Komisja Europejska swoje propozycje dotyczące instrumentarium WPR na okres 2021-2027 przedstawiáa w rozporządzeniu centralnym (COM(2018)392). Proponowane instrumenty nie odbiegają zasadniczo od do-tychczas wdraĪanych.
WaĪnym elementem propozycji KE jest zasada warunkowoĞci. Zgodnie z nią paĔstwa czáonkowskie nakáadaü mają kary na rolników, którzy nie speá-niają wymogów podstawowych okreĞlonych w prawie Unii ani norm dobrej kul-tury rolnej zgodnej z ochroną Ğrodowiska ustanowionych w planie strategicz-nym WPR. Kary mogą byü nakáadane na rolników, którzy otrzymują páatnoĞci z tytuáu zobowiązaĔ Ğrodowiskowych, klimatycznych i innych zobowiązaĔ w dziedzinie zarządzania, páatnoĞci z tytuáu ograniczeĔ naturalnych lub innych ograniczeĔ specyficznych dla obszaru czy páatnoĞci w związku z niekorzystny-mi warunkaniekorzystny-mi specyficznyniekorzystny-mi dla obszaru wynikającyniekorzystny-mi z okreĞlonych obo-wiązkowych wymogów.
W związku z tym, iĪ system wiedzy i innowacji w dziedzinie rolnictwa ma byü podstawą modernizacji WPR, szczególną uwagĊ zwrócono na system doradztwa rolniczego. W projekcie wskazano na minimalny zakres usáug dorad-czych, które mają byü dostĊpne dla rolników:
x wszystkie wymogi zawarte w planie strategicznym WPR dotyczące rolników i innych beneficjentów;
x wymogi wynikające z regulacji wdraĪających nastĊpujące dyrektywy: wodną (2000/60/WE), o stosowaniu pestycydów (2009/128/WE), w sprawie ochro-ny siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauochro-ny i flory (92/43/EWG), w spra-wie ochrony dzikiego ptactwa (2009/147/WE), w spraspra-wie jakoĞci pospra-wietrza (2008/50/WE), w sprawie redukcji emisji (2016/2284);
x wymogi dotyczące stosowania Ğrodków ochrony roĞlin zawarte w art. 55 rozporządzenia nr 1107/2009 i w rozporządzeniu nr 2016/2031;
x warunki odnoszące siĊ chorób zwierząt wynikające z rozporządzenia nr 2016/429;
x praktyki rolnicze zapobiegające rozwojowi opornoĞci na Ğrodki przeciw-drobnoustrojowe;
x zarządzanie ryzykiem;
x wsparcie innowacji;
x rozwój technologii cyfrowych w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
Jak do tej pory, najwaĪniejszym elementem wsparcia rolnictwa w ramach WPR pozostaną páatnoĞci bezpoĞrednie. Generalnie tytuáy do páatnoĞci nie zmienią siĊ w stosunku do obecnego zestawu:
1. podstawowe wsparcie dochodu.
2. uzupeániające redystrybucyjne wsparcie dochodu.
3. uzupeániające wsparcie dochodu dla máodych rolników.
4. systemy na rzecz klimatu i Ğrodowiska (dotychczasowe zazielenienie páatno-Ğci).
5. wsparcie dochodów związane z wielkoĞcią produkcji.
6. páatnoĞü specyficzna w odniesieniu do baweány.
JednakĪe naleĪy podkreĞliü, iĪ páatnoĞü redystrybucyjna przestaje byü páatnoĞcią dobrowolną i staje siĊ obowiązkowym elementem systemu páatnoĞci bezpoĞrednich dla wszystkich paĔstw czáonkowskich. W zaprezentowanym ze-stawie rodzajów páatnoĞci nie wymieniono dobrowolnego uproszczonego sys-temu dla maáych gospodarstw, który przewiduje rozporządzenie 1307/2013.
JednakĪe projekt KE równieĪ zawiera moĪliwoĞü stosowania takiego systemu w okresie 2021-2027 (artykuá 25 – páatnoĞü ryczaátowa dla drobnych producen-tów rolnych). Natomiast, inaczej niĪ obecnie, zaproponowano, aby wsparcie dla máodych rolników miaáo charakter dobrowolny.
