Kultura i wypoczynek - W ARUNKI ŻYCIA GOSPODARSTW DOMOWYCH

4. W ARUNKI ŻYCIA GOSPODARSTW DOMOWYCH

4.6. Kultura i wypoczynek

Tomasz Panek, Janusz Czapiński

Streszczenie

29 proc. badanych gospodarstw domowych deklarowało w 2015 r., że musiało z powodów finansowych zrezygnować w ciągu ostatniego roku z wyjścia do teatru, opery, operetki, filharmonii i koncertu, ponad 27 proc. z wyjścia do kina, a ponad 22 proc. zwiedzenia muzeum czy też wystawy. Nastąpiła jednak pod tym względem znacząca poprawa w ciągu ostatnich czterech lat. Nieco ponad 52 proc. gospodarstw zakupiło w 2014 roku książki (inne niż podręczniki i in-strukcje), nieco więcej niż w 2012 r. (47,6 proc.). Największy odsetek nabył nie więcej niż 3 książki. Procent gospo-darstw domowych zmuszonych w 2015 r. do rezygnacji z wyjazdów wypoczynkowych z powodów finansowych wahał się od prawie 35 proc. w przypadku wyjazdów rodzinnych (dorośli i dzieci) do prawie 40 proc. dla wyjazdów doro-słych. Jednakże obserwujemy znaczącą poprawę w tym zakresie w stosunku do 2011 r.

4.6.1. Kultura

Od 10 do 13 proc. badanych gospodarstw domowych musiało z powodów finansowych zrezygnować w 2013 r. z wyj-ścia do kina, teatru, opery, operetki, filharmonii (na koncert), zwiedzenia muzeum czy też wystawy, z zakupu książki lub prasy Najwięcej rezygnacji (16 proc. gospodarstw) dotyczyło wyjścia do kina a najmniej (10,3 proc.) zwiedzenia muzeum lub wystawy (wykres 4.6.1).

Wykres 4.6.1. Czy ktokolwiek z członków gospodarstwa domowego musiał z powodu braku pieniędzy zrezygnować w ostatnim roku z: (dane w całych próbach z lat 2009-2015 w procentach odpowiedzi)

Nastąpiła pod tym względem poprawa w ciągu ostatnich sześciu lat (wykres 4.6.1). Odsetek gospodarstw domo-wych, które musiały zrezygnować z wyjścia na te imprezy kulturalne zmniejszył się także znacząco w minionych czterech latach³¹ w próbie panelowej (wykres 4.6.2).

31 Wszystkie zmiany w zakresie uczestnictwa gospodarstw domowych w kulturze w latach 2011-2015 dotyczą próby panelowej z tych lat, czyli tych gospodarstw domowych, które zostały zbadane w 2011 r. jak i w 2013 r. oraz w 2015 r.

16,4

4.6. Kultura i wypoczynek

Tomasz Panek, Janusz Czapiński

Streszczenie

4.6.1. Kultura

Wykres 4.6.1. Czy ktokolwiek z członków gospodarstwa domowego musiał z powodu braku pieniędzy zrezygnować w ostatnim roku z: (dane w całych próbach z lat 2009-2015 w procentach odpowiedzi)

16,4

4.6. Kultura i wypoczynek

Tomasz Panek, Janusz Czapiński

Streszczenie

4.6.1. Kultura

Wykres 4.6.1. Czy ktokolwiek z członków gospodarstwa domowego musiał z powodu braku pieniędzy zrezygnować w ostatnim roku z: (dane w całych próbach z lat 2009-2015 w procentach odpowiedzi)

16,4

4.6. Kultura i wypoczynek

Tomasz Panek, Janusz Czapiński

Streszczenie

4.6.1. Kultura

Wykres 4.6.1. Czy ktokolwiek z członków gospodarstwa domowego musiał z powodu braku pieniędzy zrezygnować w ostatnim roku z: (dane w całych próbach z lat 2009-2015 w procentach odpowiedzi)

16,4

Społeczna 2015, Warunki i Jakość Życia Polaków - Raport. Contemporary Economics, 9/4, 108-115. DOI:10.5709/ce.1897-9254.184

1 ²

1 Instytut Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej; ²Wydział Psychologii Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie

Diagnoza Społeczna 2015 109

© Rada Monitoringu Społecznego

Biorąc pod uwagę tylko te gospodarstwa, które rezygnowały mimo potrzeby, zdecydowanie najwyższy odsetek zmuszonych do rezygnacji z wyjścia na wybrane imprezy kulturalne charakteryzował w marcu/czerwcu 2015 r. grupę gospodarstw najuboższych, utrzymujących się z niezarobkowych źródeł oraz rencistów (odpowiednio nawet ponad 53 oraz prawie 46 proc. w przypadku teatru, opery, operetki, filharmonii lub koncertu), a najmniejszy (około 19 proc.

gospodarstw) gospodarstw pracujących na własny rachunek. Jednocześnie we wszystkich grupach społeczno-ekono-micznych gospodarstw domowych zmniejszyła się znacząco w 2015 r., w porównaniu z 2011, rokiem liczba tych rezygnacji (od ponad 11 punktów procentowych w przypadku teatru, opery, operetki, filharmonii, koncertu oraz mu-zeum lub wystawy do ponad 2 punktów procentowych w przypadku kina).

Wśród grup gospodarstw domowych wyróżnionych ze względu na typ najczęściej mimo potrzeby musiały rezy-gnować z wyjścia na wybrane imprezy kulturalne gospodarstwa rodzin niepełnych oraz wielodzietnych, w których częstość rezygnacji z tych form uczestnictwa w kulturze przekraczała nawet 35 proc. W 2015 r., w stosunku do sytu-acji sprzed czterech lat, znaczący wzrost częstości rezygnsytu-acji z tych form uczestnictwa w kulturze nastąpił wyłącznie w grupie gospodarstw domowych wieloosobowych (od prawie 13 punktów procentowych w przypadku teatru, opery, operetki, filharmonii i koncertu do prawie 9 punktów procentowych w przypadku muzeum i wystawy).

Przeciętnie, rezygnacje z wyjścia na wybrane imprezy kulturalne w grupie gospodarstw domowych z bezrobot-nymi były w 2015 r. o około 20 punktów procentowych częstsze niż w gospodarstwach domowych bez bezrobotnych.

W ostatnich dwóch latach obserwujemy znaczący spadek odsetka gospodarstw zmuszanych ze względów finanso-wych do tego typu rezygnacji zarówno w grupie gospodarstw domofinanso-wych bez bezrobotnych jak i z bezrobotnymi, przy czym znacząco wyższy w tej drugiej z grup.

Zróżnicowanie pomiędzy grupami gospodarstw domowych zamieszkujących różne klasy miejscowości, pod względem konieczności rezygnacji ze względów finansowych z wybranych form uczestnictwa w kulturze, nie było w 2015 r. zbyt duże, chociaż najwyższe w gospodarstwach domowych zamieszkujących największe miasta (w przy-padku teatru, opery, operetki, filharmonii i koncertu nawet 29 proc. w gospodarstwach zamieszkujących te miasta).

Rozpatrując rezygnacje w układzie wojewódzkim, najczęściej zgłaszały ten fakt gospodarstwa domowe zamieszku-jące województwo łódzkie (w przypadku teatru, opery, operetki, filharmonii, koncertu prawie 41 proc. gospodarstw z tego województwa). W ostatnich dwóch latach obserwujemy spadek konieczności rezygnacji, ze względów finanso-wych, z wybranych form uczestnictwa w kulturze we wszystkich klasach miejscowości zamieszkania w tym najwięk-szy w małych miastach o liczbie mieszkańców 20-100 tys. (w przypadku teatru, opery, operetki, filharmonii i koncertu nawet o 7 punktów procentowych). Zwiększenie się możliwości uczestnictwa w kulturze w tym okresie zgłaszały gospodarstwa we wszystkich województwach, w tym najczęściej zamieszkujące województwa lubuskie (wzrost zgło-szeń od 14 do ponad 20 punktów procentowych) i łódzkie (wzrost od prawie 3 do ponad 9 punktów procentowych).

Wykres 4.6.2. Czy ktokolwiek z członków gospodarstwa domowego musiał z powodu braku pieniędzy zrezygnować w ostatnim roku z: (dane w próbie panelowej z lat 2011-2015 w procentach odpowiedzi)

17 proc. badanych gospodarstw zostało zmuszonych w ostatnim roku do rezygnacji ze względów finansowych z zakupu książki. Liczba rezygnacji w 2015 r. spadła w stosunku do 2011 r. o prawie 6 punktów procentowych (wykres

4.6.1.1). W ostatnich dwóch latach odsetek rezygnacji ze względów finansowych z zakupu książki zmniejszył się ponad 4 punkty procentowe.

Grupą społeczno-ekonomiczną, którą zdecydowanie najsilniej dotknęły ograniczenia w zakupie prasy w 2015 r.

były gospodarstwa utrzymujących się z niezarobkowych źródeł oraz rolników (odpowiednio prawie 39 i ponad 27 proc. gospodarstw zrezygnowało z zakupu prasy w tych grupach gospodarstw). Najrzadziej ograniczenia finansowe w zakupie prasy zgłaszały natomiast gospodarstwa pracujących na własny rachunek (niecałe 8 proc. gospodarstw).

Częstość rezygnacji z zakupu prasy nie spadła znacząco w 2015 r., w porównaniu z 2013 r., tylko w grupie gospo-darstw domowych utrzymujących się z niezarobkowych źródeł. Najsilniejszy spadek nastąpił przy tym w grupie go-spodarstw domowych rolników (spadek o prawie 10 punktów procentowych w tej grupie gogo-spodarstw).

Konieczność rezygnacji z zakupu prasy występowała w 2015 r. zdecydowanie częściej w grupie gospodarstw domowych z bezrobotnymi niż w grupie gospodarstw domowych bez bezrobotnych (odpowiednio w prawie 26 proc.

gospodarstw i w prawie 16 proc. gospodarstw z tych grup). W latach 2013–2015 w obu grupach gospodarstw domo-wych nastąpił znaczący spadek częstości tego typu rezygnacji.

Wśród typów gospodarstw najczęściej brak pieniędzy na zakup prasy dotyczył w 2015 r. rodzin niepełnych (pra-wie 23 proc. gospodarstw). W ostatnich dwóch latach nastąpił znaczący spadek w skali rezygnacji z zakupu prasy we wszystkich typach gospodarstw domowych, w tym największy w grupach gospodarstw domowych małżeństw wielo-dzietnych i rodzin niepełnych (odpowiednio o ponad 9 i o prawie 3 punkty procentowe).

Z zakupu prasy najczęściej musiały rezygnować ze względów finansowych w 2013 r. gospodarstwa zamieszku-jące małe miasta o liczbie mieszkańców 20-100 tys. i największe miasta o liczbie mieszkańców ponad 500 tys. (po prawie 16 proc. gospodarstw). Brak pieniędzy na zakup prasy zdecydowanie najczęściej dotykał gospodarstwa za-mieszkujące województwa dolnośląskie i kujawsko-pomorskie (odpowiednio 18 i prawie 17 proc. gospodarstw). Spa-dek tego typu rezygnacji, w ostatnich dwóch latach, obserwujemy we wszystkich klasach miejscowości zamieszkania, w tym największy w najmniejszych miastach (o około 6 punktów procentowych). We wszystkich województwach nastąpił znaczny spadek odsetków gospodarstw domowych deklarujących brak pieniędzy na zakup prasy w ostatnich dwóch latach, w tym najsilniejszy w województwach łódzkim, lubuskim i warmińsko-mazurskim (odpowiednio o prawie 9 i po ponad 7 punktów procentowych).

