:\VWDZD 3 kobiety: Maria PiniĔska–BereĞ, Natalia Lach–Lachowicz, Ewa Partum ] URNX ± SU]\JRWRZDQD SU]H] (ZĊ 7RQLDN NXUDWRUNĊ HVHLVWNĊ L KLVWRU\F]NĊ V]WXNL L 0DáJRU]DWĊ 6]F]ĊĞQLDN VFHQRJUDINĊ E\áDZDĪQąSUH]HQWDFMąV]WXNLNRELHW±DUW\VWHNLFLHNDZ\PJáRVHPZSURFHVLHXKLVWRU\F]QLHQLD SROVNLHM V]WXNL IHPLQLVW\F]QHM 7DQGHP 7RQLDN±6]F]ĊĞQLDN ZF]HĞQLHM SUDFRZDá UD]HP QDG PRQRJUD¿F]Qą Z\VWDZąAlina ĝlesiĔska (1926–1984) ZURNX WDNĪHZZDUV]DZVNLHM=DFKĊFLH DSyĨQLHMQDGNatalia
LL. Secretum et Tremor QDSU]HáRPLH &6:=DPHN8MD]GRZVNL 7UXGQRQLHRSU]HüVLĊZUDĪHQLX ĪHWHWU]\SRND]\WZRU]ąGRĞüVSyMQąFDáRĞüEĊGąFąLQWHUHVXMąFąSURSR]\FMąRGF]\WDQLDZ\VWDZLDQ\FKDUW\VWHN 'ODWHJRFKRüWHPDWHPQDP\VáXVąZQLQLHMV]\PWRPLH]ELRURZHZ\VWDZ\NRELHWZVSRPQLHüQDOHĪ\UyZQLHĪ Z\VWDZ\LQG\ZLGXDOQHGXHWX7RQLDN±6]F]ĊĞQLDNJG\ĪSR]EDZLDQLH3 kobietNRQWHNVWXSR]ZROLáRE\XPNQąü ZLHOX VHQVRP NWyUH QDEXGRZXMą VLĊ Z NROHMQ\FK RGVáRQDFK SU]\JRWRZDQ\FK SU]H] WHQ GXHW NXUDWRUVNR± VFHQRJUD¿F]Q\:QDMZLĊNV]\PVNUyFLHZVSRPQLHüWU]HEDLĪ7RQLDNMHVWDEVROZHQWNąZDUV]DZVNLHJROLFHXPLP 7DGHXV]D5H\WDQDDEVROZHQWNąKLVWRULLV]WXNL8QLZHUV\WHWX:DUV]DZVNLHJRPDJLVWUDQWNą-DQD%LDáRVWRFNLHJR LGRNWRUDQWNą0DULL-DQLRQ-HVWDXWRUNąNLONXNVLąĪHN]NWyU\FKV]F]HJyOQLHGZLHOlbrzymki: kobiety i socrealizm RUD]Kobiety i sztuka ok. 1960 r. ]DMPXMąVLĊURODPLLVSRVREDPLREHFQRĞFLNRELHWZSU]HVWU]HQL SXEOLF]QHMGRE\35/XRUD]LFKIXQNFMRQRZDQLHPZSROXV]WXNL6]F]ĊĞQLDNMHVWVFHQRJUDINąWHDWUDOQąRSHURZą L¿OPRZąRUD]NRVWLXPRORJLHPDZMHMERJDW\PGRURENXVąSU]HGHZV]\VWNLPGHNRUDFMHGRVá\QQ\FKVSHNWDNOL .U]\V]WRID:DUOLNRZVNLHJR6WXGLRZDáDQD8-LZNUDNRZVNLHM$63:ĞUyGMHMOLF]Q\FKLQVSLUDFML]QDMG]LHP\ WHĪSROVNąV]WXNĊZVSyáF]HVQąDUW\VWNL -DUHPLDQNĊ.REURRUD]6]DSRF]QLNRZ
5DPąGODZV]\VWNLFKNRELHF\FKZ\VWDZSRZVWDá\FKSRXSDGNXNRPXQL]PXZW\PWDNĪHGODSRND]yZ 7RQLDN±6]F]ĊĞQLDNSR]RVWDQąQDGáXJRArtystki polskie ±SLRQLHUVNDZ\VWDZD]REV]HUQ\PNDWDORJLHP DXWRUVWZD $JQLHV]NL 0RUDZLĔVNLHM =DUyZQR ERZLHP ]DOHW\ SRND]X MDN L MHJR ZDG\ VWDQą VLĊ VZRLVW\P ÄXQLZHUV\WHWHP´GODUDF]NXMąFHMZyZF]DVIHPLQLVW\F]QHMKLVWRULLV]WXNL:\VWDZĊWĊ]DSRZLDGDáDZGazecie