Propozycja Komisji zawiera równieĪ obowiązkowe ograniczenie wysoko-Ğci otrzymywanych páatnowysoko-Ğci. W obecnym systemie páatnowysoko-Ğci zmniejszenie obejmuje kwoty powyĪej 150 000 euro. W okresie 2021-2027 juĪ powyĪej kwo-ty 60 000 euro páatnoĞci mają nie byü zmniejszane. Stopniowa redukcja ma do-tyczyü Ğrodków powyĪej tej kwoty. Pozostawiono paĔstwom czáonkowskim niewielkie pole manewru w zakresie redukcji, gdyĪ przy trzech pierwszych pro-gach zmniejszenia wsparcia zaznaczono, iĪ naleĪy je zmniejszyü o „co naj-mniej” dany odsetek, zaĞ kwota przekraczająca 100 000 euro ma byü w caáoĞci zabrana. W rezultacie maksymalnie rolnik bĊdzie mógá uzyskaü jedynie 73 750 euro páatnoĞci, jeĞli w danym kraju redukcja wsparcia nie bĊdzie wiĊksza niĪ minimalne limity okreĞlone w projekcie rozporządzenia centralnego.
NaleĪy jednakĪe zaznaczyü, iĪ skala redukcji wsparcia bĊdzie faktycznie znacznie mniejsza, gdyĪ jest ona zmniejszana o wynagrodzenia związane z dzia-áalnoĞcią rolniczą (w tym podatki i skáadki na zabezpieczenie spoáeczne związa-ne z zatrudnieniem) oraz równowaĪny koszt staáej pracy nieodpáatzwiąza-nej związazwiąza-nej z dziaáalnoĞcią rolniczą i wykonywanej przez osoby pracujące w danym gospo-darstwie, które nie otrzymują wynagrodzenia.
W swojej propozycji KE okreĞliáa sposób zagospodarowania Ğrodków, które nie zostaáy przeznaczone na páatnoĞci bezpoĞrednie na skutek wprowadze-nia maksymalnego limitu wsparcia. „Uwolnione” Ğrodki mogą byü
przeznaczo-ne na uzupeániające redystrybucyjprzeznaczo-ne wsparcie dochodu, a jeĞli wystarczy Ğrod-ków, to też i na inne páatnoĞci niezwiązane z wielkoĞcią produkcji. MoĪliwe jest takĪe przeznaczenie czĊĞci lub caáoĞci uzyskanej kwoty na dziaáania z II filara WPR. Warto zaznaczyü, iĪ takie przesuniĊcie Ğrodków miĊdzy filarami nie pod-lega limitom ustanowionym do transferów Ğrodków miĊdzy filarami.
JeĞli chodzi o uprawnienia do otrzymywania páatnoĞci niezwiązanych z produkcją, to w projekcie KE uĪyto sformuáowania „osoby faktycznie prowa-dzące dziaáalnoĞü rolniczą”. W rozporządzeniu dotyczącym funkcjonowania systemu páatnoĞci bezpoĞrednich w latach 2015-2020 (rozporządzenie nr 1307/2013) wystĊpowaáo pojĊcie „rolnika aktywnego zawodowo”, co byáo czĊ-sto krytykowane jako nieprecyzyjne.
Kolejnym wymogiem warunkującym otrzymywanie páatnoĞci bezpoĞred-nich jest wielkoĞü uĪytków rolnych przekraczająca próg obszarowy. Propozycje KE zakładają okreĞlenie przez paĔstwa czáonkowskie progu obszarowego. Do tej pory paĔstwa czáonkowskie miaáy moĪliwoĞü okreĞlenia progu obszarowego wynoszącego 1 ha lub progu kwotowego w wysokoĞci 100 euro, choü mogáy nie stosowaü takich progów w odniesieniu do regionów najbardziej oddalonych.
Dotychczas obowiązywaáy róĪne systemy przyznawania páatnoĞci. Propo-zycja KE przewiduje utrzymanie ich. MoĪliwe jest przyznanie uprawnieĔ do páatnoĞci lub wprowadzenie jednolitej páatnoĞci obszarowej. Ponadto, paĔstwa czáonkowskie mogą zróĪnicowaü regionalnie stawki páatnoĞci, bazując na zróĪ-nicowaniu warunków spoáeczno-ekonomicznych lub agronomicznych.
