Ładowarki bocznie wysypujące

Podstawową maszyną przeznaczoną do przemiesz-czania urobku w przodku drąŜonym z zastosowaniem materiałów wybuchowych jest ładowarka bocznie wy- sypująca. Najnowsze ładowarki bocznie wysypujące opracowane w KOMAG-u, to: 1200EH/LS-A, ŁBT-1200M oraz ŁJK-1200. Obecnie w podziemnych zakła- dach górniczych pracuje dwadzieścia ładowarek zapro- jektowanych przez KOMAG, głównie produkcji Zakła- dów Mechanicznych BUMAR Łabędy S.A. Maszyny te w wyniku doskonaleń zyskały renomę wśród przed- siębiorstw robót górniczych, a zastosowane w nich no- woczesne rozwiązania techniczne sprawiają, Ŝe kon- strukcje te nie ustępują funkcjonalnością, trwałością i niezawodnością maszynom zagranicznym.

Ładowarka ŁBT-1200EH/LS-A (rys. 4) produkowa- na przez Zakłady Mechaniczne BUMAR Łabędy S.A.

przeznaczona jest do ładowania urobku do wozów odstawczych lub na przenośniki.

Budowa zespołu ładującego maszyny umoŜliwia boczne wysypywanie zgromadzonego w czerpaku urob-ku na prawą lub lewą stronę maszyny. Zastosowanie wysięgnika teleskopowego z wysuwnym o 900 mm ra- mieniem wewnętrznym, umoŜliwia ładowanie urobku z przodu o szerokości 4400 mm, z jednego ustawienia maszyny. Cecha ta ma szczególne znaczenie w przod- kach mokrych i zabłoconych, gdzie przemieszczanie maszyny wpływa na degradację spągu. Mniejsza czę- stotliwość przemieszczania maszyny to równieŜ mniej uderzeń i wstrząsów oddziaływujących na układ kost- no-szkieletowy operatora, tak jak ma to miejsce w ła- dowarkach ze sztywnym wysięgnikiem.

Rys.1. Małogabarytowy wóz wiertniczy MWW-1 [4]

Rys.2. Wymiary wozu MWW-1 [4]

Rys.3. Elektrohydrauliczny napęd podwozia wozu MWW-1 [4]

Rys.4. Ładowarka bocznie wysypująca ŁBT-1200EH/LS-A [2]

Rys.5. Ładowarka ŁBT-1200EH/LS-A – wymiary [2]

Rys.6. Ładowarka bocznie wysypująca ŁBT-1200M [1]

Produkowana przez Zakłady Mechaniczne BUMAR Łabędy S.A. ładowarka ŁBT-1200EH/LS-A, której wy- miary gabarytowe przedstawiono na rysunku 5, wypo- saŜona jest w elektrohydrauliczny układ typu „load sensing” regulujący wydatek mocy, w zaleŜności od jej chwilowego zapotrzebowania. Układ ten, oprócz oszczędności energii zapewnia równieŜ zwiększenie Ŝywotności poszczególnych elementów wyposaŜenia hydraulicznego.

Podstawowe parametry techniczne ładowarki ŁBT-1200EH/LS-A zestawiono w tabeli 2.

Podstawowe parametry techniczne ładowarki ŁBT-1200EH/LS-A

Moc zainstalowana 55 kW

Maksymalne nachylenie podłuŜne/

poprzeczne 20/8^o

Prędkość jazdy 0÷1 m/s

Pojemność czerpaka 1,2 m³

Wysuw wysięgnika 900 mm

Ładowarka umoŜliwia pracę na nachyleniach po- dłuŜnych ±20^o oraz na nachyleniach poprzecznych ±8^o, a jej wyposaŜenie elektryczne umoŜliwia eksploatację maszyny w przestrzeniach o stopniu niebezpieczeń- stwa „a”, „b” i „c” wybuchu metanu oraz klasy „A” i „B”

zagroŜenia wybuchem pyłu węglowego.

RównieŜ opracowana przez KOMAG ładowarka bocznie wysypującą ŁBT-1200M (rys. 6) jest maszyną produkowaną przez Zakłady Mechaniczne BUMAR Łabędy S.A.

Ładowarka ŁBT-1200M jest unowocześnioną wer- sją ładowarki ŁBT-1200EH/LS-A. W maszynie tej za- stosowano szereg rozwiązań w zakresie podniesienia bezpieczeństwa pracy i jej funkcjonalności, takich jak:

wyłączniki awaryjne, sygnalizację ostrzegawczą, po- dest roboczy czy podnośnik stropnic.

Podstawowe parametry techniczne ładowarki ŁBT-1200M (tabela 3) oraz wymiary gabarytowe (rys. 7) są po-równywalne z parametrami ładowarki ŁBT-1200EH/LS-A.

Podstawowe parametry techniczne ładowarki ŁBT-1200M Tabela 3

Parametr Wymiar

Masa 14400 kg

Długość 6670 mm

Wysokość bez osłony operatora 1460 mm Wysokość z osłoną operatora 2260 mm

Szerokość 1560 mm

Moc zainstalowana 55 kW

Maksymalne nachylenie podłuŜne/

poprzeczne 20/8^o

Prędkość jazdy 0÷1 m/s

Pojemność czerpaka 1,2 m³

Wysuw wysięgnika 900 mm

W zaleŜności od zapotrzebowania ładowarka moŜe być dostarczona do uŜytkownika z wyposaŜeniem hy- draulicznym w jednej z dwóch wersji.

