• Nie Znaleziono Wyników

Poglądy różnych autorów na przynależność syste

ki 35 w Lubiechowie (pro

5 Poglądy różnych autorów na przynależność syste

matyczną Stromatoporoidea są podzielone. H. i E. Flii- gel (1961, str. 378) zaliczają je do rzędu, natomiast W. I. Jaworski (1959, 1962, str. 157) wyróżnia grupę Stromaporoidea. Podział systematyczny Stromatopo­

roidea przyjęto według W. I. Jaworskiego (Stroma­

toporoidea Sowietskogo Sojuza 1955, cz. I).

R od zin a: S tr o m a to p o r ld a e N ic h o lso n 1886 R odzaj: S tr o m a to p o r a G o ld fu ss 1826

S trom ato po ra hiipschii B a rg a tz k y 1881 PI. Ili, fot. 2, 3

1896 Stromatopora hiipschii Bargatzky; G. Giirich, s. 118

1952 Stromatopora hiipschii (Bargatzky); M. Lecompte, s. 268, pl. III, fig. 1—3

1955 Stromatopora hiipschii Bargatzky; W. I. Jawor­

ski, s. 106, pl. LVI, fig. 3—4

M a t e r i a ł : 4 okazy, z k tó ry c h w ykonano 2 p rze k ro je poprzeczne i 1 p rzek ró j podłużny (pły tk i cienkie).

O p i s ; K olonia m asy w n a o kształcie b u l­

w iastym . W p rze k ro ju poprzecznym cenosteum m a s tr u k tu rę siateczki robaczkow atej o ocz­

k ach ow alnych, w y dłu żo ny ch lub w ielobocz- nych. Ś red n ica ich w ah a się od 0,10 do 0,20 m m . P rę cik i gęsto rozm ieszczone o grubości 0,15— 0,25 m m, a liczba ich p rzy p ad ająca na 5 m m p rze k ro ju w ynosi 14— 16. K a n a ły a stro ri- zów ow alne o średnicy 0,25— 0,30 m m. Blaszki szczególnie w y raźn ie zaznaczają się na jed ny m z p rzekro jów . G rubość ich w ynosi 0,05— 0,10 m m , a n a 1 m m p rz e k ro ju p rzy p ad a ich 4.

W p rz e k ro ju podłużnym w y raźn ie w idoczne są pręciki, k a n a ły astro rizó w oraz ru rk i zooidalne.

P od w zględem w ielkości poszczególnych ele­

m en tów budow y znalezione okazy w y k azu ją n ajw ięk sze podobieństw o do okazów pochodzą­

cych z A rdenów , a o p isanych przez M. L e- co m p te’a (1952).

W y s t ę p o w a n i e : G a tu n e k S. hiipschii B a rg a tz k y znany jest z ró żn y ch p ię te r dew onu w ielu obszarów . M. L ecom pte (1952) i W. I. J a ­ w orsk i (1955) opisują go z kuw in u , żyw etu i dolnego fra n u A rdenów , R eńskich G ór Ł u p ­ kow ych i U ralu. Z n an y on był rów nież G. Gii- richow i (1896) z ży w etu G ór Św iętokrzyskich.

W S u d e tac h nie b ył on dotychczas stw ierd zo ­ ny. O pisane okazy pochodzą z b rek cji te k to ­ nicznej C hw aliszow a (cdkr. 50) oraz z otocza­

ków w ap ien i (odkr. 51, 51a).

R odzina: Id io s tr o m a tid a e N ic h o lso n 1886 em en d . S te c h o v 1922 R odzaj: H e r m a to s tro m a N ich o lso n 1886

H erm a to stro m a p o lym o rp h u m L ecom pte 1952 Pl. III, fot. 4

1952 Hermatostroma polymorphum Lecompte; M. Le­

compte, s. 258, pl. XLVII, fig. 3, 4, pl. XLVIII, fig. 1—3

M a t e r i a ł : 1 okaz, z któ reg o w ykonano p rzek ró j podłużny (p ły tk a cienka).

