Przegląd sytuacji energetyki jądrowej na świecie po Fukushimie

Aktualny stan rozwoju energetyki jądrowej na świecie pokazano na poniższej mapce (Rys. 3.25).

Rys. 3.25. Aktualny stan rozwoju energetyki jądrowej na świecie

[AREVA. Post-Fukushima: Impact on Nuclear Power Sektor Worldwide. January 2012].

Realizowany program EJ Zamrożony program EJ, budowa EJ wstrzymana

Stopniowe wycofywanie się z EJ, anulowane plany budowy nowych EJ plany

Wycofywanie się z EJ, wyłączanie EJ

3.5.1.1 Europa

Belgia postanowiła zakończyć eksploatację obecnie pracujących reaktorów po upływie ich 40-letniego okresu pracy i nie budować nowych.

Białoruś rozpoczęła budowę pierwszej elektrowni jądrowej z dwoma reaktorami III. generacji typu WWER–1200 (AES-2006) o mocy 1200 MWe każdy⁵⁹. Pierwszy blok ma rozpocząć pracę w 2017 a drugi w 2018 roku.

Bułgaria zadecydowała o przeniesieniu budowy 2 nowych jądrowych bloków energetycznych z lokalizacji Belene do EJ Kozłoduj⁶⁰.

Czechy eksploatują pomyślnie elektrownię jądrową w Dukowanach z 4 blokami WWER 440 i w Temelinie z dwoma blokami WWER-1000 i prowadzą przetarg na dwa nowe bloki w EJ Temelin⁶¹ (3.07.2012 r. zostały otwarte oferty dostawców⁶²).

Finlandia. Pomyślnie pracują elektrownie jądrowe w Loviisa z dwoma blokami WWER-440/213 oraz w Olkiluoto z dwoma reaktorami BWR. Budowa bloku Olkiluoto 3 dobiega końca. Poza OIkiluoto 3 podjęto już decyzje o budowie dalszych dwóch elektrowni jądrowych dużej mocy⁶³.

Francja. Prowadzi pomyślnie eksploatację wszystkich 56 bloków jądrowych z reaktorami PWR o mocy 900, 1300 i 1400 MWe, produkując najtańszą energię elektryczną w Europie.

Budowany jest reaktor EPR w Flamanville 3 z terminem ukończenia w 2016 roku i zaplanowana jest budowa reaktora EPR w Penly 3. Stare reaktory w Fessenheim zostaną zatrzymane w połowie 2013 roku w celu wzmocnienia płyty fundamentowej pod zbiornikiem reaktora. Wykonanie tego wzmocnienia pozwoli na dalszą pracę obu bloków przez 10 lat.

Jest to wymaganie dozoru jądrowego ASN⁶⁴. Pozostałe reaktory francuskie będą nadal pracowały.

Hiszpania. Wszystkie hiszpańskie elektrownie jądrowe pracują pomyślnie. Część ich mocy zakupiły prywatne firmy włoskie, chcąc skorzystać z taniej produkcji energii elektrycznej.

Rząd hiszpański, który od wielu lat był nastawiony wrogo wobec energetyki jądrowej przekonał się, że OZE są bardzo drogie i zdecydował się zmienić stosunek do elektrowni jądrowych, pozwalając w szczególności na przedłużenie pracy EJ Garona⁶⁵.

Holandia ma jeden reaktor energetyczny w Borssele, dostarczający około 4% jej energii elektrycznej. Proponowane jest zbudowanie nowego reaktora. Podjęta po Czarnobylu decyzja o wycofaniu się z energetyki jądrowej została odwołana. Rośnie poparcie społeczne i polityczne dla rozbudowy energetyki jądrowej.⁶⁶ Rząd podjął decyzję zezwalającą na przedłużenie eksploatacji bloku Borssele do 2034 r.

Litwa zawarła z koncernem GE Hitachi umowę na budowę elektrowni z reaktorem ABWR o mocy ok. 1300 MWe w Visaginas.

Niemcy wyłączyły 8 najstarszych jądrowych bloków energetycznych. Wszystkie pozostałe pracują pomyślnie. Jednak do 2020 Niemcy planują zlikwidować energetykę jądrową.

Rosja eksploatuje 33 reaktory energetyczne o łącznej mocy 24 164 MWe. Aktualny program federalny przewiduje wzrost udziału energetyki jądrowej do 25-30% w 2030 r. do 45-50% w

63 Bidding starts for Olkiluoto 4 26 March 2012

64 http://www.bloomberg.com/news/2012-06-28/edf-s-fessenheim-could-shut-mid-2013-nuclear-watchdog-warns-1-.html

65 http://www.world-nuclear-news.org/RS-Spanish_government_starts_turnaround-1105128.html

66 http://www.world-nuclear.org/info/inf107.html

2050 i do 70-80% w końcu XXI wieku⁶⁷. Rosatom zamierza zbudować 70 nowych jądrowych budowy kolejnego bloku jądrowego w EJ Bohunice.

Słowenia prowadzi nadal eksploatację reaktora energetycznego w Krsko i rozważa zbudowanie drugiej elektrowni jądrowej.

Szwajcaria prowadzi nadal eksploatację istniejących elektrowni jądrowych, ale zdecydowała nie budować nowych EJ.

Szwecja. W 2009 roku rząd Szwecji zezwolił na odbudowę mocy EJ, a w czerwcu 2010 r.

parlament przyjął uchwałę zezwalającą na budowanie nowych elektrowni o większej mocy na miejsce obecnie pracujących.

Ukraina ma 15 jądrowych bloków energetycznych, które wytwarzają połowę potrzebnej jej energii elektrycznej. W 2004 roku rozpoczęły prace dwa nowe bloki. Rząd Ukrainy zamierza budować dalsze bloki jądrowe, tak by do 2030 roku udział energii jądrowej pozostał na poziomie 50%. Oznacza to doprowadzenie łącznej mocy elektrowni jądrowych z 13 500 MWe w chwili obecnej do 29 500 MWe⁶⁹.

Węgry prowadzą eksploatację 4 bloków WWER-440/213 w EJ Paks i chcą budować następne bloki, co zwiększy udział energii jądrowej w energetyce węgierskiej do 60%⁷⁰. Wielka Brytania. Mimo doskonałych warunków wiatrowych – silne i stałe wiatry znad Atlantyku – eksperci brytyjscy doszli do wniosku, że farmy wiatrowe nie wystarczą.

Potrzebna jest energetyka jądrowa. Wielka Brytania stara się zapewnić inwestorom w przemyśle jądrowym i w OZE gwarantowane ceny, które pozwolą na realizację ogromnych potrzebnych inwestycji ocenianych na 175 mld euro⁷¹. Pierwsze kontrakty na budowę EJ Hinkley Point C z dwoma reaktorami EPR o łącznej mocy 3 300 MWe zostały już podpisane⁷². Dalsze dwa reaktory EPR powstaną w EJ Sizewell C.

Włochy zadecydowały nie wznawiać programu nuklearnego.

Unia Europejska będzie wspierać rozwój energetyki jądrowej⁷³. Zgodnie z koncepcją Komisji Europejskiej w państwach członkowskich do 2030 roku ma powstać 40 nowych siłowni. Zdaniem unijnego Komisarza ds. Energii Günthera Oettingera Bruksela postrzega elektrownie atomowe jako przyszłościowe, ze względu na produkcję czystej i taniej energii.

3.5.1.2 Azja

Arabia Saudyjska. Program rozwoju energetyki jądrowej jest kontynuowany. Do 2039 roku przewidziano zbudowanie 16 bloków.

Bangladesz podpisał z Rosją umowę o budowie dwóch bloków z reaktorami WWER-1000.

Dla Chin i Indii energetyka jądrowa jest niezbędna – i rozwija się szybko.

67 http://www.world-nuclear.org/info/inf45.html#Extending_nuclear_capacity_

68 blogstroyka.rosatom.ru/2011/10/70-novyih-blokov-k-2030-godu/

69 http://www.world-nuclear.org/info/inf46.html

70 Węgry chcą więcej atomu w energetyce, wnp.pl (DM) - 16-12-2011 11:15

71 http://www.nytimes.com/2012/05/23/world/europe/britain-charts-way-to-wider-nuclear-investment.html

W Chinach działa 15 jądrowych bloków energetycznych⁷⁴, 25 jest w trakcie budowy, a kolejnych 28 ujętych jest w planach rządowych. W 2011 roku po awarii w Fukushimie wstrzymano wydawanie licencji na rozpoczęcie budowy nowych bloków, ale po przeprowadzeniu akcji „stress-testów” dozór jądrowy Chin potwierdził, że chińskie reaktory są bezpieczne i można je dalej budować. Korzystając z umowy zawartej z firmą Westinghouse, która zapewniła Chinom dostęp do rozwiązań projektowych reaktora AP1000, Chińczycy dokonują transferu technologii z AP1000 do chińskich bloków CAP 1400.

Indie. Rząd planuje uruchomić elektrownie jądrowe o mocy 14 600 MWe do 2020 r., a o mocy 27 500 MWe do 2024⁷⁵. Dozór jądrowy w Indiach otrzymał większe uprawnienia, tak że cieszy się on teraz niezależnością od organizacji produkujących energię elektryczną.

Budowa EJ Jaitpur jest kontynuowana. Zapotrzebowanie na energię elektryczną w Indiach szybko rośnie. W 2011 roku elektrownie jądrowe w Indiach miały łączną moc 4 400 MWe i dostarczyły 20 TWh. Łączne doświadczenie eksploatacyjne do końca 2011 roku wyniosło 350 reaktoro-lat. W dalszej perspektywie Komisja Energii Atomowej przewiduje, że moc elektrowni jądrowych do roku 2060 dojdzie do 500 GWe⁷⁶.

Indonezja prowadzi rozmowy z firmami koreańskimi i japońskimi w sprawie budowy pierwszej elektrowni jądrowej.

Iran rozpoczął eksploatację elektrowni jądrowej w Bushehr.

Japonia. Wstrzymano eksploatację wszystkich jądrowych bloków energetycznych dla sprawdzenia ich odporności na maksymalne katastrofy naturalne. Równolegle przeprowadzono reorganizację dozoru jądrowego, zapewniając jego niezależność i nadając mu znacznie większe uprawnienia niż poprzednio. Po pomyślnym przeprowadzeniu akcji

„stress-testów”, japońskie elektrownie jądrowe zaczęły wznawiać pracę. Pierwszymi blokami na nowo uruchomionymi były dwa bloki EJ Ohi⁷⁷. W EJ Hamaoka wprowadzane są ulepszenia w celu podwyższenia bezpieczeństwa.

Korea Płd. ma obecnie 23 jądrowe bloki energetyczne o mocy 20,7 GWe, które dostarczają jedną trzecią energii elektrycznej dla tego kraju. W połowie 2011 r. Korea potwierdziła zamiar rozbudowy energetyki jądrowej tak, by dostarczała ona w 2030 roku 59% energii elektrycznej. Moc elektrowni jądrowych ma wzrosnąć do 27 GWe w 2020 r. i do 43 GWe w 2030 roku⁷⁸. Po awarii w Fukushimie zwiększono niezależność dozoru jądrowego.

Pakistan rozpoczął w maju 2011 budowę bloku Chasnupp-3, zaledwie w dwa miesiące po podłączeniu do sieci bloku Chasnupp-2 .

Taiwan. Prowadzone obecnie budowy elektrowni jądrowych są kontynuowane i zostaną zakończone, natomiast nie przewiduje się przedłużania dozwolonego okresu pracy starych bloków.

Turcja kupiła od Rosji 4 bloki z reaktorami WWER (AES-2006) o mocy 1200 MWe każdy i planuje następne.

Wietnam podpisał z Rosją umowę o budowie dwóch reaktorów WWER-1200. Budowa ma rozpocząć się w 2014 r. na zasadzie realizacji pod klucz. Elektrownia ma rozpocząć pracę w 2020 roku. Wietnam podpisał także porozumienie międzyrządowe z Japonią, która ma zbudować drugą elektrownię jądrową w prowincji Ninh Thuan, z dwoma reaktorami, które zaczną pracę w latach 2024–25.