Sterowanie pracą ładowarki, w zaleŜności od wy- konania, realizowane jest z pulpitu operatora (rys. 8) za pomocą manipulatorów hydraulicznych sterujących wielosekcyjnym rozdzielaczem wykonawczym.

Na ładowarce ŁBT-1200M zabudowano konstrukcję chroniącą operatora przed przypadkowo spadającymi skałami stropowymi. Wytrzymałość konstrukcji ochron- nej została zweryfikowana za pomocą numerycznych metod obliczeniowych. Egzemplarz konstrukcji ochron- nej operatora został poddany badaniom stanowisko- wym niszczącym, zgodnie z normami: PN-EN 13627:2002, PN-ISO 3164:1998, PN-G-50000:2002, PN-G-50033:1996 [6, 7, 8, 9]. Badania stanowiskowe niszczące oraz wyniki obliczeń numerycznych potwier- dziły zdolność pochłaniania przez konstrukcję energii uderzenia w zakresie FOPS (falling-object protective structures).

Na maszynie zabudowano układ do napełniania i opróŜniania zbiorników oleju, układ centralnego sma- rowania łoŜyska wieńcowego obrotnicy oraz przewi- dziano moŜliwość podłączenia do układu hydraulicz- nego maszyny urządzeń zewnętrznych (np. zakrętaka hydraulicznego). Konstrukcja ładowarki umoŜliwia rów- nieŜ zabudowę podestu roboczego i podnośnika strop- nic przeznaczonych do wspomagania prac związanych z zabudową wyrobiska chodnikowego.

Zastosowane w budowie ładowarki wyposaŜenie przystosowane jest do pracy w pomieszczeniach o stopniu niebezpieczeństwa „a”, „b” i „c” wybuchu metanu oraz klasy „A” i „B” zagroŜenia wybuchem pyłu węglowego.

Zaprezentowane ładowarki typu ŁBT są efektem wieloletniej współpracy KOMAG-u i Zakładów Mecha- nicznych BUMAR Łabędy S.A. w zakresie dosko- nalenia konstrukcji maszyny niejednokrotnie dofinanso- wywanej z projektów badawczych.

Kolejną maszyną przeznaczoną do przemieszcza- nia urobku w wyrobiskach korytarzowych drąŜonych z zastosowaniem MW, opracowaną przez KOMAG i wdroŜoną przez firmę TECHMAT sp. z o.o., jest ładowarka górnicza bocznie wysypująca ŁJK-1200 (rys. 9)

Maszynę zaprojektowano i wykonano z wykorzysta- niem sprawdzonych w warunkach dołowych podze- społów mechanicznych powtórnie wprowadzonych do obrotu. W ładowarce zastosowano najnowszej gene- racji wyposaŜenie elektrohydrauliczne spełniające wy- magania zasadnicze ujęte w dyrektywach nowego podejścia [11, 13].

Wykorzystanie w budowie ładowarki ŁJK-1200 elementów pozyskanych na rynku wtórnym ładowarek

Rys.7. Ładowarka ŁBT-1200M – wymiary [1]

a) b)

Rys.8. Pulpit operatora ładowarki ŁBT-1200M: a) - wykonanie I, b) - wykonanie II [1]

Rys.9. Ładowarka górnicza bocznie wysypująca ŁJK-1200 [15]

Rys.10. Ładowarka ŁJK-1200 – gabaryty [15]

Rys.11. Pulpit sterowniczy ładowarki ŁJK-1200 [15]

Rys.12. Urządzenie do wznoszenia obudowy chodnikowej WOCh-1 [2]

serynie produkowanych, w znaczący sposób prze- łoŜyło się na obniŜenie kosztu produkcji maszyny, przy jednoczesnym zachowaniu najwyŜszych standardów bezpieczeństwa, funkcjonalności i ergonomii.

Podstawowe parametry techniczne ładowarki ŁJK-1200 zestawiono w tabeli 4, a jej wymiary pokazano na rysunku 10.

Podstawowe parametry techniczne ładowarki ŁJK-1200 Tabela 4

Parametr Wymiar

Masa 12500 kg

Długość 6930 mm

Wysokość bez osłony operatora 1665 mm Wysokość z osłoną operatora 2000 mm

Szerokość 1600 mm

Moc zainstalowana 55 kW

Maksymalne nachylenie podłuŜne/

poprzeczne 20/8^o

Prędkość jazdy 0÷1 m/s

Pojemność czerpaka 1,2 m³

Wysuw wysięgnika 900 mm

Układ hydrauliczny ładowarki został zaprojekto- wany jako układ proporcjonalny ze sterowaniem hy- draulicznym. Podstawowym podzespołem jest pompa hydrauliczna tłoczkowa, osiowa zmiennego wydatku, sterowana z bloku hydraulicznego sygnałem ciśnie- niowym LS, dzięki któremu wydatek pompy ustawiany jest zgodnie z zapotrzebowaniem odbiorników. Dla zabezpieczenia silnika elektrycznego, napędzającego pompę hydrauliczną, przed przeciąŜeniem zabudowa- no na pompie regulator stałej mocy.

Sterowanie odbiornikami realizowane jest za po- mocą czterech manipulatorów hydraulicznych, znajdu- jących się na pulpicie sterowniczym (rys. 11), które sterują suwakami hydraulicznymi w bloku rozdzielczym zasilającym poszczególne elementy wykonawcze ma- szyny. Manipulatory hydrauliczne zostały dobrane tak, aby w prosty sposób moŜna było sterować po- szczególnymi ruchami, jak równieŜ kojarzyć ze sobą ruchy określonych odbiorników.