• Nie Znaleziono Wyników

BiidKiM precbuttden

W dokumencie Oberschlesien, 1908, Jg. 7, H. 9 (Stron 44-54)

® c ( b fta n je iö c . .f t t ö ie l, £ t> erjd )(ejien c iiift « ttb je itt. K u rs g e fa ß te (Sefcfyidjte bes H e g ie r u n g s b e jir fs © p p e ln fü r S d ju le u n b I ja u s . ItTit v ie le n 2JbbiIbüngen.

K a tto w itj 1(909, (S e b tü b e r S ö fy m . — \ ITT!.

21ls idj r o t e in ig e n 3 af?ren m ein e grö ß e re (8efd]icfyte © berfd)Iefiens »erfagie, bie in b e m felb en D e rla g e e rfd jien en ift, fd jw e b ie m ir b as J b e a l n o t, ein Dolfstimticljes ID e rf 3U fd jre ib e n , b as ben » e it e ft e n K r e ife n bie K e n n tn is u n fe re r beim ifd?en (Sefdjidjte c e r m itte ln fo llte . p e r f ö n lid je S ch reib en a n m id ; u n b gal^Ireidje S e fp r e d ju n g e n Ijaben m ir b ettnefen, bajj id; m e in e r A u fg a b e geredet g e w o rb e n b in . D od ; ftellte es fid; nad;

b er ein en H id /tu n g h e r a u s , bafj es fü r bie S e fe a n fä n g e r in u n fe re m S e 3 i t f (bas ift auf (S ru n b b et (E rfahrun gen in u n fe te n P o lfs b n d je te ie n ein tecfynifcfyer 2Jusbrud geworben), baf; es alfo fü r biefe u n b audj bie ä ltere Scfyuljugenb 311 l|od] n>ar. [ (Serabe aber mit SücBficfyt a u f ten ben 3 iö fe S d jilb e r u n g e n t>on n a tio n a lp o tn ifd je r S e it e m achte fidj bie 21b*

fa ffu n g ein er gan3 einfad? g e h a lte n e n (Sefdjid jte © berfcfylefiens n ö tig , u n b id? fam einet batjin gefjen b en 2 ln te g u n g g e rn n a d j. I P u g te id; bodj aud}, baf} m ein e H erren Detleger in intern b e fa n n te n (E n tg eg en fo m m en aud; b iefes S ü cfy le in fo g u t au sftatten iniirben, b a§ es nicfjt je n en — id; m ö d jte fa g e n — J lr m le u te d ja ra fte r trü g e , ber m an djen foldjen S ü d je r n a n fjafte t. 3n u m f'd? a b g efd jlo ffen en K a p ite ln geb e id; bie © efdjtdjte unferes

£ an b e s. H id ;t m it b y p e rp a tr io tifd je n ^ lo s fe ln , n id jt in m o ra lifie re n b e m E o n e, nid;t in o ber 2Juf3ät;Iung o o n H a m e n u n b P a t e n . I>as S u d ] fo ll eben n o r a lle m anregenb unb le s b a r fe in , fjo ffe n tlid ; ift es n id jt S elb fttäu fd ^ un g, w e n n id; g la u b e , bafj m ir bas ge»

h in g e n ift. 2Juf ben \07 S e it e n bes S ü d jt e in s b e fin b en fidj ^3 S i l b e r . S i c folten nicfft blofj ein Sd;mucE, fo n b e rn m etjr fein . tD en n m a n d je r b as S tid jle tn 3ur fja n b nimmt, u m n u r bie S i l b e r an3ufet)en, fo ift audj fd jon b a m it e tw a s erreicht. 2Jber id; bin über*

3 eug t, baf; g e ra b e fie o ie le audi 3um £ efen u e ran la ffe n w e rb e n , bie ein (Sefdjicfytsbud;

ol^ne S i l b e r a d jtlo s 3ur S e it e g e le g t h ä tte n . D ie (S lie b eru n g bes S t o ffe s ift folgenbe:

X Vie es in ben älteften § e it e n in © berfd^Iefien ausfal).

2. D o n b et (E in führun g u n b Z tu sb re itu n g bes C b r ifte n tu m s.

3. D o n ben p ia fte n .

4. ID ie bie D e u tfd je n S t a b te u n b D ö r fe r g rü n b eten . 5. D ie erften £jol]en3oIlern in © berfd;Iefien.

6. W i e ber a lte ^rit; u m © b etfd jlefien lä m p fte . 7. ID ie ber a lte ^ritj fü r © berfd?Iefien fo rg te .

8. 2X>ie ber S e r g b a u u n b b a s fjü tte n w e fe n in © b etfd ;lefien w ie b er auffam en.