WyborczejVDPD7RQLDNSLV]ąFĪHFKRüZVWRVXQNXGRWHJRFRIHPLQLVWNL]URELá\Z$PHU\FHZ\VWDZDE\áD ÄVSyĨQLRQDRFDáHODW´Z\GRE\FLH]DSRPQLDQ\FKPDODUHNNWyUHQDNDUWDFKG]LHZLĊWQDVWRZLHF]QHMSROVNLHM OLWHUDWXU\ MDZLą VLĊ MDNR ÄLVWQLHQLD EODGH L GUXJRSODQRZH´ MHVW LQWU\JXMąFH L FHORZH 3U]\ RND]ML MHGQDN ± SU]\EOLĪDMąFF]\WHOQLNRPGazety WyborczejDPHU\NDĔVNLIHPLQL]P±Z\MDĞQLDáDĪHMHJRQDXNRZHRVLąJQLĊFLD ]SHZQRĞFLąQLHEĊGąLQVSLURZDüSROVNLFKKLVWRU\NyZV]WXNL Ä1DSHZQRQLHFKRüSRNXVDMHVWGXĪD´ $UW\NXá ]LOXVWURZDQRU\VXQNLHP0DULDQD:DZU]HQLHFNLHJR ± SU]HGVWDZLDMąF\PQDJąF]DURZQLFĊODWDMąFą QDPLRWOHDNRQWHNVWWHQRGGDMHQLHVWHW\GXFKDF]DVyZSRF]ąWNXODWG]LHZLĊüG]LHVLąW\FKGZXG]LHVWHJRZLHNX &KRFLDĪRZą]DVNDNXMąFąUHSURGXNFMĊQLHZ\GUXNRZDQRE\QDMPQLHMQDĪąGDQLHUHFHQ]HQWNLJG\ĪE\áDWRUDGRVQD WZyUF]RĞüUHGDNWRUDSURZDG]ąFHJRWRVDPąZ\VWDZĊArtystki polskie7RQLDNRFHQLZQLNOLZLHLNU\W\F]QLHZWHM SXEOLNDFMLRNUHĞODQHMMDNRÄSLHUZV]DZ3ROVFHNVLąĪNDIHPLQLVW\F]QD´1DáDPDFKSUDV\VWZLHUG]DáDQDWRPLDVW ZUyZQLHSLRQLHUVNLPZyZF]DVWRQLHĪHFKRüQLHMHVWSU]HNRQDQDE\LVWQLDáDRGUĊEQDÄV]WXNDNRELHFD´WR EDGDQLH VDPRĞZLDGRPRĞFL DUW\VW\F]QHM NRELHW QLH MHVW SU]HPLMDMąFą PRGą D IDNWHP 'RGDZDáD ĪH ]G]LZLáD
Ewa Partum, Wschodnio–zachodni cień (1984/2006) na wystawie 3
kobiety: Maria Pinińska–Bereś, Natalia Lach–Lachowicz, Ewa Partum,
Zachęta, Warszawa, 2011. Zdjęcie dzięki uprzejmości Zachęty Narodowej Galerii Sztuki.
Sala poświęcona twórczości Natalii LL na wystawie 3 kobiety: Maria
Pinińska–Bereś, Natalia Lach–Lachowicz, Ewa Partum. Na pierwszym
planie Sztuka intymna (1971), Zachęta, Warszawa, 2011. Zdjęcie dzięki uprzejmości Zachęty Narodowej Galerii Sztuki.
Ewa Partum, Pirouette (1984) – film z dokamerowego performensu oraz gablota na wystawie 3 kobiety: Maria Pinińska–Bereś, Natalia
Lach–Lachowicz, Ewa Partum, Zachęta, Warszawa, 2011. Zdjęcie dzięki
uprzejmości Zachęty Narodowej Galerii Sztuki.
Sala Marii Pinińskiej–Bereś na wystawie 3 kobiety: Maria Pinińska–Bereś,
Natalia Lach–Lachowicz, Ewa Partum, Zachęta, Warszawa, 2011. Zdjęcie
Mą EDUG]R UHDNFMD SUDV\ ± ]DUyZQR OĊNRZD SRVWDZD ZREHF VDPHJR VáRZD ÄIHPLQL]P´ NWyUH ZUĊF] PLDáRE\ PRF ]PLHQLHQLD V]DFRZQ\FK PXUyZ 0X]HXP 1DURGRZHJR Z :DUV]DZLH Z OXSDQDU MDN L UHDNFMD VDP\FK ]DSURV]RQ\FKDUW\VWHNQLHFKĊWQ\FKE\Z]LąüXG]LDáZZ\VWDZLHNRELHFHM&KZDOąFNDWDORJUHFHQ]HQWNDSLVDáD ÄZ\VWDZD Artystki polskie QLH E\áD LPSRUWHP GR NUDMX JG]LH QLH LVWQLHMH IHPLQLVW\F]Q\ XQGHUJURXQG OHF] QDZLą]DQLHPGR]HUZDQHMSRZRMQLHWUDG\FML-HĞOLMDNLĞIDFHWP\ĞOLLQDF]HMWRMHVWmale chauvinist pig LNZLWD´
Artystki polskie UR]SRF]Ċá\ZDĪQąG\VNXVMĊRVSHF\¿FHPDWHULDáXMDNLPMHVWV]WXNDNRELHW±DUW\VWHNRUD]V]WXND IHPLQLVW\F]QD R VSRVREDFK SUH]HQWDFML HPDQF\SDFML L NRELHFHM VROLGDUQRĞFL 'RSLHUR SRQDG GHNDGĊ SyĨQLHM SRZVWDQąQDSROXSROVNLHMKLVWRULLNODV\F]QHMXĪG]LVLDMSXEOLNDFMHIHPLQLVW\F]QHMDN -RDQQ\06RVQRZVNLHM
