Poprosić uczniów (pojedynczo lub w grupach) o zebranie próbek następujących materiałów potrzebnych podczas Lekcji 7: makietę swojego domu w wybranej skali.
2. Historia – zorganizować wycieczkę do miejscowej biblioteki, archiwum miejskiego lub siedziby lokalnego stowarzyszenia związanego z historią miejscowości, aby pokazać uczniom plany zabytkowych budynków. Niech klasa wybierze budynek, który podoba się im najbardziej i spróbuje dowiedzieć się czegoś o jego przeszłości i użytkownikach.
Zorganizować wycieczkę do okolicznego dworu, zamku, lub innego znaczącego obiektu historycznego, zachowanego w dobrym stanie, opuszczonego lub w ruinie. Zainicjować dyskusję na temat przyczyn takiego stanu rzeczy.
3. Wiedza o społeczeństwie – zaprosić na lekcję architekta, który opowie o swojej pracy i projektowaniu domów.
4. Muzyka/język angielski – odtworzyć klasie piosenkę „Our House” zespołu Madness i poprosić o dokładne wsłuchanie się w słowa. Zasugerować poszukiwanie polskich utworów odnoszących się do tematyki domu. Niech napiszą słowa do piosenki o własnych domach, a jeśli potrafią, mogą również skomponować muzykę!
5. Język polski - przeczytać opis dworu w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza. Jakie skojarzenia przywołuje? Proszę sięgnąć do innych przykładów literackich, np. z twórczości Zofii Nałkowskiej „Granica”, czy Olgi Tokarczuk „Dom dzienny, dom nocny”.
6. Informatyka – pokaż klasie, jak można przedstawić przekroje domów za pomocą programów komputerowych.
7. Plastyka – poprosić uczniów o nagranie z telewizji lub internetu programu o tematyce architektonicznej i omówić pokazane tam techniki budowlane.
MÓJ DOM
Lekcja 7: Z czego zbudowany jest mój dom?
Podczas lekcji uczniowie zapoznają się z różnymi materiałami budowlanymi i zbadają, do jakich celów są stosowane.
Materiały pomocnicze: Arkusz informacyjny 8 – „Domy w Europie”, Arkusz pracy A4, Arkusz pracy A5.
Problematyka
Materiały budowlane.
Zagadnienia Kluczowe
Klimat. Dostępność. Stosowność.
Powtórka
Ochotnicy powinni przedstawić rysunki przekrojów klasie.
• Co jest widoczne na przekroju, a czego nie można zobaczyć na rzucie poziomym i elewacji?
Burza mózgów
Poprowadzić dyskusję o materiałach budowlanych w następujący sposób:
• Poproś uczniów o wymienienie możliwie największej liczby materiałów budowlanych. Niech przypomną sobie Lekcję 1 (domy na świecie) oraz Lekcję 5 (fasady i elewacje). Pomysły proszę wypisać na tablicy.
• Niech uczniowie wymienią materiały, które są potrzebne przy wznoszeniu współczesnych budynków.
• Zapytać, jakie cechy są najważniejsze przy wyborze odpowiednich materiałów. Przypomnieć o Zagadnieniach Kluczowych.
Ćwiczenie 1 – Domy w Europie
1. Powiększyć mapy Europy do formatu A3 lub A2 przy pomocy kserokopiarki. Powielić Arkusz informacyjny 8, wyciąć znajdujące się tam obrazki z opisem (ale bez lokalizacji!) i umieścić je w kapeluszu. Niech uczniowie losują obrazki z kapelusza i próbują dopasować dom do obszaru Europy, a następnie uzasadniają swój wybór.
2. Omówić z klasą materiały wykorzystane do zbudowania tych domów. Jaki wpływ na ich wybór miały dostępność i stosowność do warunków geograficznych i klimatycznych.
3. Domy tradycyjnie budowało się z lokalnych materiałów, choć w dzisiejszych czasach taki zwyczaj zanika. Zapytaj uczniów, dlaczego tak się dzieje.
MÓJ DOM
Ćwiczenie 2 – Jakie materiały?
Zagadnienia Kluczowe
Wytrzymałość. Trwałość. Elastyczność. Twardość. Waga. Faktura. Kolor. Reakcja na wodę. Reakcja na ogień.
Na poprzedniej lekcji poproszono o zebranie próbek niżej wymienionych materiałów. Proszę wypisać ich nazwy oraz Kluczowe zagadnienia na tablicy.
Drewno
Rozdać uczniom próbki materiałów. Po kolei, każda osoba trzymająca dany materiał musi go nazwać i podać jedną jego cechę, np.: wytrzymały/słaby, trwały/nietrwały, łatwy/trudny w obróbce, lekki/ciężki, szorstki/gładki, wodoodporny/chłonny, łatwopalny/odporny na ogień oraz barwę.
