Ogólna organizacja procesu kształcenia 1. Organizacja czasowa

Zajęcia dydaktyczne na kierunku Geografia realizowane są przez 6 semestrów (studia I stopnia) oraz 4 semestry (studia II stopnia). Warunkiem zrealizowania pełnego programu studiów jest uzyskanie 180 punktów ECTS na studiach I stopnia oraz 120 punktów ECTS na studiach II stopnia. Programy studiów zakładają uzyskanie dokładnie po 30 punktów ECTS na każdym z semestrów. Ma to sprzyjać równomiernemu rozkładowi obciążeń dydaktycznych studentów przez cały okres trwania studiów.

Zajęcia realizowane są w wymiarze godzinowym odpowiednim do przyjętych treści programowych, do których dostosowano zróżnicowane formy realizacji zajęć.

Zgodnie z aktualnymi oraz wcześniej obowiązującymi wydziałowymi postanowieniami do regulaminu studiów (Zał. U_RW_38_2017, Zał. U_RW_43_2019), zarówno na studiach I, jak i II stopnia, okres zajęć stacjonarnych w semestrze zimowym trwa 15 tygodni, w semestrze letnim natomiast 12 tygodni, co wynika z obecności w programie semestru letniego ćwiczeń terenowych przewidzianych w programach studiów.

Rozkład zajęć w poszczególnych semestrach, zarówno na studiach licencjackich, jak i magisterskich, pozostaje w miarę równomierny. Liczba godzin zajęć dydaktycznych realizowanych na ostatnich semestrach studiów I i II stopnia (odpowiednio VI oraz IV) jest relatywnie niższa, co ma na celu ułatwienie studentom przygotowania pracy licencjackiej lub magisterskiej. W przypadku wcześniejszego programu studiów licencjackich Geografii (obowiązującego do roku akademickiego 2017/18 włącznie), przypisana do semestru VI liczba godzin zajęć WF równa 60 była realizowana w praktyce na semestrach II–V (według wyboru studenta). Stąd rzeczywista liczba realizowanych w tym semestrze godzin była mniejsza. Na wszystkich specjalnościach w ramach studiów

magisterskich największa liczba godzin zajęć przypada na drugi semestr studiów, co wynika w znacznej mierze z realizacji 60 godzin języka obcego nowożytnego na poziomie B2+ (4 punkty

ECTS). Na I i II roku studiów licencjackich przewaga godzinowa zajęć przypisanych do semestrów letnich wynika z konieczności odbycia ćwiczeń terenowych (łącznie 120 godzin w semestrze II oraz 128 godzin w semestrze IV).

Większość zajęć na kierunku Geografia, zarówno na studiach licencjackich, jak i magisterskich, realizowana jest w zapewniającym stałe obciążenia dydaktyczne cyklu tygodniowym lub dwutygodniowym, jeśli zajęciom przypisana jest mniejsza liczba godzin (np. 12 lub 15). W tym drugim przypadku dochodzi nierzadko do wymiany zajęć w taki sposób, że w tygodniu parzystym studenci realizują przedmiot „A”, w nieparzystym natomiast przedmiot „B”. Takie rozplanowanie zajęć, o ile tylko jest możliwe z punktu widzenia dostępności pomieszczeń dydaktycznych oraz nauczycieli akademickich, pozwala uniknąć zbędnych „okienek”.

Profil Ogólnoakademicki | Ocena programowa | Raport Samooceny | pka.edu.pl 62

Zajęcia planuje się w godzinach od 8:00 do 19:30 z zachowaniem co najmniej 15-minutowych przerw regeneracyjnych lub dłuższych, w sytuacjach, kiedy konieczne jest przemieszczanie się studentów pomiędzy miejscami, w których odbywają się zajęcia. Konieczność odbywania zajęć w późniejszych godzinach popołudniowych i wieczornych wynika głównie z dostępności sal dydaktycznych, dzielonych pomiędzy studentów trzech kierunków prowadzonych w IGRR (Geografii, Gospodarki przestrzennej oraz Turystyki), w tym dodatkowo kilku formalnych specjalności w ramach studiów II stopnia na kierunku Geografia.

Pewną niedogodnością dla studentów kierunku Geografia jest konieczność przemieszczania się pomiędzy kilkoma lokalizacjami, w których odbywają się zajęcia. Są to: gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego (pl. Uniwersytecki 1), budynek dawnej szkoły przy ul. Kuźniczej 49/55, budynki przy ul. Cybulskiego 32 i 34 oraz przy ul. Kosiby 6/8. O ile pozwala na to dostępność pomieszczeń dydaktycznych, zajęcia, zwłaszcza w ramach specjalności na studiach II stopnia, planuje się tylko w jednej lokalizacji. Jeśli nie jest to możliwe, zabezpiecza się odpowiednio dłuższe przerwy na dotarcie w miejsce odbywania zajęć.

Specjalnej organizacji czasowej podlegają zajęcia mające charakter ćwiczeń terenowych.

W przeciwieństwie do zajęć odbywających się cyklicznie, pozostają one zblokowane do kilku dni, znaczniej rzadziej mają wymiar jednego dnia (np. Bezzałogowe lotnicze obserwacje ziemi, specjalność Geoinformatyka i kartografia, Geoarcheologia na specjalności Geoekologia) lub kilku godzin (Geomorfologia fluwialna, specjalność Geoekologia). Na studiach I stopnia ćwiczenia terenowe realizowane są jedynie w semestrach letnich, przez cały okres trwania studiów (w poprzednim programie wyłączono semestr VI). Na studiach II stopnia, w zależności od specjalności, ćwiczenia terenowe odbywają się zarówno w semestrze zimowym, jak i w semestrze letnim.

2.7.2. Sesja egzaminacyjna

Terminarz sesji egzaminacyjnych po zakończeniu każdego semestru tworzy się zgodnie z ogólnouczelnianymi regulacjami, tj. ustaloną przez Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego

organizacją roku akademickiego (Zał. KRek_20_02_2017, Zał. KRek_07_03_2018, Zał.

KRek_27_03_2019, Zał. KRek_30_06_2020). Czas na przeprowadzenie egzaminów, z uwzględnieniem egzaminów poprawkowych, wynosi kilkanaście dni (do trzech tygodni), przy czym większość tego czasu przypada na sesję podstawową. Sesja poprawkowa trwa około tygodnia. Student/studenci mają prawo wystąpić do egzaminatora o przeprowadzenie egzaminu przed rozpoczęciem zasadniczej sesji egzaminacyjnej. Sytuacje takie na kierunku nie są jednak częste.

Czas trwania sesji jest wystarczający na przeprowadzenie wszystkich egzaminów zaplanowanych w poszczególnych semestrach. Dla pojedynczego semestru ich liczba nie przekracza 4, zarówno na studiach I, jak i II stopnia (wszystkie specjalności). Rozkład egzaminów w poszczególnych semestrach jest w miarę równomierny, jednak najmniejsza ich liczba przypada na ostatnie semestry trwania

studiów (odpowiednio VI oraz IV), jako że odbywają się wówczas także egzaminy licencjacki i magisterski. Dla studiów I stopnia egzamin licencjacki jest jedynym egzaminem w sesji

egzaminacyjnej po semestrze VI. We wcześniejszym programie studiów I stopnia (obowiązującym do

roku akademickiego 2017/18 włącznie) towarzyszyły mu jeszcze dwa dodatkowe egzaminy.

W przypadku studiów II stopnia, na jedynie dwóch specjalnościach (Geoinformatyka i kartografia oraz Klimatologia i ochrona atmosfery), w sesji egzaminacyjnej po semestrze IV egzaminowi magisterskiemu towarzyszą egzaminy z innych przedmiotów.

Danego dnia sesji egzaminacyjnej planuje się tylko jeden egzamin dla danego rocznika studiów lub specjalności. Zabezpiecza się co najmniej kilkudniową przerwę pomiędzy egzaminem w pierwszym terminie a poprawkowym. Studenci informowani są o wynikach egzaminu w ciągu kilku dni. Mają także możliwość wglądu do prac egzaminacyjnych, łącznie z przyjętym systemem punktacji. Egzaminy pisemne przechowuje się przez okres jednego roku. Oceny końcowe z przedmiotów wpisuje się niezwłocznie do protokołu zajęć dostępnego z poziomu systemu USOS.

Profil Ogólnoakademicki | Ocena programowa | Raport Samooceny | pka.edu.pl 63

Zdecydowana większość egzaminów na kierunku Geografia ma charakter pisemny, rzadziej natomiast praktykowane są egzaminy ustne. W sylabusach przedmiotów prowadzonych na kierunku Geografia (studia I i II stopnia) możliwość przeprowadzenia egzaminu ustnego zastrzeżono jedynie dla dwóch przedmiotów (Klimatologia regionalna – specjalność Klimatologia i ochrona atmosfery oraz Introduction to spatial economy in tourism – specjalności Tourism and hospitality). W okresie obostrzeń związanych z pandemią wirusa SARS-CoV-2, w sesji egzaminacyjnej po semestrze zimowym roku akademickiego 2020/21 możliwa była jednorazowa zmiana pierwotnie określonej pisemnej formy egzaminu na formę ustną, o ile ta pierwsza utrudniała wiarygodną weryfikację zakładanych efektów uczenia się. Z możliwości tej skorzystało kilkoro prowadzących, po pozytywnym zaopiniowaniu prośby Dyrektor ds. dydaktycznych przez wydziałowy Zespołu ds. Oceny Jakości Kształcenia.

