henryk Konopka urodził się 27.04.1922 w miej-scowości Kupowalce na Wołyniu. Jego rodzice Stanisław i Barbara z d. Komorowska prowadzili gospodarstwo rolne. henryk, ze względu na wcześ-niaczy poród, miał drobną posturę, ciężką wadę wzroku oraz kłopoty ruchowe. W 1939 roku ukoń-czył powszechną szkołę siedmioklasową w Łucku.
dzięki wielokulturowemu sąsiedztwu poznał język ukraiński i język rosyjski. Miał starsze rodzeństwo.
Brat Marian, inżynier drogownictwa, po zakończonej klęską kampanii wrześniowej, znalazł się w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, a po wojnie pozostał w Londynie. Siostra, Janina dobrzyńska w ramach repatriacji przyjechała wraz z mężem do Szczecina, gdzie podjęła pracę jako kierowniczka referatu w Wydziale Finansowym Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Szczecinie. Pan henryk po śmierci matki przeniósł się z Wołynia wraz z ojcem do wsi Słoneczna w powiecie niemodlińskim w wojewódz-twie opolskim. do 1950 roku pomagał ojcu w prowadzeniu siedmiohektarowego gospodarstwa rolnego, a następnie zamieszkał u siostry w Szczecinie. Chcąc się usamodzielnić, od 1 marca 1951 roku rozpoczął pracę w Wydziale Oświaty Bibliotek Gminy miasta Szczecina z rekomendacją do zatrudnienia w Bibliotece Miejskiej, w której do Oddziału Inwentaryzacji działu Gromadzenia i Opracowania na stanowi-ska pomocnika bibliotecznego przyjęła go dyr. Stanisława Karczewstanowi-ska. W opiniach przełożonych podkreślano pracowitość Pana henryka, jego sumienność, obowiązko-wość, duże zainteresowanie pracą, a także chęć dokształcania się. W 1958 henryk Konopka ukończył roczny korespondencyjny kurs bibliotekarski dla pracowników bibliotek fachowych przy zakładach pracy, zorganizowany przez POKKB [Państwowy Ośrodek Kształcenia Korespondencyjnego Bibliotekarzy] w Warszawie. Z uwagi na dysfunkcję wzroku na wniosek dyrekcji WiMBP w Szczecinie Ministerstwo Kultury
i Sztuki w dn. 23 lipca1964 r. zwolniło (pismo z dn. 1 sierpnia 1964 r.) henryka Ko-nopkę, manipulacyjnego pracownika bibliotecznego od wymagań kwalifikacyjnych.
Pan henryk szybko wrósł w społeczność bibliotekarską, zaczął aktywnie działać w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich (w l. 1953–1961 powierzono mu funkcję skarbnika koła SBP) oraz w Związkach Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki (od 1955 roku do lat 60-tych w Komisji Kulturalno-Oświatowej załatwiał bilety do kina, teatru, na wyjścia kulturalne pracowników, organizował wycieczki turystyczne po mieście). Ponadto był członkiem Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, Ligi Przyjaciół Żołnierza, Polskiego Towarzystwa Archeologicznego, a przede wszyst-kim aktywnym działaczem Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
Turystyka była jego pasją, zachwycał się przyrodą, a szczególnie umiłował góry.
Jako członek szczecińskiego Koła PTTK brał udział w organizacji rajdów, m.in. II Ogólnopolskiego Rajdu Pieszego po Pomorzu zachodnim w 1954 roku, szlakiem Bolesława Chrobrego w 1963 roku, Centralnego Zlotu Kół Zakładowych PTTK w Szczecinie w 1963, uczestniczył w kolejnych kursach, podnosząc swą wiedzę o walorach turystyczno-krajoznawczych Szczecina i Pomorza Zachodniego. Za czterdziestoletnią aktywną pracę w szczecińskim Kole Przewodników PTTK otrzy-mał od Zarządu Koła w grudniu 1994 roku List gratulacyjny, a w lutym 1996 – tytuł honorowego Przewodnika.
