2. CHARAKTERYSTYKA OCENIANEGO DOKUMENTU
2.2. Główne cele i założenia strategii
Strategia Rozwoju Gminy Łęczna na lata 2016-2025 jest podstawowym i najważniejszym dokumentem samorządu gminy, określającym obszary, cele i kierunki interwencji polityki rozwoju. W Strategii określono wizję, misję, cele strategiczne, operacyjne, zidentyfikowano zadania inwestycyjne oraz wypracowano założenia prowadzące do wzmocnienia jej potencjału gospodarczego, kulturowego i społeczno-ekonomicznego.
Strategia Rozwoju Gminy Łęczna na lata 2016-2025 jest dokumentem, który prezentuje obraz, jaka chciałaby być Gmina Łęczna w 2026 roku. Wizja ta została ujęta w sformułowaniu:
Misja rozwoju Gminy Łęczna wskazuje na cel nadrzędny, do jakiego należy dążyć realizując poszczególne elementy strategii. Zwykle misja formułowana jest w sposób ogólny i adresowana jest do ogółu osób zamieszkujących daną gminę.
Realizacja tak sformułowanej wizji rozwoju będzie wymagała podjęcia szeregu działań, ukierunkowanych na osiągnięcie określonych celów (strategicznych i operacyjnych). Stopień realizacji wizji będzie mierzony przez osiągnięte wskaźniki na poziomie zaplanowanych celów strategicznych i operacyjnych. Istotne będzie zgodnie z zasadą wielopoziomowego zarządzania, aktywne
„TURYSTYCZNA BRAMA” POJEZIERZA ŁĘCZYŃSKO-WŁODAWSKIEGO
„ŁĘCZNA – KOPALNIA MOŻLIWOŚCI I PERSPEKTYW”
W 2025 ROKU GMINA ŁĘCZNA – PRZESTRZENIĄ O STABILNEJ GOSPODARCE, MIEJSCEM ZAPEWNIAJĄCYM DOBRE WARUNKI ŻYCIA I PRZYJAZNYM DLA
MIESZKAŃCÓW.
TWORZYMY WARUNKI DO KOMPLEKSOWEGO ROZWOJU GMINY ŁĘCZNA PRZY JEDNOCZESNYM ZAPEWNIENIU WYSOKIEJ JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW, ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI, TURYSTYKI I POSZANOWANIU ŚRODOWISKA
NATURALNEGO.
10 współdziałanie władz i administracji z partnerami na poziomie lokalnym i ponadlokalnym w zakresie realizacji wspólnych przedsięwzięć zarówno tych o charakterze inwestycyjnym, jak i nie inwestycyjnym.
Przyjęte cele strategiczne są priorytetowymi obszarami interwencji, w ramach których będą podejmowane działania, służące rozwojowi obszaru gminy w długofalowej perspektywie. Cele wynikają bezpośrednio z przyjętej misji rozwoju i są odpowiedzią na główne wyzwania rozwojowe, przed którymi stoją samorządy i ich społeczność w perspektywie do 2025 roku.
Wizja ta realizowana będzie poprzez cztery cele strategiczne, stanowiące główne osie niniejszej Strategii. W ich ramach wyznaczono natomiast cele pośrednie, które osiągane będą dzięki realizacji poszczególnych zadań. Poniżej zaprezentowano cele strategiczne i operacyjne gminy Łęczna na lata 2016-2025. Przyjęty układ celów jest w pełni zgodny z priorytetami Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030).
CELE STRATEGICZNE I KULTURALNYCH DO POTRZEB
MIESZKAŃCÓW
W ramach każdego z obszarów (celów) strategicznych zaproponowano zestaw wynikających z nich celów operacyjnych. Wskazane kierunki działań stanowić będą podstawę do opracowania i realizacji konkretnych projektów. Odpowiedzialność za realizację części tych zadań będzie spoczywała na samorządzie (zadania własne samorządu gminnego, które zostaną ujęte w wieloletnim planie inwestycyjnym). Część kierunków i zadań stanowi swoisty „kierunkowskaz” dla innych podmiotów funkcjonujących na obszarze gminy.
Cele operacyjne nie mają układu hierarchicznego i będą realizowane równocześnie, w zależności od dostępnych źródeł finansowania oraz zaangażowania się poszczególnych instytucji i
11 podmiotów we wdrażanie strategii. Realizacja działań w ramach poprawy sfery gospodarczej wymaga bowiem jednoczesnego przygotowania ludzi w sferze edukacyjnej, kulturalnej i społecznej.