O p i s : W p rz e k ro ju pod łu żn y m w idoczna je s t s tr u k tu ra siateczkow a. Oczka siateczki m a ­ ją k sz ta łt p ro sto k ątn y . B laszki p rzyrostow e gę­

sto ułożone o przeb iegu łagodnie falisty m . G ru ­ bość ich w ah a się od 0,15 do 0,20 m m , a ich liczba p rzy p a d a ją c a n a 5 m m p rze k ro ju w ynosi 15—20. S łupki o zm iennej długości (2— 5 mm) ułożone p raw ie ta k sam o gęsto, jak blaszki i ta ­ kiej sam ej grubości. Liczba słupków p rz y p a d a ­ jąca n a 5 m m p rz e k ro ju w ynosi 16— 21. Okaz z dew onu d e p re sji Św iebodzic m a id en ty czn e w y m iary elem en tów s tr u k tu ry jak h o lo ty p opi­

san y przez M. L ecom pte’a (1952).

W y s t ę p o w a n i e : H olotyp w ym ienionego w yżej g a tu n k u pochodzi z fra n u A rdenów skąd opisany został przez M. L eco m p te’a (1952).

W dew onie P olski nie był on dotychczas stw ie r­

dzony. O pisany okaz pochodzi z otoczaków w a ­ pieni z Bogaczowic (odkr. 52).

R odzaj: A m p h ip o r a S ch u lz 1883

A m p hip ora angusta L ecom pte 1952 Pl. III, fot. 5

1952 Amphipora angusta Lecompte; M. Lecompte, s. 342, pl. LXVII, fig. 2

M a t e r i a ł : 5 otoczaków w ap ieni o śre d n i­

cy 15— 30 cm, z k tó ry c h w ykonano 5 p ły te k cienkich (p rzekro je podłużne i poprzeczne).

O p i s : C enosteum w postaci gałązki ow alnej w p rze k ro ju poprzecznym . Ś red n ica jej w ah a się od 0,75 do 2,25 m m . K a n a łu osiowego b rak . P rę cik i o grubości 0,10— 0,15 m m są ułożone prom ieniście. W ieloboczne oczka siateczki są o średn icy 0,20— 0,25 m m . P odobnie w ielobocz- ny k sz ta łt m ają rów nież pęcherze brzeżne. D łu­

gość ich w ynosi 0,50 m m , a szerokość 0,20 m m , n ato m ia st grubość pręcików oddzielających p ę­

cherze w ynosi 0,10 mm. E pitek a nie zachow ała się. W p o ró w naniu z holoty p em okazy z dew o­

nu d ep resji Św iebodzic w y k azu ją nieco w iększą średnicę gałązki.

W y s t ę p o w a n i e : H olotyp powyższego g a tu n k u op isany został przez M. L eco m p te’a (1952) z niższego i najw yższego ży w etu A rd e ­ nów. O pisane okazy pochodzą z otoczaków w a ­ pieni z Bogaczowic (odkr. 52). Z dew onu Polski g a tu n e k ten nie b y ł dotychczas znany.

A m phipora p ervesicula ta L ecom pte 1952 Pl. III, fot. 5a

1952 Amphipora pervesiculata Lecompte; M. Le­

compte, s. 331, pl. LXX, fig. 3—5

1956 Amphipora pervesiculata Lecompte; W. Gogol- czyk, s. 232, rys. 6 w tekście

M a t e r i a ł : 5 okazów, z k tó ry c h w y k o n a ­ no 2 p rzek ro je poprzeczne (szlify m ikrosko­

powe).

O p i s : C enosteum w fo rm ie gałązki o śre d ­ n icy 2— 2,5 m m , o w alnej w p rze k ro ju po­

przecznym . K a n a ł osiow y o średn icy 0,60 m m . S tr u k tu r a siateczkow a. Oczka siateczki są ow alne lub w ydłużone o śred n icy 0,10— 0,25 m m . P rę cik i o grubości 0,20— 0,25 m m , ułożone prom ieniście. E p itek a nie zachow ała się. P od w zględem w ym iarów poszczególnych ele m en ­ tów budow y okazy z dew o n u d e p re sji Św iebo­

dzic są n a jb a rd zie j zbliżone do okazów pocho­

dzących z ży w etu D ziew ek opisanych przez W. Gogolczyk (1956). Są one nieco m niejsze od okazów opisanych przez M. L eco m p te’a (1952).

W y s t ę p o w a n i e : H olotyp g a tu n k u A.

p ervesicu lata został o pisany przez M. L e ­ com p te’a (1952) z w yższego fra n u A rdenów . W Polsce g a tu n e k te n op isany został przez W. Gogolczyk (1956) z ży w e tu i fra n u G ór Ś w iętokrzyskich. W dew onie S u d etów nie był on dotychczas stw ierdzony. O pisane okazy po­

chodzą z otoczaków w ap ien i z Bogaczowic (odkr. 52).