Stanisław Badoń, dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szcze-cinie w swej opinii z 10 listopada 1963 roku podkreślał: „Ob. henryk Konopka mimo dość ciężkiej wady wzroku pracuje bardzo ofiarnie i wydajnie, gotowy jest na pełnienie wszelkiego rodzaju zastępstwa, nie liczy się z godzinami pracy. (…) Cieszy się wiel-kim zaufaniem pracowników i kierownictwa (…) pracę w bibliotece traktuje bardzo poważnie i z wielkim zamiłowaniem”. Jego bezpośredni przełożony, Józef hebal zaznaczał, że pomimo żmudnej, a nawet uciążliwej pracy wykonywał ją z jednako-wą sumiennością i obowiązkowością, przyjmował przesyłki księgarskie, znakował pieczęcią akcesyjną i własnościową tysiące najrozmaitszych druków, segregował książki do oprawy introligatorskiej, organizował warsztat pracy, dostarczając materiały piśmienne dla całego zespołu, porządkował i włączał karty otrzymane z Biblioteki Narodowej. Czuł się odpowiedzialny za zespół, w którym pracował, interesował się całością pracy biblioteki.
Mgr Leokadia Grabowska, jego ówczesna przełożona, składając w 1966 roku wniosek o przyznanie h. Konopce Medalu 1000-lecia napisała, że swą postawą słu-ży za wzór dla wszystkich pracowników. W uznaniu jego zasług został odznaczony ponadto: w 1972 roku Brązowym Krzyżem Zasługi, a w 1976 – Odznaką honorową Gryfa Pomorskiego. Otrzymywał także nagrody pieniężne.
Z okazji 35-lecia pracy zawodowej w dniu 28 października 1986 roku Stanisław Krzywicki dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie, dziękując panu henrykowi za wieloletnią, rzetelną pracę w bibliotece, pisał, że jego
R
RELACJE, KOMUNIKATY koleżeńskość, życzliwość, zaangażowanie w sprawy zawodowe „mogą być przykła-dem dla młodych koleżanek i kolegów”. Po ponad 36 latach pracy w dniu 31 sierpnia 1987 roku odszedł na zasłużoną emeryturę, co nie przeszkodziło, iż w dalszym ciągu Pan henryczek, bo tak się zwracali do Niego koledzy, był stałym gościem w biblio-tece, brał udział w spotkaniach związkowych (był członkiem NSZZ „Solidarność”), bywał na uroczystościach imieninowych, pamiętał o rocznicowych spotkaniach, m.in.uczestniczył w obchodach 100-lecia Książnicy Pomorskiej w dniu 3.10.2005 roku.
Jego ostatnia wizyta w Książnicy związana była z udziałem w spotkaniu autorskim Tadeusza Zwilniana Grabowskiego z okazji promocji powieści „Zielone głębiny. Saga
rodzinna 1923–1953” w dniu 10 lutego 2009 roku.
W późnym wieku całkowicie utracił wzrok, co było dla niego wielką udręką, zwłasz-cza, że wcześniej zmarła jego siostra. Był jednak bardzo dzielny, nie poddawał się, starał się być samodzielny. W dużej mierze pomagała mu w tym jego silna wiara, był bowiem bardzo religijny. Wielkim wsparciem była dla niego żona danuta, która towarzyszyła mu w jego wyjściach do znajomych, do biblioteki, do kościoła. Zmarł 19 marca 2011 roku. Na pogrzeb w dniu 25 marca przybyło liczne grono bibliotekarzy, głównie seniorów. Nad grobem pożegnał Zmarłego dr Władysław Michnal, wieloletni Sekretarz Naukowy Książnicy i kierownik działu Metodycznego.
Zofia Czasnowicz
Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Załuskiego w Gryficach