Zwrot klasy o 180 stopni to trzeci element. Rewolucyjna według Khana zmiana polega w tym wypadku na odwróceniu kolejności zapoznawania się z materiałem

oraz ćwiczeń. Według niego w tradycyjnej szkole na lekcji nauczyciel zajmuje się głównie wykładaniem wiedzy. Ćwiczenia są również istotne, jednak wykonywane są przez uczniów głównie w ramach prac domowych, na własną rękę, z ćwiczeń jest się później rozliczanym. W przypadku Khana rolę przekaźnika wiedzy pełnią screencasty, które ogląda się w domu, w swoim tempie. Do szkoły uczniowie

chodzą przygotowani i cały czas znauczycielem spędzają na doskonaleniu swojego rozumienia materiału poprzez ćwiczenia.

Podstawowym zyskiem z takiego zabiegu jest to, że cały czas nauczyciela po-święcony jest na pracę indywidualną, a nie z grupą. Nauczyciel może dzięki temu udzielać spersonalizowanego wsparcia zamiast ogólnych wytycznych (w ramach wykładu audytoryjnego).

Z perspektywy ucznia zmienia się moment, w którym dostaje on najlepsze ja-kościowo wsparcie – zamiast na początku (kiedy jest łatwiej) dostaje je na etapie ćwiczeń, kiedy to praktyka obnaża punkty, których nie zrozumiał. Czas pracy na-uczyciela jest zatem efektywniej wykorzystywany.

Pomocą w pracy podczas „odwróconej lekcji” jest panel nauczyciela, który służy informacją o tym, na jakim etapie są poszczególni uczniowie i z jakimi ak-tualnie borykają się problemami. Celem panelu jest dostarczenie informacji po-zwalających lepiej zorganizować lekcję – skierować wsparcie tam, gdzie jest ono najpotrzebniejsze,z użyciem zasobów,które są dostępne.Jeżeli ktoś nie radzi sobie z dzieleniem ułamków i utknął na etapie ćwiczeń, to nauczyciel może próbować udzielić mu pomocy. Albo poprosić o to kolegę z drugiego końca sali, który kompe-tencję tę opanował doskonale (co również widać z panelu).

Działanie to łączy się z filozofią oczekiwania perfekcji. Khan Academy chce oce-niać swoich uczniów zerojedynkowo – albo ktoś opanował stawiane mu wyma-gania i potrafi to udowodnić rozwiązując poprawnie serię zadań z rzędu, albo nie i wówczas jest zachęcany do dalszych ćwiczeń, aż do momentu, kiedy uda mu się udowodnić swoją kompetencję.

WedługKhana(inie tylko–dyskusjao tymaspekcieoceniania trwaoddłuższego czasu) podejście takie jest o wiele lepsze, bowiem nie tworzy sytuacji nawarstwia-jących się zaległości – jeżeli ktoś nie do końca jeszcze opanował dodawanie i mnoże-nie, to prawdopodobnie trudniej będzie mu opanować odejmowanie i dzielenie itd.

Khan w swoich wystąpieniach wskazywał na przykłady szkół pracujących jego metodą, w których dało się obserwować dzieci dłużej niż pozostałe pracujące nad opanowaniem partii materiału, ale w końcu dochodzące do poziomu swoich ko-legów.

Ostatni element to popularna ostatnio grywalizacja edukacji poprzez sto-sowanie odznaczeń (badges, achievements). Odznaczenia te są przyznawane – w odróżnieniu od ocen szkolnych – głównie za wysiłek wkładany w naukę, np.

czas poświęcony na studiowanie, liczbę prób, przejście po dłuższym impasie testu itd., a nie za efekty pracy. Korzyścią z tego działania jest podnoszenie motywacji uczniów do nauki – nie tylko tych, którym już idzie dobrze, ale w tym samym stop-niu tych, którym idzie słabiej – premiujemy wysiłek, zatem staramy się o sytuację, w której każdy osiągnie tyle, na ile go stać.

Interwencja zaczyna się od wstępnego testu (pretest) kompetencji w zakresie pewnej części mateirału z matematyki. Uczniom oraz nauczycielom zakładane są

Wdrożenia metodyczne i zalecany program szkoleniowy

znanie się z krótkimi (5-10 minut) filmami instruktażowymi przy pomocy dostar- czonych laptopów. Filmy są udostępniane na otwartym portalu, np. YouTube. Na lekcji po krótkim (5 minut) podsumowaniu nauczyciel wyznacza cel (pakiet ćwi-czeń do zrealizowania) i przez pozostały czas poświęca się indywidualnej pracy 1:1 z potrzebującymi uczniami. Uczniowie w klasie – w każdej chwili – mogą wrócić – przy pomocy swoich laptopów – do przygotowanych filmików. Po podsumowa-niu nauczyciel „wycofuje się” do panelu zarządzania KA. Tam obserwuje na żywo postępy pracy klasy i wyszukuje uczniów, którzy w danym momencie potrzebują wsparcia (oczywiście nie pozostając głuchym na inne sygnały z klasy). Uczniowie w trakcie nauki w tym systemie nieustannie są oceniani, jednak ocena ta ma cha-rakter oceny formującej (ocena dla lepszego uczenia się), w związku z czym nie ma potrzeby wprowadzania dodatkowych testów nauczycielskich. Po zakończeniu okresu testowego uczniowie poddawani są testowi końcowemu (posttest) bezpo-średnio po interwencji oraz odroczonemu o 2 tygodnie.

b. Harmonogram

E sierpień-listopad – szkolenia dla nauczycieli;

E stosowanie metody odwróconej na zajęciach.