G rom ada: A n th o zo a

P odgrom ad a: T a b u la ta M iln e — E dw ards e t H aim e 1850 8 Rząd: F a v o s itid a S o k o lo v 1950

R odzina: P a c h y p o r id a e G erth 1921 (T h a m n o p o ro id a e S o k o lo v 1950)

R odzaj: C ladopora H a ll 1851

Cladopora gracilis (Salee 1915) PI. i i i, fot. 6—9

1939 Cladopora gracilis (Salee); M. Lecompte, s. 78, pi. XII, fig. 6—10

1952 Cladopora gracilis (Salee); B. S. Sokołow, s. 69, ' pi. XIV, fig. 2—5

1954 Cladopora gracilis (Salee); A. Stasińska, s. 286 1958 Cladopora gracilis (Salee); A. Stasińska, s. 195,

pi. VII

M a t e r i a ł : 50 p ró b ek z licznym i kolo nia­

m i, z k tó ry c h w ykonan o 6 p ły te k cienkich, w ty m 4 p rze k ro je poprzeczne i 2 p rze k ro je po­

dłużne.

O p i s : K olonia w fo rm ie dichotom icznie roz­

w idlo nej gałązki o śred n icy od 1,1 do 1,3 m m i długości 1,5— 2,5 cm. W p rz e k ro ju poprzecz­

n y m gałązk a je s t ow aln a lu b eliptyczna. Z a­

ry s y zew n ętrzn e k o ralitó w w części osiow ej są najczęściej wieloboczne, a w e w n ętrzn e ow alne.

W osi k o ra lity s ta ją się czworoboczne lub ow al­

ne, p rzy czym w y raźn ie zaznacza się tu jed e n w iększy k o ra lit o śred n icy 0,15— 0,20 m m i g ru ­ bości ścian 0,03— 0,06 m m . W obrębie jego 15 Podział systematyczny gromady Anthozoa przyję­

to według B. S. Sokołowa (1962; str. 217) — Tabulata, według E. D. Soszkiny, T. A. Dobrolubowej i N. A. Ka- bakovitscha — Tetracoralla (str. 305, Osnowy paleon­

tologii).

ścian w idoczna je s t ciem n a oś o k o n c e n try cz n e j budow ie stereo plazm y. Z g ru b ien ia stereo p laz- m y tw orzą szeroką ścianę w okół k o ralitó w zn ajd u jący ch się w c e n tra ln e j części kolonii.

K u brzegom kolonii zw iększa się śred n ica ko­

ralitó w od 0,30 do '0,60 m m, a grubość ścian od 0,10 do 0,30 m m . K olców se p ta ln y ch brak.

Na p rze k ro ju po dłu żny m k o ra lity łagodnie od­

g in ają się od osi gałązki w sk u te k czego k sz ta łt kolonii zbliżony je s t do kłosa. N a p rze strz e n i Vs lub 2h długości k o ra lita zaznaczają się w y ­ raźn e zg rub ienia stereoplazm y, k tó re zan ik a ją n a zakończeniach. O dległość m iędzy nim i w y ­ nosi od 0,3 do 0,5 m m . P o ry są niew idoczne.

O kazy pochodzące z dew onu d e p re sji Św ie­

bodzic różnią się m niejszym i w y m iara m i od okazów z dew onu U ra lu i G ór Ś w iętok rzy skich opisanych przez B. S. Sokołow a (1952) i A. S ta ­ sińską (1954, 1958). P od ty m w zględem , zbliża­

ją się one do okazów opisanych przez M. L e­

com pte’a (1939) z dew onu A rdenów .

W y s t ę p o w a n i e : G a tu n e k C. gracilis znanjt je s t z ró żnych p ię te r dew onu. W A rd e- n ach i n a U ra lu w y stę p u je on w e fra n ie, sk ąd opisany został przez M. L eco m p te’a (1939) i B. S. Sokołow a (1952). W G órach Ś w ięto k rzy ­ skich z n an y je s t z k u w in u G rzegorzow ie, skąd opisuje go A. S tasiń sk a (1955, 1958). Z dew onu S udetów g a tu n e k te n nie by ł dotychczas cy to ­ w any. O pisane okazy pochodzą z W itoszow a (odkr. 6, 10, 21), gdzie bardzo licznie w y stę p u ją w łu p k ach ilastych.

Cladopora verm icu la ris (Mc Coy 1850) PI. III, fot. 9—10

1885 Striatopora vermicularis Mc Coy; F. Frech, s. 105, pi. XI, fig. 6—6b

1939 Thamnopora? vermicularis (Mc Coy); M. Le­

compte, s. 130, pi. XVIII, fig. 13—14

1959 Cladopora vermicularis (Mc Coy); W. N. Dubato- łow, s. 131, pi. XLIV, fig. la—lg

M a t e r i a ł : 20 p ró b ek z licznym i k o lon ia­

mi, z k tó ry c h w ykonano 5 p ły te k cienkich, w ty m 3 p rze k ro je podłużne i 2 poprzeczne.

O p i s : K olonia n iew ielk a w postaci gałązki o śred nicy 3— 4 m m i długości 1— 1,5 cm, ow al­

n a w p rz e k ro ju poprzecznym . K o ra lity są drobne, liczne o w ielobocznym zary sie ze­

w n ę trz n y m , ułożone k o ncentrycznie. Ś red n ica ich w części osiow ej w ynosi 0,17— 0,20 m m , a grubość ścian ek 0,8— 0,16 m m . K u brzegom kolonii k o ra lity nieco w y d łu żają się, a ich śre d ­ nica w z ra sta do 0,25 m m i 0,5 m m , a grubość ścian osiąga 0,30 m m . Kolce se p ta ln e są k r ó t­

kie, zachow ane ty lk o n a jed n y m okazie. N a p rze k ro ju pod łużn y m k o ra lity u staw ione są pod o stry m k ą te m w sto su n k u do osi gałązki. Ich

ścianki m a ją n ie re g u la rn e zg rub ien ia stereo - plazm y. D enka są cienkie i rzadko rozm iesz­

czone. P o ry o śred nicy 0,10— 0,15 m m. W ym ia­

ram i elem en tó w budow y opisane okazy są n a j­

b ard ziej zbliżope do okazów pochodzących z dew onu Zagłębia K uźnieckiego, opisanych przez W. N. D ubatołow a (1959). Są one n a to ­ m iast nieco w iększe od okazów pochodzących z dew onu A rdenów , a o pisanych przez M. L e- com p te’a (1939). Czy g a tu n e k o kreślony przez M. L eco m p te’a (1939) jako Tham nopora? v e r ­ m icularis (Mc Coy) jest id en ty czn y z fo rm ą oznaczoną przez W. N. D ubatołow a (1959) jako Cladopora verm icularis (Mc Coy) tru d n o roz­

strzy g n ąć (różnice w ym iarów ). O p ierając się n a zdaniu W. N. D ubatołow a m ożna by p rzy jąć identyczność ty ch dw óch form .

W y s t ę p o w a n i e : G a tu n e k C. v e rm ic u ­ laris (Mc Coy) w y stę p u je w k u w in ie A rdenów , skąd został opisany przez M. L eco m p te’a (1939).

W edług W. N. D ubatołow a (1959) g atu n e k ten znany jest ze środkow ego dew onu i fra n u E u ­ ro p y Zachodniej, z U ralu , A łta ju oraz śro dk o­

w ej Azji. J a k p odaje w y m ien io n y a u to r należy on do najczęściej sp o ty k an y ch w e fra n ie Zw iąz­

ku Radzieckego. F. F rech (1885) opisuje fo rm y zbliżone do cytow anego g a tu n k u z fra n u Belgii, R eńskich G ór Ł upkow ych i H arcu. Pow yższy g a tu n e k b ył znany, D. P a w lik (1939), z dew onu L ubiechow a (odkr. 26), W itoszow a (odkr. 6, 7) oraz M okrzeszow a (odkr. 15). O pisane okazy pochodzą rów nież z w ym ienio n ych o d k ryw ek oraz z otoczaków w apieni z C hw aliszow a (odkr.

51 i 51a).

R od zin a: A lv e o litid a e D u n can 1872 em en d . S ardeson, 1896 R odzaj: A lv e o lite s L am arck 1 8 0 1

A lv e o lite s suborbicularis L am arck 1801 PI. IV, fot. l, 2

1868 Alveolites suborbicularis E. H.; W. Dames, s. 489 1879 Alveolites suborbicularis Lamarck; H. A. Nichol­

son, s. 126, pi. VI, fig. 2—2b

1939 Alveolites suborbicularis Lamarck; M. Lecompte, s. 19, pi. I

1945 Alveolites suborbicularis Lamarck; S. Smith, s. 12, pi. 26, fig. 1—2

1953 Alveolites suborbicularis Lamarck; A. Stasińska, s. 232, pi. IV, fig. 1—3, w tekście, fig. 12 i 13 1959 Alveolites suborbicularis Lamarck; W. N. Duba-

tolow, s. 142, pi. XLVII, fig. 4a—4g

M a t e r i a ł : 10 próbek, z k tó ry c h w ykonano 2 cienkie p ły tk i (przekrój poprzeczny i podłuż­

ny).

