• Nie Znaleziono Wyników

Istnienie i liczba (2-d )-jąder w produktach grafów

W dokumencie Index of /rozprawy2/11354 (Stron 45-66)

W rozdziale tym podamy warunki na istnienie (2-d)-jąder w wybranych produktach grafów. Przy pomocy własności mniejszych grafów składowych scharakteryzujemy produkty posiadające (2-d)-jądro. Pokażemy, że brak (2-d)-jądra w grafach składowych nie wyklucza istnienia (2-d)-jądra w ich produktach. Udowodnimy, że liczba (2-d)-jąder w produkcie tensorowym pewnych grafów wyraża się liczbami typu Fibonacciego.

Produkty dwóch grafów lub digrafów oraz ich uogólnienia w odniesieniu do problemów istnienia różnego typu jąder były rozważane między innymi w pracach [27, 34, 36, 48, 49, 55].

4.1 (2-d )-jądra w produkcie kartezjańskim

Produkt kartezjański dwóch grafów jest znanym, klasycznym produktem. Wiele własności tego produktu zostało przestawionych w [33]. Jądra i ich uogólnienia w pro-dukcie kartezjańskim dwóch grafów były rozważane przez M. Kwaśnik w [36], natomiast A. Włoch i I. Włoch w [55] podali warunki na istnienie jąder w uogólnionym produkcie kartezjańskim.

W tym podrozdziale przedstawimy warunki wystarczające na istnienie (2-d)-jąder w produkcie kartezjańskim dwóch grafów dwudzielnych. Rozważymy także przypadki gdy grafami składowymi produktu są ścieżki, cykle i grafy pełne.

Twierdzenie 4.1. (A. T. White [53]) Graf G  H jest grafem dwudzielnym wtedy

i tylko wtedy, gdy G i H są grafami dwudzielnymi.

Twierdzenie 4.2. (W. Imrich, S. Klavˇzar, D. F. Rall [33]) Graf G H jest grafem

4.1. (2-d )-jądra w produkcie kartezjańskim 45 Twierdzenie 4.3. (P. Bednarz, I. Włoch [5]) Jeżeli G i H są nietrywialnymi, spójnymi

grafami dwudzielnymi, to graf G H posiada dwa (2-d)-jądra będące podziałem zbioru

V (G  H).

Dowód. Niech G = G(V1, V2) oraz H = H(V3, V4) będą spójnymi grafami dwudzielnymi, gdzie |V (G)| ­ 2, |V (H)| ­ 2. Wtedy rodzina {V1× V3∪ V2× V4, V2× V3 ∪ V1× V4}

jest podziałem zbioru V (G H). Pokażemy, że zbiory J = (V1× V3) ∪ (V2× V4) oraz

J = (V2× V3) ∪ (V1 × V4) są (2-d)-jądrami grafu G H. Z dwudzielności grafów G i H wynika, że zbiory Vi, i = 1, 2, 3, 4 są niezależne, więc niezależność zbiorów V1× V3,

V2× V4, V2× V3, V1× V4, jest oczywista. Niech (xi, yp) ∈ V1× V3 i (xj, yq) ∈ V2 × V4. Załóżmy nie wprost, że wierzchołki (xi, yp), (xj, yq) są sąsiednie w grafie G H. To oznacza, że xi = xj lub yp = yq, co jest sprzeczne z założeniem, że xi ∈ V1 i xj ∈ V2

(odpowiednio yp ∈ V3 i yq ∈ V4). Zatem J = (V1×V3)∪(V2×V4) jest zbiorem niezależnym. Analogicznie wykazujemy niezależność zbioru J.

Pokażemy, że J jest zbiorem 2-dominującym. Załóżmy, że (xt, yr) ∈ V (G H) \ J. To oznacza, że (xt, yr) ∈ V2× V3 albo (xt, yr) ∈ V1× V4. Udowodnimy, że istnieją dwa wierzchołki w zbiorze J sąsiednie z wierzchołkiem (xt, yr). Niech (xt, yr) ∈ V1×V4. Wtedy

xt∈ V1 i yr ∈ V4. Ponieważ H jest spójnym grafem dwudzielnym i |V (H)| ­ 2, więc istnieje wierzchołek yq∈ V3 taki, że yryq ∈ E(H). Z definicji grafu G  H otrzymujemy,

że (xt, yq) ∈ V1 × V3 ⊂ V (G  H), czyli (xt, yq) ∈ J oraz (xt, yr)(xt, yq) ∈ E(G H). Analogicznie z własności grafu G wynika, że istnieje wierzchołek (xp, yr) ∈ V2× V4 V (G  H). Ponadto (xp, yr) ∈ J oraz (xt, yr)(xp, yr) ∈ E(G H). To oznacza, że każdy wierzchołek ze zbioru V1× V4 jest 2-dominowany przez zbiór J . Jeżeli (xt, yr) ∈ V2× V3, to analogicznie jak poprzednio pokazujemy, że (xt, yr) jest 2-dominowany przez zbiór J . Zatem zbiór J jest (2-d)-jądrem grafu G H. W ten sam sposób możemy udowodnić, że zbiór J jest (2-d)-jądrem grafu G H, co kończy dowód.

Wniosek 4.4. (P. Bednarz, I. Włoch [5]) Grafy Pn Pm oraz C2n Pm dla n, m ­ 2 posiadają (2-d)-jądro.

Wniosek 4.5. (P. Bednarz [3]) Jeżeli G i H są nietrywialnymi, spójnymi grafami

dwudzielnymi, to σ(G H) ­ 2. Ponadto σ(Pn Pm) = σ(C2n Pm) = 2 dla n, m ­ 2.

Dowód. Niech n, m ­ 2 będą liczbami naturalnymi i niech J będzie (2-d)-jądrem grafu Pn Pm. Załóżmy, że V (Pn) = {x1, x2, . . . , xn} i V (Pm) = {y1, y2, . . . , ym} z numeracją

wierzchołków na ścieżkach w naturalnej kolejności. W pierwszej kopii grafu Pm musimy wybrać do (2-d)-jądra J maksymalny zbiór niezależny A1, taki że zbiór V (Pm) \ A1

jest zbiorem niezależnym. W przeciwnym wypadku istnieją dwa sąsiednie wierzchołki (x1, yt−1), (x1, yt) /∈ J dla pewnego 2 ¬ t ¬ m. Aby (x1, yt−1), (x1, yt) były 2-dominowane przez zbiór J , to (x2, yt−1), (x2, yt) ∈ J . Ponieważ (x2, yt−1)(x2, yt) ∈ E(Pn Pm), stąd

4.1. (2-d )-jądra w produkcie kartezjańskim 46

otrzymujemy sprzeczność z założeniem, że J jest (2-d)-jądrem. Wtedy w drugiej kopii grafu Pm żaden wierzchołek ze zbioru A1 nie może należeć do (2-d)-jądra J . Niech

A2 = V (Pm) \ A1. W drugiej kopii grafu Pm każdy wierzchołek należący do zbioru A2 ma dokładnie jednego sąsiada z trzeciej kopii grafu Pm, który może go dominować. To oznacza, że w drugiej kopii grafu Pm musimy wybrać do (2-d)-jądra J zbiór A2. W przeciwnym wypadku J nie jest zbiorem 2-dominującym. Rozumując analogicznie dochodzimy do wniosku, że w trzeciej kopii grafu Pm musimy wybrać do (2-d)-jądra J zbiór A1. Niech A(r)i , i = 1, 2, r = 1, 2, . . . , n będzie maksymalnym zbiorem niezależnym

Aiw r-tej kopii grafu Pm. Wtedy, jeżeli n jest nieparzyste, to J = A(1)1 ∪A(2)2 ∪A(3)1 ∪. . .∪ A(n)1 . Z kolei, jeżeli n jest parzyste, to J = A(1)1 ∪ A(2)2 ∪ A(3)1 ∪ . . . ∪ A(n)2 . To oznacza, że przynależność wierzchołków w pierwszej kopii grafu Pmwymusza konstrukcję (2-d)-jądra w grafie Pn Pm. Ponieważ w pierwszej kopii grafu Pm możemy wybrać zbiór A1 albo

A2, więc σ(Pn Pm) = 2.

Dowodząc analogicznie dla grafu C2n Pm otrzymujemy, że σ(C2n Pm) = 2.

Wniosek 4.6. (P. Bednarz, I. Włoch [5]) Niech n, m ­ 2 będą liczbami naturalnymi.

Wtedy

(i) j(Pn Pm) =jnm2 k, (ii) J (Pn Pm) =lnm2 m,

(iii) j(C2n Pm) = J (C2n Pm) = mn.

Istnieją produkty kartezjańskie dwóch grafów dwudzielnych, które posiadają więcej niż dwa (2-d)-jądra. Takim przykładem jest produkt C6 C6. Przyjmując V (C6) =

{x1, x2, . . . , x6} z numeracją wierzchołków na cyklu w naturalnej kolejności otrzymujemy,

że graf C6 C6 oprócz dwóch (2-d)-jąder J1, J2 będących podziałem zbioru V (C6 C6), gdzie J1 = {(xi, xj); i, j = 1, 2, . . . , 6, i + j = 2k, k ∈ N}, J2 = {(xi, xj); i, j = 1, 2, . . . , 6, i + j = 2k + 1, k ∈ N} posiada (2-d)-jądro J3 = {(xi, xi); i = 1, 2, . . . , 6} ∪

{(x1, x4), (x4, x1), (x2, x5), (x5, x2), (x3, x6), (x6, x3)}.

Kolejne twierdzenie podaje warunek wystarczający na istnienie (2-d)-jądra w pro-dukcie kartezjańskim dwóch cykli.

Twierdzenie 4.7. (P. Bednarz [3]) Niech n, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi. Jeżeli

n i m nie są liczbami względnie pierwszymi, to graf Cn Cm posiada (2-d)-jądro. Dowód. Niech n, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi.

1. Jeżeli n, m są parzyste, to N W D(n, m) ­ 2, czyli n, m nie są liczbami względnie pierwszymi. Cykle Cn, Cm są grafami dwudzielnymi i z Twierdzenia 4.3 wynika, że graf

4.1. (2-d )-jądra w produkcie kartezjańskim 47

2. Niech n, m są nieparzyste. Rozważmy przypadek, gdy n = m. Stąd N W D(n, n) = n, więc założenia twierdzenia są spełnione. Pokażemy, że graf Cn Cn posiada (2-d)-jądro

J . Niech V (Cn) = {x1, x2, . . . , xn} z numeracją wierzchołków na cyklu w naturalnej

kolejności. Konstrukcję zbioru J w grafie Cn  Cn możemy przedstawić definiując macierz An = [aij]n×n taką, że

aij = 1 jeżeli (xi, xj) ∈ J, 0 w przeciwym wypadku.

Z definicji produktu Cn Cn otrzymujemy, że aij = 1 jeżeli

i − j ∈ n−n + 2p; p = 1, . . . ,n−3

2

o

nn − 2q − 1; q = 1, . . . ,n−12 o.

W przeciwnym wypadku aij = 0.

Z powyższych rozważań mamy, że jeżeli n = 3, to

A3 = 1 0 0 0 1 0 0 0 1 .

Z kolei dla n ­ 5 macierz An ma postać

An = 1 0 0 1 0 . . . 1 0 1 0 0 1 0 0 1 . . . 0 1 0 1 1 0 1 0 0 . . . 1 0 1 0 0 1 0 1 0 . . . 0 1 0 1 1 0 1 0 1 . . . 1 0 1 0 .. . ... ... ... ... . .. ... ... ... ... 0 1 0 1 0 . . . 1 0 0 1 1 0 1 0 1 . . . 0 1 0 0 0 1 0 1 0 . . . 1 0 1 0 0 0 1 0 1 . . . 0 1 0 1 .

Z postaci macierzy An bezpośrednio wynika, że dla n nieparzystych J jest (2-d)-jądrem grafu CnCn. Niech n 6= m i załóżmy, że n, m nie są liczbami względnie pierwszymi, czyli

N W D(n, m) = k, k ­ 3 jest nieparzyste. Wykorzystując macierz Ak przedstawiającą (2-d)-jądro J w grafie Ck Ck pokażemy konstrukcję (2-d)-jądra J w grafie Cn Cm.

Niech A będzie macierzą blokową zdefiniowaną następująco

A = Ak Ak . . . Ak Ak Ak . . . Ak .. . ... . .. ... Ak Ak . . . Ak .

4.1. (2-d )-jądra w produkcie kartezjańskim 48

Z postaci macierzy A wynika, że J jest (2-d)-jądrem grafu Cn Cm.

3. Niech dokładnie jedna z liczb n, m jest nieparzysta i załóżmy, że n, m nie są liczbami względnie pierwszymi, czyli N W D(n, m) = k, k ­ 3 jest nieparzyste. Wtedy analogicznie jak w przypadku 2. wykorzystując macierz Ak pokazujemy konstrukcję (2-d)-jądra w grafie Cn Cm, co kończy dowód.

Twierdzenie 4.8. (P. Bednarz, I. Włoch [5]) Niech n, m ­ 1 będą liczbami naturalnymi.

Graf Kn Km posiada (2-d)-jądro wtedy i tylko wtedy, gdy n = m.

Dowód. Niech n, m ­ 1 będą liczbami naturalnymi i niech V (Kn) = {x1, x2, . . . , xn}, n ­ 1 oraz V (Km) = {y1, y2, . . . , ym}, m ­ 1. Jeżeli m = n, to zbiór J = {(xi, yi); i = 1, 2, . . . , n} jest (2-d)-jądrem grafu Kn Kn.

Niech graf Kn Km posiada (2-d)-jądro J i załóżmy nie wprost, że n > m. Jest oczywiste, że w każdej kopii Kn oraz Km możemy wybrać co najwyżej jeden wierzchołek do zbioru J. Bez straty dla ogólności rozważań załóżmy, że (x1, y1) ∈ J. Wtedy w drugiej kopii Km możemy wybrać do zbioru J dowolny wierzchołek (x2, yi), i 6= 1. Analogicznie w trzeciej kopii Km wybieramy wierzchołek (x3, yj), j 6= 1, j 6= i. Ponieważ

n > m, więc w (m + 1)-szej kopii Km dla każdego wierzchołka (xm+1, yp), p = 1, 2, . . . , m istnieje dokładnie jeden wierzchołek (xr, yp) ∈ J, 1 ¬ r ¬ m taki, że (xm+1, yp), (xr, yp) są sąsiednie. Czyli J∩ ({xm+1} × V (Kn)) = ∅. To oznacza, że wierzchołki (xm+1, yp),

p = 1, 2, . . . , m nie są 2-dominowane przez zbiór J, sprzeczność z założeniem, że J jest (2-d)-jądrem, co kończy dowód.

Wniosek 4.9. (P. Bednarz, I. Włoch [5]) Niech n ­ 1 będzie liczbą naturalną. Wtedy

(i) σ(Kn Kn) = n!,

(ii) j(Kn Kn) = J (Kn Kn) = n.

Dowód. Niech n ­ 1 będzie liczbą naturalną. Załóżmy, że J ⊆ V (Kn  Kn) jest (2-d)-jądrem grafu Kn Kn. Jest oczywiste, że w pierwszej kopii grafu Kn możemy wybrać wierzchołek do zbioru J na n sposobów. Ponadto w p-tej kopii grafu Kn, 2 ¬ p ¬ n możemy wybrać wierzchołek do zbioru J na n − p + 1 sposobów. Zatem

σ(Kn Kn) = n · (n − 1) · . . . · 1 = n!. Z konstrukcji (2-d)-jąder w grafie Kn  Kn

wynika, że wszystkie (2-d)-jądra są równoliczne, więc j(Kn Kn) = J (Kn Kn) = n, co kończy dowód.

Graf G posiada V1V2-lokalne (2-d)-jądro, jeżeli istnieją rozłączne i niepuste podzbiory

V1, V2 ⊂ V (G) takie, że V1 jest (2-d)-jądrem podgrafu G \ V2 i V2 jest (2-d)-jądrem podgrafu G \ V1.

Z powyższej definicji wynika, że jeżeli G ma V1V2-lokalne (2-d)-jądro, to zbiory V1,

4.1. (2-d )-jądra w produkcie kartezjańskim 49 Twierdzenie 4.10. (P. Bednarz, I. Włoch [5]) Niech G = G(J1, J2) będzie grafem

dwudzielnym takim, że Ji, i = 1, 2 są (2-d)-jądrami grafu G. Niech H będzie grafem mającym V1V2-lokalne (2-d)-jądro. Wtedy graf G H posiada (2-d)-jądro.

Dowód. Niech G = G(J1, J2) będzie grafem dwudzielnym takim, że J1, J2 (2-d)-jądrami grafu G oraz niech H będzie grafem mającym V1V2-lokalne (2-d)-jądro. Pokaże-my, że G H posiada (2-d)-jądro. Niech V (H) = V1∪ V2∪ R. Jeżeli R = ∅, to rodzina {V1, V2} jest podziałem zbioru V (H). Ponieważ Vi, i = 1, 2 jest zbiorem niezależnym, to H jest grafem dwudzielnym i z Twierdzenia 4.3 wynika, że G H ma (2-d)-jądro. Załóżmy, że R 6= ∅. Wtedy zbiór V (GH) jest sumą parami rozłącznych zbiorów J1×V1,

J1×V2, J1×R, J2×V1, J2×V2, J2×R. Wykażemy, że zbiór J = (J1×V1) ∪ (J2×V2) jest (2-d)-jądrem grafu GH. Ponieważ zbiory Ji, Vi, i = 1, 2 są niezależne, więc niezależność

zbiorów J1× V1, J2× V2 jest oczywista. Niech (xi, yp) ∈ J1× V1 i (xj, yq) ∈ J2× V2. Za-łóżmy nie wprost, że wierzchołki (xi, yp), (xj, yq) są sąsiednie w grafie GH. To oznacza, że xi = xj lub yp = yq, co jest sprzeczne z założeniem, że xi ∈ J1 i xj ∈ J2 (odpowiednio

yp ∈ V1 i yq∈ V2). Zatem J = (J1 × V1) ∪ (J2× V2) jest zbiorem niezależnym.

Pokażemy, że zbiór J jest zbiorem 2-dominującym. Załóżmy, że (xt, yr) ∈ V (GH)\J i rozważmy następujące możliwości.

1. (xt, yr) ∈ J2× V1.

Ponieważ J1 jest (2-d)-jądrem grafu G, więc z definicji produktu kartezjańskiego otrzy-mujemy, że każdy wierzchołek ze zbioru J2 × V1 jest 2-dominowany przez zbiór J1× V1. 2. (xt, yr) ∈ J1× V2.

Dowodzimy w ten sam sposób jak w przypadku 1.

3. (xt, yr) ∈ J1× R albo (xt, yr) ∈ J2× R.

Ponieważ H posiada V1V2-lokalne (2-d)-jądro, więc każdy wierzchołek yr ma co najmniej dwóch sąsiadów w zbiorze Vi, i = 1, 2. Stąd z definicji grafu G  H wynika, że każdy

wierzchołek ze zbioru J1× R jest 2-dominowany przez zbiór J1× V1. Analogicznie każdy wierzchołek ze zbioru J2 × R jest 2-dominowany przez zbiór J2× V2.

4.2. (2-d )-jądra w produkcie tensorowym 50

4.2 (2-d )-jądra w produkcie tensorowym

W tym podrozdziale rozważymy problem istnienia i liczby (2-d)-jąder w produkcie tensorowym dwóch grafów. W dalszej części wykorzystamy następujące własności tego produktu.

Twierdzenie 4.11. (P. M. Weichsel [52]) Niech G, H będą nietrywialnymi grafami

spójnymi. Jeżeli co najmniej jeden z grafów G lub H posiada cykl nieparzysty, to graf G × H jest spójny. Jeżeli grafy G i H są dwudzielne, to graf G × H ma dokładnie dwie komponenty spójności.

Twierdzenie 4.12. (R. Hammack, W. Imrich, S. Klavˇzar [29]) Jeżeli G jest grafem

dwudzielnym, to G × H jest grafem dwudzielnym, dla dowolnego grafu H.

W [54] zostało udowodnione następujące twierdzenie:

Twierdzenie 4.13. (A. Włoch [54]) Niech G = G(V1, V2) będzie grafem dwudzielnym.

Jeżeli dG(x, y) ≡ 0(mod 2) dla dowolnych x, y ∈ L(G), to graf G posiada (2-d)-jądro. Podamy twierdzenia o istnieniu i liczbie (2-d)-jąder w grafie G × H, gdzie grafy składowe są ścieżkami, cyklami lub grafami pełnymi.

Twierdzenie 4.14. (P. Bednarz [3]) Niech n, m ­ 1 będą liczbami naturalnymi. Graf

Pn× Pm posiada (2-d)-jądro wtedy i tylko wtedy, gdy co najmniej jedna z liczb n lub m jest nieparzysta.

Dowód. Niech n, m ­ 1 będą liczbami naturalnymi. Załóżmy, że V (Pn) = {x1, x2, . . . , xn}, V (Pm) = {y1, y2, . . . , ym} z numeracją wierzchołków na ścieżkach w naturalnej

kolejności. Jeżeli n = 1, to graf P1× Pm jest grafem bezkrawędziowym, więc posiada (2-d)-jądro V (P1×Pm). Niech n, m ­ 2. Załóżmy, że n, m są nieparzyste. Jeżeli n, m = 3,

to graf P3× P3 jest grafem niespójnym zawierającym dwie komponenty spójności C4 i K1,4. Grafy C4 i K1,4 posiadają (2-d)-jądro, czyli graf P3× P3 ma (2-d)-jądro. Niech

n ­ 3, m > 3. Ponieważ Pn i Pm są dwudzielne, więc z Twierdzenia 4.11 graf Pn× Pm

ma dwie komponenty spójności G1, G2. Z definicji grafu Pn× Pm wynika, że L(G1) 6= ∅ oraz G2 ∈ C, gdzie C jest klasą sklejonych parzystych cykli. Wtedy z Twierdzenia 2.36

wynika, że komponenta G2 posiada (2-d)-jądro. Pokażemy, że komponenta G1 ma (2-d)-jądro. Z definicji produktu tensorowego L(G1) = {(x1, y1), (x1, ym), (xn, y1), (xn, ym)}. Ponieważ n, m są nieparzyste, więc każda droga pomiędzy wierzchołkami x1, xn w grafie

Pn oraz każda droga pomiędzy y1, ym w grafie Pm jest parzysta. Z definicji produktu tensorowego Pn× Pm i założenia, że n, m są nieparzyste wynika, że odległość pomiędzy wierzchołkami ze zbioru L(G1) jest parzysta. Ponadto z Twierdzenia 4.12 wynika, że

4.2. (2-d )-jądra w produkcie tensorowym 51

graf G1 jest dwudzielny i z Twierdzenia 4.13 otrzymujemy, że G1 posiada (2-d)-jądro. Niech n jest nieparzyste i m parzyste. Jeżeli n ­ 3, m = 2, to graf Pn × P2 jest grafem niespójnym zawierającym dwie komponenty spójności izomorficzne ze ścieżką

Pn. Ponieważ n jest nieparzyste, stąd z Twierdzenia 2.16 wynika, że Pn posiada (2-d)-jądro. Zatem graf Pn× P2 ma (2-d)-jądro. Niech n ­ 3, m > 2. Z Twierdzenia 4.11 otrzymujemy, że graf Pn× Pm jest niespójny i ma dwie komponenty spójności H1, H2. Ponadto z definicji produktu tensorowego obie komponenty są izomorficzne i zawierają liście. Dowodząc analogicznie jak w przypadku komponenty G1 otrzymujemy, że H1,

H2 mają (2-d)-jądro. Zatem graf Pn× Pm ma (2-d)-jądro.

Dla dowodu w drugą stronę przypuśćmy, że graf Pn× Pm posiada (2-d)-jądro J . Załóżmy nie wprost, że n, m są parzyste. Jeżeli n = 2 i m = 2k, k ­ 1, to graf P2× P2k

jest grafem niespójnym zawierającym dwie komponenty spójności izomorficzne ze ścieżką P2k. Z Twierdzenia 2.16 wynika, że P2k nie posiada (2-d)-jądra, co jest sprzeczne z założeniem, że graf Pn× Pm ma (2-d)-jądro. Niech n, m > 2. Wtedy z Twierdzenia 4.11 wynika, że graf Pn×Pm jest niespójny i ma dwie komponenty spójności A1, A2. Ponadto, z definicji produktu tensorowego otrzymujemy, że obie komponenty są izomorficzne i zawierają liście. Ponieważ graf Pn× Pm ma (2-d)-jądro J , stąd graf Ai, i = 1, 2 posiada (2-d)-jądro Ji. Rozważmy graf A1. Bez straty dla ogólności rozważań załóżmy, że L(A1) =

{(x1, y1), (xn, ym)}. Stąd wierzchołki (x1, y1), (xn, ym) ∈ J1 i (x2, y2), (xn−1, ym−1) /∈ J1. Ponieważ NPn×Pm((x1, y2t−1)) = {(x2, y2t), (x2, y2t−2)}, t = 2, 3, . . . ,m2 i (x2, y2t) /∈ J,

więc (x1, y2t−1) ∈ J1. W analogiczny sposób dowodzimy, że (x2j−1, y2s−1) ∈ J1, j = 2, 3, . . . ,n2, s = 1, 2, . . . ,m2. To oznacza, że (xn−1, ym−1) ∈ J1. Ponieważ (xn, yn) ∈

J1 jest sąsiedni z wierzchołkiem (xn−1, ym−1) ∈ J1, więc otrzymujemy sprzeczność z niezależnością zbioru J1, co kończy dowód.

Wniosek 4.15. (P. Bednarz [3]) Niech n, m ­ 2 będą liczbami naturalnymi. Jeżeli graf

Pn× Pm posiada (2-d)-jądro, to (i) σ(Pn× Pm) =

1 jeżeli m jest parzyste i n nieparzyste, 2 jeżeli n i m są nieparzyste,

(ii) j(Pn× Pm) =

m ·ln2m jeżeli m jest parzyste i n nieparzyste,

minnm ·ln2m, n ·lm2mo jeżeli n i m są nieparzyste, (iii) J (Pn× Pm) =

m ·ln2m jeżeli m jest parzyste i n nieparzyste,

maxnm ·ln2m, n ·lm2mo jeżeli n i m są nieparzyste.

Dowód. Niech n, m ­ 2 będą liczbami naturalnymi. Załóżmy, że V (Pn) = {x1, x2, . . . , xn}, V (Pm) = {y1, y2, . . . , ym} z numeracją wierzchołków na ścieżkach w naturalnej

4.2. (2-d )-jądra w produkcie tensorowym 52

(i) Rozważmy przypadek, gdy n jest nieparzyste i m jest parzyste. Jeżeli n ­ 3, m = 2, to σ(Pn × P2) = σ(Pn)σ(Pn) = 1. Niech n ­ 3, m > 2. Wtedy graf

Pn× Pm jest niespójny i ma dwie izomorficzne komponenty spójności H1, H2. Stąd

σ(Pn× Pm) = σ(H1)σ(H2) = σ2(H1). Dowodząc analogicznie jak w Twierdzeniu 4.14 wnioskujemy, że zbiór J = n(x2s−1, y2t−1); s = 1, 2, . . . ,ln2m, t = 1, 2, . . . ,m

2

o

jest jedy-nym (2-d)-jądrem grafu H1. Zatem σ(Pn× Pm) = 1.

Załóżmy, że n, m są nieparzyste. Jeżeli n = m = 3, to σ(P3×P3) = σ(C4)σ(K1,4) = 2. Niech n ­ 3, m > 3. Wtedy graf Pn × Pm jest niespójny i ma dwie komponenty spójności G1, G2. Stąd σ(Pn × Pm) = σ(G1)σ(G2). Załóżmy, że L(G1) 6= ∅ oraz

G2 ∈ C. Dowodząc analogicznie jak w Twierdzeniu 4.14 wnioskujemy, że zbiór J =

n

(x2s−1, y2t−1); s = 1, 2, . . . ,ln2m, t = 1, 2, . . . ,lm

2

mo

jest jedynym (2-d)-jądrem grafu G1. Stąd σ(G1) = 1. Pokażemy, że graf G2 posiada dokładnie dwa (2-d)-jądra. Niech J2 będzie (2-d)-jądrem grafu G2. Rozważmy następujące przypadki.

1. (x1, y2) /∈ J2.

Wtedy (x2, y2k−1) ∈ J2, k = 1, 2, . . . ,lm2m. W przeciwnym wypadku wierzchołki (x1, y2i),

i = 1, 2, . . . ,jm2k nie są 2-dominowane. To oznacza, że (x3, y2i) /∈ J2, i = 1, 2, . . . ,jm2k. Rozumując analogicznie wnioskujemy, że J2 = n(x2a, y2b−1); a = 1, 2, . . . ,jn2k, b =

1, 2, . . . ,lm2m ojest jedynym (2-d)-jądrem grafu G2 niezawierającym wierzchołka (x1, y2). 2. (x1, y2) ∈ J2.

Dowodząc tak jak w przypadku 1. pokazujemy, że J2 =n(x2a−1, y2b); a = 1, 2, . . . ,ln2m, b = 1, 2, . . . ,jm2k o jest jedynym (2-d)-jądrem grafu G2 zawierającym wierzchołek (x1, y2).

