Przygotowanie do wdrożenia:

a) szkolenia:

Nauczyciele powinni być dokładnie przeszkoleni z pracy nową metodą. Ponieważ w Polsce nie ma ustrukturyzowanych doświadczeń tego typu, należy odpowiedni ze-staw szkoleń i warsztatów przygotować odpowiednio na potrzeby programu. Najlepiej będzie, jeśli warsztaty będą skonstruowane na pewnym etapie dokładnie tak samo, jak skonstruowane powinny być lekcje – w formie gry. Wtedy nauczyciele najlepiej zrozu-mieją ideę przyświecającą tej modyfikacji i będą mniej obawiać się jej wprowadzenia.

Scenariusz gry wymaga gruntownych przygotowań w fazie wstępnej – nauczyciel powinien (koniecznie z przydzielonym mentorem, który podpowie rozwiązania meto-dyczne) sam przygotować szczegółowe scenariusze zajęć, dobrać system i metody poda-wania informacji zwrotnej, przydzielania punktów i awansopoda-wania na kolejne poziomy w grze. Dlatego potrzeba przynajmniej kilku tygodni przed rozpoczęciem roku szkolne-go na przyszkolne-gotowania. Ta faza jest kluczowa dla pozyskania zaufania nauczycieli oraz wzbudzenia i podtrzymania w nich entuzjazmu – jeśli zniechęcą się w tej najtrudniej-szej fazie,mogą sceptycznie podejść do realizacji scenariusza albo w ogóle się niej

wyco-którzy będą razem z nimi dostosowywali program nauczania do potrzeb scenariusza.

Należy także wyraźnie komunikować nauczycielom podczas szkoleń, że realizowanie za-jęć proponowaną metodą wpisuje się w zalecenia wymienione w podstawie programo-wej i nie ingeruje w żaden sposób w treści nauczania, a jedynie w sposób pracy na lekcji i sposób oceniania uczniów.

Nauczyciele nie muszą być biegli ani w teorii, ani w praktyce, jeśli chodzi o gry.

Będą od początku do końca przeszkoleni z pracy tą metodą dokładnie tak samo, jakby była to inna metodologia pracy na lekcji – od podstaw, założeń teoretycznych, poprzez konkretne metody, aż do sposobów opracowywania własnych materiałów.Warto zapro-sić do wdrożenia tej metody nauczycieli otwartych na nowości, niebojących się ekspery-mentów, ale nie jest to warunek konieczny.

Cele szczegółowe przygotowania merytorycznego nauczycieli:

E przygotowanie nauczycieli do pracy z uczniami na zajęciach z wykorzystaniem ele-mentów gry;

E przygotowanie nauczycieli do oceniania jakości pracy uczniów za pomocą mecha-nizmów stosowanych w grach;

E przygotowanie nauczycieli do wykorzystywania elementów i narzędzi TIK w pracy proponowaną metodą;

E przygotowanie nauczycieli do samodzielnego pisania materiałów dydaktycznych i planów zajęć (rozgrywek) według zasad proponowanych dla tej metody;

E wyposażenie nauczycieli w wiedzę dotyczącą mechanizmów zachodzących wgrach bazujących na alternatywnych rzeczywistościach (alternate reality games);

E wyposażenie nauczycieli w wiedzę dotyczącą organizacji pracy w grupach przy za-stosowaniu proponowanej metody oraz informacje dotyczące możliwych trudno-ści związanych z procesem grupowym i specyfiką metody;

E przygotowanie nauczycieli do odpowiedniego reagowania na trudne sytuacje i do drobnego modyfikowania metody, jeśli zajdzie taka konieczność;

E przygotowanie nauczycieli do zaprezentowania pomysłu, na którym opiera się scenariusz i uzasadnienia na forum szkoły czy na forum międzyszkolnym tego, ja-kie korzyści może ona przynieść.

Konieczny jest także blok szkoleń dotyczących użycia TIK i dostępnego wyposaże-nia przeznaczonego dla szkoły.

Proponowany wymiar szkoleń wstępnych:

E użycie TIK w ramach scenariusza: 2 x 8 godzin;

E wprowadzenie do metody i szczegółowe omówienie roli nauczyciela i ucznia: 3 x 8 godzin;

Wdrożenia metodyczne i zalecany program szkoleniowy

Podczas szkoleń (lub przynajmniej podczas ich znacznej części) powinni być obecni mentorzy, z którymi potem będą pracować nauczyciele. Scenariusz może być dla niektó-rych nauczycieli, mimo wszystko, na początku trudny do wprowadzania i dlatego więź z mentorem, zaufanie do niego i do jego ekspertyzy jest bardzo ważna.