O p i s : K olonie m asyw ne, czasem dyskoi-d aln e. W p rze k ro ju podyskoi-dłużn ym zaznacza się w a rstw o w a budow a. W a rstw y u k ła d a ją się k o n ­ cen try cz n ie lub faliście. K o ra lity w p rze k ro ju poprzecznym są k s z ta łtu półksiężycow atego,

czasem nerkow atego, a na p rze k ro ja c h ukoś­

n y ch rom bow ego. Szerokość ich w ah a się od 0,54 do 0,92 m m , w ysokość 0,30—0,32 m m . G ru ­ bość ścianek zm ienia się od 0,16 do 0,32 m m . W yraźnie w idoczna je s t ciem na linia. Kolce se p ta ln e k ró tk ie o szerokiej pod staw ie w y stę ­ p u ją na ogół rzadko. W p rz e k ro ju pod łużny m k o ra lity ułożone są rów nolegle lub w ach larzo - w ato. D enka są cienkie, przew ażnie poziome, rozm ieszczone w od stęp ach od 0,30 do 0,46 m m.

P o ry liczne o śred n icy 0,10— 0,12 m m . O pisane okazy zarów no pod w zględem k sz ta łtu kolonii, ja k i w ym iarów poszczególnych k o ralitó w nie w y k a z u ją w iększych różnic w sto su n k u do ok a­

zów opisanych przez w yżej w y m ien ion ych a u ­ torów .

W y s t ę p o w a n i e : G a tu n e k A. suborbicu ­ laris L am arck zn any jest ze środkow ego i g ór­

nego dew onu w ielu obszarów . Ze środkow ego dew onu i z fra n u z n an y jest z: Belgii, A nglii, H iszpanii, N iem iec oraz Czechosłow acji (M ora­

wy), skąd cy tow any je s t przez G. i F. S a n d b e r- g e r (1855), H. A. N icholsona (1879), F. F rech a (1885), W. P a e c k elm a n n a (1913), M. L eco m p te’a (1939) oraz S. S m ith a (1945). W Polsce o p isany b y ł przez G. G iiricha (1896, 1903) ze środ ko w e­

go dew onu Gór Ś w ięto krzyskich (Skały) oraz z żyw etu okolic D ębnika. Szczegółowe b ad an ia tego g a tu n k u p rzeprow ad ziła A. S tasiń sk a (1953), opierając się n a m a te ria le pochodzącym z fra n u W ietrzni i K ad zielni w G órach Św ięto­

krzyskich . W dew onie S udetów g a tu n e k po­

w yższy znany b y ł G. G tirichow i (1896) z Mo­

krzeszow a (odkr. 15), z otoczaków w apieni z W itoszow a (odkr. 1, 2) oraz z P ełczn icy (odkr. 46). O pisane okazy pochodzą z M okrze­

szow a („jeziora D aisy ” , odkr. 15).

A lveo lites d u p o n ti Lecom pte 1939 PI. IV, fot. 3, 4

1939 Alveolites duponti Lecompte; M. Lecompte, s. 37, pi. V, fig. 1—7

M a t e r i a ł : 10 otoczaków w apien i z f ra ­ g m en tam i kolonii, z k tó ry c h w ykonano 4 p ły tk i cienkie, w ty m 3 p rze k ro je poprzeczne i 1 p rze ­ k ró j podłużny.

O p i s : K olonia w form ie gałązki o średn icy 1,1— 1,6 cm, ow alnej w p rze k ro ju poprzecz­

nym . K o ra lity w osiow ej części p rze k ro ju są p raw ie czterok ątne, n ato m ia st ku brzegom ko ­ lonii s ta ją się ow alne lub nieco w ydłużone.