Z powyższych przypadków otrzymujemy, że σ(G2) = 2. Zatem σ(Pn× Pm) = 2. Z konstrukcji (2-d)-jąder w grafie Pn× Pm wynika, że j(Pn× Pm) = J (Pn× Pm) =

ln2m, gdy n jest nieparzyste i m jest parzyste oraz j(Pn×Pm) = minnm ·ln2m, n ·lm2mo

i J (Pn × Pm) = maxnm ·ln2m, n ·lm2mo, gdy n, m są nieparzyste, co dowodzi (ii) oraz (iii).

4.2. (2-d )-jądra w produkcie tensorowym 53 Twierdzenie 4.16. (P. Bednarz [3]) Niech n, m będą liczbami naturalnymi. Wtedy

grafy (i) Pn× Cm dla n ­ 1, m ­ 3, (ii) Cn× Cm dla n, m ­ 3, (iii) Pn× Km dla n ­ 1, m ­ 3, (iv) Cn× Km dla n, m ­ 3, (v) Kn× Km dla n ­ 1, m ­ 3 posiadają (2-d)-jądro.

Dowód. (i) Niech n ­ 1, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi. Pokażemy, że graf Pn× Cm ma (2-d)-jądro. Załóżmy, że V (Pn) = {x1, x2, . . . , xn}, V (Cm) = {y1, y2, . . . , ym}

z numeracją wierzchołków na ścieżce i cyklu w naturalnej kolejności. Jeżeli n = 1, to graf P1× Cm jest grafem bezkrawędziowym, więc posiada (2-d)-jądro V (P1× Cm). Niech n = 2. Jeżeli m jest nieparzyste, to P2× Cm jest izomorficzny z grafem C2m, czyli posiada (2-d)-jądro. Jeżeli m jest parzyste, to P2× Cm jest grafem niespójnym posiadającym dwie komponenty spójności, obie izomorficzne z grafem Cm. Zatem

P2 × Cm, m ­ 3 posiada (2-d)-jądro. Niech n ­ 3. Przyjmijmy Vi = {xi} × V (Cm),

i = 1, 2, . . . , n. Pokażemy, że zbiór J = dn

2e

S

j=1

V2j−1 jest (2-d)-jądrem grafu Pn× Cm. Z definicji produktu tensorowego wynika, że Vi jest zbiorem niezależnym dla dowolnego

i = 1, 2, . . . , n. Ponadto składowa Pn w produkcie Pn× Cm gwarantuje niezależność zbioru J . Pokażemy, że J jest zbiorem 2-dominującym. Niech (xa, yb) ∈ V (Pn× Cm) \ J ,

a = 1, 2, . . . , 2j, j = 1, 2, . . . ,jn2k, b = 1, 2, . . . , m. Wtedy (xa, yb) ∈ bn 2c S j=1 V2j. Ponieważ dla każdego b = 1, 2, . . . , m zachodzi degCm(yb) = 2, więc każdy wierzchołek ze zbioru

V2j, j = 1, 2, . . . ,jn2k jest 2-dominowany przez zbiór V2j−1 ⊆ J. To oznacza, że zbiór J

jest (2-d)-jądrem grafu Pn× Cm.

(ii) Niech n, m ­ 3. Dowodząc analogicznie jak w przypadku (i) pokazujemy, że zbiór

J = bn

2c

S

i=1

V2i−1 jest (2-d)-jądrem grafu Cn× Cm.

(iii) Niech n ­ 1, m ­ 3. Dowodząc analogicznie jak w przypadku (i) pokazujemy, że

zbiór J =

dn

2e

S

i=1

V2i−1 jest (2-d)-jądrem grafu Pn× Km.

(iv) Niech n, m ­ 3. Dowodząc analogicznie jak w przypadku (i) pokazujemy, że zbiór

4.2. (2-d )-jądra w produkcie tensorowym 54

(v) Niech n ­ 1, m ­ 3. Dowodząc analogicznie jak w przypadku (i) pokazujemy, że zbiór J = V (Kn) × {y1} jest (2-d)-jądrem grafu Kn× Km.

Twierdzenie 4.17. (P. Bednarz [3]) Niech n ­ 1, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi.

Wtedy

(i) σ(Pn× Cm) =

pvn+1 jeżeli m jest nieparzyste,

(pvn+1)2 jeżeli m jest parzyste, (ii) j(Pn× Cm) = m ·ln3m,

(iii) J (Pn× Cm) = m ·ln2m.

Dowód. Niech n ­ 1, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi. Załóżmy, że V (Pn) =

{x1, x2, . . . , xn} i V (Cm) = {y1, y2, . . . , ym} z numeracją wierzchołków na ścieżce i cyklu

w naturalnej kolejności i niech Vi = {xi} × V (Cm), i = 1, 2, . . . , n.

(i) Rozważmy następujące przypadki.

1. m jest nieparzyste.

Wtedy graf Pn× Cm jest spójny dla każdego n ­ 2. Jeżeli n = 1, 2, to odpowiednio

σ(P1 × Cm) = 1 = pv2 i σ(P2× Cm) = 2 = pv3. Jeżeli n = 3, to rodzina J (P3× Cm) wszystkich (2-d)-jąder ma postać J (P3×Cm) = {V1∪V3, V2}. Czyli σ(P3×Cm) = 2 = pv4. Załóżmy, że n ­ 4. Pokażemy, że σ(Pn× Cm) = pvn+1. Niech J ⊂ V (Pn× Cm) będzie (2-d)-jądrem grafu Pn× Cm. Rozważmy następujące możliwości.

1.1. (xn, y1) ∈ J .

Wtedy (xn−1, y2) /∈ J. Ponieważ degPn×Cm((xn, y3)) = 2 i wierzchołki (xn−1, y2), (xn, y3) są sąsiednie w grafie Pn×Cm, stąd (xn, y3) musi należeć do (2-d)-jądra J . W przeciwnym wypadku wierzchołek (xn, y3) nie jest 2-dominowany przez zbiór J . Ponieważ m jest nieparzyste, to rozumując analogicznie wnioskujemy, że (xn, yk) ∈ J , k = 1, 2, . . . , m. Stąd Vn ⊂ J. Wtedy Vn−1∩ J = ∅ i ponadto każdy wierzchołek ze zbioru Vn−1 jest 2-dominowany przez zbiór J . Zatem J = J∪ Vn, gdzie J jest dowolnym (2-d)-jądrem grafu Pn−2× Cm. Stąd σ(xn,y1)(Pn× Cm) = σ(Pn−2× Cm).

1.2. (xn, y1) /∈ J.

Wtedy (xn−1, y2), (xn−1, ym) ∈ J . Dowodząc analogicznie jak w 1.1. otrzymujemy, że

Vn−1⊂ J i Vn∩ J = ∅ = Vn−2∩ J. Stąd każdy wierzchołek ze zbioru Vn−2∪ Vn jest 2-dominowany przez zbiór J . Zatem J = J∗∗∪ Vn−1, gdzie J∗∗jest dowolnym (2-d)-jądrem grafu Pn−3× Cm. Stąd σ−(xn,y1)(Pn× Cm) = σ(Pn−3× Cm).

Z powyższych przypadków oraz z podstawowej zasady zliczania (2.1) otrzymujemy zależność rekurencyjną postaci

4.2. (2-d )-jądra w produkcie tensorowym 55

Uwzględniając warunki początkowe σ(P1× Cm) = 1 i σ(P2× Cm) = σ(P3× Cm) = 2 otrzymujemy, że σ(Pn× Cm) = pvn+1 dla n ­ 1.

2. m jest parzyste.

