BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA
7. PRACOWNICY 1. ETATY
W Bibliotece pracują 73 osoby na 70.5 etatu.
W ciągu roku nastąpiły przesunięcia w obrębie działów związane z dużą wymianą kadr, spowodowaną urlopami bezpłatnymi, zdrowotnymi, macierzyńskimi wychowawczymi, a tak-że zwolnieniami i emeryturami.
Sześć osób odeszło z pracy, w tym cztery na emeryturę. Na ich miejsce przyjęte zostały nowe osoby. Dwie osoby skorzystały z urlopów bezpłatnych (rocznego i trzymiesięcznego), na czas określony przyjęte zostały nowe osoby. Jedna osoba skorzystała z urlopu macie-rzyńskiego. Jedna korzysta z urlopu wychowawczego – na ten czas przyjęta została nowa osoba.
Na etatach bibliotecznych pracują już drugi rok rzecznicy patentowi (po ½ etatu). Po sześciu latach starań Biblioteka pozyskała etat do obsługi magazynów czasopism i Biblio-teki Neofilologicznej, co pozwala na sprawną organizację wypożyczeń w systemie dwuzmia-nowym.
Nadal brakuje Bibliotece sześciu etatów dla zapewnienia jej prawidłowego funkcjono-wania, aby nadmiernie nie przeciążać pracowników odpowiedzialnych za terminowe zadania zlecone i bieżącą pracę w działach.
Z problemami etatowymi Biblioteka boryka się od kilku lat. Brakuje etatów w jednooso-bowej Bibliotece Muzycznej, w Czytelni Filozofii i Socjologii, Wypożyczalni Nauk Humanistycz-nych, Czytelni Ogólnej Nauk TechniczHumanistycz-nych, ZBC, a także w poszczególnych agendach biblio-tecznych, głównie jednak w magazynach Oddziału Nauk Humanistycznych i Społecznych, gdzie sytuacja jest wręcz dramatyczna.
Przed Biblioteką stawiane są coraz to nowe zadania, związane z potrzebami czytelników i rozwojem BU, pozyskiwaniem pieniędzy na realizację zadań tematycznych i modernizację Biblioteki. Obowiązki te pracownicy godzą ze stałymi obowiązkami związanymi z obsługą czy-telników, komputeryzacją, tworzeniem baz, współpracą w ramach programów i działaniem na rzecz środowiska.
Zwiększające się obowiązki pracowników (poza bieżącą pracą w działach), związane z przemieszczaniem i porządkowaniem księgozbiorów, komputeryzacją i jej nowymi możli-wościami, powstawaniem nowych agend, wzrastającą liczbą czytelników, skomplikowanymi procedurami zakupów sprawiają, że planowanie pracy oraz sprawnej obsługi użytkowników stają się coraz trudniejsze.
Warunki oraz nowe obowiązki spowodowały konieczność dyspozycyjności pracowników różnych działów wobec stawianych zadań, w zależności od rocznych i okresowych planów pracy oraz zadań terminowych (tworzenie bazy, digitalizacja zbiorów, tworzenie zasobów biblioteki cyfrowej, scalanie księgozbiorów dziedzinowych, szkolenie pracowników, zastęp-stwa).
Gruntownej poprawy wymagają zarobki pracowników bibliotecznych, które pomimo wcześniejszych regulacji w latach 2001-2003 wyrównały jedynie dysproporcje w poziomach płac dwóch grup bibliotekarzy łączących się uczelni. W wyniku zamrożenia płac w poprzed-niej kadencji awanse pracowników odbywały się bez gratyfikacji finansowej, co również mia-ło wpływ na obniżenie poziomu wynagrodzenia. Zarobki całej grupy bibliotecznej znacznie odbiegają od poziomu płac innych grup pracowników uczelni. Trwają negocjacje mające na celu poprawę warunków płacowych.
