ocen stopnia zu Ŝ ycia
3. Analiza wybranych wyników „Ocen stop- nia zuŜycia obudowy zmechanizowanej”
przeprowadzonych w 2009 roku przy udziale Instytutu Techniki Górniczej KOMAG
Na podstawie przeprowadzonych w 2009 roku, przy udziale Instytutu Techniki Górniczej KOMAG „Ocen stopnia zuŜycia obudowy zmechanizowanej” przepro- wadzono analizę uzyskanych wyników. Analiza pozwo- liła na sformułowanie zaleŜności, które zostały przed- stawione w podsumowaniu.
W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, Ŝe:
− na całkowitą liczbę 118 „Ocen stopnia zuŜycia obu- dowy zmechanizowanej”:
- 34 dotyczyło przeglądów technicznych, - 67 dotyczyło badań technicznych,
- 9 dotyczyło badań technicznych sekcji po remoncie, - 5 dotyczyło kontroli stanu technicznego,
- 3 dotyczyło ocen, jakie były przeprowadzane z uwzględnieniem warunków odstępstwa udzie- lonego przez WyŜszy Urząd Górniczy, na nie-
przeprowadzanie badania technicznego wszyst- kich sekcji obudowy zmechanizowanej.
Rozkład ocen stopnia zuŜycia według powyŜszych kryteriów przedstawiono na rysunku 1.
Rys.1. Rozkład ocen stopnia zuŜycia sekcji obudowy zmechanizowanej
− na całkowitą liczbę 118 „Ocen stopnia zuŜycia obu- dowy zmechanizowanej” ich rozkład na poszcze- gólne miesiące w 2009 roku przedstawiono na ry- sunku 2,
Rys.2. Liczba wykonanych „Ocen stopnia zuŜycia sekcji obu- dowy zmechanizowanej” w poszczególnych miesiącach
w 2009 roku
− wśród sekcji obudowy zmechanizowanej przewa- Ŝały sekcje eksploatowane od 2 do 7 lat, co przed- stawiono na rysunkach 3 i 4,
− w eksploatacji znajdowały się sekcje obudowy zme- chanizowanej, dla których wskaźnik Aw osiągał wartość od 2000 do 4000, co przedstawiono na rysunkach 5 i 6.
4. Podsumowanie
Na podstawie przeprowadzonej analizy moŜna stwierdzić:
− W 2009 roku dokonano 118 ocen stopnia zuŜycia sekcji obudowy zmechanizowanej obejmujących 11147 sekcji obudowy. W ramach ocen stopnia zuŜycia dokonano sprawdzenia ciśnienia otwarcia i zamknięcia dla 1053 bloków zaworowych lub za- worów upustowych oraz przeprowadzono badania wytrzymałościowe 28 sekcji obudowy w labora- torium badawczym.
− Prawie dwukrotnie większa liczba wykonanych ba- dań technicznych niŜ przeglądów technicznych świad-
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
Okres eksploatacji w latach
Liczba sekcji
JSW S.A. 0 156 834 290 263 317 237 30 0 155 0
KHW S.A. 40 232 619 373 287 82 95 0 0 74 223
LW Bogdanka S.A. 0 0 0 168 3 0 175 0 0 23 167
PKW S.A. 0 0 402 35 45 0 0 0 77 7 0
KW S.A. 6 375 1327 835 725 573 687 286 420 294 210
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 >10
Rys.3. Okres eksploatacji sekcji obudowy poddanych ocenie stopnia zuŜycia dla poszczególnych spółek węglowych
0 100 200 300 400 500 600 700
Okres eksploatacji w latach
Liczba sekcji
CW Północ 0 70 307 48 294 143 345 119 122 294 28
CW Wschód 0 146 652 213 116 0 120 0 0 0 0
CW Zachód 5 0 188 328 160 0 0 167 158 0 12
CW Południe 1 159 180 246 155 430 222 0 140 0 170
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 >10
Rys.4. Okres eksploatacji sekcji obudowy poddanych ocenie stopnia zuŜycia sekcji dla poszczególnych Centrów Wydobywczych w Kompani Węglowej S.A.
0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000
Wskaźnik Aw
Liczba sekcji
JSW S.A. 1028 240 723 286 0
KHW S.A. 134 288 851 489 263
LW Bogdanka S.A. 0 536 0 0 0
PKW S.A. 163 0 319 84 0
KW S.A. 417 496 1484 1811 1530
<1000 1000÷2000 2000÷3000 3000÷4000 >4000
Rys.5. Liczba sekcji obudowy poddanych ocenie stopnia zuŜycia w zaleŜności od wskaźnika Aw dla poszczególnych spółek węglowych
czy o tym, Ŝe wśród eksploatowanych w pod- ziemnych zakładach górniczych sekcji obudowy zmechanizowanej jest znacznie więcej sekcji starszych niŜ 10 lat lub poddanych remontowi lub modernizacji, niŜ nie poddanych tym procesom i młodszym od 10 lat (rys. 1).
− Największą grupę eksploatowanych sekcji obudowy zmechanizowanej stanowiły sekcje wyprodukowa- ne, wyremontowane lub zmodernizowane 3 lata wstecz. Wystąpiła mała liczba sekcji eksploato- wanych od 1 roku od daty produkcji, remontu lub modernizacji, co moŜe świadczyć o małej liczbie, realizowanych przez kopalnie, zakupów nowych sekcji obudowy (rys. 3 i 4).
