Odpady komunalne

Odpady komunalne to odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych; niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne pozostają niesegregowanymi (zmieszanymi) odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane czynności przetwarzania odpadów, która nie zmieniła w sposób znaczący ich właściwości.

Z danych statystycznych wynika, że liczba mieszkańców gminy będzie systematycznie spadać.

Jednak w wyniku dalszego wzrostu gospodarczego może nastąpić wzrost ilości wytwarzanych odpadów przez potencjalnego mieszkańca. Z drugiej jednak strony możliwe jest ograniczenie wzrostu ilości wytwarzanych odpadów w związku z rosnącą świadomością społeczeństwa.

Dlatego jednym z najważniejszych elementów ochrony środowiska jest racjonalne gospodarowanie odpadami. Praktycznie działalność w zakresie gospodarki odpadami sprowadzała się przez lata do ich gromadzenia i składowania na lokalnych składowiskach, z których tylko niewielka ich część była odzyskiwana. Rosnące ciągle w swej masie i objętości składowiska odpadów były i są poważnym zagrożeniem środowiska wyrażającym się w zanieczyszczeniach wód podziemnych i powierzchniowych, gleb, powietrza atmosferycznego, a także w obniżaniu walorów krajobrazowych.

Dlatego też ważne są działania mające na celu ograniczenie ilości powstających odpadów, ich zagospodarowanie, transport, bezpieczne dla środowiska ich usuwanie i utylizację, zmierzające do przeciwdziałania zanieczyszczeniu środowiska odpadami.

Uwarunkowania prawne - obowiązki gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi W związku z uchwaleniem ustawy z dnia 1 lipca 2011 roku o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2013 r. poz.1399 ze zm.) od dnia 1 lipca 2013 roku to gmina przejęła obowiązek gospodarki odpadami na swoim terenie. Podmiot prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i posiadający wpis do rejestru działalności regulowanej może odbierać odpady komunalne na zlecenie gminy, jedynie w przypadku, gdy zostanie wyłoniony w drodze przetargu.

Odbieranie odpadów przez wyłonione w przetargach firmy odbywa się według ustalonego harmonogramu dostarczanego mieszkańcom.

Zgodnie z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy. Z pobranych od właścicieli nieruchomości opłat gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty:

• odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;

• tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;

• obsługi administracyjnej tego systemu.

Dodatkowo z pobranych opłat, gminy mają możliwość pokrycia kosztów wyposażania

nieruchomości w pojemniki lub worki do zbierania odpadów komunalnych oraz koszty ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym.

Sposoby postępowania z odpadami komunalnymi

Odbiór odpadów komunalnych z terenu gminy Świebodzin odbywa się w dwóch systemach:

• workowym – dla budynków jednorodzinnych,

• pojemnikowym – dla budynków wielolokalowych.

Z nieruchomości odbierane są odpady niesegregowane (zmieszane) oraz selektywnie zebrane tj.:

papier, szkło, tworzywa sztuczne i metale oraz bioodpady.

Mieszkańcy mają również możliwość przekazania niektórych odpadów do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (tzw. PSZOK). PSZOK-i stanowią jeden z kluczowych elementów niezbędnych dla realizacji założonych celów oraz prawidłowego funkcjonowania systemu gospodarki odpadami. Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) dla mieszkańców gminy znajduje się w Jeziorach nr 55 (na działce gruntu nr 166/12 obręb Jeziory – byłe Międzygminne Wysypisko Odpadów). Odpady na PSZOK mieszkańcy muszą dostarczać własnym transportem i we własnym zakresie.

Do PSZOK-u oddawać można bezpłatnie zebrane selektywnie następujące rodzaje odpadów problemowych:

• Papier i tekturę,

• Metale i tworzywa sztuczne

• Odpady ulegające biodegradacji

• Szkło,

• Zużyte opony,

• Odpady wielkogabarytowe,

• Odpady budowlane i rozbiórkowe.

Przeterminowane leki zbierane są zarówno w PSZOK jak i w trzech aptekach:

1. Apteka Prywatna „Zdrowie” Leszek Wesoły, Świebodzin ul. Kościelna 9.

2. Apteka „Nowa” Spółka Jawna Barbara Regina Zięba, Jadwiga Wesoły i Leszek Antoni Wesoły, Świebodzin Plac Wolności 6,

3. Apteka Pod Orłem Leszczyński i Wspólnicy Spółka Jawna MEDAPTEKA, Świebodzin ul.

Sulechowska 8.

