braku realizacji projektowanego dokumentu.
6.1. Funkcjonowanie środowiska1.
Położenie, warunki geologiczne
Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski J.Kondrackiego przedmiotowy obszar znajduje się w regionie fizjograficznym Północnego Podkarpacia (512), makroregionie Kotlina Sandomierska (512.4-5), mezoregionie Nizina Nadwiślańska (512.41).
Nizina Nadwiślańska obejmuje dolinę Wisły, która w granicach gminy Wieliczka przebiega równoleżnikowo. Powierzchnia terenu jest płaska i wyrównana, o wysokościach bezwzględnych wynoszących 192- 200 m npm. Rzędne zwierciadła wody mieszczą się w przedziale 188-190 m npm. Dolina Wisły zbudowana jest z dwóch tarasów holoceńskich:
taras zalewowy: gliniasto – piaszczysto – żwirowy o wysokości względnej 1 do 2m, taras nadzalewowy: gliniasto – piaszczysto – żwirowy o wysokości względnej 3 do 5 m. Nad tarasami holoceńskimi wznosi się taras wysoki plejstoceński zbudowany z utworów rzecznych wysokiego zasypania. Pokrywa je gruba warstwa lessów.
Omawiany obszar to część rozległej, płaskiej terasy nadzalewowej Wisły. Głębokie podłoże budują trzeciorzędowe iły miocenu, przykryte czwartorzędowymi aluwiami rzecznymi o miąższości kilkunastu metrów. W spągu są to żwiry i pospółki. Na nich zalegają piaski. Warstwę przypowierzchniową stanowią gliny i iły, przykryte cienką warstwą gleby.
Ze względu na budowę geologiczną oraz warunki wodne analizowane obszary cechują niekorzystne warunki budowlane (grunty nienośne z wodą od 1 m p.p.t.). Opisane na podstawie materiałów archiwalnych warunki geologiczne mają charakter poglądowy. Przed przystąpieniem do realizacji inwestycji niezbędne jest wykonanie opinii geotechnicznej, a w razie potrzeby dokumentacji geologiczno-inżynierskiej dotyczących konkretnej lokalizacji i rodzaju inwestycji.
Obszar położony jest w całości w rejonie, gdzie nie występują tereny zagrożone osuwaniem się mas ziemnych, udokumentowane złoża surowców mineralnych, obszary oraz tereny górnicze.
Warunki glebowe
W obszarze objętym projektem zmiany planu wg klasyfikacji użytków gruntowych występują łąki klasy II, III, IV, pastwiska klasy III, tereny rolne klasy IIIb, IV, rowy W, tereny różne Tr. Na analizowanych obszarach wg dostępnych materiałów nie zanotowano gleb bardzo silnie zanieczyszczonych metalami ciężkimi.
Warunki wodne Wody powierzchniowe
Obszar opracowania należy do prawobrzeżnego dorzecza górnej Wisły, które podzielono działami wodnymi II rzędu na dwie główne zlewnie: rzeki Serafy z dopływami Drwiną Długą i Zabawką oraz potoku Podłężanki. W bezpośrednim sąsiedztwie obszaru,
1 Rozdział opracowano na podstawie opracowania ekofizjograficznego (...), w którym została przytoczona wykorzystana literatura oraz inne materiały źródłowe.
wzdłuż jego wschodniej granicy płynie potok Zabawka, a wzdłuż granicy zachodniej i północnej rzeka Serafa odwadniające omawiany obszar. Zlokalizowane są też tutaj rowy melioracyjne, które zostały przełożone i uregulowane podczas przygotowań omawianego obszaru do Światowych Dni Młodzieży.
Wody Serafy są zanieczyszczone, a źródłem tego są m.in. nielegalne zrzuty ścieków z budynków mieszkalnych.
Wody podziemne
Według podziału regionalnego zwykłych wód podziemnych B. Paczyńskiego obszar opracowania należy do regionu XIII przedkarpackiego, do rejonu XIIIA – bogucickiego (północna cześć gminy. Wydziela się tu dwa piętra wodonośne.
Czwartorzędowe piętro wodonośne związane jest z piaszczysto- żwirowymi osadami akumulacji wodnolodowcowej i rzecznej. Występuje przede wszystkim w dolinach rzeki Wisły i jej większych dopływów. Zwierciadło wody jest lekko napięte, stabilizuje się na głębokościach od około 1 do 4 m. Stopień zawodnienia utworów jest dość wysoki i zmienny.
Wydajności pojedynczych studni wynosi najczęściej 10-20 m3/h. Zasilanie tego piętra odbywa się głównie przez bezpośrednią infiltrację opadów atmosferycznych oraz infiltrację wód powierzchniowych. Jakość wód piętra jest, więc zależna od zanieczyszczeń z ognisk powierzchniowych, a także od silnie zanieczyszczonych wód rzecznych. Wpływ wód rzecznych zaznacza się szczególnie przy wysokich stanach wód powierzchniowych. Ma wówczas miejsce zjawisko infiltracji wód powierzchniowych do wód gruntowych.
Trzeciorzędowe piętro wodonośne związane jest z facją piasków i piaskowców bogucickich występujących w obrębie warstw grabowieckich. Piętro to zakwalifikowano do Głównych Zbiorników Wód Podziemnych jako GZWP nr 451 Subzbiornik Bogucice. W jego zasięgu położone są wszystkie obszary objęte zmianą planu. Jest to zbiornik neogeński, w którym wody podziemne występują w obrębie piaszczystych utworów warstw grabowieckich.