W 2015 r. oprócz rezygnacji gospodarstw domowych z uczestnictwa w kulturze z powodów finansowych, badano także brak odczuwania przez nie takiej potrzeby. Najrzadziej gospodarstwa deklarują brak potrzeby zakupu prasy (ponad 6 proc. gospodarstw), a najczęściej zwiedzania muzeum lub wystawy (ponad 41 proc. gospodarstw). Brak potrzeby wyjścia do teatru, opery, operetki, filharmonii czy na koncert zgłasza prawie 40 proc. gospodarstw, wyjścia do kina ponad 24 proc. gospodarstw i zakupu książki około 16 proc. gospodarstw.

W latach 2011-2015 odsetek gospodarstw domowych nie odczuwających potrzeby korzystania z wyróżnionych form uczestnictwa w kulturze zwiększył się znacząco wyłącznie w przypadku zakupu książki (o prawie 2 pp.) (wykres 4.6.3). Jednocześnie zmniejszyła się częstość deklaracji przez gospodarstwa domowe braku zainteresowania wyjściem do teatru, opery, operetki, filharmonii i na koncert (spadek o ponad 1 pp.).

Wykres 4.6.3. Brak potrzeb gospodarstw domowych korzystania z wybranych form uczestnictwa w kulturze w latach 2011-2015 w próbie panelowej.

27,6

43,0 45,1

16,3

5,9 27,9

42,7 45,7

18,8

7,2 27,5

42,0 44,2

18,0

6,3

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0

kino teatr, opera, operetka, filharmonia,

koncert

muzeum lub wystawa

zakup książki zakupu prasy (gazety, tygodniki,

miesięczniki) Proc. gospodarstw domowych nie odczuwających potrzeby korzystania z wybranych formach uczestnictwa w kulturze

Formy uczestnictwa w kulturze

2011 2013 2015

Diagnoza Społeczna 2015 111

© Rada Monitoringu Społecznego

Jeśli chodzi o grupy społeczno-ekonomiczne gospodarstw domowych, najwięcej niezainteresowanych zakupem prasy jest wśród grupy gospodarstw utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (ponad 12 proc. gospodarstw), a najmniej w grupach gospodarstw pracowników i pracujących na własny rachunek (niecałe 5 proc. gospodarstw z tych grup). Zakupem książek najrzadziej zainteresowane są gospodarstwa rencistów i utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (po prawie 30 proc. gospodarstw z tych grup), a najczęściej gospodarstwa pracujących na własny rachunek (tylko niecałe 8 proc. deklaruje brak potrzeby zakupu książek) i pracowników (nieco ponad 8 proc. niezainteresowa-nych).

Teatrem, operą, operetką, filharmonią czy koncertem najczęściej niezainteresowane są gospodarstwa rencistów (prawie 58 proc. gospodarstw) i emerytów (ponad 52 proc. gospodarstw), a najrzadziej gospodarstwa pracujących na własny rachunek (około 21 proc. gospodarstw) i pracowników (około 30 proc. gospodarstw). Brak odczuwania po-trzeby zwiedzania muzeum lub wystawy i wyjścia do kina najczęściej deklarowały także gospodarstwa domowe ren-cistów (ponad 60 proc.) a najrzadziej gospodarstwa domowe pracujących na własny rachunek i pracowników (odpo-wiednio ponad 26 proc. i prawie 32 proc.). Gospodarstwa domowe z bezrobotnymi znacznie częściej odczuwały, niż gospodarstwa domowe bez bezrobotnych, brak zainteresowania teatrem, operą, operetką, filharmonią, koncertem oraz zwiedzaniem wystawy lub muzeum.