Poza kanonem. Sztuka polskich artystek 1880–1939 $JDW\-DNXERZVNLHMNa marginesach lustra, ciaáo
kobiece w pracach polskich artystek RUD]Z\GDQDSRGMHMUHGDNFMąHQF\NORSHGLDArtystki polskie QDZLą]XMąFDW\WXáHPGRSDPLĊWQHMZ\VWDZ\0RUDZLĔVNLHMF]\F\WRZDQHMXĪOlbrzymki 7RQLDN
'HNDGĊ SR Artystkach polskich, 0RUDZLĔVND MXĪ MDNR G\UHNWRUND =DFKĊW\ G]LDáDáD MDN ĞZLDGRPDPHFHQDVND]DFKĊFDMąFNXUDWRUNLGRURELHQLDNRELHF\FKZ\VWDZZNLHURZDQHMSU]H]VLHELHSODFyZFH 1DMSLHUZQDPyZLáD7RQLDNGR]URELHQLDZ\VWDZ\$OLQ\ĝOHVLĔVNLHM SRP\VáZ\V]HGáRG-DFND6HPSROLĔVNLHJR D QDVWĊSQLH SRMDZLá VLĊ NRQFHSW SRND]DQLD WZyUF]RĞFL 0DULL 3LQLĔVNLHM±%HUHĞ ]PLHQLRQ\ SRWHP Z Z\VWDZĊ
3 kobiety: Maria PiniĔska– BereĞ, Natalia Lach–Lachowicz, Ewa Partum. 3RQLHZDĪ]DGRZRORQD]WHMZ\VWDZ\
1DWDOLD//EDUG]RFKFLDáDE\7RQLDNZHZVSyáSUDF\]H6]F]ĊĞQLDN]URELáDSRWHPMHMZ\VWDZĊPRQRJUD¿F]Qą PRĪQD X]QDü ĪH WDNĪH Natalia LL. Secretum et Tremor FKRü SRZVWDáD Z &6: =DPHN 8MD]GRZVNL JG\ 0RUDZLĔVND RGHV]áD MXĪ ] =DFKĊW\ L E\áD G\UHNWRUNą ZDUV]DZVNLHJR 0X]HXP 1DURGRZHJR ]UHDOL]RZDQD ]RVWDáDSRĞUHGQLRG]LĊNLRZHPXSLHUZRWQHPXZVSDUFLX0RUDZLĔVNLHM
=DQLPSU]HMG]LHP\GRG\VNXVMLRZ\VWDZLH3 kobietySU]\MU]\MP\VLĊQDMSLHUZMDNRQDZ\JOąGDáD 7XRSUyF]]DZRGQHMSDPLĊFLSLV]ąFHMWHVáRZDSRPRFQDRND]DáDVLĊGRNXPHQWDFMDSR]\VNDQD]=DFKĊW\RUD] RG VDPHM NXUDWRUNL 1D W\P HWDSLH RSLV Z\VWDZ\ SRZLąĪĊ ] ZLHG]ą R SLHUZRWQ\P Z\JOąG]LH Z\VWDZLRQ\FK SUDF :\VWDZD VWDQRZLáD Z LVWRFLH WU]\ PLQL±UHWURVSHNW\Z\ JG\Ī SU]HVWU]HĔ GOD NDĪGHM ] DUW\VWHN ]RVWDáD VWDUDQQLHZ\G]LHORQDWDNE\LFKSUDFHQLHVW\NDá\VLĊLQLHZFKRG]Lá\]HVREąZNRQWDNW'RGDMP\ĪHZWUDNFLH WUZDQLD Z\VWDZ\ MHGQD ] DUW\VWHN ± 3LQLĔVND±%HUHĞ ± QLH Ī\áD MXĪ RG ODW D ]DWHP W\ONR GZLH ] 3 kobiet DNW\ZQLH XF]HVWQLF]\á\ Z SRZVWDZDQLX Z\VWDZ\ L ± MDN ]D FKZLOĊ ]REDF]\P\ ± UHLQWHUSUHWDFML VZ\FK SUDF *G\Z\VWDZĊ]DF]\QDáRVLĊ]ZLHG]DüRGĞURGNRZHMVDOLQDSLĊWU]HMXĪSU]H]XFK\ORQHGU]ZLZLWDáZLG]DZLHONL EDQHUWschodnio–zachodniego cienia ± (Z\3DUWXPSUDF\EĊGąFHMZUHDOL]DFML] URNXDNFMą GRNDPHURZąDQLHZLHONLPELOERUGHP:LG]ZNUDF]DMąFGR=DFKĊW\MHV]F]HJG\]QDMGRZDáVLĊQDVFKRGDFK SURZDG]ąF\FKGRZQĊWU]DSU]\ZRá\ZDQ\E\á]P\VáRZRĞFLąWHMPRQXPHQWDOQHMSUDF\-HMVLáDSROHJDáDPLQ QD]DZDUFLXZVRELHPRFQHJRSU]HVáDQLDGRW\F]ąFHJRHJ]\VWHQFML±SU]HWUZDQLDPLPRSROLW\F]Q\FKRSUHVML :=DFKĊFLHWschodnio–zachodni cieĔ NRMDU]\áVLĊ]XQLZHUVDOQąG]LHMRZąSU]\SRZLHĞFLąRV]F]ĊĞOLZ\PWULXP¿H LZ\JUDQHMUHZROXFML3DUWXPMDNRÄ1LNH]Z\FLĊVND´ERQLHRPDOMHMVNU]\GODW\PXRVRELHQLHPVLĊZ\GDZDáD VWDáDQDJD]V]HURNRUR]SRVWDUW\PLUDPLRQDPLQDWOHEHUOLĔVNLHJRPXUX±V\PEROXSRG]LDáX(XURS\3ODNDWRZD IRWRJUD¿D]GDZDáDVLĊPyZLüRPLQLRQHMSU]HV]áRĞFLJáRVHPQLHSRNRQDQHMNUXFKHMERKDWHUNLSHUVRQL¿NXMąFVLáĊ EH]VLOQ\FK&KRüZW]ZRU\JLQDOH F]\OLSLHUZV]HMZHUVML] URNX SUDFD3DUWXPE\áD]QDF]QLHPQLHMV]D WRZDUWR]DXZDĪ\üLĪV]WXNDNRQFHSWXDOQDQLH]QDSRMĊFLDRU\JLQDáXJG\ĪNROHMQDUHDOL]DFMD]DOHĪ\RGGHF\]ML DUW\VW\EąGĨRGMHJRLQVWUXNFML5]HF]MHGQDNQLHW\ONRZVNDOLOHF]WDNĪHZSHUIRUPDW\ZQRĞFLLZZ\GĨZLĊNX SUDF\3DUWXPVWRMąFSRGPXUHPLWU]\PDMąFZMHGQHMUĊFHOLWHUNĊÄ2´ RG2VW±:VFKyG DZGUXJLHMÄ:´ RG :HVW±=DFKyG WDNGáXJRUR]FLąJQĊáDZF]DVLHDNFMĊGRNDPHURZąZ URNXĪHFLHĔDUW\VWNLSU]HVXZDáVLĊ ÄMDNZVND]yZND]HJDUDVáRQHF]QHJRSRĞFLDQLH´LZĊGURZDáÄZUD]]XSá\ZHPF]DVX]HZVFKRGXQD]DFKyG´ 7\PF]DVHPZ=DFKĊFLH]PXOWLSOLNRZDQDNUXFKDV\OZHWND3DUWXPQDWOHEHUOLĔVNLHJRPXUX]RVWDáDXND]DQD± QDW\OHQDLOHE\áRWRPRĪOLZH±QLF]\P1LNH]6DPRWUDNLXV]F]\WXNODWNLVFKRGRZHMZ/XZU]H5HSHW\FMDWHJR VDPHJRNDGUXQLRVáDLQQHWUHĞFLFKRüSRZWyU]HQLHV\OZHWNLZSR]LRP\PSDVLHSRZRGRZDáRĪHRSUyF]]QDNX± LNRQ\QDJDSRVWDüVWDZDáDVLĊF]ĊĞFLąNLQRZHMRSRZLHĞFLERKDWHUNąLJZLD]Gą¿OPRZą6áDZDLZLG]LDOQRĞü±WH SU\ZDWQH RVLąJQLĊFLD DUW\VWNL ± ]RVWDá\ SU]HáRĪRQH SU]H] QLą VDPą QD QRZą ZHUVMĊ Wschodnio–zachodniego
cienia MXĪ SU]\ RND]ML Z\VWDZ\ Z ,QVW\WXFLH 6]WXNL :\VSD Z *GDĔVNX Z URNX D ]UHLQWHUSUHWRZDQH V]F]HJyOQLHVSHNWDNXODUQLHSU]H]6]F]ĊĞQLDNQDIRUPĊSODVW\F]QąZU]HF]\ZLVWRĞFLJDOHU\MQHM=DFKĊW\7DND PRFQDLQWURGXNFMDZ\VWDZ\3 kobiety WáXPDF]\ – EH]]EĊGQ\FKGLGDVNDOLyZ±VHQVVWRMąF\]DXZVSyáF]HĞQLDQLHP MĊ]\ND']LĊNLVNDOLVSHF\¿F]QHPXXV\WXRZDQLXF]XMHP\ZUĊF]SRZLHZZLHF]QRĞFLW\FKPLQLRQ\FK]GDU]HĔ NWyUHGRSURZDG]Lá\GRSU]HPLDQ\(XURS\1LJG\FK\EDSU]HPLDQDSU]HWUZDQLHL]Z\FLĊVWZRQLHZ\EU]PLDá\ QDSROVNLHMZ\VWDZLHNRELHW]WDNąPRFą ZLHP\MXĪERZLHPQDZVWĊSLHLĪEĊG]LHWRRSRZLHĞüRQLHGDMąFHMVLĊ SRNRQDüVLOHEH]EURQQ\FKLSR]EDZLRQ\FKJáRVX3U]HPLDQĊZL]XDOQąSUDF\] URNXSRWUDNWRZDüPRĪQD
ZLVWRFLHMDNRpars pro totoL]REDF]\üVNRPSOLNRZDQą]áRĪRQRĞüWDNLHMWUDQVIRUPDFML%RZLHPGXHW7RQLDN± 6]F]ĊĞQLDNZĞFLVáHMZVSyáSUDF\]DUW\VWNDPL]PLHQLDáVNDOĊNRORU\VW\F]QąUDPĊQDVWUyMSLHUZRWQ\FKSUDF NWyUH ± JG\ SRZVWDZDá\ ± E\á\ F]ĊĞFLą UXFKX DQW\LQVW\WXFMRQDOQHM NU\W\NL DQW\HVWDEOLVKPHQWRZ\P UXFKHP VSU]HFLZLDMąF\PVLĊZV]HONLPXQLZHUVDOQ\PURV]F]HQLRPSRSU]H]HNVSRQRZDQLHWHJRFRFRG]LHQQHGRUDĨQH L]Z\NáH