Büdjerbefprechungeu. 4 6 5

4 6 6 Biidjerbefprecbungen.

23üd?erbefpred?ungen. 4 6 7

ü e rn ü n ftig e unb g e fu n b h e itsg e m ä ß e (Z rn cib ru n gsw eife hin. 2tuc£? b es ro llftä n b ig e n U n w e rte s b es SUfotjoIs u n b fe in e r n ach teiligen f o l g e n roitb e in b rin gtid jft <£rwäl}nuna g e ta n . E in e fefjr tnic^tigc ^ r a g e w irb u n te r a n b e re m b e lja n b e lt: bie U n fitte bes S o r g e n s unb ber f)ol}e W e t t ber S p a r f a m f e t i. 2tud> fü r bie K tn b e rp fle g e unb K ö r p e r p fle g e ü b e r h a u p t g ib t b as S u c b b a n le n s w e r te tP in fe . K u r3 , es b etjan b ett a lle s tto tw e n b ig e , fo g a r e in ig e H eine 2(n ftan b sre g e (n fin b g e g e b e n . S o fö n n e n w ir es n u r a u s r o llfte m fjc r 3 e n em p fe h len . Ij* K n .

S e r ü a u b b o t c . K a le n b e r fü r b en ® b erfd ;tefifd ;en K a n b m a n n . ^ 0 9 . K a tto w it;, (S e b riib er S ö t jm . p r e i s 50 p f .

W e n n aud j an K a le n b e r n w atjrfyaftig fe in U 'tanget ift, fo [jat fiefj ber

£ an b b o te im o o rig e n 3 a hre 6 e' fe in e m erften (E r fr e u te n boefy fd jo n triete ^ re u n b e e rw o rb e n , unb es ftel|t 3U h o ffe n , b aß fidj ih re § a f ; l ftetig r>ermel]rt. D e n n g e ra b e b a f er a u f ein en b efo n b ere n 23e3« f 3 itg efd ;n itten ift, 3 eid jn et ü jn c o r ben m eiften an b e re n b e ra r tig e n K a te n b e m a u s . D o n ber fje im a t Ijört bocl;

je b er gern . D e r SEejt ift abw ecfyfelun gsreid;, u n te rfjatte n b unb betetjrenb 3ug(eid).

2lud? bie 3tu s fta ttu n g , b e fo n b ers bie g rö ß e re gal^ l ber S i l b e r , ift 3U lo b e n .

468 nToncitscfjrontF. H onem ber \goR.

ltlonat$d)roniH. Hovembcr 190$.

^a<jeöt>orr|ätt0t\ p r t n 3 ITC a £ n o n H a t i b o r u n b

<£ 0 r ü e y , ber B ru b e r bes £jer3ogs D ifto r non H atibor, ift 3um (Sefanbten in £iffabon ernannt w orben.

D a s K önig!. p reu f;. ^ u f a r e n r e g i m e n t <23 r a f ( S o e b e n (2. Schief.) H r. 6 in £ e o b f c f ; - ü t s beging ant \4. Houember bie ß u u b ertjah rfeier feines B efteh ens. 3 m Anfcbluß barau faub bie (Enthüllung bes im porigen £?efte abgebilbeten D en fm als bes (Srafeu (Soeben ftatt. A n bem felben (Tage ftarb ber <£bef bes H egim ents, ( S r o ß f ü r f t A 1 e £ i s A l e j a n b r o w i t f c f ? o 0 n 21 u {51 a n b.

A n ben B eifetjungsfeierlicfjfetteu nabm eine jrAborbnung bes Kegi*

m enis teil.

A m \5 . H o n e m b e r fe ie rte n ( g r a f £ ? a n s U l l t i c h S c f y a f f g o t f d ? unb feine © e m a b lin (S räfin ~S 0

1

] a u n a a u f K 0 p p i | im K reife (Srott*

!a u bas golbeue (E h eju b iläu m ; ber J u b e lb r ä u tig a m fteht im 7 8 ., bie Jubel*

b ra u t im 6 7 . ie b e n s ja b re .

