§ 46. Chwyty.
(397) Na koniu rzemien narijcziiy szabli schowanej do pochwy ma zawsze z wyjytkiem parad i marszöw podröznych — swobodnie zwisac, by latwo go mozna bylo zalozyc.
(398) Na komendq: „Palasze — w dlon!“ kladzie si^ prawy lejc do lewej reki, chwyta siq rcjkojesc pra
wy r^ky tuz nad lewem przedramieniem, wyciyga siq
153 szable podniesienie-m prawej rt'ki i przenosi sie do postawy przepisanej p. 256.
jezeli ujccie szabli nie odbywa sie w celu oddania honoröw, nalezy zawsze na komendq nastepujycy bez- posredniu po ujQciu szabli:
„Rzemien narqczny!“
zalozyc rzemien szabli na piesc.
Robi sie *° w ten sposöb, ze zolnierz przeklada miqdzy kciuk i wskazujycy palec lewej rc'ki szable, trzymany koncem skosnie na lewo wprzöd i wzwyz i ostrzem skierowanym wprzöd, przyczem kciuk obej- muje szable powyzej gardy, poczem prawa reka wslizguje sie do petli rzemienia narecznego, sciyga przesuwke, ponownie ujmuje rekojesc i przenosi sza
ble do przepisanej pozycyi,
(399) Schowanie szabli odbywa sie na komende:
„Schow aj — bron!“
szable przenosi sie wedlug p. 62 do lewej reki, pra
wy wyslizguje z rzemienia narecznego, odbiera sza
ble razem z lejcami, chowa jy, przyczem lewa reka chwyta pochwe. Nastepnie ujmuje sie lejce.
(400) Na komende: „Do — m odlitwy!“ przeklada sie prawy lejc do lewej reki, prawy zas podnosi sie wedlug p. 65 do nakrycia glowy.
Na komende: „Bacznosc!“ spuszcza sie szybko prawy reke, ktöra ujmuje ponownie prawy lejc.
154
(401) Na komende „Do — przysiqgi!‘ przeklada siqt prawy lejc do lewej r^ki, zdejmuje siq nakrycie glowy, jak na piechote, denkiem do gory wkladajyc je miqdzy kciuk i wskazujycy palec lewej r^ki, ktö- ry sic trzyma lejce, przyciskajyc jy umiarkowanie do ciala i podnosi si^ prawy r^k§ sciygnywszy z niej uprzednio r^kawiczk^ do przysi^gi.
Na komendq: „Czako (czapkq) — w löz!“ naklada siQ nakrycie glowy i rQkawic/.kc i chwyta sie prawy r§ky lejc.
§ 47. Cwiczenia szably.
(402) Cwiczenia szably nalezy bardzo starannie uprawiac, by zolnierze nabyli nalezytej zwinnosci w walce na koniu. Uzywania szabli nalezy uczyc przy nauce jazdy konnej; trzeba jednak utrzymy- wac wycwiczonych zolnierzy i w ciygu calego roku we wprawie, u n i k a j y c w t y m k i e r u n k u p r z e s a d y i m a j y c n a p a m i ^ c i , z e w o b e c - n y c h w a r u n k a c h s z a b l a o d g r y w a mi n i - m a l n y r o 1 e
Cwiczenia szably obejmujy: wymachy szably, cwi
czenia w cieeiach i pchnieciach, szermierka z konia.
W y m a c h y s z a b l y .
(403) Wymachy cwiczy sie tak samo i na te same
pada.
Za pomocq, tych cwiczen ma si(j jezdziec nau
czyc, zrQcznie wladac szablq, nie przeszkadzajqc wlasnemu koniowi w chodzie, ani tez go nie raniqc.
Konie majq si^ oswoic z broniq.
Tulöw nalezy umiarkowanie zwracac. Reka trzy- majqca lejce ma zawsze zachowywac swojq pozycyi nad przedniq, kulq,. Wymachy szablq majq, byc po- czqtkowo wykonywane ze stojqcego konia, nast^- pnie jednak podczas wszelkich ehodöw konia.
C i ^ c i a i p c h n i ^ c i a .
(404) Dla przedsi^wzi^cia cwiczen w cieciadi i pobnieciaoh konieczne sq, manekiny do ciec i pchni^c; pozatem zreezniejsi jezdzcy majq zada- wac pchriiecia w wypehane kukly polozone na ziemi.
Za manekin do pchni^c sluzy obeiagni^ty bal slo- my wyzszy nad glow§, ktöry si^ tak ustawia na gör- nym koncu pala, ze trafiony pchniociem spada, nie zawieszajac sic na szabli.