7DNMDNWschodnio–zachodni cieĔ, 3DUWXPSRWUDNWRZDáDWHĪLQQHVZRMHSUDFH 3RGREQąWUDQVIRUPDFMĊ ]DREVHUZXMHP\JG\SRUyZQDP\VSRVyEUHDOL]DFMLSUDF1DWDOLL//QDZ\VWDZLH3 kobietyFotogra¿ aintymna SRND]DQD]RVWDáDZ=DFKĊFLHZDVFHW\F]Q\PZQĊWU]XL]HVWDZLRQD]VHULąAksamitny terror RUD] ]HSáowem $XWRSRUWUHW1DWDOOLL//]SHMF]HPLV\OZHWNąRGFLQDMąFąVLĊRGPRQRFKURPDW\F]QHMF]HUZLHQL WáD ] Aksamitnego terroru, ]HVWDZLRQ\ ]RVWDá ] F]HUZRQą ODWHNVRZą SRGáRJą Z\P\ĞORQą SU]H] 6]F]ĊĞQLDN :ZHUVMLSLHUZRWQHMFotogra¿ a intymna E\áDSRND]DQDZJDOHULL3HUPDIR1D]ZDWDPRĪHE\üP\OąFD ]DHIHPHU\F]QąJDOHULĊURELáERZLHP.OXE=ZLą]NyZ7ZyUF]\FKZHZURFáDZVNLP5DWXV]XQD5\QNX*áyZQ\P 1DF]DVZ\VWDZ\DQHNWRZDQRZLHORIXQNF\MQąSU]HVWU]HĔNOXERZR±NDZLDUQLDQR±UHVWDXUDF\MQą5HDOQąUDPą
Fotogra¿ i intymnej E\áZLĊFJZDUNDZLDUQLDQ\FKUR]PyZLNáĊE\SDSLHURVRZHJRG\PXIRWHOHREXUDF]NRZHM WDSLFHUFHLUyĪQHPHEOH]LQQHMQLH±JDOHU\MQHMU]HF]\ZLVWRĞFL6NáDGDQ\SDUDZDQ±ĞFLDQNDLQVWDODFMLFotogra¿ a
intymna ]DFKĊFDáGRZHMĞFLDGRĞURGNDQLHE\áERZLHPF]ĊĞFLąDXWRQRPLF]QHJRG]LHáDPX]HDOQHJRDF]ĊĞFLą NOXERZHJR ÄG]LDQLD VLĊ´ -HGQRF]HĞQLH Fotogra¿ a intymna QDUXV]DáD UHJXá\ L SURFHGXU\ WHJR NOXERZHJR ÄG]LDQLD´QLHSDVRZDáDGRZQĊWU]DVWDQRZLąFG]LZQ\]JU]\W3UDFDZJDOHULLSURZDG]RQHMSU]H]DUW\VW\F]Q\FK ÄQRPDGyZ´ PąĪDUW\VWNL$QGU]HM/DFKRZLF]E\áZVSyáSURZDG]ąF\PJDOHULĊ NWyU]\]DFKZLOĊPLHOL]áRĪ\ü SU]HQRĞQą LQVWDODFMĊ E\ SRND]Dü Mą Z LQQ\P PLHMVFX E\áD F]\PĞ ]GHF\GRZDQLH SU]HVXZQ\P L PRELOQ\P UR]NáDGDOQ\P MDN Pudáo w walizce 'XFKDPSD 3UDZGRSRGREQLH Fotogra¿ a intymna ]DDUDQĪRZDQD SU]H] 6]F]ĊĞQLDNZ=DFKĊFLHQLJG\QLHZ\JOąGDáDWDNHIHNWRZQLHLQLJG]LHWDNSLĊNQLHQLHZSLV\ZDáDVLĊZHZQĊWU]H :V]\VWNRERZLHP]RVWDáRMHMSRGSRU]ąGNRZDQHQLHVWDQRZLáD]JU]\WXOHF]F]ĊĞüRGSRF]ąWNXZ\NRQF\SRZDQHM FDáRĞFL6]DURĞüZ\GUXNyZQDNOHMRQ\FKQDĞFLDQNLLQVWDODFMLSLĊNQLHJUDáD]F]HUZLHQLąSRGáRJLRUD]VWHU\OQ\PL ELDá\PLĞFLDQDPLJDOHULL$ODWHNVQDGDZDáFDáRĞFLĪDUWREOLZ\SRGWHNVWHURW\F]Q\3RZVWDáDV\WXDFMDVWDQRZLáD VDPDZVRELHMHGQRURGQHG]LHáR+LJLHQLF]QRĞüDXWRQRPLDLHOHJDQFMDZUD]]VXEWHOQ\PKXPRUHPWRZDUWRĞFL GRGDQHWDNSU]H]VFHQRJUDINĊMDNLSU]H]1DWDOLĊ//GRSRVW±SHHUHORZVNLHMUHDOL]DFML7DNLHMLQWHUSUHWDFML1DWDOLD //KRáGXMH]UHV]WąZOLF]Q\FKSRZVWDá\FKSRODWDFKVLHGHPG]LHVLąW\FKUHDOL]DFMDFKPLQQDZ\VWDZLHZ3DáDFX 2SDWyZZ2OLZLH 2ERNLQVWDODFMLZ=DFKĊFLH±MDNMXĪZVSRPQLDáDP±SRZLHV]RQRQDFDáHMĞFLDQLH RJURPQHSáowo 1DWDOLL//LWXSU]\]QDüWU]HEDLĪSUDFDWDMXĪSLHUZRWQLHLVWQLDáDZPRQXPHQWDOQ\P UR]PLDU]HG]LĊNLWHPXĪHVWDQRZLáDF]ĊĞüVFHQRJUD¿L)HVWLZDOX3ROVNLHM0X]\NL:VSyáF]HVQHMZH:URFáDZLX Z URNX=PLHQLRQRMHMZLĊFQLHVNDOĊDOHRGHEUDQRÄG]LDQLHVLĊ´ZRNyá=DFKRZDQDGRNXPHQWDFMD]=DFKĊW\ SRND]XMHSXVWHZQĊWU]DJG\ĪF]áRZLHNZWDNSLĊNQHMDVHSW\F]QHMSU]HVWU]HQL]RGNDĪRQ\FK]SU]\SDGNRZRĞFL NDGUyZVWDQRZLüE\PyJáMHG\QLH]JU]\WDQLHQDWXUDOQHGRSHáQLHQLHFDáRĞFL3R]DW\PZLHOHLQQ\FKSUDF 1DWDOLL//IXQNFMRQRZDáRZODWDFKVLHGHPG]LHVLąW\FKZSRVWDFLXORWQ\FKZ\GUXNyZZNáDGDQ\FKGRVá\QQHM V]DUHM NRSHUW\ ] QDGUXNLHP 3(50$)2 L ORJRW\SHP JDOHULL SURMHNWX $QGU]HMD /DFKRZLF]D L UR]V\áDQ\FK SRF]Wą 3DUW\F\SDF\MQ\ FKDUDNWHU V]WXNL 1DWDOLL // HVWHW\ND do–it–yourself L ]ZLą]DQ\ ] QLą EULNRODĪRZ\ FKDUDNWHU]PLHQLRQRZLQĪ\QLHU\MQąSURGXNFMĊ&KDUDNWHU\VW\F]QHGODODWVLHGHPG]LHVLąW\FKE\á\WDQLHZ\GUXNL QDZLRWNLPFLHQNLPSDSLHU]HZLHV]DQHEH]UDP±SRZLHZDá\UDGRĞQLHSU]\NDĪG\PSU]HFLąJX1D]DFKRZDQHM GRNXPHQWDFML]H]ELRURZHMZ\VWDZ\NS >1RZD6\WXDFMD@Z*DOHULL:VSyáF]HVQHMZ:DUV]DZLHZLGDüZáDĞQLH RZRQLHVIRUQHSRZLHZDQLHQDZLHWU]HOHNNLFKMDNSRGPXFKZLDWUXQLHZLHONLFKRGELWHN%\ZDáRĪH]GMĊFLD NáDG]LRQRZSURVWQDSRGáRG]HEH]REDZ\ĪHNWRĞMHSRGHSWD']LVLDMGHF\]MąVDPHMDUW\VWNLSUDFHIRWRJUD¿F]QH QDGDOF]ĊVWRQLHSRVLDGDMąUDPDOHVą]DWRQDNOHMRQHQDV]W\ZQHSRGREUD]LH:WHQVSRVyEVWDQRZLüPRJą ]DUyZQRGHNRUDFMĊPRGQ\FKORIWyZMDNLF]ĊĞüSUHVWLĪRZ\FKPX]HDOQ\FKNROHNFML '\VSRQXMąFFDá\PZDFKODU]HPVSRVREyZQDMOHSV]HMLQWHUSUHWDFMLPDWHULDáXZ\MĞFLRZHJRSRND]DQR Z =DFKĊFLH ± ZáDĞQLH SU]\ D¿UPDFML LGHL DUW\VW\F]QHM ZLHONRĞFL ± QLHPDO Z]RUFRZą WUDQVIRUPDFMĊ WHJR FR ]GDZNRZHQLHZ\V]XNDQHLSRZV]HGQLHELHGQHLZ\NRQDQHVSRVREHP]UyE±WR±VDPZWRFRVROLGQHHIHNWRZQH LSURIHVMRQDOQLHZ\NRQDQH'RF]ĊĞFLVDOZFKRG]LOLĞP\MDNGRZHZQąWU]G]LHáDV]WXNLEH]RGGHFKXLG\VWDQVX ROĞQLHQLPRFąNRORUXLV]ODFKHWQRĞFLąSURVWHMIRUP\3U]HSLĊNQLHSUH]HQWRZDáDVLĊRSUyF]Fotogra¿ i intymnej WDNĪH PLQ Anatomia pokoju 1DWDOLL // ] ¿OPHP SXV]F]RQ\P QD VWDU\P WHOHZL]RU]H SRUFHODQRZ\PL ¿JXUNDPLNRWyZVWRMąF\FKQDWHOHZL]\MQ\PSXGOHLĞZLHĪ\PLNDOLDPLSRGVSRGHP'XHWRZL7RQLDN±6]F]ĊĞQLDN QLHZąWSOLZLH ]DOHĪDáR QD UyĪQRURGQRĞFL XĪ\W\FK ĞURGNyZ L HIHNWRZQ\P UR]áRĪHQLX GRPLQDQW %\á\ VDOH ZSyáPURNXLZRVWU\PĞZLHWOHF]DUQR±ELDáHIRWRJUD¿HZVNURPQHMRSUDZLHLPLHMVFDJG]LHNRORUG]LDáDá]FDáą PRFą%\á\VDOH]DXWHQW\F]Q\PLRGELWNDPL]GDZQ\FKODWL]LFKSRZLĊNV]HQLDPL Samoidenty¿ kacje 3DUWXP