^ u b u fttie Ultb ^ a it b e t Die oberfdjlefifdje K 0 h I e n i n b u ft r i e erfreute fich auch im H ouem ber einer befriebigenben £age. Der Kohlen*

»erfartb betrug im uorangegangenen llto n ate 784 038 (Tonnen.

A u f ber K ö n i g i n £ u i f e g r u b e w erben im (Earuall* unb Krugfchacht bes IPeftfelbes unb au f ben porem bafchächten bes ©ftfelbes

% i3 an la g ett eingebaut, um bie £uft fü r ben Schacht n o ^ u w ärm en , wo*

burch bas fü r ben B etrie b im ID iuter fo erfdjw erenbe unb auch gefährliche Dereifen ber S c h ä ft e nerm ieben w erben foll.

D er neue llllrid^fchacht ber K l e o p l j a s g r u b e bei ber elef*

trifdjen Z en trale in 23 i s m a r d h ü 11 e ift bis auf bie Sohle abgeteuft unb ausgem au ert; bie höbjernen (Seriifte w erben abgebrochen unb burdj ein eifernes ^örbergerüft erfetjt. D er neue Sdjacht foll als I^obihänge*

fdjacljt unb 3um (Ein* unb A u sfah ren ber B eleg fd ja ft benutzt werben,

ITTonatsdjromF. ZTooember (gos.

D er piat} ber B I ' e t f d h a ' r l c Y g t u b c , a u f beut bie B erg * w erisgefellfdiaft v o u (g i e f d/ e s (E r b e n bas neue A ufbereitungsw erB errichten w irb, ift oon einer fel?r großen £?albe bebedt, bie gegen 40 000 cbm enthält unb nun abgetragen mirb.

B e rg o e rw a lte r 3 a h n e I in K oftudjna, ber B etrie b sfü h rer ber

^iirftlid? pleßfchen B oerfd jädjte, feierte fein 25 jähriges D ienftjubiläum als B e a m te r bei ber ^ürftlich pieß'fchen B ergu erm altu n g.

Hach bem cSefc£?äftsbertch±e ber B i s m a r d h ü 11 e ift ein Bein*

gew in n (einfdjl. D ortrag) oon 2 393 200 ITEarf oerblieben, nadjbem

\ 600 000 ITTarf abgefchrieben w orben finb. 3 n ber am 1,4. H ooem ber ftattgefuubenen (Seneraloerfam m lung luurbe befdjloffen, eine Dhnbenbe oon ns °/0 3W verteilen unb 260000 ITEarf o o ^ u trag en .

Die weftfälifchen H id elw erfe haben in £ a b a n b oont (grafen I P ilq e f ein etw a 3 ha großes S tü d £anb fäuflid? erw orben unb beabfid?*

tigen hier eine B id e lw a re n fa b rif 3U errichten.

® crfe!jrÖh*cjen. Die neue B ah u ftred e (g I e i w i t}— B y b u i f — 5 u m m i n wirb in einem (leite oor bem B a h n h o fe ( E g e r s f e l b fd?on oon allen g ü g e u ber S tred e K a tto w i^ — B a tib o r befahren; fie liegt etw a

\oo m oom B ah n h o fe (Egersfelb unb ber alten S tred e entfernt. (Egers*

felb wirb K re u ju n g sp u n ft 3weier B a h n lin ien , barum erhält bie S tred e auch einen neuen B ah n h o f.

Die © b e r f d j i f f a h r t arbeitete bei bem fühlbaren ID afferm angel unter fehr ungünftigen D erhältniffen; bie K ähne fonn ten nur m it geringer

£abung fdjw im m en, bie F ortb ew egu n g ber SchIepp3Üge w a r n u r unter großen Koften unb S d jw ierigfeiten 311 ermöglichen.

S a u b U m tfri)a ft u n b ^ e rto a it& te ä . (Ein S e il ber H üben unb Kar*

toffcln fonnte oor (Eintritt ber ^röfte nicht eingebracht w erben, fo baß einige £anbmirte nicht unerheblichen Sd jab en erlitten haben. D ie Hüben*

unb K artoffelm ieten m ußten burch e^ne angem effene (Erbbede gegen ben ftarfen 5 roft gefcfjü^t w erben. Die V orbereitu n g ber 2Jder fü r Früh*

jahrsbeftellung blieb fehr im H üdftanbe, ba ber B o b e n hart gefroren w ar.

Die lanbwirtfdjaftliche U H n i e r f d j u l e in C a r n o w i w ürbe wieber eröffnet; in bie U nterflaffe traten 24 Schüler ein, bie © berflaffe 3ählt 1,^ Sdjüler.

D as W e i b w e r f ift in ©berfchlefieu in biefem J a h re redjt ergiebig.

5 ü r ft o o n 0 h e n I 0 h e * CD h r i n g e n auf S I a w e n ^ i | oer*

anftaltete an 2 Stagen eine größere J a g b , an ber auch ber ( g r o ß h e t 3 o g n o n S a c h f e n * £ D e i m a r , b e r e r j 0 g o o n H a t i b o r unb ber (generalabjutant ( g r a f F i n d o o n f i n d e n ft e i n teil*

nahm en,

tfTonatscfjrortif. H orem ber \go8.

€ in tüalbbranb im fyerrfcfjaftlidjen F orf* bei <S w o s b 3 i e n , K reis Sublinitj, »erniebtete einen 23 e ft an b oon 25 ha,

ategierttttgö», .tiret*= ttttö ® em einbe*3litgeiegctt^ ciiett. B e * g i e r u n g s p r ä f i b e n t t o n S cfy r o e r i n ftattete ber S tab t f j u l i f d j i n in B e g le itu n g bes £anbrats W e 11 e n f a m p * B a tib o r einen Befucb ab, liefj fid? bie ftäbtifcfyen K örperfcbaften uorftellen unb befidjtigte audj bie Dolfsbücfyerei. Don fjultfcfyin begab fid? ber B egieru n gsp räfib en t naefj p e t e r s f y o f e n 311t B eficbtigung bes tDofyl*

fafyrtsfjaufes unb bes K n ap p fdjaftsla3aretts unb befudjte au f ber Bücffabrt ben © rt B e n f 0 tu i A m folgenben C a g e begab fidj ber Begierungs*

präfibent naefy B u b n t f , < £ 3 e r w e u t 5 Ü t 5 unb W 0 i n 0 tt> i tj.

Hadj bem B ericht bes Kreisausfcfyuffes über bie V e rw a ltu n g unb ben S tau b ber K om m u nalau gelegen ljeiten bes K r e i f e s € a r n o r o i | beträgt bie (Eiuwoljue^afyl 7 \ 688. D er K reis u m faß t 6 © uabratm eilen m it 2 Stabtgem ein ben, H5 A m tsbe3irfen, 35 ian b g em ein b en unb 32 (Suts*

be3irfeu. J m £aufe biefes J a h re s erfolgte bie (Erweiterung ber K r e i s * w a f f e r o e r f o r g u n g burdj ben B a u einer £?ilfs3uleitung non ber Königlichen k*5 3UTn I?ocfybel}äIter CErocfeuberg 3wecfs befferer V erforgu n g bes D orfes CrodEenberg m it IV affer; bie K often bürften fid? a u f no 000 ITtarf belaufen. (Es w irb beabfidjtigt, and/ fü r bie ©rt*

febaften ( g e o r g e n b e r g , K l e i n * u n b ( S r o § * § Y g I i n , H a l l o unb £ a f f o w i i j 3entrale IV afferuerforgun gsan lagen 3U fdjaffen.

J m K reife (S r 0 f; * S t r e I i tj w ürben bei ber (Erfa^waljl 3weier K reistagsabgeorb neten int EPafylDerbaube ber (Srofigrunbbefi^er Bitter*

gutsbefi^er n o n B u f f e r * Bub3ini^ unb F orPra i K o t t m e i e r * (Eid/l]orft gew äh lt.

D er K re ista g bes K reifes p l e § befdjlof; bie A u sb e u tu n g ber

£?ebebefugnis uon (Efyauffeegelb aitf K r a ftfa t^ e u g e ; bas ö ja u ffee gelb beträgt fü r e i n z i g e K r a ftfa l^ e u g e oljne jeben A n fa n g 5 P fe n n ige , für alle übrigen K r a ftfa l^ e u g e ^o P fen n ige .

