W przeddzień uroczystości Zesłania Ducha Świę-tego, 11 czerwca 2011 r. w kościołach katedralnych w Opolu i w Gliwicach zostały udzielone święcenia kapłańskie 20 absolwentom Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Wśród nowo wyświęconych kapłanów jest także ks.■
Damian■Staniek (ur. 1985), pochodzący z parafii św.
Mikołaja w Raciborzu – Starej Wsi. Parafia ta obej-muje terytorialnie obszary znane z urodzajnej gleby, dzięki czemu od wieków wielu jej mieszkańców zaj-muje się rolnictwem i ogrodnictwem. Doświadczenie urodzaju odnosi się w tej parafii również do wymia-ru duchowego, gdyż wywodzi się z niej wielu kapła-nów, zakonników i sióstr zakonnych. Okazją do przy-pomnienia sobie tego faktu są uroczystości prymicyjne księdza Stańka, który dołącza do licznego grona księ-ży pochodzących z tej parafii. Trudno jest podać do-kładną liczbę starowiejskich prymicjantów, zwłaszcza tych, którzy żyli przed II wojną światową. Niniejszy tekst jest próbą przypomnienia sylwetek kapłanów po-chodzących z Raciborza – Starej Wsi w XX w., co nie oznacza, że wcześniej w długiej historii tej parafii po-wołań nie było. Z pewnością warto podjąć badania, które dostarczyłyby nowych faktów w tym względzie
i uzupełniłyby listę osób duchownych pochodzących z Raciborza – Starej Wsi.
Z zachowanych informacji wynika, że w XX w. ka-płanem, który jako pierwszy po konsekracji w 1902 r.
nowego kościoła św. Mikołaja odprawiał swoją mszę św. prymicyjną był ks.■Georg■Lompa (1879–1949), wyświęcony na kapłana 21 czerwca 1904 r. we Wrocła-wiu. Wiadomo, że ksiądz ten pracował duszpastersko w miejscowości Großräschen w dekanacie Cottbus, a od 1923 r. był proboszczem parafii w Żaganiu. Pew-ne są daPew-ne dotyczące prymicji ks.■Antoniego■Korczo-ka (1891–1941), który święcenia ks.■Antoniego■Korczo-kapłańskie przyjął 18 czerwca 1914 r. we Wrocławiu, a mszę św. w koście-le św. Mikołaja w Raciborzu po raz pierwszy odprawił 24 czerwca 1914 r. Podczas tej uroczystości kazanie wygłosił ówczesny proboszcz ks.■Carl■Ulitzka (1873–
1953). Po święceniach kapłańskich ks. A. Korczok pra-cował najpierw jako kapelan w szpitalu wojskowym w Raciborzu, a potem jako wikariusz w Katowicach–
Dębiu i w parafii św. Piotra i Pawła w Gliwicach. Jed-nocześnie kontynuował studia teologiczne i obronił doktorat z historii Kościoła na Wydziale Teologii Ka-tolickiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Ksiądz Kor-czok otrzymał propozycję pracy naukowej na
Uniwer-sytecie Wrocławskim, ale jej nie przyjął, gdyż chciał pracować w duszpasterstwie. Po doktoracie został wi-kariuszem w parafii św. Franciszka w Zabrzu – Zabo-rzu, a od 1929 r. był proboszczem w Sośnicy koło Gli-wic. W czasie rządów nazistowskich został osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau i tam rozstrzela-ny. Tymczasowo urna z jego prochami była pochowa-na w grobie jego rodziców pochowa-na cmentarzu parafialnym w Raciborzu.
Dnia 2 marca 1924 r. święcenia kapłańskie z rąk ks.■
kard.■A.■Bertrama we Wrocławiu przyjęło 63 dia-konów, wśród których było czterech kapłanów po-chodzących z Raciborza i okolic. Był wśród nich tak-że pochodzący z parafii ze Starej Wsi ks.■Franciszek■
Niedzballa (1897–1952). Po święceniach kapłańskich pracował on duszpastersko w Berlinie, a następnie w Opolu w parafii św. Piotra i Pawła, w 1935 r. został proboszczem w Komprachcicach, gdzie wybudował kościół. W 1940 r. został kanonikiem gremialnym Ka-pituły Metropolitarnej we Wrocławiu. W czasie oblę-żenia Wrocławia na początku 1945 r. uratował wiele cennych zabytków katedry wrocławskiej. W 1946 r.