− Wynikiem ocen stopnia zuŜycia przeprowadzonych w 2009 r. było zakwalifikowanie 10% ocenianych kompletów ścianowych do dalszej eksploatacji bez Ŝadnych zastrzeŜeń (na podstawie analizy opraco- wań [1]).
− W większości prowadzonych ocen stopnia zuŜycia ujawniono więcej uszkodzeń elementów hydrauliki siłowej (90% ocen stopnia zuŜycia wykonanych w 2009 r.) niŜ elementów nośnych obudowy (14%
ocen stopnia zuŜycia wykonanych w 2009 r.), co świadczy o poprawiającym się stanie technicznym elementów nośnych sekcji obudowy zmechanizo- wanej. Wymiana uszkodzonych elementów przy- wracała moŜliwość dalszej eksploatacji obudowy (na podstawie analizy opracowań [1]).
− W wielu przypadkach niemoŜliwe było ustalenie daty produkcji obudowy lub części jej elementów nośnych (na podstawie analizy opracowań [1]).
Opracowany w Instytucie Techniki Górniczej KOMAG system identyfikacji elementów sekcji obudowy zme- chanizowanej umoŜliwia prowadzenie gospodarki sek- cjami obudowy i przyczynia się do pełnej znajomości historii pracy poszczególnych sekcji.
W sierpniu 2010 roku weszło w Ŝycie Rozporzą- dzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 czerwca 2010 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeń- stwa i higieny pracy, prowadzenie ruchu oraz specja- listycznego zabezpieczenia przeciwpoŜarowego w pod-ziemnych zakładach górniczych, Dz.U. nr 126, poz. 855.
Nowe rozporządzenie zmieniło termin „ocena stop- nia zuŜycia” na „ocena stanu technicznego”. Zgodnie z tym dokumentem ocenę stanu technicznego nadal przeprowadza komisja powoływana przez kierownika ruchu zakładu górniczego. Zrezygnowano natomiast z wyliczania wskaźnika zuŜycia sekcji obudowy Aw.
W zamian wprowadzono przygotowanie przez uŜyt- kownika sekcji obudowy raportu, zawierającego wyniki analiz dotychczasowego przebiegu uŜytkowania sekcji obudowy oraz analiz prowadzonych kontroli codzien- nych i miesięcznych. Przeglądom technicznym podle- gają teraz wszystkie sekcje obudowy przeznaczone do dalszego wykorzystania. Wynik tego przeglądu oraz wnioski raportu uŜytkownika decydują o konieczności przeprowadzenia dodatkowych badań technicznych, liczbie sekcji kierowanych do badań technicznych oraz o konieczności przeprowadzenia dodatkowych badań laboratoryjnych.
W nowym rozporządzeniu pozostawiono koniecz- ność sprawdzenia ciśnienia otwarcia i zamknięcia za- worów ograniczających ciśnienia w stojakach i pod- porach stropnicy.
Literatura
1. Protokoły z oceny stopnia zuŜycia obudowy zme- chanizowanej przeprowadzone przy udziale Insty- tutu Techniki Górniczej KOMAG w 2009 roku.
2. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28
CW Południe 206 0 743 509 245
<1000 1000÷2000 2000÷3000 3000÷4000 >4000
Rys.6. Liczba sekcji obudowy poddanych ocenie stopnia zuŜycia w zaleŜności od wskaźnika Aw
dla poszczególnych Centrów Wydobywczych w Kompanii Węglowej S.A.
gieny pracy, prowadzenie ruchu oraz specjalisty- cznego zabezpieczenia przeciwpoŜarowego w pod- ziemnych zakładach górniczych, Dz.U. nr 139, poz.
1169 (znowelizowanego Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 09.06.2006 r. Dz.U. nr 124, poz.
863).
3. Załącznik nr 2 do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 lipca 2002 r. w sprawie dopuszczania do stosowania w zakładach górniczych maszyn, urzą- dzeń, materiałów oraz środków strzałowych i sprzę-tu strzałowego (Dz.U. Nr 125, poz. 1064, z 2002 r.
z późniejszymi zmianami).
4. Problematyka bezpiecznego uŜytkowania sekcji ścianowej obudowy zmechanizowanej – Mono- grafia pod redakcją M.Jaszczuka – Gliwice 2004.
5. Cieślak Z., Gerlich J.: Ocena stanu technicznego remontowanych i modernizowanych obudów zme- chanizowanych prowadzona przez CMG KOMAG w latach 2002÷2003 – Konferencja naukowo- tech- niczna, Ustroń, 2004.
Artykuł wpłynął do redakcji we wrześniu 2010 r.
Recenzent: prof.dr inŜ. Włodzimierz Sikora
Mgr inŜ. Joachim STĘPOR Dr inŜ. Marek SZYGUŁA Mgr inŜ. Zbigniew CIEŚLAK Mgr inŜ. Dariusz JENCZMYK Mgr inŜ. Jacek GERLICH Mgr inŜ. Daniel CHLEBEK Dr inŜ. Krzysztof MAZUREK Instytut Techniki Górniczej KOMAG