Baterie i akumulatory małogabarytowe zbierane były w:

1. Szkoła Podstawowa nr 1 w Świebodzinie, 2. Szkoła Podstawowa nr 2 w Świebodzinie,

3. Szkoła Podstawowa nr 3 w Świebodzinie, 4. Szkoła Podstawowa nr 6 w Świebodzinie, 5. Szkoła Podstawowa nr 7 w Świebodzinie 6. Publiczne Przedszkole nr 3 w Świebodzinie, 7. Publiczne Przedszkole nr 5 w Świebodzinie, 8. Publiczne Przedszkole nr 7 w Świebodzinie, 9. Urząd Miejski w Świebodzinie,

10. Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, 11. Świetlice Wiejskie.

Od 1 lutego 2020 roku zgodnie z Uchwałą nr XIII/209/2019 Rady Miejskiej w Świebodzinie z dnia 29 listopada 2019 roku mieszkańcy mają obowiązek zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny. Wg stanu na 31 sierpnia 2020 roku systemem segregacji odpadów komunalnych na terenie miasta i gminy Świebodzin było objętych 25 464 osób.

W 2019 roku w nieruchomościach zamieszkałych wytworzono 10 171,968 Mg odpadów komunalnych. Natomiast do 30 sierpnia 2020 roku na terenie gminy Świebodzin z nieruchomości zamieszkałych zebrano 6 700,34 Mg odpadów komunalnych. Masę poszczególnych odpadów przedstawiono w poniższej tabeli.

Tabela 36 Masa wytworzonych odpadów komunalnych w 2019 roku i 2020 roku (do 31.08.2020 r.) – nieruchomości zamieszkałe

Rodzaje odebranych odpadów komunalnych

Masa odebranych odpadów komunalnych [Mg]

2019 rok 2020 rok (do 31.08.2020 r.)

Odpady zmieszane 7550,55 4297,91

Odpady biodegradowalne 889,11 934,69

Odpady wielkogabarytowe 520,25 276,60

Odpady budowlane 91,86 39,36

Odpady z papieru 319,28 278,64

Odpady z metali i tworzyw sztucznych 544,76 539,91

Odpady ze szkła 255,3 332,36

Baterie i akumulatory małogabarytowe 0,118 0,00

Przeterminowane leki 0,44 0,35

Chemikalia 0,3 0,52

RAZEM 10171,968 6700,34

Źródło: Urząd Miejski w Świebodzinie.

Pomimo wprowadzenia możliwości selektywnej zbiórki odpadów komunalnych aż 74,22%

zebranych w 2019 roku odpadów stanowiły odpady niesegregowane (zmieszane). Należy w dalszym ciągu prowadzić edukację mieszkańców w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami oraz namawiać do prowadzenia selektywnej zbiórki, tak aby każdy mieszkaniec gminy wytwarzał coraz mniej zmieszanych odpadów komunalnych.

Gmina zobowiązana jest do osiągania określonych poziomów ograniczania masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania oraz recyklingu, przygotowania do ponownego użycia poszczególnych frakcji odpadów komunalnych.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2017r. w sprawie poziomów ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (Dz. U. 2017 poz. 2412) poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania w 2018 roku wynosił do 40%.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz. U. 2016 poz.

2167) w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych, w 2018 roku poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła wynosił 30%.

Natomiast poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych w 2018 roku wynosił 50%.

Wszystkie wymagane poziomy zostały przez Gminę Świebodzin osiągnięte.

Tabela 37 Osiągnięte przez Gminę Świebodzin poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i ograniczania masy niektórych frakcji odpadów

Jednostka

Źródło: Urząd Miejski w Świebodzinie.

W ciągu najbliższych lata należy prowadzić edukację mieszkańców gminy w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi w celu ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów komunalnych oraz racjonalnego segregowania odpadów komunalnych. Jednym z możliwych rozwiązań, może się okazać edukacja mieszkańców dotycząca zagospodarowania odpadów zielonych we własnym zakresie, między innymi poprzez przydomowe kompostowniki. Będzie to zgodne z hierarchią postępowania z odpadami, gdzie odpady w pierwszej kolejności poddaje się przetwarzaniu w miejscu ich powstania, tak aby tego rodzaju odpady nie trafiły na składowisko w ogólnym strumieniu odpadów komunalnych.