KE przywiązuje szczególną wagĊ do kwestii Ğrodowiskowych w propo-nowanej reformie WPR. Kwestie te tworzą system okreĞlany mianem zielonej architektury10. Zmieniona zielona architektura przewiduje wzmocnienie wymo-gów warunkowoĞci i rozszerzenie dobrowolnych wymowymo-gów przekraczających wymagane minimum (rys. 3). Nowy system warunkowoĞci stanowi poáączenie wymogów wzajemnej zgodnoĞci z wymogami obecnie funkcjonującymi w ra-mach zazielenienia páatnoĞci bezpoĞrednich. Natomiast system dobrowolny bĊ-dzie zbliĪony do obecnego, jednakĪe wymogi realizowane dobrowolnie mają byü wyraĨnie bardziej daleko idące niĪ obowiązkowe minimum.
10 W niektórych publikacjach uĪywane jest okreĞlenie „zielona struktura”.
Rysunek 3. Schemat zielonej architektury przyszáej WPR
ħródáo: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (2019).
JeĞli chodzi o nowe elementy warunkowoĞci, to obejmują one nowe nor-my GAEC:
x GAEC 2: odpowiednia ochrona terenów podmokáych i torfowisk;
x GAEC 5: wykorzystanie narzĊdzia w zakresie zrównowaĪonego gospodaro-wania skáadnikami odĪywczymi, tzw. FaST (ang. Farm Sustainability Tool for Nutrients);
x GAEC 8: zmianowanie.
Aplikacja FaST to bardzo ciekawa propozycja KE. Ma ona zawieraü dane z róĪnych Ĩródeá, w tym publicznych baz danych (np. IACS i LPIS) oraz danych posiadanych przez rolnika oraz wyniki analiz próbek gleby, bilans skáadników odĪywczych i historiĊ upraw. AplikacjĊ tĊ mają stworzyü paĔstwa czáonkowskie i bezpáatnie udostĊpniü rolnikom. Aplikacja ma umoĪliwiaü generowanie pla-nów zarządzania skáadnikami odĪywczymi gleb. Mimo uĪytecznoĞci tego na-rzĊdzia, KE nie przewiduje kontroli tego, czy rolnicy uĪywają tej aplikacji.
Oznacza to brak faktycznego wzmocnienia zaangaĪowania WPR w poprawĊ jakoĞci gleb.
W przypadku páatnoĞci związanych z wielkoĞcią produkcji, rodzaje pro-dukcji, które mogą zostaü objĊte wsparciem mają pozostaü niezmienione. Lista zostaáa rozszerzona jedynie o inne uprawy niespoĪywcze, z wyáączeniem drzew,
Nowa,wzmocnionazielonaarchitektura
warunkowoƑđ dlarolników ObowiČzkowe
Nowa,wzmocnionazielonaarchitektura
stosowane do wytwarzania produktów, które mogą zastĊpowaü materiaáy kopal-ne. TakĪe w przypadku interwencji sektorowych nie przewidziano zasadniczych zmian w zakresie i formie páatnoĞci.
W odniesieniu do wsparcia rozwoju obszarów wiejskich w propozycji KE wyróĪniono nastĊpujące rodzaje interwencji:
a) zobowiązania Ğrodowiskowe, klimatyczne i inne zobowiązania w dziedzinie zarządzania;
b) ograniczenia naturalne lub inne ograniczenia specyficzne dla obszaru;
c) niekorzystne warunki specyficzne dla obszaru wynikające z okreĞlonych obowiązkowych wymogów;
d) inwestycje;
e) rozpoczĊcie dziaáalnoĞci przez máodych rolników i zakáadanie przedsiĊ-biorstw wiejskich;
f) narzĊdzia zarządzania ryzykiem;
g) wspóápraca;
h) wymiana wiedzy i informowanie.
Jak juĪ wspomniano przy omawianiu zielonej architektury, dobrowolnie realizowane zobowiązania klimatyczne i Ğrodowiskowe muszą znacząco prze-wyĪszaü obowiązkowe minimum. Okres ich realizacji ma wynosiü od 5 do 7 lat, choü w uzasadnionych przypadkach moĪliwe jest wprowadzenie przez paĔstwa czáonkowskie realizacji okreĞlonych zobowiązaĔ przez dáuĪszy okres, co jest zbieĪne z zapisami obecnie obowiązującego rozporządzenia nr 1305/2013.