Ś red n ica ich w ah a się w g ran icach od 0,32 do 1,6 m m , n ato m ia st grubość ścianek sięga od 0,06 w osi do 0,08 n a b rzegu gałązki. Kolce sep taln e nie zachow ały się. W p rze k ro ju po­

d łu żn y m k o ra lity o d g in ają się pod k ą te m 30°

od osi. D enka są w y p u k łe lu b w klęsłe. O dleg­

łość m iędzy n im i w ynosi 0,30— 0,50 mm. P o ry o śred n icy 0,12— 0,16 mm. Zarów no pod w zglę­

dem w ym iarów koralitów , ja k i elem en tów ich b u d ow y opisane okazy w y k a z u ją najw iększe podobieństw o do okazów pochodzących z de- w onu A rdenów .

W y s t ę p o w a n i e : H olotyp g a tu n k u A . d u po nti opisany został przez M. L eco m pte’a (1939) z fra n u A rdenów . W dew onie P o lsk i nie b y ł on dotychczas stw ierd zon y . O pisane okazy pochodzą z otoczaków w ap ien i z Bogaczowic (odkr. 52) oraz z b rek c ji tek to n iczn ej z C hw a- liszow a (odkr. 50).

A lv eo lite s o b to rtu s L ecom pte 1939 PI. IV, fot. 5, 6

1939 Alveolites obtortus Lecompte; M. Lecompte, s. 42, pi. VI, fig. 4

1953 Alveolites obtortus Lecompte; A. Stasińska, s. 231, pi. Ill, fig. 3

1959 Alveolites obtortus Lecompte; W. N. Dubatołow, s. 144, pi. XLVI1I, fig. 3a—3d, 4a—4d

M a t e r i a l : 20 okazów, z k tó ry c h w y k o n a ­ no 5 cienkich p ły tek , w ty m 3 p rze k ro je po­

dłu żn e i 2 p rze k ro je poprzeczne.

O p i s : K olonie m asyw n e, b u lw iaste lub ga- łązkow ate. W p rze k ro ju poprzecznym k o ra lity są k sz ta łtu ow alnego, w ielobocznego lu b n e r- kow atego. Szerokość ich w ynosi 0,40—0,46, n a ­ tom iast w ysokość od 0,5 do 0,6 m m. G rubość ścian ek zm ienia się w g ran icach od 0,08 do 8,12 m m . K olce se p ta ln e nie zachow ały się.

P o ry rzadko rozm ieszczone o śred n icy 0,10—

0,12 m m . D en ka poziom e lu b łagodnie w y g ię­

te. O pisane okazy są częściowo zbliżone k sz ta ł­

tem k o ralitó w do g a tu n k u A . gosseleti L ecom p­

te. Różnią się od tego g a tu n k u w iększą w yso­

kością ujścia k o ralitó w w sto su n k u do ich sze­

rokości. Są one nieco m niejsze od okazów po ­ chodzących z dew onu G ór Ś w ięto k rzy skich o pisanych przez A. S ta siń sk ą (1955). W y m ia ra ­ m i poszczególnych elem en tó w budow y zbliżają się one n a jb a rd zie j do okazów opisanych przez W. N. D ubatołow a (1959).

W y s t ę p o w a n i e : H olotyp w y m ien io n e­

go w yżej g a tu n k u o pisany został przez M. L e­

com p te’a (1939) z fra n u A rdenów . W. N. D u­

batołow (1959) c y tu je ten g a tu n e k z fra n u C hin i Z w iązku Radzieckiego. W Polsce został on po ra z pierw szy opisany przez A. S tasiń sk ą (1953) z dolnego i środkow ego fra n u W ietrzn i w Gó­

ra c h Ś w iętokrzyskich. J e s t on rów nież c y to ­ w a n y przez tę a u to rk ę z otoczaków w apieni z W itoszow a (odkr. 1 i 2). O pisane okazy po­

chodzą z otoczaków w ap ien i C hw aliszow a (odkr. 51 i 51a).

A lv eo lite s p arvus Lecom pte 1939 PL IV, fot. 7, 8

1939 Alveolites parvus Lecompte; M. Lecompte, s. 43, pi. VI, fig. 1—3

1953 Alveolites parvus Lecompte; A. Stasińska, s. 230, pi. III, fig. 2

M a t e r i a ł : 10 kolonii, z k tó ry c h w y k o n a ­ no 5 cienkich p ły te k , w ty m 3 p rze k ro je po­

przeczne i 2 podłużne.

O p i s : K olonie są o w y m iarach 3 X 3 , 3,5 X 2 cm, ow alne lub b ulw iaste o budow ie w arstw ow ej. W a rstw y n a ra s ta ją k o n c e n try cz ­ nie w okół fra g m en tó w Tetracoralla. K o ra lity w p rze k ro ju po przecznym są półksiężycow ate, ow alne lu b nerk o w ate. Szerokość ich w ah a się od 0,7 do 0,8 m m , n ato m ia st w ysokość w ynosi 0,4— 0,5 m m . G rubość ścian w z ra sta od 0,06 do 0,20 m m . K olce sep taln e słabo zachow ane.