A m 9. unb HO. H ocem b er fanb im B atl|aufe in K ö n i g s f y ü t t e bie biesjätjrige allgem eine 3 afyrest>erfammlung bes 0 b e r f d? I e f-i f dj e n S t ä b t e t a g e s fta tt; fie w a r oerbuuben m it ber $e\ev bes \00 jährigen Beftefyens ber Stäb teorb n u n g. ©bertefyrer <S u g l e r aus B eu tzen

©.* S . fpradj über bie gefd?id?tlid;e (EutwicEIuug bes S täb tew efen s bis 311m 3 af?re n.808, B ü rgerm eifter D r. £} e u f e r aus XTtvslowi^ über bas preu^ifclje Stäbterecfjt; H ad jm ittags fanb ein gem einfam es ITTittageffen, A beubs 8 Ufyr eine Feftuorftellung im oberfctjlefifdjen V o lfstljeater ftatt.

B e i ber Jafytesuerfam m lun g ^es oberfdjlefifdjen S tä b teta g es erftattete ber Dorfitjenbe, © berbürgerm eifter I D a r m b r u n n aus Heiffe, beu

tTtonatscbrornf. JToticml’er ^ 0 8 .

Jah resb erich t; bem S tä b teta g e gehören alle 46 S täb te bes B egieru n gs*

bejtrfs © ppelu an; ber oberfcl?lefifcf?e S tä b te ta g ift bem fcfjlefifdjen unb bem beutfcben S täb tetage beigetreten. B ü rgerm eifter D r. £j a b n * p a tfd jfa u befpradj bie B o u ellen 3um p en fion s* unb Hinterbliebenen*

fürforgegefet} oom 2?. ITtai J907, (Erfter B ü rgerm eifter ITT e {5 n e r aus B eu ftab t © .*5 , berichtete über Jagbgefetj unb J agb o erp ad jtu n g, B ü rger*

meifter Dr. F r a n.cf e * B eiffe über bie fjerau3iel;ung ber g ra u e n 3ur öffent*

liehen Arm en* unb iP aifen p flege. 5 er S tä b te ta g erhob (Einfprudj gegen bie geplante <£Ieftri3itätsfteuer. -^er Dorftanb w ürbe bureb g u r u f wieber*

gew ählt. 3 er uäcbftjährige S tä b te ta g w irb in (Sro§*StreIjIi^ ftattfiuben.

Die 3w eite 21m tsperiobe bes © berbürgerm eifters S e r n e r t in B a t i b o r lä u ft am H6. B o oem b er ^909 ab, er w ürbe einftim m ig auf w eitere \2 J a h re w ie b e rg e w ä tjli

Die ID abl bes FabriJbefi^ers W i e s n e r , f}ol3faufm auus f j o b e r , lTTül]Ienbefi^ers F e i g e unb B e d jtsa n w a lts unb B o ta r s J u ft^ ra t B a b r i a n in Kattowit$ als unbefolbete S tab träte w ürbe co m B egierun gs*

präfibenten beftätigt, ebenfo bie ID abl bes B e d jts a n w a lts unb B o ta rs Heinrich B r o i j m e in p le fj als unbefolbeter B a ish e r r; ferner bie EDahl bes B e rg in fp efto rs B id jarb B 0 e r in B ic o la i als unbefolbeter B eigeorb*

neter unb bie IP aljl bes K a u fm an n s S ch 1 e f i n g e r in £ublinitj als unbefolbeter B a ism a n n .

D er 3um B ü rgerm eifter uort W 0 i f cf? n i ! gew ählte ITtagiftrats*

feJretär K r a f f c 3 y f in K ö n igsljü tie hat fein B ü rgerm eifteram t nidjt angetreten; bei ber brüten tDafjI w ürbe B efere n b ar f ? t I ± o t t > s f i aus B re sla u 3um B ü rgerm eifter »on IDoifdjni? gew ählt.

D er B a m e ber £anbgem eiube p ft r 3 0 n s n a im K reife B y b n i!

ift in F ifch^ unb u m geänb eri w orben, ber B a m e ber £anbgem einbe unb bes (Sutsbe3ir!s VO e b f a u im K reife B a tib o r in W e i b e n t a I.

$ trd )e. A m 6. B o u em b er w ürbe bie neuerbaute Jatholifcfje Kirche in f i e o t g e n b e t g eingew eiht, aut 9. B ou em b er bie ueuerrichtete Eatholifche p fa rrfird je in S d j ö n w a l b e , K reis B eiffe, am \8. Bonem * ber bie neue K ap elle in B e u b 3 a. D ie Kirdje in B u b a , bie bem (grafen B alleftrem gehört, geht nidjt in ben B efi^ ber politifdjen (gem einbe, fonbern ber P fa rre i B u b a über.