Utwory piaszczyste zwane są „piaskami bogucickimi”. Na podstawie dokumentacji określającej warunki hydrogeologiczne w związku z ustanawianiem obszarów ochronnych Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 451- Subzbiornik Bogucice stwierdza się, że obszar nie jest położony w granicy projektowanego obszaru ochronnego dla GZWP. Wody podziemne należące do GZWP 451 należy uznać jako element środowiska o niewielkiej odporności na degradację. Zdolność do regeneracji (powrót do stanu zbliżonego do tego, jaki występował przed wystąpieniem presji na środowisko) jest niewielka – zakładając, że następuje wyłącznie pod wpływem procesów naturalnych. Tak więc lokalizowane w obszarze opracowania przedsięwzięcia powinny być obwarowane warunkami minimalizującymi negatywne oddziaływanie na wody podziemne.
Klimat
Podobnie jak w pozostałej części gminy Wieliczka, średnie roczne temperatury kształtują się tu w granicach 8,2ºC. Notuje się tu około 47 dni mroźnych i około 112 dni dni z przymrozkami. Okres bezprzymrozkowy trwa przeciętnie 176 dni. Początek okresu wegetacyjnego z temperaturą wyższą niż 5º przypada w trzeciej dekadzie marca, a koniec w pierwszej dekadzie listopada. Okres wegetacyjny trwa około 218 dni. W ciągu roku notuje się tu około 50 dni z mgłami. Największa ich liczba występuje jesienią i zimą, z maksimum w listopadzie, a najmniejsza latem z minimum w czerwcu i w lipcu. Przeważają wiatry południowo- zachodnie (około 29% sumy rocznej) oraz zachodnie (około 20% sumy rocznej).
Wiatry północne stanowią jedynie 3% sumy rocznej, a wiatry z pozostałych kierunków 6 – 11%. Wiosną i jesienią ilość wiatrów południowo- zachodnich maleje, a wzrasta
23
częstotliwość wiatrów północno-wschodnich, północnych i wschodnich. Latem wieją wiatry zachodnie (około 23%). Zimą przeważają wiatry południowo- zachodnie. Cisz jest mało, najwięcej latem i jesienią. Roczna suma opadów wynosi 730 mm. Najwięcej opadów występuje latem, a najmniejsze wartości są notowane zimą. Najwięcej dni pogodnych występuje wczesną jesienią, wczesną wiosną i latem. Najpogodniejszymi miesiącami są sierpień i wrzesień. Największa liczba dni pochmurnych występuje późną jesienią i zimą (listopad, grudzień i styczeń).
Świat roślin i zwierząt
W obszarze pojawiają się różne formy zieleni. Dominują tereny zieleni nieurządzonej w formie niekoszonych łąk. W południowo- wschodniej części objętej zmianą planu, pomiędzy wałem od potoku Zabawka, a torami kolejowymi zinwentaryzowano uprawiane tereny rolne. W południowej części obszaru występuje niewielki kompleks leśny.
W obszarze, który w poprzednim planie był przeznaczony na tereny zieleni, a w omawianym projekcie poszerzono tu tereny PU1 (fioletowa kratka na rysunku prognozy) nie stwierdzono cennych gatunków flory.
W zbiorowisku leśnym znajduje się oczko wodne otoczone młodymi drzewostanami łęgowymi w części południowo- zachodniej. Jest on zarośnięty roślinnością wodną z dominującą moczarką kanadyjską. Na obrzeżach rosną gatunki szuwarowe. Zbiornik otaczają młode zbiorowiska leśne złożone głównie z brzozy, dębów i sosny. Oczko wodne stanowi bardzo cenne miejsce rozrodu płazów, m.in. z ropuchą zielona Bufo viridis.
W obszarze spotkać można bażanty, szpaki i ptaki krukowate. Z ssaków pojawia się sarna związana z niewielkim obszarem leśnym przy linii kolejowej a także mysz polna, kret, sporadycznie zając.
Krajobraz
Krajobraz obszaru został ukształtowany w całości przez człowieka i ma charakter antropogeniczny. Obszar wyznaczają liniowe bariery krajobrazowe, które stanowią obwałowania wzdłuż cieków, tworząc subiektywne wnętrze terenu opracowania. Zielone tworzywo roślinności tworzy płaty łąk, ugorów i odłogów od strony południowej. Na wschodzie pojawia się akcent zabudowy jednorodzinnej otoczonej wysoką zielenią zadrzewień ogrodów przydomowych. Łany pól uprawnych tworzą niewielką mozaikę. Na obszarze pojawiają się dominanty w postaci hal i magazynów centrum logistycznego, a całość terenu opracowania przecinają liniowe elementy komunikacji oraz linii napowietrznej wysokiego napięcia.
6.2. Wstępna prognoza dalszych zmian środowiska w przypadku braku realizacji planu zagospodarowania przestrzennego.
W sytuacji braku realizacji zmiany planu zagospodarowania, sposób użytkowania będzie wynikał z planu obowiązującego, który większość omawianego obszaru również przeznaczał pod tereny zabudowy produkcyjno- usługowej, składów i magazynów (rozdział 2.5.2). Jako pas zieleni zachowany byłby obszar w strefie 50 m od wałów przeciwpowodziowych w części wschodniej i północnej omawianej zmiany – mpzp obowiązujący wyznacza tam tereny zieleni nieurządzonej. Inny kształt miałby także układ drogowy obszaru.
7. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji