Ocena sieci współpracy

Sieci współpracy i samokształcenia były najczęściej oceniane pozytywnie przez beneficjentów. Szczególnie doceniano samą ideę wspomagania w takiej formie, która była dość innowacyjna dla większości badanych. Ceniono sobie możliwość wymiany opinii z innymi przedstawicielami szkół z regionu. Sieci współpracy polegały głównie na integracji środowiska i na nawiązywaniu kontaktów pomiędzy placówkami działającymi obok siebie. Ten cel został według badanych osiągnięty. Według ankiet ewaluacyjnych podsumowujących pracę sieci, średnio około 90% uczestników było z nich zadowolonych. 8% 0% 1% 5% 5% 13% 15% 19% 20% 22% 33% 34% 49% 80% inne utrudnienia konieczność zmiany koordynatora sieci ze względu na

uwagi uczestników

rezygnacja koordynatora sieci z koordynacji ze względu na napotkane trudności w szkołach lub przedszkolach

szkoła/przedszkole zrezygnowała z udziału w naszym projekcie już w trakcie jego realizacji niewystarczająca liczba spotkań uczestników sieci

współpracy i samokształcenia, ile wyniosła? trudności związane z wyborem/przetargiem/konkursem

na koordynatora sieci

trudności w znalezieniu dyrektorów, którzy byli by zainteresowani udziałem w sieci

duża fluktuacja uczestników sieci utrudnienia związane z pokryciem kosztów podróży

uczestników sieci

trudności w znalezieniu koordynatora sieci o odpowiednich kompetencjach udział w sieciach dużej liczby nauczycieli, którzy zostali

zobligowani do uczestnictwa przez przełożonych trudności w znalezieniu nauczycieli, którzy byli by

zainteresowani udziałem w sieci niskie zainteresowanie uczestników sieci wymianą

doświadczeń

niska aktywność uczestników sieci na platformie on-line ORE

166 „Jeśli chodzi o funkcjonowanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli, to tutaj należy stwierdzić, że aż 96% uczestników, czyli nauczycieli pracujących w tych sieciach deklarowało poprawę jakości współpracy pomiędzy nauczycielami właśnie dzięki podjęciu tej pracy w sieciach. To jest zdecydowanie pozytywne doświadczenie. To jest wielka wartość, jaka płynie z realizacji takiego projektu, wdrażania takiego systemu doskonalenia nauczycieli. Jak spojrzymy z perspektywy realizacji naszego projektu na tą idę to z pełną odpowiedzialnością można stwierdzić, że sprawdza się ona w zdecydowanie blisko 100%. Pewne drobne rzeczy wymagałyby tutaj korekty, ale one są powiedziałbym śladowe.” [Kierownik projektu]

W 64% powiatów funkcjonowały sieci, których uczestnicy wykazywali szczególne zainteresowanie tematem. W 13% powiatów brak było takiej sieci, zaś 24% respondentów nie orientowało się w tym względzie.

Wykres 31. Odpowiedzi respondentów na pytanie o to, czy któraś z sieci spotkała się ze szczególnym zainteresowaniem uczestników

Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników ankiety. Podstawa procentowania: wszyscy zbadani (n=152).

Według wskazań respondentów szczególne zainteresowanie budziły przede wszystkim sieci dla dyrektorów, w tym sieci dotyczące pozapedagogicznych obowiązków dyrektora szkoły. Sieci dyrektorskie znajdowały szczególne zainteresowanie w 23% powiatów, zaś dotyczące pozapedagogicznych obowiązków dyrektora – 13%. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się również sieci dotyczące pracy z TIK (11% powiatów), praca z uczniem młodszym (11%) oraz sieci na temat rozwijania twórczego myślenia uczniów (10%). W 6% powiatów wskazywano, iż wszystkie sieci cieszyły się zainteresowaniem. Dokładne dane prezentuje Wykres 32.

64%

13%

24% tak

nie

167 Wykres 32. Tematy sieci, które spotkały się ze szczególnym zainteresowaniem

Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników ankiety. Podstawa procentowania: wszyscy zbadani (n=97).

Nauczyciele i dyrektorzy najbardziej doceniali osobiste spotkania w ramach sieci – była to szansa na nawiązanie nowych kontaktów i wymianę doświadczeń. Podkreślano, że najwięcej efektów przyniosły spotkania i szkolenia o charakterze warsztatowym. Nauka w praktyce była najbardziej doceniana przez beneficjentów.