Wtedy z Twierdzenia 4.11 otrzymujemy, że graf Pn× Cm, n ­ 2 ma dwie komponenty spójności G1, G2. Ponadto z definicji produktu tensorowego wynika, że obie komponenty są izomorficzne. Zatem σ(Pn× Cm) = σ(G1)σ(G2) = (σ(G1))2. Niech Vi1 = {xi} × {y2t−1; t = 1, 2, . . . ,m2}, V2

i = {xi} × {y2t; t = 1, 2, . . . ,m2} dla i = 1, 2, . . . , n. Bez straty

dla ogólności rozważań załóżmy, że (x1, y1) ∈ V (G1). Jeżeli n = 1, 2, to odpowiednio

σ(P1 × Cm) = 1 = (pv2)2 i σ(P2 × Cm) = 4 = (pv3)2. Jeżeli n = 3, to rodzina

J (P3 × Cm) wszystkich (2-d)-jąder ma postać J (P3 × Cm) = {V1 1 ∪ V1

3, V2

2}. Czyli σ(P3 × Cm) = 22 = (pv4)2. Dla n ­ 4 dowodząc analogicznie jak w przypadku 1. otrzymujemy, że σ(G1) = pvn+1. To oznacza, że σ(Pn× Cm) = (pvn+1)2.

Z konstrukcji (2-d)-jąder w grafie Pn× Cm wynika, że m ·ln3m¬ |J| ¬ m ·ln

2

m

. Zatem

j(Pn× Cm) = m ·ln2m i J (Pn× Cm) = m ·ln2m, co dowodzi (ii) oraz (iii). Dowodząc analogicznie jak w Twierdzeniu 4.17 otrzymujemy

Twierdzenie 4.18. (P. Bednarz [3]) Niech n, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi. Wtedy

(i) σ(Pn× Km) = pvn+1, (ii) j(Pn× Km) = m ·ln3m, (iii) J (Pn× Km) = m ·ln2m.

W dowodzie kolejnego twierdzenia wykorzystamy następującą tożsamość.

Lemat 4.19. (P. Bednarz [3]) Dla dowolnego n ­ 5 zachodzi prn = pvn−2+ pvn−4+ 2pvn−5.

Dowód (indukcyjny ze względu na n). Jeżeli n = 5, 6, 7, to równość zachodzi z definicji

liczb Padovana i Perrina. Niech n ­ 8 i załóżmy, że równość jest prawdziwa dla wszystkich liczb k < n. Pokażemy, że prn = pvn−2+ pvn−4+ 2pvn−5. Z definicji liczb Perrina i założenia indukcyjnego prn= prn−2+ prn−3 = pvn−4+ pvn−6+ 2pvn−7+ pvn−5+

pvn−7+ 2pvn−8 = pvn−2+ pvn−4+ 2pvn−5, co należało pokazać. Zatem na mocy zasady indukcji twierdzenie jest prawdziwe.

4.2. (2-d )-jądra w produkcie tensorowym 56 Twierdzenie 4.20. (P. Bednarz [3]) Niech n ­ 3 będzie liczbą naturalną. Wtedy

(i) σ(Cn× C3) = 3 + prn, (ii) j(Cn× C3) = n,

(iii) J (Cn× C3) = 3 ·jn2k.

Dowód. Niech n ­ 3 będzie liczbą naturalną. Załóżmy, że V (C3) = {y1, y2, y3} i V (Cn) =

{x1, x2, . . . , xn} z numeracją wierzchołków na cyklu Cn w naturalnej kolejności. Niech

Xi = {xi} × V (C3), i = 1, 2, . . . , n i niech Yj = V (Cn) × {yj}, j = 1, 2, 3.

(i) Niech n = 3, 4, 5, 6. Wtedy rodzina J (C3× C3) wszystkich (2-d)-jąder ma postać

J (C3 × C3) = {X1, X2, X3, Y1, Y2, Y3}, czyli σ(C3 × C3) = 6 = 3 + pr3. Rodzina

J (C4× C3) ma postać J (C4× C3) = {X1∪ X3, X2∪ X4, Y1, Y2, Y3}, czyli σ(C4× C3) = 5 = 3 + pr4. Rodzina J (C5× C3) ma postać J (C5 × C3) = {X1 ∪ X3, X1∪ X4, X2 X4, X2∪X5, X3∪X5, Y1, Y2, Y3}, czyli σ(C5×C3) = 8 = 3+pr5. Rodzina J (C6×C3) ma postać J (C6× C3) = {X1∪ X3∪ X5, X1∪ X4, X2∪ X4∪ X6, X2∪ X5, X3∪ X6, Y1, Y2, Y3},

czyli σ(C6× C3) = 8 = 3 + pr6. Niech n ­ 7. Pokażemy, że σ(Cn× C3) = 3 + prn. Niech J ⊂ V (Cn× C3) będzie (2-d)-jądrem grafu Cn× C3. Rozważmy następujące przypadki. 1. (xn, y1) ∈ J .

Wtedy (xn−1, y2), (xn−1, y3), (x1, y2), (x1, y3) /∈ J. Rozważmy wierzchołek (xn, y2). Jeżeli (xn, y2) ∈ J , to (xn, y3) ∈ J . W przeciwnym wypadku (xn, y3) nie może być 2-domino-wany przez zbiór J . To oznacza, że Xn ⊂ J i Xn−1∩ J = ∅ = X1∩ J. Ponadto każdy

wierzchołek ze zbioru X1∪ Xn−1 jest 2-dominowany przez zbiór J . Zatem J = J∪ Xn, gdzie J jest dowolnym (2-d)-jądrem grafu Pn−3× C3. To oznacza, że σ(Pn−3× C3) jest liczbą (2-d)-jąder J , które zawierają wierzchołki (xn, y1) i (xn, y2). Jeżeli (xn, y2) /∈ J,

to (xn−1, y1), (x1, y1) ∈ J . W przeciwnym wypadku wierzchołek (xn, y2) nie jest 2-dominowany. Wtedy (xn, y3) /∈ J i ponadto (xn−2yk), (x2, yk) /∈ J, k = 2, 3.

Rozumu-jąc analogicznie wnioskujemy, że Y1 ⊂ J oraz Y2 ∩ J = ∅ = Y3 ∩ J. To oznacza, że

zbiór Y1 jest jedynym (2-d)-jądrem grafu Cn× C3 zawierającym wierzchołek (xn, y1) i niezawierającym wierzchołka (xn, y2). Zatem σ(xn,y1)(Cn× C3) = σ(Pn−3× C3) + 1. 2. (xn, y1) /∈ J.

Rozważmy następujące możliwości.

2.1. (xn−1, y1), (x1, y1) /∈ J.

Wtedy oczywistym jest, że zbiory Y2, Y3 są jedynymi (2-d)-jądrami grafu Cn× C3. 2.2. (xn−1, y1) ∈ J i (x1, y1) /∈ J.

Pokażemy, że wierzchołek (xn, y1) jest 2-dominowany przez (xn−1, y2), (xn−1, y3) ∈ J . W przeciwnym wypadku co najmniej jeden z wierzchołków (x1, y2) lub (x1, y3) należy

4.2. (2-d )-jądra w produkcie tensorowym 57

do (2-d)-jądra J . Jeżeli (x1, y2) ∈ J , to wierzchołek (x1, y3) nie może być 2-dominowany przez zbiór J . Jeżeli (x1, y2), (x1, y3) ∈ J , to wierzchołek (x1, y1) nie jest dominowany. To oznacza, że Xn∩ J = ∅ = X1∩ J oraz Xn−1 ⊂ J. Wtedy X2 ⊂ J aby wierzchołki ze

zbioru X1 były 2-dominowane. Ponadto Xn−2∩J = ∅ = X3∩J oraz każdy wierzchołek ze

zbioru X1∪X3∪Xn−2∪Xnjest 2-dominowany przez zbiór J . Zatem J = J∗∗∪X2∪Xn−1, gdzie J∗∗ jest dowolnym (2-d)-jądrem grafu Pn−6× C3. To oznacza, że σ(Pn−6× C3) jest liczbą (2-d)-jąder J , które zawierają wierzchołek (xn−1, y1) i nie zawierają wierzchołków (x1, y1) i (xn, y1).