2.7.3. Liczebność grup studenckich

Zgodnie z Zarządzeniem nr 7/2019 Dziekana Wydziału (Zał. Z_Dz_7_2019), minimalna liczebność grup na zajęciach o charakterze praktycznym, realizowanych w formie ćwiczeń, laboratoriów, konwersatoriów, seminariów oraz ćwiczeń terenowych, powinna wynosić 8–15 osób. Dolna granica przedziału dotyczy jedynie specjalności na studiach II stopnia. Do ich uruchomienia wymagana jest zatem minimalna liczba 8 studentów. Zajęcia fakultatywne realizowane są przy liczbie uczestników nie mniejszej niż 15 osób. Minimalna liczebność grup na specjalności Tourism and hospitality wynosi 12 osób (Zał. Z_Rek_52_2020).

Niezmienna względem nauczania tradycyjnego była na kierunku liczebność grup studenckich na zajęciach prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość w okresie ograniczeń związanych z pandemią wirusa SARS-CoV-2, zgodnie z Załącznikiem do Zarządzenia nr 15/2020 Dziekana Wydziału (Zał. Z_Dz_15_2020_Z).

Co do zasady, studenci przydzielani są w systemie USOS do grupy zajęciowej, zgodnie z Uchwałą nr

43/2019 Rady Wydziału (Zał. U_RW_43_2019), mają jednak możliwość jej zmiany na drugim i w kolejnych latach studiów, o ile zmiana ta nie spowoduje zmniejszenie liczebności grupy poniżej

minimalnej liczebności ustalonej przez Dziekana.

Mniejsza liczebność grup na wyższych semestrach studiów I stopnia, a zwłaszcza na studiach II stopnia, sprzyja z jednej strony większej efektywności procesu kształcenia, z drugiej jednak

generuje problemy w zakresie minimalnej liczby studentów niezbędnej do uruchomienia zajęć. Z tego względu dopuszcza się, na mocy przepisów ogólnouczelnianych, możliwość łączenia zajęć (na różnych kierunkach studiów lub specjalnościach) lub uruchamianie ich w cyklu dwuletnim (dla dwóch roczników), o czym stanowi Zarządzenie nr 79/2019 Rektora UWr (Zał. Z_Rek_79_2019).

Zgodnie z powyższym dokumentem, liczebność grup zajęciowych na lektoratach języków obcych wynosi 12–18 osób i pozostaje niezmienna względem wcześniej obowiązujących przepisów, o których mowa w Zarządzeniu nr 101/2015 Rektora UWr (Zał. Z_Rek_101_2015). Przepisy te stanowiły podstawę prawną do wydania dwóch zarządzeń Dziekana w sprawie liczebności grup studenckich na zajęciach dydaktycznych w roku akademickim 2017/18 (Zał. Z_Dz_8_2017) oraz 2018/19 (Zał.

Z_Dz_10_2018). Zgodnie z nimi, minimalna liczba studentów na ćwiczeniach, konwersatoriach, seminariach, ćwiczeniach terenowych oraz zajęciach fakultatywnych wynosiła 15 osób, a dla zajęć prowadzonych w formie laboratorium – 12. W przypadku seminariów, ćwiczeń terenowych oraz zajęć fakultatywnych zastrzeżono, że limit ten mógł być obniżony do 12 osób, jeżeli odnosił się do specjalności na studiach magisterskich. Specjalności te były uruchamiane przy minimalnej liczbie 12 osób, które przeszły pozytywnie postępowanie kwalifikacyjne i złożyły komplet dokumentów.

W przypadku niewystarczającej liczby studentów do poprowadzenia niektórych zajęć grupy były łączone, np. w roku akademickim 2017/18 utworzono tylko jedną grupę ćwiczeniową z przedmiotu Metody i techniki analizy statystycznej, w wyniku połączenia dwóch specjalności – Analizy regionalne i lokalne (8 osób) oraz Gospodarka przestrzenna (13 osób).

Profil Ogólnoakademicki | Ocena programowa | Raport Samooceny | pka.edu.pl 64

Jakkolwiek zdarzało się łączenie zajęć na kierunku Geografia z zajęciami prowadzonymi na innych kierunkach studiów (np. Gospodarka przestrzenna czy Turystyka), to każdorazowo podyktowane ono było niewystarczającą liczebnością grup studenckich na kierunkach pokrewnych. Dla przykładu, w roku akademickim 2018/19 do ćwiczeń z obowiązkowego przedmiotu Teledetekcja na IV semestrze studiów licencjackich, dołączyło troje studentów z I roku Gospodarki przestrzennej, którzy przedmiot ten mogli wybrać jako fakultatywny.

Profil Ogólnoakademicki | Ocena programowa | Raport Samooceny | pka.edu.pl 65

Kryterium 3. Przyjęcie na studia, weryfikacja osiągnięcia przez studentów efektów uczenia się,