D WDNĪH Z\G]LHORQH PLHMVFD QD SURMHNFMH ¿OPyZ %\á\ WDNĪH XGDQH SUyE\ VWZRU]HQLD G]LHáD QD QRZR 7DN ZLG]LHüERZLHPQDOHĪ\QSV]NODQ\SURVWRSDGáRĞFLDQ]SRWáXF]RQ\P V]NáHPGRGDQ\SRQLĪHMZ\ĞZLHWODQHJR YLGHR]GRNDPHURZHJRSHUIRUPHQVX3DUWXPPirouette ] URNX ĞZLHWQLHPDWHULDOL]RZDáLXUHDOQLDáXORWQRĞü QDUUDFML¿OPRZHMMXĪVDPSRP\Vá]Z\NáHJRSRVWXPHQWXQDVWHUWĊNDZDáNyZUR]ELWHJROXVWUDZZHUVMLSRND]DQHM Z,QVW\WXFLH6]WXNL:\VSDZ*GDĔVNXZURNXQDZ\VWDZLH]ELRURZHMTranslate: Kolekcja NiemoĪliwa/
The Impossible Collection. : URNXZ*DOHULH'LDORJZ%HUOLQLHDUW\VWNDUR]GDZDáDV\JQRZDQHSRWáXF]RQH WDÀHSXEOLF]QRĞFLZLĊFSRVWXPHQWX±MDNVLĊZ\GDMH±QLHE\áR:*GDĔVNXSRVWXPHQWQD]ELWHOXVWURVWDQRZLá MXĪF]ĊĞüSUDF\%\áWRMHGQDN]Z\Ná\SURVWRSDGáRĞFLDQ]HVNOHMNL]PLHQLRQ\GRSLHURZUHDOL]DFMLZ:DUV]DZLH ZHIHNWRZQ\±L]QDF]QLHGURĪV]\±V]NODQ\SURVWRSDGáRĞFLDQXVWDZLRQ\ZSURVWQDSRGáRG]H:SU]\SDGNX XDNWXDOQLHQLDPirouette ±SURFHVLH]DSRF]ąWNRZDQ\PZ*GDĔVNXL]ZHU\¿NRZDQ\PRVWDWHF]QLHZ:DUV]DZLH± NDĪGRUD]RZR]PLHQLDQHE\á\VHQV\ SRáRĪRQHZ*GDĔVNXQDSRPDORZDQ\PSURVWRSDGáRĞFLDQLHUR]ELWHNDZDáNL OXVWUD R RVWU\FK ]DNRĔF]HQLDFK QLH VWDZDá\ VLĊ SDUDGRNVDOQLH UHOLNWHP DOH SRWHQFMDOQą EURQLą L QDU]ĊG]LHP ZDONL ± PRĪQD MH ERZLHP E\áR áDWZR Z]Ląü ] SRVWXPHQWX ,QDF]HM Z :DUV]DZLH ]DPNQLĊWH Z DNZDULXP VWDZDá\VLĊSRSURVWXSLĊNQąJDEORWą6]NODQDJDEORWDGRNWyUHMZáRĪRQRSRWáXF]RQHV]NáR±SRU\ZDMąFDVZRMą PLQLPDOLVW\F]QąXURGąMDNV]NODQHNXE\5RQL+RUQ±QLHPLDáDMXĪELHGQHJRVNURPQHJRZ\JOąGX2SLVXMąF ]PLDQ\ Z Z\JOąG]LH SRV]F]HJyOQ\FK SUDF QLH SRGZDĪDP E\QDMPQLHM SUDZD DUW\VWHN GR WDNLFK G]LDáDĔ 8ĞZLDGDPLDPMHG\QLHNLHUXQHNW\FK]PLDQ6]NODQDJDEORWD]Pirouette PRĪHIXQNFMRQRZDüMDNÄSURIHVMRQDOQH´ G]LHáR ERZLHP GRNRQDá VLĊ SURFHV MHM NRPRG\¿NDFML 'XĪH UHWURVSHNW\Z\ QLHJG\Ğ DQW\HVWDEOLVKPHQWRZ\FK DUW\VWHNZDG]ąF\FKVLĊ]PDLQVWUHDPHPHSRNL*LHUNDVSU]\MDMąQLHZąWSOLZLHXWRZDURZLHQLXSURGXNXMąFG]LHáD PRJąFHVáXĪ\üGDOV]HMZ\PLDQLHPLĊG]\PX]HDOQHMLPLĊG]\JDOHU\MQHM:LPLĊZVSyáF]HVQHJRRGG]LDá\ZDQLD VZ\FKSUDFDUW\VWNLSRU]XFDMąIRUPĊZ\P\ĞORQąZLQQ\FKRNROLF]QRĞFLDFK:RSDUFLXRWĊVSHF\¿F]QąUyĪQLFĊ NWyUąG]LĞDUW\VWNL]DFLHUDMąSRZVWDá\MHGQDNWDNLHRVLąJQLĊFLDV]WXNLSROVNLHMMDNQSSROVNDV]NRáDSODNDWX ÄELHGQDV]WXND´*URWRZVNLHJRF]\G]LDáDQLD:áRG]LPLHU]D%RURZVNLHJR