został proboszczem parafii katedralnej we Wrocławiu, a w maju 1952 r. dziekanem kapituły wrocławskiej i protonotariuszem apostolskim (infułat). Został pocho-wany na cmentarzu parafialnym w Raciborzu – Sta-rej Wsi. Wraz z ks. Niedzballą przyjął święcenia ka-płańskie ks.■G.■Piosczyk (1898–1964), który później zmienił nazwisko na Sanden, i prawdopodobnie także pochodził z raciborskiej parafii św. Mikołaja. Po świę-ceniach kapłańskich był wikarym w miejscowości Bia-ła koło Prudnika, od 1940 r. proboszczem we wsi Bu-kowice Trzebnickie, a po II wojnie światowej wyjechał do RFN i był proboszczem w miejscowości Kollerbeck w diecezji Paderborn.
Z parafii św. Mikołaja ze Starej Wsi pochodzi in-ny duchowin-ny który był protonotariuszem apostolskim.
Chodzi o ks.■Ignacego■Białdygę (+1962), który praco-wał duszpastersko wśród Polonii amerykańskiej w No-wym Jorku i w 1957 r. został infułatem. O jego śmierci
fialna. Bliższe dane dotyczące je-go osoby nie są znane. W USA pra-cował także, pochodzący ze Starej Wsi, o.■ Maksymilian (Flawian – imię zakonne) Himmel (1904–
1950), salwatorianin, który świę-cenia kapłańskie przyjął w 1929 r.
Od 1938 r. pracował wśród Polonii amerykańskiej niedaleko Chicago, tam też zmienił nazwisko na Nie-biański. W tym samym roku co o.
Himmel, 9 maja 1929 r. w St. Ga-briel w Austrii święcenia kapłań-skie przyjął pochodzący ze Starej Wsi o.■Józef■Poliga (1899–1972), werbista. W latach 1929–1968 pra-cował on jako misjonarz w Brazy-lii. Na kolejne prymicje nie trzeba było długo czekać, bo 29 czerwca 1932 r. święcenia kapłańskie w Passau przyjął ks.■Józef■Lampka (1906–1978), który był sal-watorianinem, a w latach 1946–1974 proboszczem w Pokrzywnicy w dekanacie kozielskim, po czym wyje-chał do Niemiec, gdzie zmarł.
Dnia 2 sierpnia 1937 r. swoją mszę św. prymicyj-ną w kościele św. Mikołaja odprawił ks.■Georg■Pisz-czek (1910–1954), który był wikariuszem w parafii św. Krzyża w Bytomiu, a od 1947 r. proboszczem pa-rafii Chrystusa Króla w Gliwicach. Ks. Piszczek jest Prymicja ks. H. Rzegi (21 czerwca 1971 r.)
Księża: Ignacy Białdyga, Franz Korczok, Antoni Korczok, ks.
Komorek
nym przy ul. Kozielskiej w Raci-borzu. Warto wspomnieć, że na-stępnego dnia po prymicjach ks.
Piszczka uroczystości prymicyjne w kościele św. Mikołaja miał tak-że bratanek ks. Antoniego Korczo-ka, pochodzący z Bieńkowic ks.■
Franz■Korczok■(1912–1944), któ-ry był wikariuszem w parafii Chktó-ry- Chry-stusa Króla w Gliwicach, a od 1941 r. kapelanem wojskowym. Zginął on w czasie II wojny światowej.
W czasie trwania wojny święce-nia kapłańskie przyjął i prymicję w Raciborzu świętował ks.■Bru-no■Panus (1915–2007). Był on ka-nonikiem regularnym laterańskim i przyjął święcenia kapłańskie 23 czerwca 1940 r. w Rzymie.
Począt-kowo pracował duszpastersko w Starej Wsi, a w latach 1948–1966 był proboszczem w Rudniku, po czym wy-jechał do RFN i był proboszczem w diecezji Mainz w miejscowościach Gau–Bischofsheim i Schnürpflin-gen. Ks. Panus zmarł w Frankenthal i został pocho-wany na cmentarzu parafialnym w Rudniku. Oprócz wspomnianych duchownych, z czasu II wojny świa-towej, na temat których zachowały się jakieś wiado-mości, istnieje także grono kapłanów, o których brak bliższych danych. Wymienia się m.in. takie nazwiska księży: Franciszek■Morcinek,■Wacław■Oboth,■Jó-zef■Matloch,■Franciszek■Dyrszka,■Komorek,■Lazar,■
Langer,■Szczuka,■Szmieszek■oraz braci zakonnych:■
Lampart,■Zimny,■Rączka■i■Kocur. Warto dodać, że wszyscy przedwojenni księża archidiecezji wrocław-skiej odbywali studia na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Wrocławskiego, a po ich zakończeniu odbywali formację w seminarium duchownym, bezpo-średnio przygotowującą do przyjęcia święceń kapłań-skich i pracy duszpasterskiej.
Po zakończeniu II wojny światowej jako pierwszy mszę św. prymicyjną odprawił w kościele św. Mikołaja w Raciborzu–Starej Wsi ks.■Antoni■Czekalla (1917–
2004), który święcenia kapłańskie przyjął 27 czerw-ca 1948 r. w Katowiczerw-cach. W związku z tym, że w tam-tym czasie katowiccy alumni przygotowywali się do święceń w Krakowie, ks. Czekalla znał się z Karolem Wojtyłą, późniejszym arcybiskupem krakowskim i pa-pieżem, który jako kardynał czasami odwiedzał swo-jego kolegę, zwłaszcza kiedy był proboszczem w Bo-guszycach. Ksiądz Czekalla po święceniach pracował najpierw jako wikariusz parafii św. Piotra i Pawła w Opolu, w latach 1956–1976 był proboszczem w Bo-guszycach koło Opola, po czym wyjechał do Nie-miec, obejmując probostwo w miejscowości Kunreuth w diecezji Regensburg. 5 lipca 1953 r. święcenia ka-płańskie przyjął pochodzący z parafii św. Mikołaja ks.■
Franz■Kusch (1923–1981), który studiował i
praco-wał duszpastersko w RFN, był m.in. proboszczem pa-rafii w Bremerhaven–Leherheide w diecezji Hilde-sheim, gdzie wybudował kościół. Po kilku latach w starowiejskim kościele odbywały się kolejne uroczy-stości prymicyjne. 23 czerwca 1957 r. święcenia ka-płańskie w Opolu przyjął pochodzący z Miedonii ks.■
Ernst■Krzyżok (ur. 1933), który swoją prymicję świę-tował w kościele św. Mikołaja 29 czerwca 1957 r. Ks.
Krzyżok początkowo pracował w diecezji opolskiej, a następnie wyjechał do RFN, gdzie pracował w diece-zji München–Freising, m.in. jako kapelan niemieckiej parafii w Bangkoku. Ks. Kryschak mieszka aktualnie w Niemczech. W następnym roku, 3 września, miała miejsce kolejna prymicja: ks.■Jerzego■Nawratha (ur.
1935), który 22 czerwca 1958 r. w Opolu przyjął świę-cenia kapłańskie. Początkowo pełnił posługę kapłań-ską w Bytomiu–Stolarzowicach, a następnie wyjechał do RFN. Do RFN wyjechał także kapłan pochodzą-cy z raciborskiej parafii św. Mikołaja, o.■Georg (Piotr – imię zakonne) G. Kosellek■(ur. 1934), franciszka-nin. Przyjął on święcenia kapłańskie 2 lutego 1961 r., a sześć dni później odprawił mszę św. prymicyjną w ko-ściele św. Mikołaja w Raciborzu. Początkowo praco-wał na misjach w Kongo, a następnie osiadł w RFN, gdzie stał się kapłanem diecezji Augsburg i pracował jako kapelan szpitalny w Donauwörth. Aktualnie jest na emeryturze i mieszka w Niemczech. Sporadycznie odwiedza swoje rodzinne strony.
21 czerwca 1971 r. swoją prymicję w Starej Wsi świętował ks.■Henryk■Rzega (ur. 1947), który osiem dni wcześniej przyjął święcenia kapłańskie w Opolu.
Po święceniach pracował jako wikariusz w parafiach w Bytomiu–Bobrku i św. Anny w Zabrzu, św. Jacka w Bytomiu, Ziemięcicach, Lipnikach, a następnie jako proboszcz w Lipnikach. Od 1985 r. ks. Rzega jest pro-boszczem parafii Łubowice, w latach 1998–2008 był wicedziekanem dekanatu Racibórz. Kolejnych prymi-cji parafia św. Mikołaja w Raciborzu się nie doczeka-Ks. F. Waniek (w środku) podczas prymicji ks. Jana Poloka (na zdjęciu z lewej).
Obok – kleryk Jerzy Witeczek
jący się do święceń kapłańskich, dobrze zapowiadający się alumn czwartego roku Norbert■Białdyga (1953–1975). Pogrzeb, który odbył się 5 listopada w kościele w Starej Wsi zgromadził licznych kapłanów i wiernych. Jego grób znajduje się na cmentarzu parafialnym przy ul.
Głubczyckiej.
Kolejne prymicje przypadają na lata posługi proboszczowskiej w Raciborzu–Starej Wsi ks.■Rein-holda■Porwolla (ur. 1933). Pierw-szą prymicję w tym czasie miał ks.■
Jan■Polok (ur. 1956), który przy-jął święcenia kapłańskie 17 maja 1981 r. w Opolu. Jego uroczystości prymicyjne miały miejsce 21 maja 1981 r. Ks. Polok pracował dusz-pastersko m.in. jako wikariusz w Dębiu, Wysokiej, Strzelcach Opol-skich oraz jako proboszcz w Baza-nach, od 1996 r. jest proboszczem parafii Dobrzeń Wielki koło Opo-la, a w latach 1997–2007 był dzie-kanem dekanatu Siołkowice. W następnym roku w kościele św. Mi-kołaja miały miejsce zarówno uro-czystości święceń kapłańskich, jak i prymicji. W dniu 16 maja 1982 r.
ks.■ bp■ Jan■ Wieczorek udzielił święceń kapłańskich czterem dia-konom, w tym pochodzącemu z parafii ks.■Jerzemu■Witeczkowi
skich ks. Witeczek pracował dusz-pastersko jako wikariusz w Klucz-borku i Bytomiu–Stolarzowicach oraz jako proboszcz w Goświnowi-cach, od 1993 r. jest proboszczem parafii w Krzyżanowicach, a od 2006 r. dziekanem dekanatu Twor-ków. Kolejne prymicje odbyły się dwa lata później. 16 czerwca 1984 r. święcenia kapłańskie w Opolu przyjął ks.■Andrzej■Śmieszek (ur.
1957). Po święceniach kapłańskich pracował jako wikariusz w Zdzie-szowicach, a od 1989–2008 r. naj-pierw jako administrator, a następ-nie proboszcz parafii św. Rodziny w Bytomiu-Bobrku. Od 2008 r. jest proboszczem parafii w Zawadzie Książęcej, miejscowości leżącej na terenie diecezji gliwickiej, ale bli-sko Raciborza. W tym samym roku 23 czerwca 1984 r. święcenia ka-płańskie przyjął o.■Bernard■Briks (ur. 1955), oblat, który choć tery-torialnie należał do parafii Wnie-bowzięcia NMP w Raciborzu, to przez wiele lat pełnił posługę ko-ścielnego w parafii św. Mikołaja.
Po prymicjach, które miały miejsce w kościele farnym, odprawił mszę św. także w kościele św. Mikołaja.
W następnym roku parafia święto-wała kolejne uroczystości prymi-cyjne ks.■Krystiana■Hampla (ur.
przyjął 22 czerwca 1995 r. w Opo-lu. Ks. Hampel posługiwał jako wikariusz w Ligocie Turawskiej, Opolu–Nowej Wsi Królewskiej, Bytomiu–Karbiu, a jako proboszcz – w Ligocie Wielkiej. Od 2000 r.
jest proboszczem parafii św. Józe-fa w Raciborzu–Ocicach, która do 1937 r. terytorialnie należała do pa-rafii św. Mikołaja. Kolejnym pry-micjantem był ks.■Karol■Złoty (ur.
1962), który święcenia kapłańskie przyjął w Głubczycach 11 czerwca 1988 r., a swoją pierwszą mszę św.
w kościele św. Mikołaja odprawił trzy dni później. Ks. Złoty po świę-ceniach pracował jako wikariusz w parafii św. Franciszka w Zabrzu, Ducha Świętego na Piastach w Kę-dzierzynie–Koźlu, Ujeździe, ja-ko proboszcz w Żelaznej i Boruci-nie, a od 2005 r. jako proboszcz w Ucieszkowie. W dniu 15 czerwca 1991 r. święcenia kapłańskie przy-jął ks.■Tadeusz■Paluch (ur. 1966).
Jego prymicje odbyły się cztery dni później, w dniu śmierci ks. prała-ta Stefana Pieczki (ur. 1932). Ks.
Paluch jest kapłanem diecezji gli-wickiej i posługiwał duszpastersko jako wikariusz w parafii św. Jacka w Bytomiu, Zabrzu–Rokitnicy, był kapelanem Górnośląskiego Cen-trum Rehabilitacyjnego w Reptach
Nowo wyświęceni kapłani z ks. bp. Andrzejem Czają oraz przedstawicielami władz rektorskich i Wydziału Teologiczne-go Uniwersytetu OpolskieTeologiczne-go (11 czerwca br.)
ka w Bytomiu.
Wyjątkowym pod względem prymicji był dla para-fii św. Mikołaja rok 1995. Rzadko się zdarza, aby świę-towano trzykrotnie uroczystości prymicyjne. Dnia 3 czerwca tego roku w Opolu święcenia kapłańskie przy-jęło dwóch diakonów pochodzących z tej parafii:■ks.■
Marian■Obruśnik■(ur. 1969) i ks.■Konrad■Glombik (ur. 1970). Ks. Obruśnik odprawił swoją mszę św. pry-micyjną 5 czerwca i po święceniach kapłańskich po-sługiwał jako wikariusz w parafii katedralnej w Opolu, a następnie rozpoczął studia specjalistyczne z teolo-gii biblijnej w KUL, które zakończył doktoratem. Na-stępnie studiował w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie. Po studiach pracował jako wikariusz w para-fii Matki Bożej Bolesnej i św. Wojciecha w Opolu ja-ko duszpasterz akademicki i wykładowca na Wydzia-le Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego, w latach 2005–2010 był proboszczem w Malni, a od 2010 r. jest proboszczem w Luboszycach. Prymicje ks. Glombika odbyły się 7 czerwca. Po święceniach kapłańskich był on wikariuszem w parafii św. Michała w Opolu–Pół-wsi, rodzinnej parafii ks. Porwolla, a po roku rozpo-czął studia specjalistyczne z teologii moralnej w KUL, które ukończył z doktoratem. Następnie przez roku był wikariuszem w parafii św. Piotra i Pawła w Ny-sie i odbył kolejne studia w Akademii Alfonzjańskiej w Rzymie. Od 2002 r. jest wykładowcą na Wydzia-le Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego. Trzecim
Roman Haronska (ur. 1965), który w tym roku przyjął święcenia kapłańskie, a uroczystości prymicyjne świę-tował w swojej rodzinnej parafii 28 czerwca. O. Ha-ronska był po święceniach mistrzem nowicjatu w Ni-gerii, a aktualnie pełni posługę w Ruchu Szensztackim w Warszawie.
Ostatnie prymicje, ks.■Damiana■Stańka, które sta-ły się okazją do przypomnienia sylwetek kapłanów po-chodzących z parafii św. Mikołaja w Raciborzu, mia-ły miejsce w uroczystość Zesłania Ducha Świętego 12 czerwca 2011 r. Ks. Staniek rozpoczyna swoją posługę jako wikariusz w parafii św. Antoniego w Zdzieszowi-cach, gdzie odbył praktykę diakońską. Na koniec warto dodać, że od 1995 r. kapłani diecezji opolskiej są absol-wentami Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opol-skiego. Wszyscy pozostali księża, wyświęceni po II wojnie światowej, studiowali w seminarium duchow-nym, a wielu z nich zdobywało stopień magistra teolo-gii na innych uczelniach (np. KUL – ks. Jan Polok) lub czynili to dopiero później na Wydziale Teologicznym UO. Ze wspomnianego grona kapłanów ks. H. Rzega zdobył stopień doktora na opolskiej Alma Mater, a ks.
Jerzy Witeczek jest aktualnie doktorantem.
Ks.■Konrad■Glombik Ks. dr hab. Konrad Glombik jest kierownikiem w Katedrze Teo-logii Moralnej, Etyki i Duchowości na Wydziale TeoTeo-logii UO.