4. Nowe trendy w turystyce
4.3. Finansowanie turystyki
40
4. Nowe trendy w turystyceściwości klimatyczne i walory krajobrazo-we mogą pobierać opłatę miejscową, której maksymalna stawka w 2019 r. została okre-ślona na poziomie 2,31 PLN za osobodzień5.
Opłatę taką pobierało 205 gmin uzyskując w związku z tym łączne wpływy w wyso-kości 41,6 mln PLN, co przekłada się na śred- ni przychód gminy w wysokości 195 tys. PLN.
5 W przypadku ośmiu gmin posiadających status obszaru ochrony uzdrowiskowej maksymalna wartość stawki opłaty miejscowej wynosiła 3,26 PLN za osobodzień.
41
W raporcie przedstawiliśmy stan turysty- ki w Polsce sprzed wybuchu pandemii. Zaist-niała sytuacja związana z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19 oraz wprowadzeniem restrykcyjnych środków dystansowania spo-łecznego doprowadziły do ograniczenia bądź zatrzymania działalności gospodarczej wielu przedsiębiorstw, także tych, które działają w branży turystycznej. Na etapie ciągłego rozprzestrzeniania się epidemii skala strat poniesionych przez polską branżę turystyczną jest trudna do oszacowania, jednak jest coraz bardziej prawdopodobne, że sytuacja po ustaniu choroby będzie wymagać wypraco-wania nowych rozwiązań dla branży. Propo-nowane działania w tym obszarze zarysowali- śmy niżej.
1. Nowe realia postepidemiczne będą wy-magać ponownego zdefiniowania roli sektora turystycznego w gospodarce, tak polskiej, jak i globalnej, m.in. w kontek-ście ochrony zdrowia. Szansą dla Polski może być szczególna promocja zjawiska istniejącego nad Wisłą, bliżej nieznane-go na świecie, tj. turystyki sanatoryjnej i uzdrowiskowej. Turystyka powinna wspo- magać sektor ochrony zdrowia w realiza-cji jego misji. Jest to szczególnie istotne nie tylko w kontekście zjawiska pandemii, lecz również w kontekście zachodzących procesów starzenia się społeczeństw.
Obiekty hotelowe powinny oferować co-raz szerszy wachlarz ofert dostępnych w obiektach uzdrowiskowych i sanato-ryjnych. Elektroniczne systemy diagno-styczne, indywidualna oferta rekreacyj-no-sportowa, a także szereg turnusów tematycznych mogą odgrywać znaczą-cą rolę w definiowaniu sektora na nowo.
Kluczowe będzie ukazywanie turystyki sanatoryjnej i uzdrowiskowej jako wykra-czające poza tak zwane zjawisko wellness.
2. Liberalizacja barier wejścia na rynek. Sze-reg przepisów Sze-reglamentujących możli-wość dostarczania usług turystycznych w czasach prosperity nie znajduje uzasad- nienia w warunkach powstawania sektora w zasadzie od początku. Ratowanie bran-ży będzie wymagać liberalnego traktowa-nia wszystkich podmiotów, które zechcą funkcjonować w ramach rynku usług tu-rystycznych. Podobnie jak na początku transformacji gospodarczej Polski będzie konieczna daleko idąca deregulacja.
3. Instagramizacja sektora. Tak jak wspo-minaliśmy w raporcie, w szczególności na rodzimym rynku usług turystycznych borykamy się z problemem niedosta-tecznego ucyfrowienia branży. To musi się zmienić (i z pewnością zmieni się) jak najszybciej. W związku z tym należy prze-nieść dużą część aktywności marketin-gowej do mediów społecznościowych.
Już przed epidemią ponad 60 proc. użyt-kowników serwisu w swoich wyborach dotyczących destynacji turystycznych su- gerowało się mediami społecznościowy-mi. Przy małych nakładach na reklamy kluczowe będzie wykorzystanie tego, że wszyscy w Europie będziemy zaczynać od zera by zbudować przewagę reklamową.
4. Zwiększenie promocji polskich usług turystycznych na rynku wewnętrznym.
Polska branża turystyczna, ze względu na wprowadzone ograniczenia w prze-mieszczaniu się i świadczeniu usług bę-dzie odczuwać problemy finansowe przez kolejne miesiące. W okresie tzw. nowej
Podsumowanie i rekomendacje
42
Podsumowanie i rekomendacjenormalności, czyli podczas obowiązują-cych obostrzeń dotycząobowiązują-cych poruszania się, korzystania z usług czy uczestnic-twa w imprezach masowych konieczne jest stworzenie mechanizmów wspoma-gających popyt wewnętrzny. Społeczeń-stwo dotknięte kryzysem gospodarczym nie będzie chciało wydawać środków na wyjazdy wakacyjne z powodu obaw o przyszłość, ale mechanizmy redystrybu- cyjne państwa mogą wspomóc proces odbudowy sektora np. za pomocą bonów wakacyjnych.
