanolu. Analogicznie otrzymano związek (116), stosując jako rozpuszczalnik bezwodny etanol.
Otrzymywanie związków (IIIa,b)
W kolbie trójszyjnej zaopatrzonej w mieszadło,wkraplacz i chłodnicęzwrotną umieszczono 0,01 mola związku (Па) lub (116) rozpuszczonego w 25 cm3 bez-
Tab.1.Daneeksperymentalnedotyczącezwiązków (Па—Va) Charakterystyczne pasmaabsorpcji IR[cm1] 3290 OH,3150CHaromat. 2950,1430CH alifat. 1570CH=N—[6] 1260,1100C—O-C 3150CHaromat., 3080,1470CH alifat. 1560CH=N— 1250,1100G—O—C 3110CHaromat 2940,1440CHalifat 1560CH=N— 1250,1100 C—O—C
J
3100CHaromat. 2980,1430CHalifat. 1550CH=N— 1250,1090C—O-C1 1
obl./otrz. %N 20,48 20,09 18,79 18,57 20,57 20.38 21,69 21,46
1%h1 5,40 5,38 4,51 4,25 7,40 7,44 7,02 7,17
11
rj О
’<1 00 od öd'
53,68 54,03 66,15 65.85 65,09 64,78
г
125-126 55-56 53-54 65-66
00 s 0
ЧО
'S [ Ö
> g E
3 C10H11N3O2 205,21 C10H10N3OC1 223,66 C15H20N4O 272,34 C14H18N4O 258,31
cd
HO ö
Ç
)
?Nr zw. J3 »III IVa «
>
Badania w dziedzinie pochodnych hydroksylowych 1,2,4-triazolu. III... 39
Tab.2.Daneeksperymentalnedotyczące związków(Ilb-Vb) Charakterystyczne pasmaabsorpcji IR[cm1] 3290OH,3050CHaromat. 2940,1470CHalibt. 1700C=O 3040CHaromat., 2960,1430CH alifat. 1710C=O 3080CHaromat. 2950,1470 CHalifat. 1710C=O 3070CHaromat. 2940,1470CHalifat 1710C=O Analiza obl./ottz.
Z
19,85 19,61 Ol 40 Tj-
00 00
t 20,04 19,81 20,88 20,89
X
5,00 5,31 4,36 4,41 6,63 6,67 6,31 6,31
u
tR 63,82 63,66 59,90 60,28 TJ- СП 3 3 68,04 67,74
140-141 115-116 104-105 84-85
Wyd. [%]
00 3 W
* g e
S C15H14N4O2 282,29 C15H13N4OC1 300,74 C20H23N5O 349,45 C19H21N5O 335,42
ei XO □ ?
Nr zw. -O
>
wodnego chloroformu, a następnie - chłodząc z zewnątrz (-5-0°C) imieszając zawartość kolby - wkroplono powoli 4,8 g (0,04 mola) świeżo destylowanego chlorkutionylu. Potem mieszaninę reakcyjną utrzymywano w łagodnym wrzeniu przez 4h.Gdyoddestylowanorozpuszczalniki nieprzereagowany pod zmniejszo
nym ciśnieniemchlorektionylu,pozostałość oziębiono i przemytowodą. Strąco ne związki odsączono ikrystalizowano z etanolu.
Otrzymywanie związków (IVa,b) i (Va,b)
Do roztworu 0,005 mola związku (Ula)lub(Illb) w 20 cm3 bezwodnego etano lu dodano 0,05mola odpowiedniej aminy oraz2 g bezwodnego K2CO3, po czym ogrzewano wewrzeniu przez 40 h. Następnie odsączono sole nieorganiczne, a przesączzagęszczono podzmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość ekstrahowano wrzącym heptanem. Po oziębieniu odsączonowydzielone związki i oczyszczono przez krystalizację z heptanu.
LITERATURA
[1] Maliszewska-Guz A., Dobosz M.: Acta Polon. Pharm., 50,219 (1993).
[2] M a 1 i sze ws к a - G uz A., D obosz M.: art. nr 5 w niniejszym tomie.
[3] D o b o s z M.: Acta Polon. Pharm., 41, 43 (1984).
[4] W i d m a n O.: Chem. Ber., 26, 2612 (1893).
[5] M a I i s z e w s к a - G u z : Лил. UMCS, Sec. AA, XLI, 63 (1986).
[6] D о у I e M., К u r z e r F.t Tetrahedron, 32, 2343 (1976).
SUMMARY
The reaction l-phenyl-3-hydroxy-l,2,4-triazoIe and 3-a-pyridyl-4-phenyl-5-hydroxy-l,2,4-tria- zole with ethylene chlorohydrine are described.
The obtained compounds were converted into respective a-chloroethyl-1,2,4-triazole derivati
ves. Their reaction with amines gave corresponding ß-aminoetbyl-1,2,4-triazole derivatives.