Nauczyciele mogą być zaniepokojeni, że nowa metoda pracy nie pozwoli im na zrealizowanie całego programu przewidzianego w podręczniku/planie nauczania (któ-ry musi być w każdej szkole zatwierdzony odpowiednio wcześniej). Rozwiązaniem może być „przejście” (wspólnie z mentorem) w trakcie szkolenia przez podręcznik, którego na-uczyciel zamierza używać na swoich zajęciach i podzielenie go na misje tak,żeby nauczy-ciel miał poczucie bezpieczeństwa związane z realizacją programu. Warto przewidzieć z góry czas dla każdej misji dokładnie tak samo, jak robi się dla danego tematu podczas klasycznie realizowanych lekcji. Mentor i trener podczas szkolenia powinni mieć przy-gotowanych kilka gotowych propozycji tak, aby stanowiły one punkt wyjścia dla dalszej pracy.

Ewentualne szkolenie dla dyrektorów i pedagogów szkolnych może obejmować je-dynie część poświęconą wprowadzeniu do metody.

Mentoring:

Podczas wdrażania metody nauczyciele (szczególnie na początku) muszą mieć możliwość odbywania stałych konsultacji z mentorami, którzy będą służyli radami do-tyczącymi tworzenia i prowadzenia poszczególnych elementów lekcji. Mentorzy muszą być bardzo dobrze zorientowani w zasadach, którymi rządzą się gry strategiczne, muszą być przeszkoleni w zakresie budowania i udzielania informacji zwrotnej, elementów co-achingu oraz mieć podstawową wiedzę z przedmiotu,którego dotyczy wdrożenie nowej metody, albo chociaż z wymagań, które stawia przed nauczycielami danego przedmiotu nowa podstawa programowa. Nauczyciel musi mieć swobodę konsultowania materia-łów, które proponuje uczniom jako misje i zadania, relacjonowania tego, jak przebiega proces dydaktyczny, a także poczucie, że w razie gdy zabraknie mu pomysłów i moty-wacji, mentor wesprze go i zainspiruje w budowaniu programu gry. Wsparcie może się odbywać na platformie internetowej lub w formie cotygodniowych (a z czasem organi-zowanych w większych odstępach czasu) spotkań i/lub rozmów telefonicznych. Możliwe jest także stworzenie forum dla nauczycieli wdrażających scenariusz w kilku szkołach tak, aby mogli oni na bieżąco wymienić się doświadczeniami i refleksjami.

Istotne jest także wsparcie dla rodziców. Muszą być oni dokładnie poinformowa-ni o założepoinformowa-niach eksperymentu i na bieżąco zawiadamiapoinformowa-ni o jego przebiegu i rezulta-tach tak, aby nie mieli wątpliwości, że nowy system pracy ich dzieci i jej oceniania nie wpłynie negatywnie na postępy w nauce, a wręcz przeciwnie.Warto w tych rozmowach podkreślać, że najlepsze efekty obserwuje się u uczniów do tej pory najsłabiej radzących sobie w szkole. Ich motywacja znacznie wzrasta przy tej metodzie pracy, a wyniki polep-szają się. Uczniowie dobrzy i średni utrzymują swoje oceny na tym samym poziomie lub zdobywają nieco lepsze wyniki. Niemniej jednak satysfakcja z pracy i zainteresowanie nauką wzrasta zazwyczaj w całej klasie i jest to spowodowane tym, że – w

z uczestnictwa w grze jest takie samo dla wszystkich uczniów, którzy dostają non-stop informację zwrotną na temat ich pracy.

b) zasoby zastane do wykorzystania: nie dotyczy

c) zasoby do zamówienia:

Przetłumaczenie części książki Lee Sheldona The Multiplayer Classroom: Designing Coursework as a Game (Course Technology PTR, 2011) zawierającej zbiór dobrych praktyk w zakresie projektowania zajęć jako gry oraz wskazówki praktyczne, jak zaprojektować własny kurs w ten sposób; ewentualnie nawiązanie kontaktu z autorem, który może pomóc, wskazując kolejne udane próby pracy tą metodą w szkołach.

E Pogłębiona analiza źródeł wtórnych (desk research), tj. jak największej liczby przy-kładów pracy tą metodą i nawiązanie kontaktu z autorami.

E Ewentualnie: zamówienie aplikacji do prowadzenia gry zliczającej punkty po-szczególnych grup, będącej sylabusem i bazą wszystkich misji, zadań i wskazówek, pokazującej stopnień zaawansowania poszczególnych grup i indywidualne wyni-ki uczniów. Najlepiej, gdyby była to jedna aplikacja, która mogłaby być dostosowy-wana do potrzeb różnych przedmiotów.

E Materiały do szkoleń, przykłady misji, zadań dla poszczególnych przedmiotów (przynajmniej do pewnego stopnia wpisane w podstawę programową), propo-zycje sposobów oceniania, przewodnik po scenariuszu dla uczniów i nauczycieli, lista dobrych praktyk (jeśli to możliwe – opisanych i skomentowanych przez eks-pertów)

d) konieczne warunki techniczne

Minimum: wifi, rzutnik i laptop dla nauczyciela.

Praktyczne i celowe wykorzystywanie oraz prezentacja