Nośniki grafiki w przestrzeniach muzealnych

Są to tabliczki, plansze graficzne, stojaki, ściany z grafiką. Można je podzielić według kryterium skali.

Wielkość lokalna – informacja (il. 234) dotyczy jednego obiektu lub ich grupy

• lokalizacja bezpośrednio przy obiekcie

• istotny detal ekspozycji

• mniejszy udział koncepcji wystawienniczej

• są przeznaczone do indywidualnej percepcji – małe odejście ekspozycyjne

• sposób wykonania – np. rzeźbione, trawione chemicznie, grawerowane, drukowane na różnych materiałach – szkle, metalu, tworzywach sztucznych, papierze, wyświetlane na niewielkich ekranach

• sposób ekspozycji – zakres czytelności od ±90 cm poniżej do ±40 cm powyżej wysokości wzroku; determinantą jest bliska lokalizacja przy przed-miocie

• wielkość w relacji do widza – znacznie mniejsze, zwiedzający przesłania informacje.

Wielkość średnia (il. 235) – plansze przeznaczone do opisu/zobrazowania szerszego problemu

• lokalizacja przy grupie tematycznej

• istotny detal

• ważny udział w koncepcji wystawienniczej

• percepcja indywidualna i grupowa – odejście ekspozycyjne do ±1 m

• materiał i sposób wykonania – np. rzeźbione, trawione chemicznie, grawero-wane, drukowane na różnych materiałach – szkle, metalu, tworzywach sztucz-nych, papierze, wyświetlane na ekranach, podświetlane formy graficzne

• sposób ekspozycji – zakres czytelności od ±90 cm poniżej do ±40 cm powyżej wysokości wzroku), zdecydowane preferowanie wysokości wzroku

• wielkość w relacji do widza – mniejszy – równy, zwiedzający chwilowo przesła-nia.

Il. 234. Grafika — wielkość lokalna, Muzeum Polin (fot. aut.) Il. 235. Grafika — wielkość średnia, Muzeum Polin (fot. aut.)

Wielkość dominująca (il. 236-238) – hasła, zdjęcia, powiększenia

• lokalizacja w kontekście przestrzeni wystawienniczej

• dominujący detal

• strategiczny element kompozycji wystawienniczej

• percepcja „powszechna” (wszyscy zwiedzający salę ekspozycyjną) – szeroki plan ekspozycyjny

• materiał i sposób wykonania – np. rzeźbione, trawione chemicznie, grawero-wane, drukowane na różnych materiałach – szkle, metalu, tworzywach sztucz-nych, papierze, wyświetlane na ekranach, podświetlane formy graficzne

• sposób ekspozycji – oddziaływanie wielkością, rozpiętość lokalizacji ogra-niczona wielkością sali ekspozycyjnej, np: hasła, motta lokalizowane ponad widzem

• wielkość w relacji do widza – równe lub zdecydowanie większe, widz na tle formy graficznej.

IV. 9. Posadzka

Posadzka jest również wykorzystywana do umieszczania elementów grafiki wystawienniczej. Od wieku mozaik, geometrycznie i ilustracyjnie zdobiła wnętrza kościołów, przestrzeni publicznych, pałacowych.

Wprowadzanie zindywidualizowanych elementów grafiki posadzki w wysta-wiennictwie staje się coraz dostępniejsze, pozwalają na to nowe materiały, które zapewniają trwałość nawet przy intensywnym użytkowaniu, a jednocześnie nie wymuszają trwałych zmian w strukturze budynku. Wykładziny dywanowe, z intar-sją z innego koloru, klejone lub nadrukowywane posadzki z tworzyw sztucznych oraz mniej trwałe elementy z wielobarwnych folii o podwyższonej wytrzymałości na ścieranie pozwalają akcentować, zmieniać pod względem charakteru frag-menty wnętrz ekspozycyjnych. Możliwe jest zatracenie granicy między posadzką a ścianą, kiedy to elementy graficzne przepływają z jednej płaszczyzny na drugą.

Il. 236. Ekspozycja Centrum Solidarności, Gdańsk.

Źródło: shutterstock Prawa autorskie: posztos.

Il. 237. Muzeum BMW, Monachium. Źródło: shutterstock.com. Prawa autorskie: Jordan Tan. Il. 238. Smisonian Instiut. Wystawa w Muzeum Hirshhorn. Źródło: shutterstock.

com. Prawa autorskie: Jon Bilous

Il. 239. Muzeum Polin, Warszawa (fot. aut.)