N a p rze k ro ju p o d łu żn ym w idoczne są cienkie, łagodnie w klęsłe lub poziom e d enk a oddalone od siebie o 0,3— 0,5 m m. P o ry nieliczne, ow al­

ne o śred n icy 0,08— 0,10 m m . K sz tałtem p o­

szczególnych k o ralitó w opisane okazy są n a j­

b ard ziej zbliżone do g a tu n k u A. suborbicularis L am arck. R óżnią się znacznie m n iejszy m i w y ­ m iaram i zarów no kolonii jak i koralitó w . Pod w zględem w ym iarów okazy z d e p re sji Św ie­

bodzic zbliżają się do okazów opisan y ch przez A. S tasiń sk ą z dew onu Gór Św iętokrzyskich.

Są one m niejsze od h o loty p u okazów opisanych przez M. L eco m p te’a z dew onu A rdenów .

W y s t ę p o w a n i e : H olotyp w y m ienio ne­

go g a tu n k u o pisany został przez M. L eco m pte’a (1939) z fra n u A rdenów . W G órach Św ięto­

krzyskich g a tu n e k te n w y stę p u je w e fra n ie W ietrzni, K ad zieln i i P sich G órek, sk ąd opisu­

je go A. S tasiń sk a (1953). Z dew onu S udetów nie by ł dotychczas znany. O pisane okazy po­

chodzą z M okrzeszow a (odkr. 15).

R o d z a j: A lv e o lite lla S o k o ło w 1952

A lv eo lite lla fec u n d a (Salśe) em end.

D ubatołow 1959 PI. IV, fot. 9, 10

1939 Alveolites fecundus (Salee); M. Lecompte, s. 57, pi. IX, fig. 2—5

1953 Alveolites fecundus (Salee); A. Stasińska, s. 160, pi. I, fig. 4, pi. II, fig. 1

1959 Alveolitella fecunda (Salee); W. N. Dubatołow, s. 160, pl. LII, fig. 4a—4b

M a t e r i a ł : 16 okazów, z k tó ry c h w y k o­

nano 7 cienkich p ły tek , w ty m 2 p rzek ro je po­

przeczne i 5 p rzek ro jó w podłużnych.

O p i s : K olonia w postaci gałązki o śred n icy 1,5— 2 cm i długości 3 cm ow alne w p rze k ro ju poprzecznym . K o ra lity w osiow ej części

gałąź-ki są k sz ta łtu rom boidalnego, n ato m ia st n a jej brzegu nieco się w y d łu żają. Szerokość ich w części osiow ej w ynosi 0,5— 0,69 m m , n ato m iast w ysokość 0,46— 0,52 m m. N a p e ry fe rii szero­

kość w z ra sta do 0,92 m m , a w ysokość m aleje do 0,20 m m . G rubość ścian ek zm ienia się od 0,10 do 0,20 m m. Na p rz e k ro ju po dłużnym ko- r a lity są strom o ustaw ion e w zględem osi ga­

łązki. P o ry są rzadko rozm ieszczone, ow alne, o śre d n ic y 0,10— 0,16 m m . D en k a o różnej g ru ­ bości, w klęsłe. O dległość m iędzy n im i w ynosi 0,16— 0,46 m m. Pod w zględem śred n icy g a łą ­ zek i w y m iaró w elem en tó w ich budow y okazy pochodzące z dew onu d e p re sji Św iebodzic są n a jb a rd z ie j zbliżone do okazów z G ór Ś w ięto­

k rzy sk ic h i z Z agłębia K uźnieckiego opisanych przez A. S tasiń sk ą (1953) i W. N. D ubatołow a (1959). S ą one m niejsze od okazów pochodzą­

cych z A rdenów o pisanych przez M. Lecom p- te ’a (1959).

W y s t ę p o w a n i e : G atu n ek A. jecu n d a (Salee) zn an y jest z ży w etu i dolnego fra n u A rdenów , skąd został o pisany przez M. L e- com pte’a (1939). P od obny zasięg s tra ty g ra fic z ­ ny m a te n g atu n e k w dew onie Zagłębia K u ź ­ nieckiego, skąd zn an y je s t W. N. D ubatołow i (1959). W dew onie P o lski w y stę p u je on w śro d ­ kow ym fra n ie W ietrzn i w G órach Ś w ięto­

krzy sk ich , skąd opisany został przez A. S ta ­ sińską (1953). W S u d e tac h nie b y ł dotychczas stw ierd zon y. O pisane okazy pochodzą z b rek - cji tek to n iczn ej C hw aliszow a (odkr. 50).