W przypadku páatnoĞci dotyczących ograniczeĔ naturalnych w prowadze-niu dziaáalnoĞci rolniczej lub innych ograniczeĔ specyficznych dla danego ob-szaru utrzymano dotychczasowe rozwiązania11. Zarówno zakres ograniczeĔ, jak i moĪliwoĞci wsparcia pozostaáy niezmienione.
Zmianie ulegáy natomiast zapisy dotyczące inwestycji. Jednoznacznie, w ramach jednego artykuáu wymieniono kategorie inwestycji, które nie bĊdą uznawane za koszty kwalifikowalne. NaleĪą do nich:
x zakup praw do produkcji rolnej;
x zakup uprawnieĔ do páatnoĞci;
x zakup gruntów z wyjątkiem zakupu gruntów w celu ochrony Ğrodowiska lub zakupu gruntów przez máodych rolników z zastosowaniem instrumentów fi-nansowych;
11 PáatnoĞci dotyczące wsparcia gospodarstw, których dotyczą inne ograniczenia specyficzne dla obszaru w ramach rozporządzenia nr 1305/2013 to páatnoĞci dla obszarów Natura 2000 i páatnoĞci związane z ramową dyrektywą wodną.
x zakup zwierząt, roĞlin jednorocznych i sadzenie tych roĞlin w celach innych niĪ przywrócenie potencjaáu rolnego lub leĞnego w nastĊpstwie klĊsk Īywio-áowych i katastrof;
x odsetki od zadáuĪenia, z wyjątkiem dotacji udzielonych w formie dotacji na spáatĊ odsetek lub dotacji na opáaty gwarancyjne;
x inwestycje w nawadnianie, niezgodne z dąĪeniem do osiągniĊcia dobrego stanu jednolitych czĊĞci wód;
x inwestycje w duĪe projekty infrastrukturalne niebĊdące czĊĞcią strategii roz-woju lokalnego;
x inwestycje w zalesianie, które nie są spójne z celami w zakresie klimatu i Ğrodowiska zgodnymi z zasadami zrównowaĪonej gospodarki leĞnej.
JednakĪe w odniesieniu do tej listy przewidziano pewne wyjątki. Chodzi o finansowanie inwestycji z wykorzystaniem instrumentów finansowych, które obejmują: zakup praw do produkcji rolnej; zakup uprawnieĔ do páatnoĞci; zakup zwierząt, roĞlin jednorocznych i sadzenie tych roĞlin w celach innych niĪ przy-wrócenie potencjaáu rolnego lub leĞnego w nastĊpstwie klĊsk Īywioáowych i ka-tastrof oraz inwestycje w duĪe projekty infrastrukturalne niebĊdące czĊĞcią stra-tegii rozwoju lokalnego.
W dotychczas obowiązujących regulacjach stosowano mieszane rozwią-zanie dotyczące okreĞlenia moĪliwych do wspóáfinansowania rodzajów inwe-stycji. Z jednej strony wskazywano na inwestycje, które mogą podlegaü wspóá-finansowaniu, a przy konkretnych typach inwestycji wymieniano takĪe ewentu-alne wyjątki, które nie mogą uzyskaü wsparcia.
JeĞli chodzi o poziom wsparcia, to inaczej niĪ obecnie, nie zróĪnicowano maksymalnego poziomu wsparcia w zaleĪnoĞci od typu regionu czy beneficjenta lub charakteru inwestycji. Wprowadzono jedynie zapis, iĪ wsparcie moĪe mieü maksymalnie poziom 75% kosztów kwalifikowalnych12. JednoczeĞnie propozy-cja Komisji Europejskich przewiduje moĪliwoĞü podwyĪszenia maksymalnego poziomu wsparcia w przypadku niektórych kategorii inwestycji, wĞród których znajdują siĊ:
1. Zalesianie i inwestycje nieprodukcyjne związane z celami szczegóáowymi dotyczącymi Ğrodowiska i klimatu.
2. Inwestycje w podstawowe usáugi na obszarach wiejskich.
3. Inwestycje w przywrócenie potencjaáu rolnego lub leĞnego w nastĊpstwie klĊsk Īywioáowych lub katastrof oraz inwestycje w odpowiednie dziaáania zapobiegawcze w lasach i w Ğrodowisku wiejskim.
12 Chodzi o áączny poziom wsparcia publicznego, czyli sumĊ krajowych i unijnych Ğrodków publicznych.
Warto zaznaczyü, Īe propozycja KE przewiduje dalsze zwiĊkszanie roli instrumentów finansowych w ramach wsparcia rozwoju obszarów wiejskich.