CELE OPERACYJNE I KIERUNKI DZIAŁAŃ
CELE STRATEGICZNE CELE OPERACYJNE KIERUNKI DZIAŁAŃ
CEL STRATEGICZNY 1:
ROZWIJANIE INFRASTRUKTURY DROGOWEJ ORAZ MODERNIZACJA KLUCZOWYCH DLA GMINY DRÓG MAJĄCYCH NA CELU
WZMOCNIENIE POWIĄZAŃ WEWNĄTRZLOKALNYCH I ROZWIJANIE FUNKCJI GOSPODARCZYCH W RAMACH LUBELSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO
POPRAWA JAKOŚCI DRÓG NA OBSZARACH WIEJSKICH ORAZ NA TERENACH ATRAKCYJNYCH TURYSTYCZNIE
MODERNIZACJA I WYMIANA OŚWIETLENIA ULICZNEGO
ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO NA TERENIE GMINY
ZWIĘKSZENIE ATRAKCYJNOŚCI KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ
WSPIERANIE ROZWOJU NOWOCZESNEGO TRANSPORTU MIEJSKIEGO I POZAMIEJSKIEGO
Cel operacyjny 1.2.
Rozwój infrastruktury technicznej zapewniającej pozycję Gminy Łęczna jako ośrodka pełniącego funkcje administracyjne, edukacyjne, kulturalne, społeczne, usługowe i przemysłowe
ROZBUDOWA SIECI WODNO-KANALIZACYJNEJ, W TYM MODERNIZACJA STACJI UZDATNIANIA WODY, PRZEBUDOWA I ROZBUDOWA SIECI WODOCIĄGOWEJ I KANALIZACYJNEJ
ROZBUDOWA SIECI GAZOWEJ I ENERGETYCZNEJ NA TERENIE GMINY
TERMOMODERNIZACJA PLACÓWEK OŚWIATOWYCH
ROZBUDOWA ISTNIEJĄCEGO SYSTEMU TELEKOMUNIKACYJNEGO SIECI PRZEWODOWEJ I BEZPRZEWODOWEJ
ROZWÓJ INFRASTRUKTURY ZDROWOTNEJ
ROZWÓJ INFRASTRUKTURY EDUKACYJNEJ I PRZEDSZKOLNEJ
ROZWÓJ INFRASTRUKTURY KULTURALNEJ
ROZWÓJ INFRASTRUKUTY SPOŁECZNEJ
BUDOWA PRZYDOMOWYCH OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW
PROWDZENIE RACJONALNEJ GOSPODARKI OPDADAMI, W TYM SELEKTYWNE PRZETWARZANIE BIOODOPADÓW
ROZWÓJ INFRASTRUKTURY REKREACYJNO-SPORTOWEJ
PODNIESIENIE JAKOŚCI I WDRAŻANIE SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA USŁUGAMI PUBLICZNYMI
BUDOWA/ MODERNIZACJA WYBRANYCH ELEMENTÓW SIECI ELEKTROENERGETYCZNEJ UMOŻLIWIAJĄCEJ PRZYŁĄCZENIA NOWYCH INSTALACJI WYTWARZANIA ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH
INDYWIDUALNE SOLARNE I FOTOWOLTAICZNE INSTALACJE PRZYDOMOWE
BUDOWA KOMERCYJNYCH INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH
TERMOMODERNIZACJE OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I BUDYNKÓW MIESZKALNYCH
ROZWÓJ OZE W ROLNICTWIE (MIKROINSTALACJE)
POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ FUNKCJONUJĄCYCH PRZEDSIĘBIORSTW POPRZEZ MODERNIZACJĘ INFRASTRUKTURY ZWIĄZANEJ Z OGRZEWANIEM BUDYNKÓW, OŚWIETLENIEM LUB WYKORZYSTANIEM ENERGII Z ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII
PROMOCJA WYKORZYSTANIA ENERGETYKII ODNAWIALNEJ WŚRÓD MIESZKAŃCÓW
POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ OBIEKTÓW MIESZKALNYCH
SZKOLENIA I DORADZTWO DLA MIESZKAŃCÓW Z ZAKRESU DZIAŁAŃ OGRNICZAJĄCYCH EMISJĘ CO2
REALIZACJA PROJEKTÓW Z ZAKRESU OZE
WYORZYSTANIE LOKALNYCH PARTNERSTW DO PROMOCJI OZE I POPRAWY EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ (EDUKACJA SPOŁECZEŃSTWA)
12
Rozwój turystyki gminy Łęczna w oparciu o lokalne zasoby i walory
przyrodniczo-krajobrazowe
WSPIERANIE ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W ZAKRESIE OBSŁUGI RUCHU TURYSTYCZNEGO
STWORZENIE SPRAWNEGO SYSTEMU INFORMACJI TURYSTYCZNEJ I OBSŁUGI TURYSTÓW
BUDOWA I MODERNIZACJA INFRASTRUKTURY TURYSTYCZNEJ (SZLAKI ROWEROWE, TRASY SPACEROWE, SZLAKI TURYSTYCZNE ITP.)