2.3. (xn−1, y1) /∈ J i (x1, y1) ∈ J .

Wtedy dowodzimy analogicznie jak przypadek 2.2.

2.4. (xn−1, y1), (x1, y1) ∈ J .

Wtedy Xn∩ J = ∅ oraz X1 ⊂ J i Xn−1 ⊂ J. W przeciwnym wypadku J nie jest zbiorem

2-dominującym. To oznacza, że X2∩ J = ∅ = Xn−2∩ J. Ponadto każdy wierzchołek ze

zbioru X2∪Xn−2∪Xnjest 2-dominowany przez zbiór J . Zatem J =J ∪ Xe 1∪Xn−1, gdzie

e

J jest dowolnym (2-d)-jądrem gafu Pn−5× C3. To oznacza, że σ(Pn−5× C3) jest liczbą (2-d)-jąder J , które zawierają wierzchołki (xn−1, y1), (x1, y1) i nie zawierają wierzchołka (xn, y1).

Zatem σ−(xn,y1)(Cn× C3) = 2 + 2σ(Pn−6× C3) + σ(Pn−5× C3).

Z powyższych przypadków oraz z podstawowej zasady zliczania (2.1) otrzymujemy zależność rekurencyjną postaci

σ(Cn× C3) = 3 + σ(Pn−3× C3) + 2σ(Pn−6× C3) + σ(Pn−5× C3). Z Twierdzenia 4.17 wynika równość

σ(Cn× C3) = 3 + pvn−2+ 2pvn−5+ pvn−4.

Korzystając z Lematu 4.19 i uwzględniając warunki początkowe σ(C3 × C3) = 6,

σ(C4× C3) = 5 i σ(C5× C3) = σ(C6× C3) = 8 otrzymujemy, że

σ(Cn× C3) = 3 + prn, n ­ 3,

Z konstrukcji (2-d)-jąder w grafie Cn × C3 wynika, że n ¬ |J | ¬ 3 ·jn2k. Zatem

4.3. (2-d )-jądra w uogólnionej koronie grafów 58

Dowodząc analogicznie jak w Twierdzeniu 4.20 otrzymujemy

Twierdzenie 4.21. (P. Bednarz [3]) Niech n, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi. Wtedy

(i) σ(Cn× Km) = prn+ m,

(ii) j(Cn× Km) = n,

(iii) J (Cn× Km) = m ·jn2k.

Twierdzenie 4.22. (P. Bednarz [3]) Niech n, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi. Wtedy

(i) σ(Kn× Km) = n + m,

(ii) j(Kn× Km) = min{n, m},

(iii) J (Kn× Km) = max{n, m}.

Dowód. Niech n, m ­ 3 będą liczbami naturalnymi. Załóżmy, że V (Kn) = {x1, x2, . . . , xn} i V (Km) = {y1, y2, . . . , ym}. Niech Xi = {xi} × V (Km), i = 1, 2, . . . , n oraz

Yj = V (Kn) × {yj}, j = 1, 2, . . . , m.

(i) Niech J ⊂ V (Kn× Km) będzie (2-d)-jądrem grafu Kn× Km. Bez straty ogólności niech (xs, yt) ∈ J , 1 ¬ s ¬ n, 1 ¬ t ¬ m. Wtedy (xq, yt) ∈ J , 1 ¬ q ¬ n, q 6= s albo (xs, yr) ∈ J , 1 ¬ r ¬ m, r 6= t. W przeciwnym wypadku J nie jest zbiorem niezależnym. Jeżeli (xq, yt) ∈ J , to NKn×Km((xs, yt) ∪ (xq, yt)) = V (Kn× Km) \ Yt. Wtedy J = Yt. Z kolei jeżeli (xs, yr) ∈ J , to rozumując analogicznie jak wcześniej otrzymujemy, że J = Xs. To oznacza, że rodzina J (Kn × Km) wszystkich (2-d)-jąder ma postać J (Kn× Km) = {Xi; i = 1, 2, . . . , n} ∪ {Yj; j = 1, 2, . . . , m}. Zatem

σ(Kn× Km) = n + m. Ponadto |Xi| = m, i = 1, 2, . . . , n i |Yj| = n, j = 1, 2, . . . , m, stąd j(Kn× Km) = min{n, m} i J (Kn× Km) = max{n, m}, co dowodzi (ii) oraz (iii).

4.3 (2-d )-jądra w uogólnionej koronie grafów

W tym podrozdziale rozważymy problem istnienia (2-d)-jąder w uogólnionej koronie grafów. Klasyczna definicja korony grafów wprowadzona została przez R. Fruchta i F. Harary’ego w [20]. Problemy niezależności i dominowania w uogólnionej koronie grafów były rozważane między innymi w [50, 57].

Niech G będzie grafem takim, że V (G) = {x1, x2, . . . , xn}, n ­ 1 i niech hn = (Hi)i∈I={1,2,...,n}będzie ciągiem dowolnych grafów. Koroną grafu G i ciągu hn nazywamy

graf G ◦ hntaki, że V (G ◦ hn) = V (G) ∪ Sn

i=1

V (Hi) oraz E(G ◦ hn) = E(G) ∪ Sn

i=1 E(Hi) ∪ n S i=1 {xiy; y ∈ V (Hi)}.

4.3. (2-d )-jądra w uogólnionej koronie grafów 59 Twierdzenie 4.23. (P. Bednarz [3]) Niech G będzie dowolnym n-wierzchołkowym

grafem, n ­ 1 i niech hn = (Hi)i∈I={1,2,...,n} będzie ciągiem n nietrywialnych grafów. Graf G ◦ hn posiada (2-d)-jądro wtedy i tylko wtedy, gdy grafy Hi, i ∈ I posiadają

(2-d)-jądro.

Dowód. Załóżmy, że grafy Hi, i ∈ I posiadają (2-d)-jądro Ji. Ponieważ Hinietry-wialne, więc dla dowolnego 1 ¬ i ¬ n, graf Hi ma co najmniej dwa wierzchołki. Stąd

|Ji| ­ 2. Pokażemy, że dla dowolnego n-wierzchołkowego grafu G zbiór J = Sn

i=1

Ji

jest (2-d)-jądrem korony G ◦ hn. Z definicji korony G ◦ hn wynika, że J jest zbiorem niezależnym. Ponieważ |Ji| ­ 2, i = 1, 2, . . . , n, więc każdy wierzchołek grafu G ma co

najmniej dwóch sąsiadów w zbiorze Ji. Stąd J jest (2-d)-jądrem grafu G ◦ hn.

Dla dowodu w drugą stronę załóżmy, że G ◦ hn posiada (2-d)-jądro J . Pokażemy, że J ∩ V (G) = ∅. Niech xs ∈ V (G), dla pewnego 1 ¬ s ¬ n oraz załóżmy nie wprost,

że xs ∈ J. Wtedy V (Hs) ∩ J = ∅. Ponieważ |V (Hs)| ­ 2, więc zbiór J nie jest zbiorem 2-dominującym, co jest sprzeczne z założeniem, że J jest (2-d)-jądrem. Zatem

J ∩ V (G) = ∅. Ponieważ G ◦ hn posiada (2-d)-jądro J oraz J ∩ V (G) = ∅, więc każdy graf Hi musi posiadać (2-d)-jądro Ji. Ponadto każdy wierzchołek xi ∈ V (G) ma co

najmniej dwóch sąsiadów w zbiorze Ji, stąd |Ji| ­ 2, czyli |V (Hi)| ­ 2, dla wszystkich

i = 1, 2, . . . , n, co kończy dowód.