7.2. WSPÓŁPRACA. WOLONTARIAT. POMOC DORAŹNA
Ze względu na trudną sytuację personalną Biblioteka musiała ratować się doraźną pomocą, korzystając z następujących form pracy dodatkowej: wolontariatu studenckiego, wolontariatu byłych pracowników bibliotecznych, stałej pomocy pracowników uczelni wspo-magających Bibliotekę w akcjach doraźnych i działaniach planowych, umów absolwenckich z Urzędu Pracy, pomocy doktorantów w ramach umowy-zlecenia oraz stażystów odbywają-cych w Bibliotece praktyki zawodowe.
W ciągu roku akademickiego Biblioteka skorzystała z pracy 22 dodatkowych osób w magazynach bibliotecznych, bibliotekach i czytelniach specjalistycznych, zbiorach specjal-nych, ZBC, oddziałach wymagających wsparcia, przy pracach porządkowych.
W Wypożyczalni Nauk Humanistycznych pomagały studentki z Wydziału Humanistyczne-go oraz Nauk PedaHumanistyczne-gogicznych i Społecznych, w magazynie przy realizacji rewersów – student filologii polskiej. Pomoc studentów jest dla Biblioteki bardzo cenna, tym bardziej, że ofero-wana w najtrudniejszych okolicznościach.
W 2006 roku Biblioteka skorzystała z pracy trzech osób finansowanych przez Urząd Pracy w ramach istniejących programów. Pracowali oni w magazynach Biblioteki Neofilolo-gicznej, Wypożyczalni ONHS, Bibliotece Muzycznej.
W ZBC, Dziale Zbiorów Specjalnych i Artotece nad dokumentacją fotograficzną i digi-talizacją zbiorów oraz nad wystawami pracowali: doktorant UZ, asystent i student Instytutu Sztuk Pięknych, a także studenci historii.
W Czytelni Filozofii i Socjologii pracuje doktorantka, opłacana ze środków Dziekana Wydziału Humanistycznego. W magazynie – doktorant opłacany ze środków bibliotecznych.
Z Artoteką związani są profesorowie i pracownicy Instytutu Sztuk Pięknych, doktoranci oraz studenci. Współpraca z Instytutem Sztuk Pięknych jest dla Biblioteki bardzo korzystna, zarówno pod względem artystyczno-kolekcjonerskim, jak i merytorycznym. Rada Artystyczna Artoteki zajmuje się tworzeniem programu Artotek, współuczestniczy w organizowaniu im-prez, pomaga w tworzeniu kolekcji oraz opracowaniu i wycenie zbiorów.
W ramach Regionalnego Ośrodka Informacji Patentowej na rzecz Biblioteki i uczelni, niezależnie od rzeczników patentowych, działa prawnik-aplikant.
Biblioteka korzystała także z doraźnej pomocy pracowników naukowych uczelni. W ra-mach porozumienia z Wydziałem Humanistycznym i Artystycznym w Bibliotece odbyło staż siedmiu studentów historii i trzy osoby z Katedry Sztuki i Kultury Plastycznej.
7.3. PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE PRACOWNIKÓW
Stan przygotowania pracowników jest dobry. Pojawiła się nowa tendencja polegająca na tworzeniu specjalistów wąskiej dziedziny przy zachowaniu umiejętności wykonywania prac i czynności bibliotecznych związanych z obsługą i funkcjonowaniem różnych działów, zgodnie z ich specyfiką.
W związku z rozszerzeniem działalności bibliotek i wyzwaniem, jakim jest aktywne uczestnictwo w budowaniu społeczeństwa informacyjnego, rozszerzył się też zakres wyma-gań stawianych bibliotekarzom, zatrudnionym w hybrydowej bibliotece uczelnianej. Narzuca ona bowiem konieczność stałego pogłębiania umiejętności zawodowych i obowiązek do-kształcania przez cały okres zawodowej aktywności.
Tab. 10. Poziom wykształcenia pracowników bibliotecznych
Wykształcenie Pracownicy
Z tytułem doktora 4
Wyższe wykształcenie bibliotekarskie
(łącznie ze studiami podyplomowymi)* 36
Inne wykształcenie wyższe 27
Licencjat 1
Średnie 6
Razem 72
*24 osoby po studiach podyplomowych zgodnych z uprawianą specjalnością
Niezależnie od kompetencji zawodowych związanych z bibliotekarstwem, 5 osób z zespo-łu ONHiS pracuje lub kończy rozprawy doktorskie z różnych dyscyplin naukowych, a 1 osoba pracuje nad rozprawą habilitacyjną. Biblioteka zorganizowała dla swoich pracowników kur-sy języka angielskiego, które pozwolą na pogłębienie umiejętności językowych koniecznych w pracy bibliotecznej oraz umożliwią awans zawodowy. W kursach uczestniczy 30 osób.
W językowych kursach organizowanych przez uczelnię uczestniczy 5 osób.
7.4. DOKSZTAŁCANIE ZAWODOWE
W roku akademickim 2006/2007 pracownicy uczestniczyli w następujących spotka-niach, warsztatach, szkoleniach i konferencjach:
2006
1 Seminarium dla rzeczników patentowych 11-15.09.2006
Kielce D. Jeleniewicz A. Gąsiorowska 2 Oprac. przedmiotowe dokumentów z zakresu nauk
ścisłych; Język haseł przedmiotowych KABA
20-22.09.06 M. Kołodziejek
3 Seminarium – Open Access 22.09.2006
Poznań
J. Jarczyk U. Maciejewska 4 Szkolenie rzeczników patentowych – Wycena
warto-ści niematerialnych
22.09.2006
Poznań W. Kujanek 5 Szkolenie z systemu bibliotecznego PROLIB M21
(format Marc21)
4.10.2006
Katowice J. Jarczyk M. Serba A. Łazaruk 6 Nawiązanie kontaktów z Ośrodkiem Karta i
współpra-ca z Muzeum Niepodległości
6-7.10.2006
Warszawa J. Opaska
7 Spotkanie PIN-PKN 25-27.10.2006
Bydgoszcz
M. Maciejewska
8 VII Forum Użytkowników Systemu PROLIB 26-27.10.2006
Jachranka E. Adaszyńska J. Jarczyk
9 Warsztaty – BAZTECH 9-10.11.2006
Kraków
G. Lipińska-Nowak
10 Narada dyrektorów – Łódź 17.11.2006 E. Adaszyńska
11 Artoteka – wernisaż prof. J. Berdyszaka 24.11.2006 Poznań
E. Adaszyńska J. Wallis 12 Współpraca z Collegium Polonicum w ramach
progra-mu INTERREG IIIA – środki Rektora
29.11.2006
Słubice E. Adaszyńska 13 Wyjazd do biblioteki PWSZ w Gorzowie – środki
Rektora
04.12.06 Gorzów
E. Adaszyńska
14 Dokument–książka–bibliotekarz – konferencja w IBiIN we Wrocławiu
15 Seminarium – Uczelniane biblioteki techniczne 11-12.01.07 Lublin
A. Motała
16 Warsztaty – Uniwersalna klasyfikacja dziesiętna – nowe tablice
28.02.-1.03.07
Warszawa E. Czarnecka M. Chocianowska 17 Spotkanie Rady Programowej Artoteki BU 27.03.07
Poznań E. Adaszyńska J. Wallis
18 Szkolenie z baz danych EBSCO 28.03.2007 Poznań
A .Strzała
19 Opracowanie dokumentów oraz zasady konwertowa-nia danych do systemu PROLIB M21
29.03.07
Zielona Góra J. Jarczyk, A. Łazaruk M.Serba G. Domańska B. Micewicz 20 Seminarium – Zachowajmy przeszłość dla przyszłości 29-30.03.07
Warszawa E. Nodzyńska M. Grycuk
21 Warsztaty – BAZTECH 1.3.04.07
Lublin
G. Lipińska-Nowak
22 Seminarium wyjazdowe do Bibl. Wyższej Szkoły Za-wodowej w Gorzowie i Biblioteki Publicznej w Dębnie ze środków SBP
23 Targi Książek 16-18.05.07
Warszawa
U. Maciejewska
24 Warsztaty – Język haseł przedmiotowych 28-30.05.07
Warszawa A. Łazaruk M. Macała
25 Warsztaty BAZTECH 29.05.07 G. Lipińska-Nowak
26 Szkolenie administratora systemu PROLIB M21 14.06.07 Katawice