Propozycja KE umoĪliwia udzielanie wsparcia inwestycyjnego w formie ryczaá-towej do maksymalnej wysokoĞci 100 000 euro, które moĪe byü áączone ze wsparciem w formie instrumentu finansowego. Dotyczy to inwestycji sáuĪących rozpoczĊciu dziaáalnoĞci przez máodych rolników, zakáadania przedsiĊbiorstw wiejskich związanych z rolnictwem i leĞnictwem lub dywersyfikacją dochodów gospodarstw domowych rolników oraz zakáadania przedsiĊbiorstw prowadzą-cych dziaáalnoĞü pozarolniczą na obszarach wiejskich w ramach strategii rozwo-ju lokalnego.
Ponadto w odniesieniu do instrumentów finansowych naleĪy podkreĞliü, iĪ zasady ich funkcjonowania w ramach WPR staną siĊ bardziej zbieĪne z zasadami wdraĪania tych instrumentów w ramach innych funduszy UE. Wynika to z propo-zycji wykorzystania zapisów rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów.
W przypadku wsparcia zarządzania ryzykiem zmianie ma ulec zakres na-rzĊdzi, które mogą uzyskaü pomoc w ramach II filara WPR. Zgodnie z rozpo-rządzeniem nr 1305/2013, funkcjonowaáy trzy moĪliwe formy wsparcia narzĊdzi zarządzania ryzykiem, czyli:
x „wkáad finansowy na rzecz skáadek z tytuáu ubezpieczenia upraw, zwierząt i roĞlin od ponoszonych przez rolników strat gospodarczych spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi, chorobami zwierząt lub roĞlin, inwazją szkodników lub incydentem Ğrodowiskowym;
x wkáad finansowy na rzecz funduszy wspólnego inwestowania w celu wypáa-cania rolnikom rekompensat finansowych z tytuáu strat gospodarczych spo-wodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi lub wystąpieniem choroby zwierząt lub roĞlin lub inwazją szkodników lub incydentem Ğrodo-wiskowym;
x narzĊdzie stabilizacji dochodów w postaci wkáadu finansowego na rzecz fun-duszy wspólnego inwestowania, zapewniające rekompensatĊ dla rolników za powaĪny spadek dochodów” (art. 36).
Natomiast w propozycji KE wymieniono jedynie dwie formy wsparcia, wkáad finansowy na rzecz skáadek ubezpieczeniowych i funduszy ubezpieczeĔ wzajemnych, co ogranicza wsparcie do instrumentów ubezpieczeniowych. Po-nadto, zmianą jest to, Īe teraz to paĔstwa czáonkowskie mogą same zdecydowaü o zakresie wsparcia i zasadach tworzenia funduszy ubezpieczeĔ wzajemnych.
JeĞli chodzi o wkáad EFRROW, to podobnie jak obecnie, maksymalny poziom stawki ma byü jednolity dla wszystkich wdraĪanych dziaáaĔ i zawarty w planie strategicznym (obecnie w PROW). Maksymalny dopuszczalny poziom
wkáadu EFFROW przewidziany w propozycji KE jest niĪszy niĪ obecnie obo-wiązujący na mocy rozporządzenia nr 1305/2013 i ma wynieĞü:
a) „70% kwalifikowalnych wydatków publicznych w regionach najbardziej od-dalonych oraz na mniejszych wyspach Morza Egejskiego w rozumieniu roz-porządzenia (UE) nr 229/2013;
b) 70% kwalifikowalnych wydatków publicznych w regionach sáabiej rozwiniĊ-tych;
c) 65% wydatków kwalifikowalnych na páatnoĞci na podstawie art. 66;
d) 43% kwalifikowalnych wydatków publicznych w pozostaáych regionach”
(art. 85, COM(2018)392)13.
W propozycji KE przewidziano moĪliwoĞü przesuniĊcia Ğrodków miĊdzy filarami. W przypadku obu filarów WPR moĪliwe jest przesuniĊcie do 15%
Ğrodków. W dokumencie okreĞlono równieĪ minimalny i maksymalny poziom alokacji finansowej dla wybranych instrumentów wsparcia lub kierunków inter-wencji. Tak jak dotychczas, na LEADER ma byü przeznaczonych co najmniej 5% caákowitej alokacji EFRROW. Natomiast co najmniej 30% Ğrodków EFRROW ma byü alokowane na realizacjĊ celów szczegóáowych dotyczących klimatu i Ğrodowiska, czyli:
x przyczynianie siĊ do áagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania siĊ do niej, a takĪe wykorzystanie zrównowaĪonej energii;
x wspieranie zrównowaĪonego rozwoju i wydajnego gospodarowania zasoba-mi naturalnyzasoba-mi, takizasoba-mi jak woda, gleba i powietrze;
x przyczynianie siĊ do ochrony róĪnorodnoĞci biologicznej, wzmacnianie usáug ekosystemowych oraz ochrona siedlisk i krajobrazu.
W projekcie rozporządzenia centralnego KE zawaráa równieĪ minimalne kwoty zarezerwowane na cel „Przyciąganie máodych rolników i uáatwianie roz-woju dziaáalnoĞci gospodarczej”. Warto podkreĞliü, iĪ w tym przypadku, inaczej niĪ w pozostaáych, nie wskazano na odsetek Ğrodków alokowanych dla danego kraju jako minimalny poziom wydatków na ten cel, ale wáaĞnie wyznaczono mi-nimum kwotowe. Co wiĊcej, kwota ta stanowi róĪny odsetek áącznego przewi-dywanego wsparcia. PrzeciĊtnie jest to 1,5% áącznej puli Ğrodków EFFROW i EFRG (tab. 6). Udziaá minimalnej kwoty, która ma byü przeznaczona na ciąganie máodych rolników w alokacji Ğrodków WPR waha siĊ od 0,5% w przy-padku Malty do 1,8% w odniesieniu do Belgii i Holandii. W przyprzy-padku Polski jest nieco niĪszy niĪ Ğrednia dla UE i wynosi 1,4%.
13 Od tego poziomu stawki maksymalnej przewidziano odstĊpstwa, jednak jest ich znacznie mniej niĪ obecnie i dotyczą jedynie LEADER-a (maksymalna stawka 80%) oraz Ğrodków uzyskanych z cappingu i transferu Ğrodków miĊdzy filarami.
Tabela 6. Kwota przeznaczona na realizacjĊ celu „Przyciąganie máodych rolników i uáatwianie rozwoju dziaáalnoĞci gospodarczej”
Kraj ħródáo: Opracowanie wáasne na podstawie COM(2018)392, zaáącznik X.
Generalnie jednak po porównaniu zapisów rozporządzenia nr 1305/2013 i propozycji KE w zakresie zarządzania ryzykiem dotyczącej WPR 2021-2027, moĪna stwierdziü, Īe propozycja KE jest mniej rozbudowana, jeĞli chodzi o za-pisy w rozporządzeniu, jednak to nie jest równoznaczne z uproszczeniem funk-cjonowania tej formy wsparcia. Wynika to z tego, Īe propozycja KE pozostawia wiele elementów do decyzji paĔstw czáonkowskich, które w swoich planach strategicznych oraz innych regulacjach bĊdą musiaáy ĞciĞle okreĞliü ramy funk-cjonowania tego instrumentu. W związku z tym, faktycznie mamy do czynienia z uproszczeniem regulacji na poziomie UE i pozostawieniem paĔstwom czáon-kowskim koniecznoĞci szczegóáowego doprecyzowania ram wdraĪania
wspar-cia, co moĪe przyjąü bardzo róĪne formy w zaleĪnoĞci od tradycji biurokratycz-nej i systemu prawa w danym paĔstwie czáonkowskim.
Podsumowując analizĊ porównawczą propozycji KE dotyczących WPR 2021-2027 z obecnie obowiązującymi rozporządzeniami dotyczącymi funkcjo-nowania WPR moĪna stwierdziü, iĪ forma wyznaczenia ram wdraĪania WPR w okresie 2021-2027 zaproponowana przez KE jest rzeczywiĞcie znacznie uproszczona w porównaniu z rozporządzeniami nr 1305-1307/2013. Nie jest to jednak równoznaczne z faktycznym uproszczeniem WPR. Oznacza jedynie da-leko idące przesuniĊcie koniecznoĞci uszczegóáowienia i doprecyzowania zasad wdraĪania instrumentów WPR na poziomie paĔstw czáonkowskich.