Konie nalezy oswoic z temi urzqdzeniami przez (■zinste przejezdzanie obok. Trzeba w tym celu usta- wiac zawsze takie manekiny podczas nauki jazdy na placu cwiczen wzglqdnie klasc je na ziorriic;.
(405) Do cwiczen w ci<;ciach i pchni^ciach staje
156
pluton (rzqd) na 200 kroköw naprzeeiw manekina, poczem zolnierze wyjmuje szable. Nastepnie wywo- luje sie ich pojedynczo, jak przy wyjezdzaniu z fron
tu. Kazdy podjezdza w prostej linii nakazanem tem
pern kolejno z lewej lub prawej strony tuz kolo ma
nekina, podnosi mniej wiqcej na 30 kroköw przed nim szably do ataku, zadaje w przejezdzie ciqcie wzg'lQdnie pchni^cie i jedzie jeszcze 200 kroköw za manekin, poczem wstrzymuje konia nie zawracajqc go. Tarn zbiera si(j caly pluton.
Przy ograniczonej przestrzeni zmniejsza sie odpo- wiednio odnosne odleglosci.
(406) Do cic;c i pchni^c nalezy opierac lewa rqkq na siodle, koniec zas szabli wczas podniesc, gdyz inaczej w ostrym chodzie ciqcie pada za pözno i nie trafia.
(407) Pchmecio wykonuje sie wedlug p. 96. Do pclmiec w kukly lezqce na ziemi, nalezy tulöw cal- kowicie przegiqc, przyczem szczegölnie nalezy zwa- zac, by kon nie byl niepokojony lydkami.
(408) Jezeli kon nie idzie ch^tnie po prostej linii na manekin, moze jezdziec oprzec szably o ramie i prawq rqskq chwycic lejc.
(409) Jezeli w czasie jazdy na ujezdzalni (w wiel
kim czworoboku) majq wszyscy zolnierze röwnocze
snie cwiczyc ci^cia i pchniQcia, to na komendq:
157
„Ciqcia i pchniqcia! Öwicz!“
kazdy jezdziec wykonuje samodzielnie wymachy sza- bla i przejezdzaj^c kolo ustawionych manekinöw i kukiel zadaje ciosy.
Na komendq:
„Dose!“
zaprzestajq, zolnierze cwiczen i przybierajjj, postawq z szably w dloni.
S z e r m i e r k a z k o n i a .
(410) Z konia nalezy cwiczyc zaröwno szermierka 11a szable przeciw szablom, jak röwniez na szable przeciw lancom. Nalezy zastosowaö te same srodki ostroznosci, jak przy szermierce pieszej p. 106. Lan
ce zaopatrzyc na koncach w galki ochronne.
(411) Przedewszystkiem trzeba nauczyc konie che- tnie i bez h;ku do siebie podchodzic, za pomocy:
„wstepnych cwiczen do szermierki“, oraz utrzymac je we wprawie przez cz^ste powtarzanie tych cwi
czen.
Na komendq:
„Do cwiczen w stqpnych do szerm ierki — ustaw siq!“
stajej, jezdzcy w dwöch rzedach na 100 kroköw na- przeciw siebie, zachowujgc w kazdym rzedzie odstqp miedzy sobq na 10 kroköw.
Na komende
158
„Stqpa (klusa, galopa) — marsz!“
przejezdza kazdy jezdziec z lewej strony przeciw- nika, nadjezdzajgcego ku niemu, poczem wstrzymuje swego konia, zawraca, jedzie ponownie i obaj jezdz
cy staj% tak blizko obok siebie, ze ich prawe kolana si§ stykajg, kazdy poklepuje konia przeciwnika przelozywszy uprzednio szablQ szermierczg, do lewej r^ki.
Na komendq:
„Dose!“
udaje si<2 kazdy na swoje pierwotne miejsce, poczem cwiczenie moze byc zaleznie od potrzeby powtö-
rzone.
(412) Koni frontowo bojaäliwych oraz takich, ktö
re mimo cwiczen wstqpnych nie pozbyly sitj zupelnie trwozliwosci, nie uzywa si^ do szermierki.
Jezdzcy maj;j, pilnie uwazac by konie przy szer- mierce nie byly trafiane.
(413) Przy szermierce z konia trzeba zawsze miec na wzgl^dzie praktyczny cel, mianowicie przygoto- wanie jezdzca do ataku i walki r^cznej.
Z tego tez powodu nie nalezy przy takich cwicze
niach wykonywac jakichkolwiek sztucznych zwro
töw, gdyz nie znajd^ one praktycznego zastosowania.
(414) Do szermierki na szable przeciw szablom,
159