Czynniki zwiększające zainteresowanie zajęciami w opinii studentów

Pytanie: Co zwiększa Pani/Pana zainteresowanie zajęciami? (2ST) zostało skierowa-ne również do studentów. Warto już na wstępie nadmienić, że wymienioskierowa-ne tendencje i zestawy wybieranych grup czynników zaobserwowane u badanych absolwentów zostały w tej zbiorowości praktycznie powielone. Okazało się, że upływ czasu w nie-wielkim stopniu wpłynął na podstawowy układ wybieranych czynników mających zwiększać zainteresowanie zajęciami. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że pra-wie wszystkie odpopra-wiedzi wśród studentów otrzymały średnio o kilka procent mniej-szy wybór niż wśród absolwentów. Wyjątkami są odpowiedzi dotyczące znaczenia stopnia naukowego posiadanego przez prowadzących zajęcia. Studenci częściej do-ceniali ten czynnik niż absolwenci. U absolwentów młodsi pracownicy otrzymali 7,1%, a u studentów 15,7%. Z kolei samodzielni pracownicy jako czynnik

zwięk-szający zainteresowanie wśród absolwentów otrzymał 11,2%, a u studentów 15,5%

(zob. Wykresy 2.9 i 2.10).

Wśród studentów najczęściej wybieranymi odpowiedziami były: interesująca problematyka zajęć (69,70%) oraz wyjątkowa osobowość prowadzącego (53,70%) (zob. Wykres 2.10). Badani studenci w mniejszym stopniu niż absolwenci wskazywa-li na czynnik zwiększający zainteresowanie zajęciami w postaci braku wymagań ze strony prowadzących (8,6%). Jednocześnie należy dodać, że studenci rzadko wybie-rali zajęcia ze względu na wysokie wymagania stawiane przy zaliczeniu przedmiotu – zaledwie 6,0% badanych uznało znaczenie tego czynnika. Wynikałoby z tego, że studenci nie wiążą wyboru zajęć z trudnością ich zaliczenia.

80,00%

Wykres 2.10. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Co zwiększa Pani/Pana zainteresowanie zajęciami? w opinii studentów

Procenty nie sumują się do 100, ponieważ respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych z przeprowadzonych badań ankietowych.

Badani studenci rzadziej niż badani absolwenci proponowali inne czynniki zwięk-szające zainteresowanie zajęciami niż te podane w kafeterii pytania kwestionariuszo-wego do nich skierowanego, co świadczy o tym, że w zdecydowanej większości akceptowali podstawowy katalog zaproponowanych czynników. Wybór odpowiedzi inne czy żadne z powyższych uformował się w zakresie od 1,2 do 4 punktów procen-towych (zob. Tabela 2.11).

W przedstawionym rozkładzie odpowiedzi pytania o czynniki zwiększające zain-teresowanie zajęciami, z uwzględnieniem cech społeczno-demografi cznych studen-tów (zob. Tabela 2.11), pojawiały się różne wybory niektórych odpowiedzi. Brak

wymagań przy zaliczeniu przedmiotu częściej wybierali studenci uczelni niepublicz-nych (13,3%) niż publiczniepublicz-nych (5,9%). Jednak różnica pomiędzy studentami pobie-rającymi naukę w trybie niestacjonarnym i stacjonarnym nie jest duża. Dokonane wybory tej odpowiedzi wynoszą 9,4% dla stacjonarnych i 7,6% dla niestacjonarnych.

Tabela 2.11. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Co zwiększa Pani/Pana zainteresowanie zajęciami?

w opinii studentów z uwzględnieniem trybu studiów oraz rodzaju uczelni Odpowiedzi Tryb studiowania politologii Rodzaj uczelni, na której

student studiuje Stacjonarny

Niestacjo-narny

Publiczna Niepubliczna

Brak wymagań przy zaliczeniu przedmiotu 7,6% 9,4% 5,9% 13,3%

Dogodne godziny prowadzenia zajęć 33,2% 28,3% 30,2% 31,3%

Dorobek naukowy prowadzącego 27,2% 25,7% 25,2% 29,9%

Interesująca problematyka zajęć 70,8% 68,6% 71,8% 66,7%

Prowadzenie zajęć przez młodszych pracow-ników nauki (doktora lub magistra)

16,8% 14,5% 16,0% 14,5%

Prowadzenie zajęć przez profesora (doktora habilitowanego)

15,4% 15,4% 14,9% 16,8%

Wyjątkowa osobowość prowadzącego 60,6% 46,1% 56,4% 49,3%

Wysokie wymagania przy zaliczeniu przedmiotu

7,4% 4,4% 6,8% 4,6%

Żadne z powyższych 3,2% 2,6% 4,0% 1,2%

Trudno powiedzieć 3,0% 3,5% 3,0% 3,5%

Inne 2,8% 2,4% 3,0% 2,0%

Procenty nie sumują się do 100, ponieważ respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych z przeprowadzonych badań ankietowych.

Cechą istotną dla dokonywanych wyborów okazał się także rok studiów. Pozwo-liła ona uchwycić zachodzące u respondentów zmiany podejścia do studiów w trak-cie ich trwania. W miarę upływu czasu, wydłużania się okresu studiów na uczelni, dochodzi często do przewartościowania wyobrażeń o studiach, ich ewentualnej przy-datności oraz sensowności wyboru tego kierunku. Zmieniająca się w czasie świado-mość studentów powoduje często, że czego innego oczekuje się w trakcie studiów na pierwszym roku, a czego innego na ostatnim.