J. Jarczyk
27 Szkolenie w modułach gromadzenia i opracowania wydawnictw ciągłych i zwartych systemu PROLIB M21
12.06.07
Warszawa M. Kołodziejek M. Szydło D. Gancarz U. Maciejewska V. Ziętkowiak 28 Szkolenie dla informatyków z PROLIB M21 13-14.06.07
Katowice J. Jarczyk 29 Seminarium wyjazdowe do bibliotek Słupska
i Gdańska ze środków SBP
13-17.06.07 czerwca
A. Motała H. Kaźmierczak 30 Najnowsze zasady w procedurach europejskich
– warsztaty dla rzeczników
19.06-07 Poznań
W. Kujanek
31 Spotkanie rzeczników patentowych w UPRP w Warszawie
25.06.07
Warszawa W. Kujanek 32 Warsztaty dla pracowników PIN 27-28.06.07
Warszawa A. Weber-Danilewicz
33 BazTOL 2.07.07 Poznań G. Lipińska-Nowak
A. Motała 34 IX Krajowe Forum Informacji Naukowej i Technicznej 25-28.08.07
Zakopane G. Lipińska-Nowak
7.5. INNE PRACE
Biblioteka obsługuje trzy programy ewidencyjno-finansowe:
1. PROLIB – biblioteczny program komputerowy, rejestrujący pełną ewidencję materia-łów bibliotecznych według sposobów ich pozyskania (zakupy, dary, wymiana, przekaz), numerów akcesji, rachunków oraz opisów zakupionych pozycji w pełnym rozliczeniu finansowym. Program obsługują pracownicy Działów Gromadzenia Zbiorów.
2. FinPion – program finansowy rozliczający wydatki Pionu Prorektora ds. Nauki i Współ- pracy z Zagranicą, według pozycji planu rzeczowo-finansowego uczelni. Program obsłu-gują pracownicy Sekretariatu Biblioteki.
3. Dziekanat – program finansowy dla potrzeb władz uczelni, rozliczający wydatki w skali ca-łej uczelni. Program obsługują pracownicy Sekretariatu Biblioteki i Działów Gromadzenia Zbiorów.
Ze względu na skomplikowane procedury prawne, przetargowe oraz finansowe, biblio-tekarze w coraz większym stopniu obarczani są obowiązkami, które nie mają charakteru bibliotecznego. Znaczna część obowiązków zawodowych pracowników, zwłaszcza działów gromadzenia zbiorów oraz administracji, przeznaczona jest na sprawy księgowo-finansowe, prawne, ekonomiczne i proceduralne. Brakuje osoby, która rozliczając finanse Biblioteki byłaby do tego przygotowana zawodowo (ekonomista). Angażowanie wykwalifikowanych bi-bliotekarzy w sprawy finansowe i proceduralne odbywa się często kosztem zawodowych obowiązków.
W ramach planów modernizacji systemu komputerowego Biblioteki, pracownicy uczest-niczą w cyklu szkoleń wewnętrznych dotyczących zmiany programu na PROLIB M21 oraz oprogramowania Marc21, na bazie próbnej przygotowanej przez Firmę Max Elektronik.
Uczestniczą też w szkoleniach organizowanych przez tę firmę, która wdraża nowe rozwiąza-nia w wielu polskich bibliotekach.
Pracownicy przygotowują też materiał do wniosku, jaki złożony zostanie do konkursu w ramach środków regionalnych na lata 2007-2013 w rozwiązaniach modernizacyjnych Bi-blioteki rozłożonych w planach do roku 2013.
Bibliotekarze uczestniczą też w przygotowaniu planów współpracy z bibliotekami na-ukowymi regionu do wspólnego działania w ramach programu System zarządzania wiedzą w Lubuskiem.
Pracownicy Biblioteki zaangażowani są do prowadzenia części przedmiotów studiów podyplomowych z Bibliotekoznawstwa i informacji naukowej dla nauczycieli, organizowanych przez uczelnię w ramach programów unijnych.