5. Zmiany w Polskiej Organizacji Turystycz-nej w kierunku zwiększenia efektywności działania przy tych samych lub zbliżonych środkach. Po zapaści sektora organiza-cja ta wymaga całkowitej redefinicji, a jej nowy statut, gwarantujący maksymalizację efektywności działania, może w początko-wym okresie budzić liczne głosy sprzeciwu w branży. Nowa rola POT przy ograniczonych możliwościach finansowania w okresie kry-zysu gospodarczego i finansowego będzie wymuszać znacznie większą efektywność funkcjonowania instytucji niż dotychczas.
43
Spis infografik, map, rysunków i wykresów
↘ Infografika 1. Wpływ turystyki na rozwój gospodarki i dobrobyt społeczeństwa . . . 15
↘ Mapa 1. Rozłożenie ruchu turystycznego w Polsce w 2018 r. w podziale na powiaty . . . .26
↘ Rysunek 1. Wzrost liczby turystów zagranicznych w poszczególnych regionach w 2018 r.
(2006=100) . . . .10
↘ Rysunek 2. Indeks Atrakcyjności i Konkurencyjności Turystycznej: wymiary
i części składowe. . . .29
↘ Rysunek 3. Czynniki wpływające pozytywnie i negatywnie na pozycję Polski
w Rankingu Atrakcyjności i Konkurencyjności Turystycznej (2018 r.) . . . .30
↘ Wykres 1. Dynamika wydatków gospodarstw domowych na usługi związane z turystyką w państwach Unii Europejskiej (Indeks, 2010=100) . . . .9
↘ Wykres 2. Udział poszczególnych regionów w globalnej liczbie przyjazdów
turystów zagranicznych w 2018 r. (w proc.) . . . 11
↘ Wykres 3. Noclegi udzielone w wybranych państwach Unii Europejskiej w 2018 r. (w mln) . . . 12
↘ Wykres 4. Noclegi udzielone turystom krajowym i zagranicznym w Polsce
w latach 2000 i 2019 (w mln). . . 13
↘ Wykres 5. Gałęzie o największym wpływie turystyki na wartość dodaną
wygenerowaną w 2018 r. (mld PLN) . . . 16
↘ Wykres 6. Gałęzie o największym wpływie turystyki na miejsca pracy
utrzymane w 2018 r. (liczba miejsc w tys.) . . . 16
↘ Wykres 7. Gałęzie o największym wpływie turystyki na wynagrodzenia
wypłacone w 2018 r. (mld PLN) . . . 16
↘ Wykres 8. Bezpośredni udział turystyki w gospodarce wybranych państw OECD
(proc. PKB) . . . 17
↘ Wykres 9. Udział turystów zagranicznych w ruchu turystycznym wybranych państw
Unii Europejskiej w 2018 r. (w proc.) . . . .18
↘ Wykres 10. Produktywność przedsiębiorstw branży turystycznej w wybranych krajach
w przeliczeniu na pracownika w 2018 r. (w tys. EUR) . . . 19
↘ Wykres 11. Noclegi udzielone w państwach Unii Europejskiej w poszczególnych
miesiącach 2018 r. (proc. wszystkich noclegów) . . . .22
↘ Wykres 12. Sezonowość ruchu turystycznego w wybranych państwach Unii Europejskiej w 2018 r. jako proc. noclegów udzielonych w lipcu i sierpniu . . . .23
↘ Wykres 13. Noclegi udzielane turystom w poszczególnych miesiącach dla wybranych
województw w 2019 r. (proc. sumy rocznej) . . . .24
↘ Wykres 14. Liczba podróży odbytych w 2016 r. przez obywateli państw Unii Europejskiej w ciągu roku w zależności od uczestnictwa dzieci (proc. sumy rocznej) . . . .25
44
Spis infografik, map, rysunków i wykresów↘ Wykres 15. Dostępność całorocznych miejsc noclegowych w poszczególnych
województwach w lipcu 2019 r. (w tys.) . . . .25
↘ Wykres 16. Natężenie ruchu turystycznego w poszczególnych województwach w 2018 r. . . . 27
↘ Wykres 17. Porównanie poziomu atrakcyjności turystycznej wybranych województw . . . .28
↘ Wykres 18. Porównanie pozycji w Indeksie Atrakcyjności i Konkurencyjności Turystycznej
dla wybranych państw . . . 31
↘ Wykres 19. Przewidywana zmiana populacji Unii Europejskiej według grup wiekowych
do 2050 r. (w proc.) . . . .32
↘ Wykres 20. Udział poszczególnych grup wiekowych w całej populacji oraz w populacji
turystów w 2018 r., (w proc.) . . . .34
↘ Wykres 21. Powody rezygnacji z podróży turystycznych w podgrupach wiekowych
w 2018 r. (w proc.) . . . .34
↘ Wykres 22. Charakterystyka wyjazdów turystycznych seniorów w porównaniu z osobami młodszymi w 2018 r. . . . .35
↘ Wykres 23. Wykorzystanie poszczególnych technologii przez przedsiębiorstwa hotelarskie i gastronomiczne w państwach europejskich w 2018 lub 2019 r. (w proc.) . . . 37
45
Bibliografia
Airbnb (2020), https://www.airbnb.pl/d/host-message [dostęp: 20.04.2020].
