Głównym celem projektu Step2Job było za-poznanie osób pobierających świadczenia socjalne – od 2010 r. osób pobierających świadczenia minimalne ustalane w oparciu o potrzeby – z wymaganiami związanymi ze stałym zatrudnieniem, przedstawienie im możliwości w zakresie stałej działalno-ści zawodowej i znalezienie im zatrudnie-nia. W fazie pilotażowej, która rozpoczęła się we wrześniu/grudniu 2009 r. i zakończyła
w maju 2011 r., zasięg projektu ograniczono do 21 i 22 dzielnicy Wiednia, ale od września 2010 r. projektem Step2Job objęto wszystkie dzielnice miasta. Projekt przewidywał ścisłą współpracę i tworzenie sieci ośrodków spo-łecznych w Wiedniu i lokalnych PSZ w celu wsparcia beneficjentów pomocy socjalnej we włączeniu do rynku pracy i integracji ze spo-łecznościami lokalnymi poprzez intensywny coaching indywidualny.
Umowa administracyjna zawarta między AMS i Wiedniem (MA 40) obejmuje trzy główne aspekty34:
1. Ustalanie zdolności uczestników do pracy:
zdolność do pracy świadczeniobiorców zarejestrowanych w PSZ jest określana przez Instytut Ubezpieczeń Emerytalnych i Rentowych (PVA-GesundheitsstraGe) na wniosek AMS. MA 40 może wymagać świadectwa zdrowia w przypadku osób, które nie są zarejestrowane w AMS.
2. Wspólne działania i projekty mogące zwiększyć szanse uczestników na znale-zienie pracy i umiejętności wymagane na rynku pracy dzięki projektowi Step2Job opartemu na koncepcji tzw. „zarządzania przypadkami”.
Docelowe grupy: osoby pobierają-ce świadczenia minimalne ustalone w oparciu o potrzeby, które są zdolne do pracy i nie mają prawa do świad-czeń płaconych przez AMS; zarejestro-wane osoby długotrwale bezrobotne w trudnej sytuacji (zwłaszcza te, które są uprawnione do świadczeń
minimal-34 Umowa między AMS Wiedeń i MA 40 została zawarta w sierpniu 2010 r. Projekt pilotażowy Step2Job realizowano na podstawie umowy ustnej, na którą zasadniczo składały się elementy póź-niejszej umowy sporządzonej w formie pisemnej.
nych ustalanych w oparciu o potrze-by); osoby, których miejsce zamieszka-nia lub stały adres jest w Wiedniu.
Uczestnicy projektu Step2Job są selek-cjonowani przez AMS Wiedeń.
Koszty doradztwa świadczonego w okresie 2010-2012 są ponoszone przez AMS Wiedeń i Europejski Fun-dusz Społeczny (EFS).
Cały projekt podlega ewaluacji finan-sowanej przez AMS Wiedeń, Wiedeński Fundusz na rzecz Promocji Zatrudnie-nia (Arbeitnehmerlnnen Forderungs-fonds, waff), które zarządzają środkami EFS i MA 40. Wyniki zostaną wykorzy-stane na potrzeby dalszego rozwoju projektu.
W celu skoordynowania działań i ich dalszego rozwoju, Umowa przewiduje ustanowienie komitetu koordynacji operacyjnej, składającego się z przed-stawicieli AMS Wiedeń, miasta Wiedeń (MA 24 – administracja ds. zdrowia i planowania społecznego, MA 40, waff ) i ewaluatorów. Komitet ma za zadanie zatwierdzać wszelkie istotne zmiany wprowadzane do projektu. Ma również powstać komitet koordynacji centralnej i komitet koordynacji re-gionalnej (ośrodki społeczne MA 40 i lokalne biura AMS).
3. Uruchomienie i działanie jednostki opartej na koncepcji „jednego okienka” (udzielanie informacji, decyzje dotyczące uprawnienia do otrzymywania świadczeń, przekazywa-nie wniosków do MA 40 raz dzienprzekazywa-nie).
Zatem AMS odpowiadają za włączenie klien-tów do rynku pracy, oferując łatwy dostęp do usług w zakresie pośrednictwa pracy i świad-czeń umożliwiających podniesienie
kwalifi-1
Partnerstwa pomiędzy realizatorami usług rynku pracykacji, podczas gdy MA 40 pełni rolę płatnika świadczeń minimalnych ustalanych w oparciu o potrzeby. Nie obowiązują żadne inne umo-wy. Jedyną podstawą prawną dla wspólnych działań jest federalne prawo konstytucyjne (art. 15a).