ROZWÓJ MARKETINGU TURYSTYCZNEGO I WSPIERANIE INICJATYW SŁUŻĄCYCH PODNIESIENIU ATRAKCYJNOŚCI TURYSTYCZNEJ OBSZARU GMINY
OCHRONA MIEJSC O ATRAKCYJNYCH WALORACH PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWYCH
OCHRONA DZIEDZICTWA PRZYRODNICZEGO I RACJONALNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW PRZYRODY NA TERENIE GMINY
KREOWANIE WIZERUNKU GMINY DOSTĘPNEJ DLA TURYSTÓW
PODNOSZENIE STANDARDU USŁUG TURYSTYCZNYCH POPRZEZ ROZWÓJ BAZY NOCLEGOWEJ I GASTRONOMICZNEJ
PROMOCJA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO GMINY I DOROBKU KULTURALNEGO POPRZEZ WYKORZYSTANIE NOWOCZESNYCH
WSPIERANIE POWSTAWANIA I ROZWOJU MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW NA TERENIE GMINY POPRZEZ STOSOWANIE SYSTEMU ULG I PREFERENCJI PODATKOWYCH
STWORZENIE DOGODNYCH WARUNKÓW PRAWNO-ORGANIZACYJNYCH DO POWSTAWANIA I FUNKCJONOWANIA MAŁEJ I ŚREDNIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ OGRANICZENIE BARIER ADMINISTRACYJNYCH
UŁATWIENIE PRZEDSIĘBIORCOM DOSTĘPU DO KAPITAŁU I DORADZTWA
STWORZENIE SPRAWNEGO SYSTEMU INFORMACJI I OBSŁUGI INWESTORA
WSPÓŁPRACA Z PRZEDSIĘBIORCAMI W RAMACH MOŻLIWOŚCI OKREŚLONYCH PRZEZ PRZEPISY DOTYCZĄCE PARTNERSTWA PUBLICZNO– PRYWATNEGO
WSPARCIE ORAZ PROMOCJA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ SAMOZATRUDNIENIA
UZUPEŁNIENIE BRAKUJĄCYCH ELEMENTÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ W JUŻ FUNKCJONUJĄCYCH STREFACH AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ
WSPIERANIE DZIAŁALNOŚCI INSTYTUCJI OTOCZENIA BIZNESU
AKTYWNE ZACHĘCANIE PRZEDSIĘBIORSTW DO UCZESTNICTWA W PROJEKTACH SZKOLENIOWO-DORADCZYCH W RAMACH DOSTĘPNEGO SYSTEMU WSPARCIA ROZWOJU
KOMPETENCJI/KWALIFIKACJI PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW ORAZ KADR
UPOWSZECHNIANIE INNOWACJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH I TRANSFER WIEDZY DO GOSPODARKI
Cel operacyjny 2.3.