Idea fajna. Próbowałyśmy na własną rękę nawiązać taką współpracę tematyczną z osobami, które znamy, a pracują w innych szkołach. Myślę, że z tego jest na pewno dużo korzyści, o, tak bym powiedziała. Wysiłek może też jest, ale korzyść – ewidentna jest, głównie wymiana doświadczeń. [Nauczyciel gimnazjum uczestniczącego]

Na ocenę sieci współpracy duży wpływ miała osoba koordynatora sieci. Jeśli był on kompetentny, dobrze organizował pracę, potrafił zmobilizować uczestników do zaangażowania i, co najważniejsze, posiadał odpowiednią wiedzę merytoryczną w zakresie tematyki sieci, to przez pryzmat jego osoby uczestnicy wypowiadali się o sieciach pozytywnie. Drugim ważnym czynnikiem wpływającym na

10% 6% 3% 3% 3% 3% 3% 3% 4% 4% 4% 4% 6% 10% 11% 11% 13% 23% inne wszystkie sieć nauczycieli matematyki jak wspierać dziecko w uczeniu się matetmatyki bezpieczeństwo w szkole promocja i budowanie wizerunku szkoły edukacja filmowa i artystyczna sieć wychowawców przedszkoli skuteczne sposoby zachęcania uczniów do …

sieć humanistów sieć pedagogów i psychologów szkolnych praca zespołowa nauczycieli praca z uczniem o specjalnych potrzebach …

jak rozwijać twórcze myślenie uczniów praca z uczniem młodszym praca z nowoczesnymi technologiami tik pozapedagogiczne obowiązki dyrektora szkoły sieć dla dyrektorów

168 całościową ocenę sieci była jakość przeprowadzonych szkoleń. Jeśli ekspert-szkoleniowiec potrafił zainteresować uczestników sieci oraz był odpowiednio przygotowany merytorycznie do prowadzenia szkoleń, to zadowolenie beneficjentów sieci było zwykle wysokie.

Ponadto, ważnym aspektem przyczyniającym się do pozytywnej oceny działania sieci współpracy było także to, że wsparcie w ramach sieci było szkołom oraz nauczycielom oferowane bezpłatnie.

„Taka sieć zacieśnia stosunki między szkołami. Można się wymieniać swoimi doświadczeniami. Wydaje mi się, że to jest fajne z tego względu, że można tworzyć takie zespoły, np. przedmiotowców, ale nie tylko w szkole, bo teraz, zresztą w takiej szkole my nie stworzymy zespołu no bo z kogo, tak? Z jednej osoby? Nie da rady, nie. I tak naprawdę na terenie naszej gminy te szkoły nie są jakieś wielkie (…) Poza tym zawsze jest tak, że nawet taka rozmowa, ja to robię np., tak i tak, i tak, miałam taki i taki pomysł. I ktoś może podchwycić zawsze, skorzystać, może w jakiś sposób inaczej coś omówić, tak, więc pod tym względem wydaje mi się, że to jest fajne. Mówię, jak ktoś chce skorzystać, to skorzysta, a ktoś kto jest przeciwnikiem to nie skorzysta i nie będzie korzystał.” [Dyrektor szkoły podstawowej nieuczestniczącej]

W ramach projektów z Działania 3.5 PO KL pojawił się wymóg organizacji przynajmniej 4 sieci w ramach każdego projektu. Badani respondenci najczęściej oceniali ten zapis jako właściwy. W przypadku, gdy w danym powiecie było większe zapotrzebowanie na sieci współpracy, organizowano dodatkowe sieci dla nauczycieli lub dyrektorów. Ponadto projekt zakładał, iż 2 tematy sieci zostaną wybrane z listy zaproponowanej przez ORE, a reszta może być ustalona zgodnie z zapotrzebowaniem beneficjentów. Wydaje się, że są to dobre proporcje. Z jednej strony lista tematów była dosyć szeroka, natomiast z drugiej dawała pewną dowolność realizatorom projektu. W ramach badania pojawiły się także negatywne głosy nauczycieli i dyrektorów na temat sieci współpracy. Negatywnie oceniano postawy niektórych koordynatorów sieci, którzy nie moderowali spotkań, lecz zajmowali się wyłącznie techniczną stroną organizacji spotkań (np. organizacja sali, cateringu). Krytykowano także spotkania informacyjne, które oceniano jako niewiele wnoszące do merytorycznego aspektu działalności sieci.

Najsłabszym punktem nowego systemu wspomagania jest platforma internetowa, której potencjał nie został wykorzystany w żadnym z badanych projektów. Ten innowacyjny element systemu wspomagania nie spełnił nadziei, jakie w nim pokładano. Platforma miała być miejscem dyskusji, wymiany opinii, doświadczeń, ciągłego kontaktu uczestników sieci, natomiast była najczęściej martwym narzędziem, z którego mało kto korzystał.

Zatem praca sieci opierała się głównie na bezpośrednich spotkaniach członków, które odbywały się średnio co 2 miesiące. Trzeba przyznać, iż nie są to zbyt intensywne spotkania, a wręcz trudno nazwać je jakąś szkoleniową ciągłością.

Podsumowując, z perspektywy kadry kierowniczej i koordynatorów sieci działały bardzo sprawnie, ciesząc się sporym zainteresowaniem beneficjentów. Z perspektywy uczestników sieci oceny są bardziej zróżnicowane – doceniano praktyczne i integracyjne aspekty pracy w sieciach, jednocześnie krytykując np. platformę internetową jako element wspomagania. Jak zwykle istnieje kilka perspektyw i co za tym idzie – różnych ocen sieci. Dobrze podsumował to jeden z respondentów:

169 Potrzeba istnieje. Założenia są wspaniałe, po prostu jak się czyta, to jest bajka. Tylko gorzej w realizacji, w moim odczuciu. [Nauczyciel szkoły podstawowej uczestniczącej]

3.5. Efekty i uwarunkowania udziału nauczycieli i dyrektorów we