W przekroju typu gospodarstwa brak potrzeby uczestniczenia w kulturze zgłaszają najczęściej gospodarstwa nie-rodzinne jednoosobowe (od prawie 43 proc. w przypadku kina do ponad 51 proc. w przypadku muzeum lub wystawy), a najrzadziej małżeństw z dwójką dzieci (od około 10 proc. w przypadku kina do ponad 33 proc. w przypadku muzeum lub wystawy).

Im mniejsza miejscowość tym częstszy brak potrzeb kulturalnych. Wyjątek stanowi prasa i książka, których za-kupem są relatywnie najrzadziej zainteresowani mieszkańcy małych miast. Terytorialne, w układzie wojewódzkim, zróżnicowanie potrzeb kulturalnych nie było w 2015 r. zbyt duże. Najmniej zainteresowane uczestnictwem w kulturze są gospodarstwa z województw wschodnich oraz województwa świętokrzyskiego.

Na uczestnictwo gospodarstw domowych w kulturze wskazuje pośrednio także wielkość księgozbiorów posiada-nych przez gospodarstwa domowe oraz zakup książek. Wielkość księgozbioru utrzymuje się na podobnym poziomie od 2007 r. (tabela 4.6.1). Przybyło gospodarstw nieposiadających ani jednej książki i ubyło gospodarstw z większą niż 100 woluminów biblioteką.

Ten sam stabilny poziom księgozbiorów widzimy również w próbie panelowej w latach 2011-2015 (wykres 4.6.4). Nieznacznie (o 1 pp.) ubyło jedynie gospodarstw a największym księgozbiorem (ponad 500 woluminów).

Tabela 4.6.1. Odsetek gospodarstw domowych mających określoną wielkość księgozbioru w latach 2007-2015

Liczba woluminów 2015 2013 2011 2009 2007

0 11,7 ^13,2 ^12,5 12,8 10,1

do 25 22,8 ^21,9 ^21,9 22,3 23,1

26-50 22,6 22,9 22,1 21,6 21,5

51-100 20,9 ^20,4 ^21,2 20,7 20,6

101-500 16,7 ^16,5 ^16,9 17,2 19,8

ponad 500 5,4 5,0 5,4 5,5 5,9

Wykres 4.6.4. Wielkość księgozbiorów gospodarstw domowych w latach 2011-2015 w próbie panelowej

Najczęściej deklaracje, że nie posiadają żadnych księgozbiorów, składały w marcu/czerwcu 2015 r. gospodarstwa domowe utrzymujących się z niezarobkowych źródeł utrzymania oraz rencistów (odpowiednio ponad 27 proc. i ponad 29 proc. gospodarstw domowych w tych grupach społeczno-ekonomicznych). Najliczniejsze księgozbiory, powyżej

21 22

6 12

21 22 22

6 12

21 22

0 5 10 15 20 25

brak do 25 szt. 26 - 50 szt. 51 - 100 szt. 101 - 500 szt. ponad 500 szt.

Proc. gospodarstw domowych

Wielkość księgozbioru

2011 2013 2015

500 sztuk, posiadały natomiast gospodarstwa domowe pracujących na własny rachunek (prawie 10 proc. gospodarstw z tej grupy). W ostatnich dwóch latach w żadnej z grup społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych nie zmie-nił się znacząco odsetek gospodarstw deklarujących że nie posiadają księgozbiorów.

Różnice w odsetkach gospodarstw nie posiadających księgozbiorów pomiędzy grupami gospodarstw domowych bez bezrobotnych i z bezrobotnymi były znaczne (księgozbiorów nie posiadało w tych grupach odpowiednio prawie 16 proc. i ponad 11 proc. gospodarstw). Odsetki gospodarstw domowych nie posiadające księgozbiorów zwiększyły się w ciągu ostatnich czterech latach tylko w grupie gospodarstw z bezrobotnymi (o prawie 3 punkty procentowe).