(Ernannt be3w. r>etfei$i w ürben K u ra tu s S dj w i e r ! in B ism a rd * hüttc als p farrab m in iftrato r, K a p la n IR ü 1 1 e r in Sdjreiberfjau als S d jlo P a p la n nadj B o g a u © .*5 ., K a p la n ITT a t e r n e in Siem ian ow tij als A bm iniftrator nadj ü illo w itj.

Die euangelifdje Kirdjengem einbe K r a p p i | feierte am 8. Bouem * ber ihr 50 jähriges B eftehen. Anläfjlidj biefes F eftes, au bem audj (gene*

nTonatscfyromf. tto p em b cr (908.

ralfiiperintenbent D . H o t t e b o h m : aus B r e s la u teilnahm , erhielten A u s3 eid jn u n gen : (S r a f » o n £ ) a u a , w i b l * F i a x b e n b < i t o >* ' R e * ü e 1 1 1 1 o a u f Schloß K rapp itj ben K ron enorben 5 . K laffe, £el]rer uub K an tor £ u b u) i g ben 2lbter ber Jnfyaber bes H ausorbens uort £?°hen*

30Ilern unb Strom m eifter © h r i g bie golbene K ron e 3um Kreii3 bes A llgem einen (E hre^eidjens.

F ü r bie (Euangelifdjen i n Z T e u b e r u n unb U m gegenb, bie bis je^t nadj A n w a l t bei 3 m teltn eingepfarrt finb, mirb im uädjften Jafyre ein B e tb a u s mit einem K often au fw an b e oon 20 000 ITC. erbaut w erben.

3 (1)uU‘. 3 er bisherige BeBtor ber höheren K n aben fd jule in H icolai, (S ö r I i dj , ber ben K reisfd)ulinfpeftionsbe3irl H i c 0 1 a i feit A p ril b. 3 - ftelluertretenb uerw altete, w ürbe 311m K reisfd julin fp eftor ernannt unb ihm bie V e rw a ltu n g biefes Be3irBs übertragen.

3 n © 1 f a u , K r e is B a tib o r, w ürbe bas neue S d ju llja u s feiner B e*

ftim m ung übergeben, ebenfo bas neue 3weiBlaffige Sdjulgebäube in

§ i e 1 0 n n a , K reis iu b lim ij.

Die (Sem einbe S dj 0 p p i n i ij Ijat befdjloffen, eine neue \6 Blaffige Sd jule 3U erbauen; bie K often follen \ 2 5 000 UTarB betragen.

Sttftijtoefeit, £anbridjter S h i l l i n g in B e u tz e n © .* S . luurbe an bas £anbgeridjt II in B e r lin nerfe^i, (Seridjtsaffeffor IX1 1 r i d? in B rte g 311m Am tsrichter in S ab in e ernannt.

Die (Sem einbe I t T i B u I t f d j ü i j im K reife Carnow ii5 bem üht ficlj ein A m t s g e r i c h t 311 erhalten; in biefer A ngelegenh eit trafen ©ber*

lanbgeridjtspräfibent V i e r n a u s au s B r e s la u , £anbgeridjtspräfibent IV e ft p h a 1 aus B e u tz e n © .* S . unb ber auffidjtführenbe B id jte r bes Königlichen A m tsgerichts C arn o w itj, A m tsgerichtsrat A n t e s , in ITIiBult*

fdjüt} ein unb hteften unter §>u3tehung bes (Sem einbeuorftehers <£ 3 i dj Y unb bes (Semeinbefd^öffen Dr. B 1 i f dj B e eine B e ra tu n g barüber ab.

W em etm uU jtfie 9 (n fta lte tt. D ie fjeil* unb p fle g e a n fta lt in £ u b * 1 i 1 1 1 e rfä h rt eine (E rw eiterung burch ein 3weiftöcfiges 3f ° ^ e r^ au s (S a rte n a n la g en . F ü rft n o n D o n n e rs m a rd lä ß t ein K ranB enljaus in ZI e u * b e d e rb a u en .

S8 cvcitt§h»efcit. D er Be3irB ©berfchlefien bes Deutfcfjen Ci e dj * n i f e i o e r b a n b e s ift oor 5 3 ahreii m it 6 V erein en unb 222 ITTit*

gliebern fow ie \09 <Ein3elmitgIiebern gegrünbet w o rb en ; heute 3ählt er 1,3 V erein e m it 437 ITTitgliebern fow ie K.75 <Ein3eImitgliebern.