Dostosowanie rolnictwa do wymogów gospodarki rynkowej
WZMACNIANIE OTOCZENIA INSTYTUCJONALNEGO SEKTORA ROLNEGO POPRZEZ ROZWÓJ SYSTEMU INFORMACJI RYNKOWYCH, SPECJALISTYCZNEGO DORADZTWA ORAZ SZKOLEŃ
WSPIERANIE POWSTAWANIA GRUP PRODUCENCKICH
POPRAWIANIE EFEKTYWNOŚCI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARSTW ROLNYCH POPRZEZ WSPIERANIE MODERNIZACJI SPRZĘTU I BUDYNKÓW, POPRAWY STRUKTURY AGRARNEJ, POPRAWY JAKOŚCI PRODUKCJI ORAZ RÓŻNICOWANIA KIERUNKÓW PRODUKCJI ROLNEJ
PROMOCJA NOWOCZESNYCH FORM GOSPODAROWANIA NA OBSZARACH WIEJSKICH
WSPIERANIE DORADZTWA I ROZWOJU NOWOCZESNYCH TECHNOLOGII W BRANŻY ROLNO-SPOŻYWCZEJ tkanki urbanistycznej w Łęcznej z zachowaniem walorów kulturowych
REWITALIZACJA ZABYTKOWEJ TKANKI MIEJSKIEJ
WYKORZYSTANIE OBIEKTÓW KUBATUROWYCH, W TYM OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH DO NOWYCH FUNKCJI SPOŁECZNYCH, GOSPODARCZYCH, KULTURALNYCH I TURYSTYCZNYCH
WYMIANA ZDEGRADOWANEJ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, OCZYSZCZENIE TKANKI URBANISTYCZNEJ
UPORZĄDKOWANIE PRZESTRZENI PUBLICZNEJ ORAZ REWITALIZACJA TERENÓW NADRZECZNYCH
Cel operacyjny 3.2.
Rewitalizacja miejskiej przestrzeni publicznej
GENERALNE UPORZĄDKOWANIE I OCZYSZCZENIE TERENÓW ZIELONYCH I PARKÓW
OCHRONA, ODNOWA I ZAGOSPODAROWANIE OBSZARÓW
13
w Łęcznej STANOWIĄCYCH MIEJSCA WYPOCZYNKU I REKREACJI Cel operacyjny 3.3.
Racjonalne gospodarowanie przestrzenią publiczną
POPRAWA SKUTECZNOŚCI I ZNACZENIA PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO
WSPIERANIE RACJONALNEJ URBANIZACJI
OPRACOWANIE PROGRAMU REWITALIZACJI
POPRAWA ESTETYKI I WIZERUNKU GMINY
CEL STRATEGICZNY 4: ROZWÓJ
ZWIĘKSZONA DOSTĘPNOŚĆ DO USŁUG SPOŁECZNYCH WSPIERANIE EFEKTYWNEJ POLITYKI SPOŁECZNEJ PROWADZĄCEJ DO INTEGRACJI I AKTYWIZACJI OSÓB ZAGROŻONYCH WYKLUCZENIEM (W TYM WSPARCIE DLA OSÓB BEZROBOTNYCH)
POPRAWA STANU ZDROWIA MIESZKAŃCÓW GMINY POPRZEZ POPRAWĘ JAKOŚCI I DOSTĘPNOŚCI USŁUG MEDYCZNYCH, PROMOCJĘ EDUKACJI ZDROWOTNEJ I ZDROWIA PUBLICZNEGO
WSPIERANIE ROZWOJU SEKTORA USŁUG KULTURY POPRZEZ WZMACNIANIE INSTYTUCJI KULTURY, TWORZENIE ATRAKCYJNEJ I KOMPLEKSOWEJ OFERTY KULTURALNEJ, WSPARCIE W ZAKRESIE DZIAŁAŃ ANIMACYJNYCH DLA MIESZKAŃCÓW
ZWIĘKSZONA DOSTĘPNOŚĆ I PODNOSZENIE JAKOŚCI EDUKACJI PRZEDSZKOLNEJ I SZKOLNEJ
PROMOWANIE I UPOWSZECHNIANIE KULTURY FIZYCZNEJ, SPORTU, REKREACJI I AKTYWNEGO WYPOCZYNKU POPRZEZ ROZWÓJ INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ, PROMOCJĘ SPORTU I AKTYWNEGO WYPOCZYNKU WE WSZYSTKICH GRUPACH
WSPIERANIE ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTW EKONOMII SPOŁECZNEJ
WZMOCNIENIE INTEGRACJI MIĘDZYPOKOLENIOWEJ
ZWIĘKSZENIE OFERTY IMPREZ SPOROTOWYCH, REKREACYJNYCH, TURYSTYCZNYCH
PROMOCJA ZDROWEGO STYLU ŻYCIA I STWORZENIE OFERTY PROGRAMÓW PROFILAKTYCZNYCH DLA MIESZKAŃCÓW
E-INTEGRACJA MIESZKAŃCÓW GMINY
PODNOSZENIE JAKOŚCI USŁUG PUBLICZNYCH Cel operacyjny 4.2.