Rząd: A u lo p o r id a S o k o ło w 1962

R odzina: A u lo p o r id a e M iln e-E d w ard s e t H ain e 1891 R odzaj: A u lo p o ra G o ld fu ss 1829

Aulopora serpens G oldfuss 1829 1868 Aulopora serpens Goldfuss; W. Dames, s. 490 1885 Aulopora serpens Goldfuss; F. Frech, s. 115,

pi. IX, fig. 1

1939 Aulopora serpens Goldfuss; M. Lecompte, s. 177 M a t e r i a ł : 5 ułam k ó w Tetracoralla z f ra ­ g m en ta m i kolonii Aulopora, z k tó ry c h w yko­

nano 2 cienkie p ły tk i (przek ró j poprzeczny i podłużny).

O p i s : K olonia w postaci m ałej n ie re g u la r­

nej gałązki o p rze k ro ju ow alnym , śred n icy 1,5 m m i długości 8 m m . W p rze k ro ju po­

przeczn y m w idoczna je s t ściana zew n ętrzn a o grubości 0,20 m m , a w c e n tra ln e j części za­

znaczają się denka. W p rz e k ro ju p odłużnym bardzo w yraźn ie w idoczne są w klęsłe d en ka o grubości 0,010 m m . O dległość m iędzy nim i w ah a się od 0,15 do 0,30 m m . W y m iaram i opi­

sane kolonie są n a jb a rd zie j zbliżone do okazów opisanych przez M. L ecom p te’a (1939) i pocho­

dzących z dew onu A rdenów .

W y s t ę p o w a n i e : W ym ieniony w yżej g a tu n e k zn an y je s t ze środkow ego dew onu oraz z fra n u R eńskich Gór Ł upkow ych, H arcu i A rdenów , skąd cy to w an y jest przez F. F re - cha (1885) i M. L ecom p te’a (1939). W S u d e tac h znan y był W. D am esow i (1868) z M okrzeszow a.

O pisane okazy pochod zą z W itoszow a (odkr. 21) oraz z M okrzeszow a (odkr. 15).

P odgrom ada: T e tra c o r a lla H a e c k e l 1870 (R u gosa M ilne E dw ards et H aim e 1850)

Rząd: C y s tip h y llid a S o sh k in a 1962 R od zin a: T h a m n o p h y llid a e S o sh k in a 1949

R odzaj: M acgeea W eb ster 1889

M acgeea cf. m u ltizo n a ta (Reed 1922) PI. IV, fot. 11—12

1922 Thamnophyllum multizonatum nov. sp.; C. Reed, s. 12, pi. II, fig. 1—7

1935 Macgeea multizonatum (Reed); W. Lang, St.

Smith, s. 53, pi. XXXVII, fig. 13—15

1953 Macgeea cf. multizonata (Reed); M. Różkowska, s. 27, pi. Ill, fig. 1—7

1954 Macgeea multizonata (Reed); E. D. Soszkina, s. 68, pi. XIX, fig. 4—5, w tekście fig. 21

M a t e r i a ł : 5 okazów, z k tó ry c h w y k o n a ­ no 3 p rzek ro je poprzeczne i dw a p rze k ro je po­

dłużne (cienkie pły tki).

O p i s : K o rale pojedyncze w p rze k ro ju po­

przecznym są ow alne lu b eliptyczne z f r a ­ g m entaryczn ie zachow aną epiteką. S ep ta m ają dw ojakiej długości. S ep ta I rzęd u są p raw ie 0 2/3 dłuższe od septów II rzędu. Do osi je d n a k nie dochodzą, p ozostaw iając ta m p rze strz e ń w olną o w ielkości około 1/3 p ow ierzchni p rze ­ k ro ju . Ich końce osiowe są n itk o w ato cienkie 1 n iek iedy w ygięte. S ep ta II rzę d u w ychodzą nieco poza w e w n ętrzn ą ścianę. W brzeżn ej czę­

ści p rze k ro ju zarów no sep ta I, ja k i II rzęd u

ści p rze k ro ju zarów no sep ta I, ja k i II rzęd u