Wśród wyróżnionych w badaniu typów gospodarstw domowych najczęściej nie posiadały w ogóle księgozbioru w marcu/czerwcu 2015 r. gospodarstwa domowe nierodzinne wieloosobowe i jednoosobowe (odpowiednio ponad 20 i ponad 21 proc. gospodarstw z tych grup). Najczęściej gospodarstwa o najliczniejszych księgozbiorach, o liczbie woluminów powyżej 500 sztuk, występowały wśród gospodarstw domowych małżeństw bez dzieci (w prawie 8 proc.

gospodarstw). W ostatnich czterech latach nastąpił znaczący wzrost odsetka gospodarstw domowych posiadających księgozbiory tylko w grupie małżeństw bez dzieci (o około 3 punkty procentowe), a znaczący spadek tylko w grupie gospodarstw domowych nierodzinnych wieloosobowych (o około 5 punktów procentowych).

Gospodarstwa domowe wiejskie znacznie częściej nie posiadają księgozbiorów niż gospodarstwa domowe miej-skie (od prawie 19 proc. gospodarstw wiejskich do niecałych 5 proc. gospodarstw zamieszkujących największe mia-sta). Zdecydowanie najczęściej gospodarstwa domowe posiadające najliczniejsze księgozbiory zamieszkiwały naj-większe miasta (ponad 14 proc. gospodarstw domowych z tej grupy). W ostatnich czterech latach nastąpił wzrost odsetka gospodarstw domowych nie posiadających księgozbiorów wyłącznie w grupie gospodarstw zamieszkujących wieś. Województwem, w którym najczęściej gospodarstwa domowe nie posiadały księgozbiorów było w marcu/czerwcu 2015 r. województwo świętokrzyskie (prawie 21 proc. gospodarstw z tego województwa).

Nieco ponad 52 proc. gospodarstw zakupiło w 2014 roku książki (inne niż podręczniki i instrukcje), nieco więcej niż w 2012 r. (47,6 proc.) (tabela 4.6.2). Największy odsetek nabył nie więcej niż 3 książki.

Tabela 4.6.2. Odsetek gospodarstw domowych, które zakupiły w minionym roku określoną liczbę książek innych niż podręczniki i instrukcje w wersji papierowej lub elektronicznej

Rok Zakupiły książki

Zakupiły określoną liczbę książek wśród tych, które zakupiły książki

1-3 4-6 7-10 11-20 Powyżej 20

2013 47,6 30,2 28,1 21,8 12,3 7,6

2015 52,2 33,9 26,1 20,7 11,5 7,7

Najczęściej żadnych książek nie zakupiły gospodarstwa domowe rencistów i utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (odpowiednio ponad 69 proc. i ponad 64 proc. gospodarstw z tych grup). Relatywnie częściej książki zakupiły gospodarstwa domowe bez bezrobotnych niż z bezrobotnymi (odpowiednio ponad 53 proc. i prawie 41 proc. gospo-darstw). Wśród typów gospodarstw najrzadziej książki zakupiły w ostatnim roku gospodarstwa domowe nierodzinne wieloosobowe (tylko niecałe 38 proc. gospodarstw w tej grupie). Książki w ciągu ostatniego roku znacznie częściej kupowały gospodarstwa domowe miejskie niż wiejskie (od ponad 74 proc. gospodarstw w największych miastach do ponad 36 proc. gospodarstw zamieszkujących wieś). Relatywnie najrzadziej kupowały książki w ciągu ostatniego roku gospodarstwa domowe zamieszkujące województwo warmińsko-mazurskie (tylko niecałe 40 proc. gospodarstw z tego województwa).

Najczęściej gospodarstwa domowe oceniały (ponad 83 proc. gospodarstw), że poziom zaspokojenia ich potrzeb związanych z kulturą, w ostatnich dwóch latach nie zmienił się. Natomiast prawie 11 proc. gospodarstw uważa, że sytuacja w tym obszarze pogorszyła się, a tylko niecałe 6 proc., że uległa poprawie. W porównaniu z marcem 2013 r.

znacząco (o ponad 6 punktów procentowych) spadł odsetek gospodarstw domowych negatywnie oceniających zmiany zaspokojenia swoich potrzeb związanych z kulturą.