Aby uniknąć zarzutu o mierzenie efektów czysto laboratoryjnych czas trwania eks-perymentu ustalono na 12 tygodni, zgodnie z wytycznymi Best Evidence Encyclopedia.

Czas nie pozwala na rzetelne zaobserwowanie i zmierzenie jej efektów. Okres ten może być opcjonalnie przedłużony do końca trwania projektu w porozumieniu z nauczycielem (jeżeli nauczyciel i uczniowie dobrze odnajdą się w tym schemacie pracy). Ze względów metodologicznych należy zadbać o to, aby planowane działanie nie było przerywane / zakłócane na przestrzeni 12 tygodni.W związku z tym w okresie planowanych 12 tygodni matematyka powinna być nauczana wyłącznie z użyciem nowej, testowanej metodolo-gii pracy. Częstotliwość jej użycia powinna być wyznaczona przez zwykłe dla poziomu edukacji (klasy czwartej szkoły podstawowej) natężenie lekcji matematyki,czyli 4 godzi-ny lekcyjne tygodniowo.

Szczegółowe terminy realizacji poszczególnych interwencji powinny zostać usta-lone z nauczycielami i w porozumieniu z dyrekcją szkoły pod koniec szkolenia ogólnego.

Deklaracje poszczególnych nauczycieli powinny trafić do koordynatora projektu, który będzie czuwał nad terminową realizacją zadań.

c. Rezultaty

E scenariusze zajęć w oparciu o metodę odwróconej lekcji (min. 4 od każdego na-uczyciela).

Spodziewamy się szybszego wzrostu kompetencji w grupach eksperymentalnych.

Spodziewamy się lepszego zapamiętania (pomiar odroczony) w grupach ekspery-mentalnych.

d. Przykłady, gotowe zasoby itd:

E dostępne jest opracowanie z wdrożenia Khan Academy:http://blendmylearning.

files.wordpress.com/2011/12/lessons-learned-from-a-blended-learning-pilot4.pdf 5. Przygotowanie interwencji:

a) szkolenia:

Nauczyciele zaangażowani w projekt powinni przejść szkolenie (1 dzień powinien być wystarczający) z obsługi platformy Khan Academy oraz metody lekcji odwróconej

b) zasoby zastane do wykorzystania:

E filmy z Khan Academy;

E część polskich tłumaczeń z fundacji Khan Academy.

c) zasoby do zamówienia:

E ćwiczenia metodą Khana do matematyki na min. 12 tygodni;

E wsparcie procesu dubbingowania oraz tłumaczenia porcji filmów oraz ćwiczeń na zlecony przez MAiC zakres tematyczny;

E stworzenie odpowiednio rzetelnych i trafnych testów kompetencji (pretest i post-test);

E bieżący monitoring wdrożenia.

d) konieczne warunki techniczne:

E oprogramowanie na tablety.

Indywidualizacja procesu nauczania przy wsparciu narzędzi do e-votingu.

Główne kompetencje rozwijane w ramach scenariusza: Umiejętność uczestnicze-nia w dyskusjach. Umiejętność pracy w grupie.

Wdrożenia metodyczne i zalecany program szkoleniowy

lujące proces poznawczy. Pozwalają m.in. na błyskawiczne sprawdzenie, czy uczniowie zrozumieli omawiane zagadnienie oraz ułatwiają wzięcie udziału w dyskusji wszystkim uczniom niemal w tym samym czasie.Wykorzystywane są także do głosowania i zapew-nienia szybkiej informacji zwrotnej zarówno w kierunku od nauczyciela do uczniów, jak i od uczniów do nauczyciela.

Scenariusz umożliwia pracę podczas każdego rodzaju zajęć w sali przedmiotowej, zwiększając stopień zaangażowania uczniów w pracę i poprawiając kontakt między nimi a nauczycielem. Użycie klikerów pozwala m.in. na przeprowadzanie krótkich eks-perymentów, zadawania różnego rodzaju pytań kontrolnych, organizowania sondaży i quizów stymulujących dyskusje, a także dawania szybkiej informacji zwrotnej. Dzięki takiemu zastosowaniu narzędzia, nauczyciel ma lepszą kontrolę nad procesem dydak-tycznym oraz nad stopniem przyswojenia materiału przez uczniów, ale jednocześnie zwiększa udział uczniów w lekcji, ich zainteresowanie i poczucie wpływu na to, co dzieje się na zajęciach.

Wdrożenie sprzętowe, któremu towarzyszy:

Laptop dla każdego nauczyciela, rzutnik i tablet do rysowania w każdej klasie.

Klikery nie wymagają posiadania indywidualnego sprzętu przez uczniów i stano-wią doskonałe uzupełnienie podstawowego sprzętu w klasie (laptop nauczyciela + rzut-nik).