Przed rozpoczęciem projektu pilotażowego liczne usprawnienia musiały zostać wprowa-dzone w celu poprawy koordynacji między AMS i miastem Wiedeń w tym:
Dopasowanie zestawów danych;
Poznanie i zrozumienie różnych metod pracy, kwestii związanych z dostępnością danych, systemem logistycznym i odpo-wiednimi ograniczeniami systemowymi;
Wypracowanie wspólnej interpretacji pro-jektu pilotażowego;
Wspólna definicja i wyjaśnienie odpo-wiednich procesów i procedur.
Główne składniki projektu były następujące:
Maksymalny okres uczestnictwa w progra-mie: 12 miesięcy;
800 uczestników – zdolnych do pracy beneficjentów pełnej pomocy społecznej (od września 2010 r. osoby otrzymujące świadczenie minimalne ustalane w opar-ciu o potrzeby), beneficjenci uprawnieni tylko do określonych elementów pomocy społecznej (Teilsozialhilfeempfanger);
Docelowe grupy: osoby między 21 a 64 rokiem życia z 21 i 22 dzielnicy Wiednia;
Cel: włączenie do rynku pracy 30% uczest-ników;
Finansowanie: 54% z AMS Wiedeń i 46%
z EFS (planowany koszt: 1,9 mln EUR);
Bieżąca ewaluacja przeprowadzana przez zewnętrzne firmy doradcze.
Grupa docelowa w projekcie była stosunko-wo nowa dla AMS, gdyż składała się głównie z osób znajdujących się na marginesie ryn-ku pracy. Potencjalni uczestnicy zmagali się z wieloma złożonymi problemami wiążącymi się z ich imigracją, brakiem umiejętności języ-kowych, ograniczeniami fizycznymi i psycho-logicznymi, brakiem kwalifikacji, izolacją spo-łeczną, narkomanią i alkoholizmem, brakiem dostępu do wsparcia w opiece nad dziećmi, problemami mieszkaniowymi. W celu umożli-wienia przezwyciężenia wspomnianych wyżej przeszkód w znalezieniu zatrudnienia, opra-cowano szczegółowy plan projektu cztero-etapowego:
Anamneza – selekcji potencjalnych uczestników dokonywały służby socjal-ne z dwóch dzielnic Wiednia, a następnie decyzje w tym zakresie zatwierdzały lo-kalne PSZ. Warto zauważyć, że do czasu realizacji projektu Step2Job, AMS i MA 40 miały bardzo niewielkie doświadcze-nie w zakresie współpracy. Na spotka-niu informacyjnym przeprowadzonym z udziałem przedstawicieli AMS, MA 40 i Context, uczestnikom przedstawiano informacje na temat działań zapewniają-cych wsparcie. Około 75% z nich przyjęło zaproszenie na pierwszy wywiad przepro-wadzany przez Context, w trakcie które-go sporządzano indywidualne plany wraz z klientami. Miały one być realizowane w ramach umowy integracyjnej między klientem a Context; podejmowane dzia-łania proponował Context, przy czym wymagane było ostateczne zatwierdze-nie AMS. Większość osób uczęszczała, na przykład, na kursy języka niemieckiego, ponieważ ponad połowę z nich stano-wili imigranci. Pozostali korzystali z porad w sprawie spłaty długów lub starali się
naprawić swoją sytuację mieszkaniową z pomocą pracowników Context.
Stabilizacja – coaching osobisty, wsparcie w załatwianiu spraw z władzami, wspar-cie w opiece nad dziećmi, interwencje w sytuacjach kryzysowych, szkolenia w zakresie komunikacji, nauka odpowie-dzialności za siebie poprzez uczestnictwo w szkoleniach, otwarcie konta bankowe-go itp. Przez cały czas trwania projektu klienci mieli do dyspozycji tego samego doradcę.
Integracja – orientacja zawodowa, realne perspektywy zawodowe, strategia oso-bistego zaangażowania, przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej, kontakty z przedsiębiorstwami i praktyki w fir-mach.
Kontynuacja – stałe wsparcie przedsię-biorstw; poradnictwo psychologiczne w zakresie radzenia sobie z własnymi problemami, konflikty z pracodawcami i współpracownikami; kontynuacja wdro-żonych działań (np. dotyczących doradz-twa w zakresie radzenia sobie z zadłuże-niem).
W projekt zaangażowany był szereg specjali-stów, w tym coachowie, pracownicy społecz-ni, psychologowie, korepetytorzy, nauczyciele specjalizujący się w szkolnictwie specjalnym, prawnicy, doradcy w zakresie zadłużenia i asy-stenci zespołu. Przez cały czas trwania reali-zacji projektu AMS Wiedeń i Context ścisłe współpracowały i regularnie koordynowały swoje działania. Po zakończeniu realizacji pro-jektu, uczestników, którzy nie znaleźli pracy przekazano AMS, a służby te zapewniały od-powiednie wsparcie bieżące.