Wniosek 4.24. (P. Bednarz [3]) Niech G będzie dowolnym n-wierzchołkowym grafem,

n ­ 1 i niech hn= (Hi)i∈I={1,2,...,n} będzie ciągiem n nietrywialnych grafów. Jeżeli grafy Hi, i = 1, 2, . . . , n posiadają (2-d)-jądro, to (i) σ(G ◦ hn) = Qn i=1 σ(Hi), (ii) j(G ◦ hn) = Pn i=1 j(Hi), (iii) J (G ◦ hn) = Pn i=1 J (Hi).

Rozważmy przypadek korony, gdy grafy z ciągu hn są dowolne.

Niech hn = (Hi)i∈I={1,2,...,n} będzie ciągiem dowolnych grafów. W szczególności grafy z ciągu hn mogą być trywialne lub puste. Niech I = I0 ∪ I1 ∪ I2, gdzie I0 =

4.3. (2-d )-jądra w uogólnionej koronie grafów 60 Twierdzenie 4.25. (P. Bednarz [3]) Niech G będzie dowolnym n-wierzchołkowym

grafem, n ­ 1 i niech hn = (Hi)i∈I={1,2,...,n} będzie ciągiem n dowolnych grafów. Graf G ◦ hn ma (2-d)-jądro wtedy i tylko wtedy, gdy Hr, r ∈ I2 ma (2-d)-jądro i podgraf

(G ◦ hn) \ S

r∈I2

(V (Hr) ∪ {xr}) ma (2-d)-jądro.

Dowód. Załóżmy, że graf G ◦ hn posiada (2-d)-jądro J . Wtedy graf Hr, r ∈ I2 musi posiadać (2-d)-jądro Jr aby wierzchołki ze zbioru V (Hr) \ Jr były 2-dominowane. Ponieważ NG◦hn[Jr] = V (Hr) ∪ {xr}, r ∈ I2, stąd podgraf (G ◦ hn) \ S

r∈I2

(V (Hr) ∪ {xr})

musi posiadać (2-d)-jądro.

Dla dowodu w drugą stronę załóżmy, że graf Hr, r ∈ I2 posiada (2-d)-jądro Jr oraz że podgraf (G ◦ hn) \ S

r∈I2

(Hr∪ {xr}) ma (2-d)-jądro J. Pokażemy, że zbiór

J = J S

r∈I2

Jr jest (2-d)-jądrem grafu G ◦ hn. Niezależność zbioru J wynika z definicji korony G ◦ hn. Pokażemy, że J jest zbiorem 2-dominującym. Niech v ∈ V (G ◦ hn) \ J . Jeżeli v ∈ V (Hr) ∪ {xr}, r ∈ I2, to wierzchołek v jest 2-dominowany przez zbiór Jr, jeżeli v ∈ S

k∈I0∪I1

{xk}, to wierzchołek v ma co najmniej dwóch sąsiadów w zbiorze J. To oznacza, że zbiór J jest (2-d)-jądrem grafu G ◦ hn.

Wniosek 4.26. (P. Bednarz [3]) Niech G będzie dowolnym n-wierzchołkowym grafem,

n ­ 1 oraz hn = (Hi)i∈I={1,2,...,n} będzie ciągiem n dowolnych grafów i niech G1 =

(G ◦ hn) \ S

r∈I2

(V (Hr) ∪ {xr}). Jeżeli graf G ◦ hn posiada (2-d)-jądro, to (i) σ(G ◦ hn) = Q r∈I2 σ(Hr) · σ (G1) , (ii) j(G ◦ hn) = P r∈I2 j(Hr) + j (G1) , (iii) J (G ◦ hn) = P r∈I2 J (Hr) + J (G1) .

Twierdzenie 4.27. (P. Bednarz [3]) Niech G będzie dowolnym n-wierzchołkowym

grafem, n ­ 1 i niech hn = (Hi)i∈I={1,2,...,n} będzie ciągiem n dowolnych grafów. Graf G ◦ hn ma (2-d)-jądro wtedy i tylko wtedy, gdy spełnione są jednocześnie warunki

(i) Hr, r ∈ I2 ma (2-d)-jądro,

(ii) podgraf indukowany przez zbiór {xj; j ∈ I0} ma (2-d)-jądro J,

(iii) dla t ∈ I1 istnieje i ∈ I0 takie, że xt, xi są sąsiednie w grafie G i xi ∈ J. Dowód. Załóżmy, że graf G ◦ hn posiada (2-d)-jądro J . Wtedy graf Hr, r ∈ I2 musi posiadać (2-d)-jądro Jr, aby wierzchołki ze zbioru V (Hr) \ Jrbyły 2-dominowane. Zatem warunek (i) jest spełniony. Pokażemy, że podgraf indukowany przez zbiór {xj; j ∈ I0}

4.4. (2-d )-jądra w G-złączeniu grafów 61

jest zbiorem niezależnym. Niech J = V (G) ∩ J . Ponieważ J jest (2-d)-jądrem grafu

G ◦ hn, stąd Jjest (2-d)-jądrem podgrafu indukowanego przez zbiór {xj; j ∈ I0}. Zatem

warunek (ii) jest spełniony. Dla każdego t ∈ I1 zachodzi |NG◦hn(xt) ∩ (J \ V (G))| = 1. Aby wierzchołki xt, t ∈ I1 były 2-dominowane, to musi istnieć wierzchołek xi ∈ J,

i ∈ I0 sąsiedni z wierzchołkiem xt w grafie G. Zatem warunek (iii) jest spełniony. Dla dowodu w drugą stronę załóżmy, że zachodzą warunki (i), (ii), (iii). Pokażemy, że graf G ◦ hn posiada (2-d)-jądro postaci J = S

r∈I2

Jr S

t∈I1

V (Ht) ∪ J, gdzie Jr jest (2-d)-jądrem grafu Hr dla r ∈ I2 oraz J jest (2-d)-jądrem podgrafu indukowanego przez zbiór {xj; j ∈ I0}. Niezależność zbioru J wynika z definicji korony G ◦ hn. Pokażemy, że

J jest zbiorem 2-dominującym. Niech v ∈ V (G ◦ hn) \ J . Jeżeli v ∈ V (Hr) ∪ {xr}, r ∈ I2, to wierzchołek v jest 2-dominowany przez zbiór Jr. Jeżeli v = xt, t ∈ I1, to wierzchołek

v jest 2-dominowany przez zbiór V (Ht) ∪ J. Jeżeli v = xj, j ∈ I0, to wierzchołek v jest 2-dominowany przez zbiór J. Zatem zbiór J jest (2-d)-jądrem grafu G ◦ hn, co kończy dowód.

4.4 (2-d )-jądra w G-złączeniu grafów

W tym podrozdziale rozważymy istnienie (2-d)-jąder w G-złączeniu grafów. Pokaże-my, że dla istnienia (2-d)-jądra nie jest konieczne istnienie (2-d)-jąder we wszystkich grafach składowych.

Problemy istnienia różnych typów jąder w złączeniu digrafów były rozważane między

W dokumencie Index of /rozprawy2/11354 (Stron 45-66)

Powiązane dokumenty