Rozwój budownictwa komunalnego
WSPIERANIE TANIEGO BUDOWNICTWA
ODNOWA ZDEGRADOWANYCH ZASOBÓW MIESZKANIOWYCH
PODNIESIENIE POZIOMU ZAGOSPODAROWANIA OSIEDLI MIESZKANIOWYCH
ZWIĘKSZENIE MIESZKAŃCOM DOSTĘPU DO USŁUG EDUKACYJNYCH
AKTYWIZACJA ZAWODOWA MIESZKAŃCÓW GMINY
WPIERANIE NOWATORSKICH INICJATYW NA RZECZ BUDOWANIA KAPITAŁU SPOŁECZNEGO Z WYKORZYSTANIEM TECHNOLOGII CYFROWYCH
DZIAŁANIA W ZAKRESIE E-EDUKACJI I PODNOSZENIA KOMPETENCJI CYFROWYCH MIESZKAŃCÓW
REALIZACJA SZKOLEŃ, PROMOCJA I WSPARCIE SAMOZATRUDNIENIA
SZKOLENIA ZAWODOWE DLA MIESZKAŃCÓW GMINY
WSPIERANIE ROZWOJU LOKALNYCH STOWARZYSZEŃ
DZIAŁANIA AKTYWIZUJĄCE STARSZYCH MIESZAKŃCÓW GMINY
PROMOCJA AKTYWNOŚCI OBYWATELSKIEJ I INNOWACJI SPOŁECZNEJ
WSPIERANIE GRUP DEFAWORYZOWANYCH
PRZECIWDZIAŁANIE WYKLUCZENIU SPOŁECZNEMU
ROZWÓJ IDEI SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO
REALIZACJA PROJEKTÓW I INICJATYW ODDOLNYCH
PROMOCJA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I SAMOZATRUDNIENIA
ROZWÓJ SPOŁECZEŃSTWA CYFROWEGO
14 2.3. Monitoring strategii
Przyjęty zestaw wskaźników zakłada monitorowanie wdrażania strategii na dwóch poziomach, tj. strategicznym - odnoszącym się do celów strategicznych oraz operacyjnym - odnoszącym się do poszczególnych celów operacyjnych, który pozwala na ocenę stopnia osiągniecia zakładanych celów operacyjnych strategii. Przy wyborze systemu wskaźników starano się wybrać te które są prezentowane i dostępne w ogólnej statystyce gminy Łęczna i Głównego Urzędu Statystycznego. Dla każdego wskaźnika wskazano możliwe źródło pozyskania informacji.
Nie wszystkie one odnoszą się w sposób bezpośredni do celów środowiskowych. W związku z powyższym dla poszczególnych zasobów środowiska, podlegających analizie, zdefiniowano dodatkowe wskaźniki, które mogą stanowić źródło monitorowania i oceny osiągnięcia poszczególnych działań. Są one komplementarne w odniesieniu do zdefiniowanych w Strategii wskaźników.
Tabela 1. Zestawienie proponowanych wskaźników monitoringu realizacji Strategii Zasoby
środowiskowe
Potrzeby ochrony środowiska Wskaźniki
Woda
Ograniczenie ilości substancji wprowadzanych do wód.
Ładunek zanieczyszczeń w ściekach po oczyszczeniu.
Ograniczenie zużycia wody. Zużycie wody na potrzeby gospodarki i ludności.
Udział gruntów rolnych i leśnych wyłączonych z produkcji rolniczej i leśnej.
Zmniejszenie produkcji odpadów Ilość odpadów wytworzonych w ciągu roku
Ograniczenie odpadów kierowanych na składowiska
Udział odpadów składowanych do wytworzonych Ilość odpadów selektywnie zebranych i przekazanych do recyklingu
Powietrze i klimat
Ograniczenie ilości zanieczyszczeń gazowych i pyłów wprowadzonych
do atmosfery
Emisja NOx, SO2 i pyłów PM10
Redukcja gazów cieplarnianych Emisja CO2
Wzrost udziału energii odnawialnej w wykorzystaniu energii
Udział energii odnawialnej w produkcji energii Promocja alternatywnych środków
transportu, w tym budowa niezbędnej infrastruktury dla ruchu rowerowego
Długość ścieżek rowerowych
Źródło: opracowanie własne
W kontekście monitoringu skutków środowiskowych Strategii, konieczna jest również weryfikacja i kontrola raportów o oddziaływaniu planowanych projektów na środowisko, jeśli takowe będą wymagane dla poszczególnych przedsięwzięć na etapie ich przygotowania i realizacji.
15 2.4. Powiązania strategii z innymi dokumentami
2.4.1. Dokumenty międzynarodowe Globalna Agenda 21
Globalna Agenda 21, uchwalona w czerwcu 1992 r. na Konferencji Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Spraw Środowiska i Rozwoju w Rio de Janeiro na tzw. Szczycie Ziemi, stanowi globalny program działań na rzecz środowiska i rozwoju. Program ten wskazuje, w jaki sposób należy równoważyć rozwój gospodarczy i społeczny z poszanowaniem środowiska. Wdrażanie założeń Agendy opiera się na zasadzie Myśl globalnie, działaj lokalnie, zgodnie z którą największą rolę w ich realizacji przypisuje się władzom lokalnym.
Agenda składa się z czterech zasadniczych części, omawiających następujące zagadnienia:
problemy socjalne i gospodarcze;
zachowanie i zagospodarowanie zasobów w celu zapewnienia rozwoju;
wzmocnienia znaczenia ważnych grup społecznych;
możliwości realizacyjne celów i zadań agendy.
Agenda stała się priorytetowym dokumentem dla formułowania celów wszystkich dziedzin życia społeczno-gospodarczego, opartych na zasadzie zrównoważonego rozwoju. W oparciu o przyjęte w niej zasady organizowane są międzynarodowe i europejskie systemy wspierania rozwoju.
Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu
Dokument ten jest nową długookresową strategią rozwoju Unii Europejskiej na lata 2010-2020, został zatwierdzony przez Radę Europejską 17 czerwca 2010 r., zastępując w ten sposób realizowaną w latach 2000-2010 Strategię Lizbońską.
Fundamentalny cel reform, jakim jest przyspieszenie wzrostu gospodarczego i zwiększenie zatrudnienia w Unii Europejskiej, nie uległ zmianie, jednakże zaproponowany model europejskiej społecznej gospodarki rynkowej w większym niż dotychczas stopniu ma się opierać na trzech współzależnych i wzajemnie uzupełniających się priorytetach:
wzrost inteligentny - czyli rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacjach;
wzrost zrównoważony - czyli transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, efektywniej korzystającej z zasobów i konkurencyjnej;
wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu - czyli wspieranie gospodarki charakteryzującej się wysokim bezrobociem.
16 2.4.2. Krajowe dokumenty strategiczne
Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju 2030
Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju 2030 (DSRK) jest podstawowym dokumentem strategicznym w państwie. Istotnym punktem odniesienia w jej opracowaniu stała się opisana wyżej strategia Unii Europejskiej Europa 2020.
Celem DSRK jest analiza oraz charakterystyka warunków niezbędnych dla rozwoju Polski w kluczowych obszarach na tle Unii Europejskiej i procesów gospodarczych zachodzących w świecie, następnie sformułowanie na tej podstawie wniosków i ich przełożenie na propozycje narzędzi i działań, a nawet bardziej - na konkretne decyzje oraz propozycje powiązanych z nimi projektów do realizacji.
Zdaniem autorów projektu Polska powinna przyjąć polaryzacyjno-dyfuzyjny model rozwojowy, który wzmocni dynamikę wzrostu i przyczyni się do zniesienia barier hamujących rozwój.
W związku z tym obok wspierania biegunów wzrostów (czyli procesów polaryzacyjnych wynikających z większego potencjału niektórych regionów), należy stworzyć przede wszystkim warunki dla dyfuzji, czyli proce-sów, które będą sprzyjały wyrównywaniu szans edukacyjnych, zwiększały dostępność transportową każdego miejsca w kraju, likwidowały groźbę wykluczenia cyfrowego, poprawiały poziom integracji społecznej, budowały solidarność pokoleń, a także dawały poczucie możliwości urzeczywistnienia własnych aspiracji.
Główne cele polityki rozwoju to wzrost gospodarczy i poprawa jakości życia. Ważnym zadaniem jest umiejętne zdiagnozowanie, w jakich obszarach polaryzacja pojawi się jako skutek uboczny oraz tworzenie narzędzi tak, by minimalizować jej skutki (przede wszystkim społeczne), nie niwecząc przy tym pojawiających się, nowych szans na dalsze zwiększanie lub podtrzymywanie tempa wzrostu wykorzystującego reguły konkurencji i rynku. Podstawowym zadaniem dla państwa jest wspieranie procesów dyfuzji, a więc tworzenie i ciągła aktualizacja skutecznych i efektywnych narzędzi wyrównywania poziomów potencjału rozwojowego oraz warunków życia.
DSRK, podzielona na trzy filary - innowacyjności, terytorialnego równoważenia rozwoju i efektywności, proponuje określenie celów i wyzwań oraz zadań do realizacji przez rząd w kluczowych dla rozwoju 8 obszarach - innowacyjności, cyfryzacji, kapitału ludzkiego, bezpieczeństwa energetycznego i środowiska, rozwoju regionalnego, transportu, kapitału społecznego i administracji państwowej i samorządowej. DSRK ma charakter dokumentu wdrożeniowego ze względu na przedstawiane w nim 25 kluczowych decyzji oraz 100 projektów proponowanych do realizacji w perspektywie do 2030 r. Podstawą do jej przygotowania był raport Polska 2030 - wyzwania rozwojowe z 2009 r.
Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030
Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) jest najważniejszym dokumentem dotyczącym ładu przestrzennego Polski. Jego celem strategicznym jest efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej zróżnicowanych potencjałów rozwojowych do osiągnięcia:
konkurencyjności, zwiększenia zatrudnienia i większej sprawności państwa oraz spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej w długim okresie.
KPZK 2030 kładzie szczególny nacisk na budowanie i utrzymywanie ładu przestrzennego, ponieważ decyduje on o warunkach życia obywateli, funkcjonowaniu gospodarki i pozwala
17 wykorzystywać szanse rozwojowe. Koncepcja formułuje także zasady i działania służące zapobieganiu konfliktom w gospodarowaniu przestrzenią i zapewnieniu bezpieczeństwa, w tym powodziowego.
W dokumencie określono 6 celów głównych tj.:
Podwyższenie konkurencyjności głównych ośrodków miejskich Polski w przestrzeni europejskiej poprzez ich integrację funkcjonalną przy zachowaniu policentrycznej struktury systemu osadniczego sprzyjającej spójności.
Poprawa spójności wewnętrznej i terytorialne równoważenie rozwoju kraju poprzez promowa-nie integracji funkcjonalnej, tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania się czynników rozwoju, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich oraz wykorzystanie potencjału wewnętrznego wszystkich terytoriów.
Poprawa dostępności terytorialnej kraju w różnych skalach przestrzennych poprzez rozwijanie infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej.
Kształtowanie struktur przestrzennych wspierających osiągnięcie i utrzymanie wysokiej jakości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych Polski.
Zwiększanie odporności struktury przestrzennej kraju na zagrożenia naturalne i utraty bezpieczeństwa energetycznego oraz kształtowanie struktur przestrzennych wspierających zdolności obronne państwa,
Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego.
Strategia Rozwoju Kraju 2020 (ŚSRK)
Strategia Rozwoju Kraju 2020 Aktywne Społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne państwo została przyjęta Uchwałą Nr 157 Rady Ministrów z dnia 25 września 2012 r. i opublikowana w Monitorze Polskim 2012, poz. 882.
Dokument ten stanowi główną strategię rozwojową w średnim horyzoncie czasowym, wskazuje strategiczne zadania państwa, których podjęcie w perspektywie najbliższych lat jest niezbędne, by wzmocnić procesy rozwojowe. Strategia wyznacza trzy obszary strategiczne - Sprawne i efektywne państwo, Konkurencyjna gospodarka, Spójność społeczna i terytorialna, w których koncentrować się będą główne działania oraz określa, jakie interwencje są niezbędne w perspektywie średniookresowej w celu przyspieszenia procesów rozwojowych. Z Średniookresową Strategią Rozwoju Kraju (ŚSRK) powiązane są strategie zintegrowane oraz programy rozwoju, które powinny przyczyniać się do realizacji założonych w niej celów.
Celem głównym ŚSRK jest wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludności.
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie (KSRR) została przyjęta przez Radę Ministrów dnia 13 lipca 2010 r. Strategicznym celem Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego jest efektywne wykorzystywanie specyficznych regionalnych i innych terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwoju kraju – wzrostu, zatrudnienia i spójności w horyzoncie długookresowym. Celami polityki regionalnej do 2020 roku są: 1.
Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów („konkurencyjność”), 2. Budowanie spójności
18 terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych („spójność”), 3. Tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działań rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie („sprawność”).
Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko (SBEiŚ) - perspektywa do 2020 r.
Celem strategii jest ułatwianie „zielonego” (sprzyjającego środowisku) wzrostu gospodarczego w Polsce poprzez zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego i dostępu do nowoczesnych, innowacyjnych technologii, a także wyeliminowanie barier administracyjnych utrudniających „zielony” wzrost. Mimo ze obszary energetyki i środowiska mają szereg punktów stycznych, to jednak część zagadnień jest charakterystyczna tylko dla jednego z nich. Podstawowe zadanie SBEiŚ polega na zintegrowaniu polityki środowiskowej z polityką energetyczną tam, gdzie aspekty te przenikają się w dostrzegalny sposób, jak również wytyczenie kierunków, w jakich powinna rozwijać się branża energetyczna oraz wskazanie priorytetów w ochronie środowiska.
Strategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata 2012-2020
Rada Ministrów w dniu 25 kwietnia 2012 r. podjęła uchwałę, przedłożoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w sprawie przyjęcia „Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa” na lata 2012-2020. Celem głównym Strategii zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa (SZRWRiR) jest poprawa jakości życia na obszarach wiejskich oraz efektywne wykorzystanie ich zasobów i potencjałów, w tym rolnictwa i rybactwa, dla zrównoważonego rozwoju kraju. SZRWRiR formułuje zadania związane z ochroną środowiska.
2.4.3. Regionalne dokumenty strategiczne
Strategia rozwoju województwa lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030r.)
Cele strategiczne, których osiągnięcie przewiduje się w wyniku realizacji „Strategii Rozwoju Gminy Łęczna na lata 2016-2025”, pozostają komplementarne względem dążeń oraz priorytetów rozwojowych Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (SRWL). Strategia wraz z Planem zagospodarowania województwa lubelskiego tworzą spójny system planowania strategicznego w regionie. SRWL stanowi dokument określający wizję i cele rozwoju społeczno-gospodarczego województwa, a także działania służące ich realizacji. Należy podkreślić, że strategia zawiera tylko te kierunki działań, które są ważne z punktu widzenia całości województwa, pomija natomiast te, które są ważne jedynie dla poszczególnych powiatów czy gmin. Będąc głównym narzędziem kształtowania polityki regionalnej, SRWL wskazuje na konieczność wzmacniania i lepszego wykorzystania potencjałów rozwojowych tkwiących w regionie oraz skumulowanych w wyodrębniających się obszarach funkcjonalnych. Na potencjały te składają się zasoby występujące w sferze gospodarczej, społecznej i przestrzennej. Tym samym osiągnięcie spójności w rozwoju na poziomie regionalnym (spójność terytorialna) uzyskane zostanie poprzez rozwój zrównoważony i spójny gospodarczo, społecznie i ekologicznie. Zaplanowane działania w Strategii Rozwoju Gminy Łęczna wpisują się w przyjęte strategiczne cele rozwoju regionu lubelskiego, których realizacji będą
Cele strategiczne, których osiągnięcie przewiduje się w wyniku realizacji „Strategii Rozwoju Gminy Łęczna na lata 2016-2025”, pozostają komplementarne względem dążeń oraz priorytetów rozwojowych Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (SRWL). Strategia wraz z Planem zagospodarowania województwa lubelskiego tworzą spójny system planowania strategicznego w regionie. SRWL stanowi dokument określający wizję i cele rozwoju społeczno-gospodarczego województwa, a także działania służące ich realizacji. Należy podkreślić, że strategia zawiera tylko te kierunki działań, które są ważne z punktu widzenia całości województwa, pomija natomiast te, które są ważne jedynie dla poszczególnych powiatów czy gmin. Będąc głównym narzędziem kształtowania polityki regionalnej, SRWL wskazuje na konieczność wzmacniania i lepszego wykorzystania potencjałów rozwojowych tkwiących w regionie oraz skumulowanych w wyodrębniających się obszarach funkcjonalnych. Na potencjały te składają się zasoby występujące w sferze gospodarczej, społecznej i przestrzennej. Tym samym osiągnięcie spójności w rozwoju na poziomie regionalnym (spójność terytorialna) uzyskane zostanie poprzez rozwój zrównoważony i spójny gospodarczo, społecznie i ekologicznie. Zaplanowane działania w Strategii Rozwoju Gminy Łęczna wpisują się w przyjęte strategiczne cele rozwoju regionu lubelskiego, których realizacji będą