Amadeus (2015), Future Traveller Tribes 2030. Understanding Tomorrow’s Travellers. Future Foundation, https://corporate.amadeus.com/documents/en/resources/corporate-information/corpora-te-documents/global-reports/2018/amadeus-global-report-2018.pdf [dostęp: 06.04.2020].
Amadeus (2018), 2018 Global Report. A business, financial and sustainability overview,
https://corporate.amadeus.com/documents/en/resources/corporate-information/corpora-te-documents/global-reports/2018/amadeus-global-report-2018.pdf [dostęp: 06.04.2020].
Bank Światowy (2020), International tourism, number of arrivals,
https://data.worldbank.org/indicator/st.int.arvl [dostęp: 06.04.2020].
Boston Consulting Group (2013), Travelling with Millennials,
https://www.bcg.com/documents/file129974.pdf [dostęp: 06.04.2020].
Condor Ferries (2020), Millennials Travel Statistics & Trends 2020,
https://www.condorferries.co.uk/millennials-travel-statistics-trends [dostęp: 06.04.2020].
Eurostat (2019a), https://ec.europa.eu/eurostat/home? [dostęp: 12.03.2020].
Eurostat (2019b), Seasonality in tourism demand, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/
index.php/Seasonality_in_tourism_demand#Nearly_one_in_four_trips_of_EU_residents_
made_in_July_and_August [dostęp: 12.03.2020].
Eurostat (2020), Tourism trends and ageing, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/
index.php/Tourism_trends_and_ageing#Senior_travellers_make_more_trips_relating_to_
health_treatment [dostęp: 06.04.2020].
GUS (2019a), Bank Danych Lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start [dostęp: 12.03.2020].
GUS (2019b), Turystyka w 2018 r., https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/kultura-turystyka-sport/
turystyka/turystyka-w-2018-roku,1,16.html [dostęp: 12.03.2020].
GUS (2020), https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/kultura-turystyka-sport/turystyka/turystyka--w-polsce-w-obliczu-pandemii-covid-19,13,1.html [dostęp: 8.05.2020].
Gössling i in. (2012), Consumer Behaviour and Demand Response of Tourists to Climate Change,
“Annals of Tourism Research”, doi: 10.1016/j.annals.2011.11.002 [dostęp: 12.03.2020].
Haywood, J. i in. (2016), Airbnb & Hotel Performance An analysis of proprietary data in 13 global markets, https://str.com/sites/default/files/2019-07/Airbnb-and-Hotel-Performance.pdf
[dostęp: 12.03.2020].
I Feel Slovenia (2020), Green Scheme of Slovenian tourism, https://www.slovenia.info/en/business/
green-scheme-of-slovenian-tourism [dostęp: 05.03.2020].
Komisja Europejska (2020), https://ec.europa.eu/knowledge4policy/foresight/topic/growing- -consumerism_en [dostęp: 03.04.2020].
Makichuk, D. (2020), Virus shuts 96% of all global tourist destinations, https://asiatimes.com/2020/04/
virus-shuts-96-of-all-global-tourist-destinations/ [dostęp: 23.04.2020].
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (2020), World Economic Outlook, https://www.imf.org/en/
Publications/WEO/Issues/2020/04/14/weo-april-2020 [dostęp: 27.04.2020].