W wyniku prowadzonej analizy pojawiły się kolejne istotne tendencje. Jedna z nich dotyczy stosunku do kwestii łatwości zaliczenia przedmiotu. Stwierdzono, że wraz z kolejnymi latami studiów zmniejsza się oczekiwanie badanych studentów co do łatwości zajęć (zob. Tabela 2.12). Na pierwszym roku studiów licencjackich odpowiedź brak wymagań przy zaliczeniu przedmiotu była wybierana na poziomie 15,2%, a na ostatnim roku studiów (drugim II stopnia studiów magisterskich) – zale-dwie 2,3%. Potwierdzeniem tej tendencji mogą być wybory odpowiedzi dotyczącej wysokich wymagań przy zaliczeniu przedmiotu, choć wzrost wyboru tej odpowiedzi

nie jest zbyt silny. Studenci na pierwszym roku wybrali tę odpowiedź na poziomie 5,1%, a na ostatnim uzyskała ona 6,9%.

Tabela 2.12. Rozkład odpowiedzi na pytanie: Co zwiększa Pani/Pana zainteresowanie zajęciami?

w opinii studentów z uwzględnieniem roku studiów

Odpowiedzi Rok studiów Brak wymagań przy zaliczeniu

przedmiotu

15,2% 14,1% 5,2% 4,1% 2,3%

Dogodne godziny prowadzenia zajęć

39,6% 30,7% 31,6% 26,4% 22,9%

Dorobek naukowy prowa-dzącego

25,9% 21,0% 26,4% 31,1% 31,3%

Interesująca problematyka zajęć

60,9% 71,7% 66,2% 80,3% 71,0%

Prowadzenie zajęć przez młod-szych pracowników nauki (doktora lub magistra)

20,3% 18,5% 15,2% 13,0% 9,2%

Prowadzenie zajęć przez profesora (doktora habilito-wanego)

15,2% 11,7% 18,2% 15,0% 17,6%

Wyjątkowa osobowość prowadzącego

48,2% 61,5% 45,9% 60,6% 52,7%

Wysokie wymagania przy zaliczeniu przedmiotu

5,1% 5,4% 6,5% 6,2% 6,9%

Żadne z powyższych 2,5% 3,4% 3,9% 2,6% 1,5%

Trudno powiedzieć 3,6% 3,4% 3,9% 2,1% 3,1%

Inne 2,0% 1,5% 1,7% 4,7% 3,8%

Procenty nie sumują się do 100, ponieważ respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych otrzymanych z przeprowadzonych badań ankietowych.

Kolejnym potwierdzeniem zmiany podejścia do studiów może być dokonany wy-bór odpowiedzi proponującej oferowanie zajęć w godzinach dogodnych dla studen-ta. Z pewną ostrożnością można powiedzieć, że wraz z kolejnymi latami studiów zmniejsza się znaczenie „dogodnych” godzin, w których odbywają się zajęcia. Naj-prawdopodobniej występuje tendencja, że wraz ze zbliżaniem się do końca studiów studenci częściej wybierają takie zajęcia, które ich interesują, a rzadziej kierują się porą ich przeprowadzania. Studenci pierwszego roku biorący udział w badaniach wskazywali tę odpowiedź na poziomie 39,6%, a ci z ostatniego – 22,9%. Częściowo przekonanie to zostało wzmocnione przez wybór czynnika w postaci interesującej problematyki zajęć. Na pierwszym roku studiów I stopnia odpowiedź tę wskazało 60,9%, a na pierwszym roku studiów II stopnia aż 80,3% respondentów.

Tendencje te nie dotyczą odpowiedzi podkreślającej prowadzenie zajęć przez młodszych pracowników nauki. Wraz ze wzrostem roku studiów zmniejsza się prze-konanie o znaczeniu tego czynnika jako zwiększającego zainteresowanie studentów zajęciami. Ten trend został dobrze zarysowany. Przyjmuje on w układzie studiów pięcioletnich następującą postać: na pierwszym roku studiów licencjackich 20,3%, na drugim 18,5%, na trzecim 15,2%, na pierwszym roku studiów drugiego stopnia 13,0%, a na drugim 9,2%. Wzrost zainteresowania zajęciami prowadzonymi przez samodzielnych pracowników występuje, ale na podstawie otrzymanych wyników nie jest oczywisty (zob. Tabela 2.12).

Stwierdzono, że studenci i absolwenci wybierali podobne czynniki mające zwięk-szać zainteresowanie zajęciami. Studenci największe znaczenie przypisali czynnikom w postaci: interesującej problematyki oraz wyjątkowej osobowości prowadzącego za-jęcia. Różnica między studentami i absolwentami leży w tym, że badani studenci rzadziej (średnio o kilka procent) wybierali te same odpowiedzi co absolwenci. Bez względu na okres studiów absolwenci i studenci przyznają znaczenie tym samym czynnikom mającym zwiększać zainteresowanie zajęciami.

3.3. Czynniki zwiększające zainteresowanie zajęciami w opinii pracowników