Szerokie zastosowanie grafiki na płaszczyźnie ma działanie wymuszające interak-cje, grę, zabawę, podążanie po wyznaczonej ścieżce (il. 239).

Płaszczyzna posadzki jest również miejscem ekspozycji projekcji świetlnych, anga-żowana jest w projekcje multimedialne i holograficzne. Sufit, ściany, posadzka stają się w trakcie projekcji równorzędną płaszczyzną ekspozycji.

IV. 10. Multimedia

W ostatnich 20 latach potencjał rozwoju środków multimedialnych jest znaczący [Ventimiglia, 2015, strona 284]. Możliwości, jakie dają te technologie, zmieniły atrakcyjność ekspozycji. Omawiana powyżej posadzka jako płaszczyzna ekspozy-cji projekekspozy-cji multimedialnej jest tego przykładem. Wyświetlany obraz może przy zastosowaniu odpowiednich technologii reagować na ruch, zmieniać się pod wpływem gestów.

Projekcje na płaszczyznach ścian i sufitów zmieniają charakter plastyczny wnętrza, projekcja przekształca je w spektakl. Statyczne elementy stają się zmienne, dyna-miczne. Treść i przekaz mogą przechodzić w następne bez zmiany miejsca percep-cji. Za przykład może posłużyć Sala Wody („Sala Agua”) na Expo w Saragossie 2008, koncepcja i realizacja Boris Micka, Tamschick Media +Space [Tamschick i Tamschick, 2015, strona 97] (il. 241-245).

Multimedia są również wsparciem dla bardziej tradycyjnych form ekspozycji.

Uzupełniają prezentację o dodatkowe informacje, ekran informacyjny może zawie-rać wiele dodatkowych zagadnień, które w tradycyjnej formie byłoby za obszerne.

Widz decyduje o tym, w jakim zakresie chce się zapoznać z materiałem. Ekrany

Il. 240. Muzeum Polin (fot. aut.)

Il. 241. Sala Wody Expo, Saragossa 2008. Źródło:

http://www.tamschick.com/en/projects/sala-agua/, dostęp: 10 czerwca 2015

Il. 242. Sala Wody Expo, Saragossa 2008. Źródło:

http://www.tamschick.com/en/projects/sala-agua/, dostęp: 10 czerwca 2015

Il. 243. Sala Wody Expo, Saragossa 2008. Źródło:

http://www.tamschick.com/en/projects/sala-agua/, dostęp: 10 czerwca 2015

Il. 244. Sala Wody Expo, Saragossa 2008. Źródło:

http://www.tamschick.com/en/projects/sala-agua/, dostęp: 10 czerwca 2015

pozwalają na umieszczanie grafik nie tylko statycznych, ale również dynamicznych, w postaci animacji, filmów, kolaży czy cyklicznie wyświetlających się sekwencji obrazów.

Jako przykład można zacytować pawilon dydaktyczny „Cern-Globe of Science and Innovation”, stałą ekspozycję zaprojektowaną przez Atellie Brűckner w 2010 roku [Barthelms i den Oudsten, 2011, strona 324] (il. 245).

Kolejnym istotnym rozwiązaniem są technologie rozszerzonej rzeczywistości.

Tematyka takiej prezentacji jest powiązana z celem ekspozycji. Z punktu widzenia koncepcji wystawienniczych technologie te mogą zastąpić rozwiązania scenogra-ficzne i rekonstrukcyjne.

Elementy wyposażenia przestrzeni ekspozycyjnej stosowane w technologiach multimedialnych:

• ekrany projekcyjne

• ekrany dotykowe

• sale kinowe i przestrzeń spektakli multimedialnych

• projekcje obrazów na ścianach sal ekspozycyjnych

• indywidualne wyposażenie widza – gogle, multimedialni przewodnicy,

• okulary 3d.

Il. 245. Cern- Globe of Science and Innovation.

Projket Atellie Brűckner. Źródło: http://www.

atelier-brueckner.com/sites/default/files/styles/

width-1440/public/teaser/CERN_Raumbild.

jpg?itok=Fqg96URl, dostęp: 10 czerwca 2015

Il. 249. Państwowe Muzeum Ermitażu, Petersburg. Źródło:shutterstock.com Prawa autorskie: Anna Pakutina