7DN GUDVW\F]Q\FK UyĪQLF Z\QLNDMąF\FK ] XZVSyáF]HĞQLHQLD MĊ]\ND QLH REVHUZXMHP\ Z oeuvre WU]HFLHM]DUW\VWHN3LQLĔVNLHM±%HUHĞJG\ĪFKRüE\áDRQDWHĪSHUIRUPHUNąWRSR]RVWDZLáDSRVRELHWUDG\F\MQH RELHNW\LU]HĨE\1DMHMQLHNRU]\Ğü±MHĞOL]PLDQĊPRELOQHJRLVNURPQHJRG]LHáDZVSHNWDNXODUQ\WHDWUX]QDP\ ]DNRU]\Ğü±G]LDáDáRMHGQDNQLHW\ONRWRĪH]RF]\ZLVW\FKZ]JOĊGyZQLFMXĪQLHPRJáDXZVSyáF]HĞQLü ]PDUáD Z DOHĪHG]LHáDZ\NRQ\ZDáD]PDWHULDáyZQLHWUZDá\FKF]ĊVWR]MDVQ\FKWNDQLQGRNWyU\FKáDWZRSU]\OHJD NXU]]PLHQLDMąFZ\GĨZLĊNSUDF]OHNNLFKGHOLNDWQ\FKUyĪRZ\FKRELHNWyZZ]DNXU]RQHHNVSRQDW\7XWU]HED MHGQDNSRGNUHĞOLüUROĊFyUNL±VSDGNRELHUF]\QLDUW\VWNLURELąFHMQLHPDá\PZ\VLáNLHPZV]\VWNRE\WDNVLĊQLH VWDáR7XUyZQLHĪ]QDOH]LRQRIRUPĊ SU]HVWU]HĔ3LQLĔVNLHM±%HUHĞE\áD]DPNQLĊWDZMDNLĞVSRVyEQLHZ\JRGQD VWRVXQNRZR QLVNLH SUDFH UR]PLHV]F]RQR GRĞü JĊVWR QD SRGáRG]H ZLHOR]QDF]QD L UR]SURV]RQD VWZRU]RQD MDNE\ GOD NRJRĞ LQQHJR SU]H] FR GRPLQRZDáR SRF]XFLH QLHDGHNZDWQRĞFL RVRE\ ZLG]D MHJR QLHZF]HVQHM REHFQRĞFLLVZRLVWHMQLH]GDUQRĞFL:LG]NUąĪ\áPLĊG]\ZLHORPDVá\QQ\PLSUDFDPLDUW\VWNLPLQ Umywalką Moim uroczym pokoikiem Maszynką miáoĞci Szeptami Dekonstrukcją krzywej
wieĪy II Infantką. Rotundą z dzwoneczkiem LSRGZLHV]RQ\PSabatem 1DĞFLDQLH
SRZLHV]RQRU\VXQNLRSUDZLRQHZUDP\RUD]UHOLNZLDU]RZHMiejsce poetyckie =DVWRVRZDQDZHZQĊWU]X V]DURĞüZ\GRE\ZDáDMDVNUDZRĞüUyĪXPLĊNNLFKU]HĨEDUW\VWNL:LHORUDNLUHSHUWXDUĞURGNyZ]DVWRVRZDQ\SU]H] 6]F]ĊĞQLDNXĞZLDGDPLDáZLHORUDNRĞüV]WXNLWU]HFKNRELHWDUW\VWHNDWR]NROHLRGVXZDáR]GHF\GRZDQLHZQLHE\W ]DU]XWRHVHQFMRQDOL]DFMĊNRELHFRĞFL6FHQRJUDINDĞZLDGRPDUR]UyĪQLHQLDSRPLĊG]\Z\VWDZąDVFHQRJUD¿ą Z\DUW\NXáRZDáDUyĪQLFĊPLĊG]\QLPLSRSU]H]X]QDQLHLĪWĊSLHUZV]ąUR]XPLHüQDOHĪ\MDNRPDáąDUFKLWHNWXUĊ L]RUJDQL]RZDQLHSU]HVWU]HQLGRSRND]DQLDP\ĞOLREUD]yZ]QDF]HĔDGUXJą±MDNRPHWDIRUĊF]\OL]XSHáQLHLQQą V\QWH]Ċ 3RZ\ĪV]\RSLVVáXĪ\áUR]SR]QDQLX]DVDGQLF]HMSU]HPLDQ\]QDF]HĔMDNDSU]HGHZV]\VWNLP]DVSUDZą VDP\FKDUW\VWHNGRNRQ\ZDáDVLĊZSURFHVLHNWyUHJRHWDSHPE\á\3 kobiety. -HVWWRSURFHVNWyU\PHWDIRU\F]QLH REMDĞQLüPRĪQDSRVáXJXMąFVLĊVáRZHPJHQWU\¿NDFMDLNRPHUFMDOL]DFMD7DNMDNJHQWU\¿NDFMDR]QDF]DERZLHP F]\QLHQLH RGSRZLHGQLP GOD NODV\ Z\ĪV]HM WDN SURFHV UHQRZDFMLNWyUHJR V\PSWRPHP Vą3 kobiety, R]QDF]D RGĞZLHĪHQLH SUDF GR SR]LRPX MDNL E\áE\ DWUDNF\MQ\ GOD SROVNLHM NODV\ ĞUHGQLHM L MHM HVWHW\F]Q\FK DVSLUDFML 5XFK NRQFHSWXDOQ\ L SHUIRUPDW\ZQ\ ] NWyU\P ]ZLą]DQH E\á\ 1DWDOLD // RUD] 3DUWXP QLH SU]\ZLą]\ZDá MHGQDNZDJLGRZ\NRQDZVWZDLU]HPLRVáD)RWRJUD¿HLFKSUDFIXQNFMRQRZDá\ZIRUPLHZ\GUXNyZSU]HV\áHN SRF]WRZ\FKE\á\PRELOQHOHNNLHLDEVROXWQLHQLH±PX]HDOQHJG\ĪSRP\ĞODQHUDF]HMMDNRZSLVDQHZFRG]LHQQH Ī\FLH QLĪ Z MDNąĞ Z\RGUĊEQLRQą ĞZLąW\QQLH ÄV]WXNĊ´ 3UREOHP ] SU]HQLHVLHQLHP Z WDNLHM IRUPLH V]WXNL NRQFHSWXDOQHMLIRWR±PHGLDOQHMGRJDOHULLMHVWG]LĞMHGQDNWDNLĪHQLHRGPLHQQLHREFXMHP\ZyZF]DV]HĞODGDPL