Miller, D. (2015), Sustainable urban tourism: understanding and developing visitor pro-environmental behaviours, “Journal of Sustainable Tourism”.
46
BibliografiaNIK (2019), Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w 2018 r. w częściach 25 – kultura fizyczna, 40 – turystyka, https://www.nik.gov.pl/plik/id,20797.pdf [dostęp: 06.04.2020].
OECD (2017a), The Next Production Revolution: Implications for Governments and Business, https://dx.doi.org/10.1787/9789264271036-en [dostęp: 12.03.2020].
OECD (2017b), Enhancing the Contributions of SMEs in a Global and Digitalised Economy, Meeting of the OECD Council at Ministerial Level, Paris, 7-8 June.
OECD (2018), OECD Tourism Trends and Policies 2018, OECD Publishing
https://www.oecd.org/cfe/tourism/2018-Tourism-Trends-Policies-Highlights-ENG.pdf [dostęp: 12.03.2020].
OECD (2020), OECD Tourism Trends and Policies 2020, OECD Publishing
https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/6b47b985-en.pdf?expires=1586175746&id=id&acc-name=ocid56021689&checksum=B2C73A9E9E009E7522DD0BB4F3C008A7
[dostęp: 06.04.2020].
Pew Research Center (2019), https://www.pewresearch.org/fact-tank/2019/04/10/share- -of-u-s-adults-using-social-media-including-facebook-is-mostly-unchanged-since-2018/
[dostęp: 01.04.2020].
Polat, E., Özdemir, S.S. (2016), An ideal example for sustainable tourism development: Kaiserwinkl, Austria, (w:) Avcikurt, C. i in. (red.), Global Issues and Trends in Tourism, St. Kliment Ohridski University Press, Sofia.
PwC (2016), Global Industry 4.0 Survey: Building the digital enterprise,
http://www.pwc.com/gx/en/industries/industrial-manufacturing/publications/assets/pwc--building- digitalenterprise.pdf [dostęp: 12.03.2020].
Statistisches Bundesamt (2019), https://www.destatis.de/DE/Home/_inhalt.html [dostęp: 12.03.2020].
Światowe Forum Ekonomiczne (2017), Travel and Tourism Competitiveness Report 2017. Travel and Tourism at a tipping point, http://www3.weforum.org/docs/WEF_TTCR_2017_web_0401.pdf [dostęp: 06.04.2020].
Światowe Forum Ekonomiczne (2018), Travelgoals: why Instagram is key to understanding millennial tourism, https://www.weforum.org/agenda/2018/07/travelgoals-why-instagram-is-the-key-to--millennial-tourism [dostęp: 03.04.2020].
Światowe Forum Ekonomiczne (2019), Travel and Tourism Competitiveness Report 2019. Travel and Tourism at a tipping point, http://www3.weforum.org/docs/WEF_TTCR_2019.pdf
[dostęp: 06.04.2020].
UN (2019), World Population Prospects, https://population.un.org/wpp/ [dostęp: 05.03.2020].
UNWTO (2020a), COVID - 19 Related travel restrictions. A global review for tourism.
First report as of 16 April 2020 [https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs- -public/2020-04/TravelRestrictions_0.pdf [dostęp: 27.04.2020].
UNWTO (2020b), https://www.unwto.org/news/covid-19-international-tourist-numbers-could-fall--60-80-in-2020 [dostęp: 08.05.2020].
Wanaka (2020), https://www.lakewanaka.co.nz/things-to-do/top-10-reasons/ [dostęp: 03.04.2020].
Xie, K., Chen, Ch., Wu, S. (2015), Online Consumer Review Factors Affecting Offline Hotel Popularity: Evid- ence from Tripadvisor, Yayınlanmamış Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
Ye, Q., Law, R., Gu, B. (2009), The Impact of Online User Reviews on Hotel Room Sales,
“International Journal of Hospitality Management”.
Polski Instytut Ekonomiczny
Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think tank gospodarczy, którego historia sięga 1928 roku. Obszary badawcze Polskiego Instytutu Ekonomicznego to przede wszystkim handel zagraniczny, makroekonomia, energetyka i gospodarka cyfrowa oraz analizy strategiczne dotyczące kluczowych obszarów życia społecznego i publicznego Polski. Instytut zajmuje się dostarczaniem analiz i ekspertyz do realizacji Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, a także popularyzacją polskich badań naukowych z zakresu nauk ekonomicznych i społecznych w kraju oraz za granicą.