Zjednoczone Emiraty Arabskie kupiły od Korei Południowej 4 bloki typu APR-1400, o mocy po 1400 MWe, a według ich ocen energia jądrowa będzie dwukrotnie tańsza of OZE⁷⁹.

79 UAE: Nuclear will be the energy bridge for the region

3.5.1.3 Afryka

Egipt wybrał lokalizację dla elektrowni jądrowej ale odłożył rozpoczęcie programu jądrowego ze względu na zamieszki wewnątrz kraju.

RPA. RPA jest jedynym krajem w Afryce mającym działającą elektrownię jądrową. Dwa bloki w EJ Koeberg (typu PWR o mocy 900 MWe każdy, dostawy Framatome) dostarczają około 5% energii elektrycznej. Plan rozwoju energetyki w RPA przewiduje zbudowanie elektrowni jądrowych o łącznej mocy 9 600 MWe. Firma energetyczna ESKOM planuje zbudowanie EJ o łącznej mocy 20 GWe do 2025 roku. Decyzji w sprawie tych planów jeszcze nie podjęto.⁸⁰

3.5.1.4 Ameryki

Argentyna ma 2 jądrowe bloki energetyczne w eksploatacji, trzeci w budowie i w przyszłym roku zamierza podjąć decyzję co do wyboru technologii dla czwartego bloku⁸¹. Wstępnie zakwalifikowano reaktor ATEMEA 1 (konsorcjum AREVA i MHI) o mocy 1100 MWe jako najlepiej odpowiadający potrzebom Argentyny.

Brazylia. W Brazylii pracują 2 jądrowe bloki energetyczne Angra-1 i Angra-2, o mocy netto odpowiednio 630 i 1 270 MWe. Trzeci blok Angra-3 ma być bliźniaczo podobny do bloku Angra-2. Jest to blok z reaktorem PWR o mocy 1 224 MWe. Zakończenie jego budowy zaplanowano na 2015 rok. Greenpeace na swej stronie internetowej wzywa banki by odmówiły finansowania projektu Angra-3.⁸² Dalsze plany rządu Brazylii przewidują zbudowanie po 2015 r. dalszych 4 reaktorów energetycznych o mocy 1000 MWe każdy. Do 2030 r. moc brazylijskich elektrowni jądrowych ma dojść do 8 GWe.

Kanada. Około 15% energii elektrycznej w Kanadzie produkują elektrownie jądrowe z 17 reaktorami o łącznej mocy ponad 12 GWe. Kanada planuje rozbudowę energetyki jądrowej dodając w następnej dekadzie 2 dalsze reaktory energetyczne.⁸³

Meksyk ogłosił plany rozbudowy czystej energetyki, opartej na wietrze i na energii jądrowej⁸⁴. Według scenariusza środkowego, moc energetyki jądrowej wzrośnie trzykrotnie do 2026 roku i będzie oznaczać zbudowanie elektrowni jądrowych o mocy ponad 4 GWe.

USA. Urząd Dozoru Jądrowego (US NRC) wydał licencje dla projektu reaktora III generacji AP1000 oraz rozpatruje projekty reaktorów EPR, ESBWR i ABWR, a także udzielił pierwszych połączonych zezwoleń na budowę i eksploatację nowych elektrowni jądrowych, po dwa bloki AP1000 w EJ Vogtle (luty 2012) i EJ Summer (marzec 2012)⁸⁵. Są to pierwsze licencje na budowę elektrowni jądrowych po przerwie trwającej od 1979 roku. Bloki te mają rozpocząć pracę w latach 2017-2018. Wznowiono także budowę bloku Watts Bar 2, zaczętą w 1972 roku i przerwaną wskutek protestów organizacji antynuklearnych. Poparcie dla energetyki jądrowej w USA rośnie jednak z każdym rokiem. W rok po awarii w Fukushimie zdecydowana większość obywateli USA – 81% uważa energię jądrową za ważne źródło energii na przyszłość. Ogromna większość Amerykanów (71%) uważa amerykańskie reaktory za pewne i bezpieczne⁸⁶, a 80% uważa , że USA powinny wykorzystać lekcje Fukushimy dla dalszego doskonalenia reaktorów.