Ćwiczenie 3 – Arkusz pracy A4
Rozdać Arkusz pracy A4. Omówić zadania i poprosić uczniów o uzupełnienie Arkusza na lekcji.
Zadanie domowe
1. Rozdać i omówić Arkusz pracy A5.
2. Przypomnieć o uzupełnianiu Albumu oraz Słowniczka.
Podejście interdyscyplinarne
1. Nauki ścisłe – zapytać klasę: jak wykonywane są belki drewniane, betonowe i stalowe? Ile energii wymagają te procesy? Jakie substancje chemiczne są potrzebne i powstają w wyniku tych procesów? Które belki są najbardziej wytrzymałe? Dlaczego? Jaki jest ich cykl starzenia?
2. Technika – niech uczniowie zbadają koszty zbudowania domu takiego, jak ich własny. Można zaprosić architekta, rzeczoznawcę lub właściciela firmy budowlanej.
Poprosić uczniów o zbudowanie makiety domu z jednego z krajów europejskich.
Niech uczniowie zastanowią się jak pozyskać i zatrzymywać ciepło w domach. Jak chroni się budynek przed wilgocią? Przygotuj materiały graficzne mogące wytłumaczyć te zjawiska młodej osobie (z pomocą architekta koordynatora).
Niech uczniowie zanalizują konstrukcje drzwi i okien oraz materiały, z których są wykonane.
3. Historia – zastanów się z uczniami nad rozwojem projektów domów w Polsce – od chat z bali drewnianych po wieżowce wielorodzinne. Niech każdy napisze sprawozdanie z opisanymi Ilustracjami.
4. Geografia – przeprowadź lekcję o wpływie klimatu i miejscowych uwarunkowań geograficznych na rozwój budownictwa w rożnych miejscach świata.
5. Nauki o środowisku – zastanówcie się wspólnie nad źródłami ciepła w domach. Rozważcie
MÓJ DOM
Lekcja 8: Jak to się dzieje, że domy stoją?
Materiały pomocnicze: Arkusz informacyjny 9 – „Przekrój domu”, Arkusz informacyjny 10 –
„Przenoszenie obciążeń”, Arkusz pracy A6, wydanie Prawa budowlanego i Rozporządzenia o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, z zaznaczonymi odpowiednimi tematycznie akapitami.
Omówić Arkusze pracy A4 oraz A5 i zapytać uczniów, jakie materiały odkryli w swoich domach? Czy zauważyli materiały wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem? Np. obudowa prysznica lub wanny z nietrwałego drewna, podłogi w kuchni kłopotliwe w utrzymaniu czystości lub blaty kuchenne, które łatwo się plamią? podtrzymywane przez elementy konstrukcji znajdujące się pod spodem. Skoro tak, to np.:
- co podtrzymuje dachówki? Odp.: łaty dachowe.
- a co podtrzymuje łaty dachowe? Odp.: krokwie
Niech dyskusja toczy się dalej w taki sposób aż uczniowie prześledzą rozkład obciążeń od dachu po grunt (pomocny może być Arkusz informacyjny 9). Proszę zaznaczyć, że obciążenie z jednego elementu może być przenoszone przez wiele innych, np. ciężar stropu jest zwykle przenoszony przez ściany lub słupy. Kierować dalej dyskusją poruszając kwestie i zadając pytania podane poniżej, np.:
• Co wiemy o terenie, na którym są budowane domy? Czym się charakteryzują? Czy niektóre grunty lepiej przenoszą ciężar budynków? Jak wytrzymują obciążenie miejsca kamieniste, mokradła, gliny? (Nie oczekuje się od uczniów zbadania tych zjawisk. Chodzi o to, żeby na lekcji zastanowili się nad właściwościami różnych gruntów).
• Omówcie wspólnie Arkusz informacyjny 10 i zamieszczone tam przekroje zamku oraz latarni morskiej. Poproś uczniów o wymienienie przynajmniej dwóch powodów, dlaczego ściany tych budynków są szersze przy ziemi.
Odpowiedź 1 – najwyższe ściany budynku podtrzymują jedynie ciężar stropu, dachu, śniegu, a ściana u podstawy budynku musi przenieść obciążenie wszystkich ścian, stropów i dachu.
MÓJ DOM
Odpowiedź 2 – Szersze ściany przy ziemi sprawiały, że budynki były stabilne. Tak, jak rakiety śnieżne pomagają utrzymać się na powierzchni pokrywy śnieżnej.