Najbardziej pesymistycznie oceniały w marcu/czerwcu 2015 r. zmiany zaspokojenia swoich potrzeb związanych z kulturą gospodarstwa domowe utrzymujących się z niezarobkowych źródeł (około 30 proc. odczuło pogorszenie się poziomu zaspokojenia swoich potrzeb związanych z kulturą). Wśród typów gospodarstw najgorzej oceniają zmiany gospodarstwa rodzin niepełnych oraz małżeństw wielodzietnych (po prawie 24 proc. negatywnych ocen). W grupie gospodarstw domowych z bezrobotnymi negatywne oceny dało około 29 proc. gospodarstw, podczas gdy w grupie gospodarstw domowych bez bezrobotnych tylko niecałe 16 proc gospodarstw. Negatywne oceny zmian zachodzących w poziomie zaspokojenia potrzeb związanych z kulturą najczęściej formułowały gospodarstwa domowe zamieszku-jące największe miasta (ponad 24 proc. gospodarstw z tych miast). Najwyższy procent gospodarstw pesymistycznie oceniających zmiany poziomu zaspokojenia potrzeb w obszarze kultury występuje w województwach łódzkim i po-morskim (odpowiednio prawie 24 i ponad 20 proc. gospodarstw z tych województw oceniło zmiany negatywnie).

Wielkość księgozbioru, podobnie jak wcześniej omawiane formy uczestnictwa w kulturze, związana jest z dobro-bytem materialnym (dochodami i wyposażeniem gospodarstw domowych) oraz ze skorelowanym z nim silnie pozio-mem cywilizacyjnym (liczbą nowoczesnych urządzeń komunikacyjnych). Ponieważ zarówno dobrobyt materialny, jak i poziom cywilizacyjny zależą od poziomu wykształcenia, można oczekiwać, że wiele form uczestniczenia w

Diagnoza Społeczna 2015 113

kulturze skorelowanych jest z poziomem wykształcenia członków gospodarstwa domowego. I tak w istocie jest (ta-bele 4.6.3, 4.6.4). Niemal we wszystkich gospodarstwach, których głowa ma wyższe wykształcenie, jest jakiś księgo-zbiór, najczęściej (32 proc.) o wielkości między 100 a 500 woluminów) i najrzadszy jest brak zainteresowania zaku-pem prasy, zakuzaku-pem książek, wystawami, teatrem i kinem.

W ostatnich czterech latach we wszystkich grupach wyróżnionych ze względu na wykształcenie głowy gospodar-stwa, z wyjątkiem wykształcenia średniego, spadło zainteresowanie zakupem prasy a w grupie z wykształceniem zawodowym także zainteresowanie zakupem książek. We wszystkich grupach wykształcenia głowy gospodarstwa domowego wzrosło lub nie zmieniło się zainteresowanie kinem, teatrem i wystawami (tabela 4.6.4).

Tabela 4.6.3. Odsetek gospodarstw domowych posiadających określoną wielkość księgozbioru, według poziomu wy-kształcenia głowy gospodarstwa

Poziom wykształcenia głowy go-spodarstwa domowego

Wielkość księgozbioru brak do 25 sztuk 26-50 sztuk 51-100 sztuk

101-500 sztuk

ponad 500 sztuk

Podstawowe i niżej 33,7 35,2 17,7 8,8 4,0 0,6

Zasadnicze zawodowe/gimnazjum 14,0 30,2 27,4 18,6 8,7 1,2

Średnie 6,2 19,7 26,4 25,3 18,6 3,9

Wyższe i pomaturalne 1,5 9,8 15,6 26,1 31,9 15,1

Chi-kwadrat = 3443, df = 15, p < 0,000.

W dokumencie SOCIAL DIAGNOSIS 2015OBJECTIVE AND SUBJECTIVE QUALITY OF LIFE IN POLAND (Stron 110-118)