D er m e i ft e r f d? e S i n g r » e r e i n i n K a t t o o i ^ führte aut

\8. H ouem ber unter £eitung feines D irigenten » o n £ ü p B e in ber B eidjsljalle 3ur V o rfeier bes hoo. (Seburtstages »on F e lij ITTenbelsfohn*

B a rth o lb y beffen großes © ratorium (Elias auf.

ntoim tsrfjronif. H onem ber ( 908.

Die S t n g a S a b e m i e i n B a t i b o r brachte bas m ufifalifdje D ram a 11t an affe oon’ $t . Ejegar 311t A u ffü h ru n g .

Die f^aiipiuerfam inlititg bes D e r b a u b e s o b e r f d j l e f i f c f j e r D o H s b ü c E j e r e i e n fanb am 8. B o o e m b er int Stabioerorbneten fitpin gs*

faale in (Sleiuutj ftatt; aus beut com Dorfit$enben biefes D erbanbes, ©ber*

regieru n gsrat D r. K ü ft e r * © ppeln, erftatteten J a h r e s f r i s t foll nadj*

ftebeubes entnom m en fein : D er D erbanb um faß te am A p ril b. J . \ 3 2 Stanbbüdjereien unb 626 S te lle n oon tD anberbüdjereien, 3ufam m en 758 Bücberausgabeftellen. Diefe befaßen in sgefam t ^96 3 ^ Bücher, bie non 92 99 \ £efern benutjt m ürben unb es auf eine (Sefam tentleihung oon l 358 595 B üchern brad?ten. A u f bem (Sebiete ber (Srünbung oon £efe*

3irfeln unb ber D eranftaltung oon B ü ch erausftellu ngen herrfchte reges

£eben; an 73 © rien m ürben B ücherausftellungen oeran ftaltet; bie §ai|I ber gegrünbeten £efe!reife betrug 93 m it 203\ T eilneh m ern. D a s ober*

fchleftfche Dolfsbüchereiroefen befit$t fchon je ^ tin gan3 Deutfchlanb oorbilb*

lidje B eb eu tu n g . D erbanbsbibliothefar K a i f i g berichtete über bie toiri*

fdjaftliche D ereinigung, bie fich im J a h re 1,907 innerhalb bes D erbanbes mit bem gtoecfe gebilbet hat, günftigere B e b iu g u n g e n fü r ben B üdjer*

be3ug 311 erlangen.

2ltt3$ei$ttltttgetU D em B egieru n gsp räfib en ten p r i n 3 e n D r.

K a t l o o n H a i i b o r u n b C o r r e y i n A uridj, einem ©berfcfjlefier, ift bas (Sro§offi3ierfreu3 bes Königlich Bieberlänbifcben © rbens oon

© ranien unb B a ffa u oerliehett morben, bem © berbürgerm eifter VO a r m * b r u n n in B eiffe, Dorfit$enben bes © berfdjlefifdjen S tä b teta g es, ber Kronenorben 3. K laffe, bem A nftaltsbireftor a. D. J u r 0 cf in £ublini^

ber B o te A blerorben q.. K laffe; bie gleiche A us3eidjnung erhielt ber (S y 11155 naftaloberlehrer B e cf e r in B a tib o r aus A n lajj feines golbenen 2tmts*

ju b iläu m s; ber Fütftlidj piefsfdje B rau ereib irefto r a. D . ITt 0 n i a c in (Eichau erhielt ben Kronenorben, K laffe. £?aupilehrer D r u t f dj * m a n n in HTe3er3i^, K reis p iefj, mürbe anläßlich feines golbenen Dienft*

jub iläum s m it beut K ronenorben 4. K laffe m it ber giahl 50 ausge3eichnet.

Die B ettu n gsm eb aille am B a n b e ift bem Sattlerm eifter B 0 tj e f in Sie*

mjanotoitj oerliehen toorben.

Uuj|üitföfiUJc unb 58eröved)ett. A u f bem B ah n h o fe Scharley mürbe ber © berbabnaffifteut £? a h n beim Überschreiten ber (Sleife oon einem rangierenben § u g e getötet. A u f bem B ah n h o fe B a tib o r mürbe ber

© fenbahnpacfmeifter ITT i f a , als er ein (Sleis überfcljreiten mollte, oon einem Sdjnell3uge erfaßt unb in Stiicfe geriffen. J u K riem alb, K reis B yb ttif, erfolgte in ber Pacffam m er ber p u lo e rfa b rif eine <£j;plofion, wobei 3 A rbeiterin nen getötet unb fdjmer oerletjt mürben. J n F rie*

ITConatsdjronif. Z torem ber ^ 08.

bensbütte bei B e u tz e n © .*5 . ftürgte bei bem B a u bes fjo d jofen s H r. 4 ein (Serüft \5 ITteter tief berab; 3 ITTaurer uerloren babei bas £eben, einige w ürben fctjwer uerletgf. J n Königsfyütte bracf? ber ^5 jährige S'ofyn bes K au fm an n s H o f e n b e r g e r beim (Eisläufen auf bem ITTatfyilbenteicfje ein unb ertranf nor ben A u ge n bes P a te rs. ~Su ITCucfyertitj bei © ppeln brad? in ber B efitju n g bes Aus3tig[ers JX> i e r c 3 i m 0 f fe tte r aus. Die lt>ierc3imoffcben (Eheleute uerfucbten nocfj uerfcfytebenes 31t retten unb brangen in bas breuneube -E?aits ein, fanben aber ben ü ob in ben fla m m e n . J m Hotbufcb jivifcfyen Steubetwify unb Köbermitj tra f ber ^ärftlicb £idp nowsfifd/e f?eger aus Hocfyow a u f brei IPilbbiebe; einer non ibnen fdjofj au f ben £jeger, tra f aber gliidlicfyerweife nicbt; b arau f gab ber ije g e r einen Scbuf} auf ben IP ilb erer ab unb tra f ibn berartig, bafj ber uerw egeue IX>iIb=

bieb, ber ITTaurer unb ^leifcfyer K l e i n aus Schreibersborf, balb uerfdjieb.

J n Sofyrau © .*5 . w ürbe ber aüeinftebenbe £jausbefit$er B r 3 0 s f a oon bem ^Ieifdjer P ifto r £ nt 0 f m it einer A r t erm orbet; (£mof w ürbe r>er=

baftet unb ins (Sericfytsgefäugnis eingeliefert, wo er Selbftm orb beging.

J m IPalbe bei Hiebobfdjütj, K reis H yb n if, w ürbe ein Liebesp aar erfcboffert aufgefunben, ber 2^ 3 a^ e alte Bucfybinber ^ i e b i g aus H vb n if batte erft feine B r a u t, bas \ 8 jäbrige I>ienftmäbcben A n n a S p ä t b e , unb bann ficfj felber erfcfyoffen.

= f i u v ä b u d ) G i i b o f t = = .

D o n ber ID in te ra u sg a b e bes p rafttfd jcit 1111b ftdj g ro ß er B e lie b th e it erfreuenben K u r s b u c h e s 5 ix b 0 ft ift fü r bie A b o n n e n te n u n ferer J lio n a tsfd jrift biefem

Ejcftc ein (Erem plar b e ig e fü g t.

D iefem f je ft u n ferer § e it f d ;r if t lie g e n p r o fp e fte bei ü ber neue (E rfdjeinungen a u s bem P e rta g e uon © e b r ü b e r B ö h tn in K a 11 0 t» i (3:

£ b e rfi()(c }ic n e tn ft u n b je ist. K u r jg e fa ß te ©efcfyidjte b es H e g ie r u n g s b e jir fs (Dppeln fü r Scfj 11Te unb £}aus. D o n p r o fe ffo r D r . p a u l K n ö t e l ,

$ a u § ft> irtjtfjaft@ ftm b e f ü r ju n flc » lä b tfje n u n b junc^e g r a u e n . D o n K e fto r ( E m i l K u t f dj e ,

bie ber freunblicfyen B e a d jfn n g u n ferer £ efer em pf oh le n feien.

S d jr iftle itu n g : p r o fe ffo r Dr. p a u l K n ö t e l , K a t t o m i t , (D.-5.

D ru cf unb D e r la g oon © e b r ü b e r B ö l j m , Bud;« unb S te in b ru cfe re i, K a t t o r o i t ; 0.-S .

W dokumencie Oberschlesien, 1908, Jg. 7, H. 9 (Stron 44-54)

Powiązane dokumenty