Zdj. 3. Ewa Tamara Bajek, Grzegorz Bednarski, Prace Heraklesa wg Roberta Gravesa, 2009–2012. Fot. Sławomir Sobczyk. Źródło: Biblioteka Główna
Zdj. 4. Ewa Tamara Bajek, Grzegorz Bednarski, Prace Heraklesa wg Roberta Gravesa, 2009–2012. Fot. Sławomir Sobczyk. Źródło: Biblioteka Główna
Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
Księga Romana Banaszewskiego Inspiracje, zosta-ła w całości wykonana przez artystę, aż po szycie i oprawę. Zawiera ona cyfrowo zreprodukowane wybrane szkice Banaszewskiego, który zgodnie z zasadą nulla dies sine linea dużo rysuje. Od ponad pół wieku w jego pracowni nagromadziło się wie-le takich szkicowników. Rysunki i szkice tworzo-ne były w różnych technikach21. Sam artysta mówi: „dużo rysuję, wszędzie gdzie jestem. Nie są to rysun-ki dokumentujące, opisujące, zawsze jednak wy-nikają z jakiegoś impulsu. Przeczytanej książki, wysłuchanej muzyki, ale najczęściej inspiracją są „spotkania”, spotkania ludzi — bo człowiek intere-suje mnie szczególnie. Czasem przelotne spojrze-nie, spotkanie się wzrokiem. Obserwuję dyskretnie twarze w tramwaju czy pociągu. Często ich odbicia w oknach (lepiej, żeby nie były dokładnie czyste), wtedy okno staje się niemal gotowym obrazem. Nie daję tytułów moim obrazom, układają się jednak w cykle (Spotkania, Spojrzenia, Ślady22). Roman Ba-naszewski, jak sam przyznaje, jest tradycjonalistą, który ceni warsztat malarski oraz rzemieślniczą ro-botę. Rysowanie jest procesem, który zaczyna się odkrywaniem, kartką papieru, przekopywaniem różnych warstw, jednak zawsze jego źródłem jest inspiracja (Zdj. 5–6)23.
21 Roman Banaszewski. Inspiracje, Kraków, 2011, s. [1].
22 Tamże. 23 Tamże.
Zdj. 5. Roman Banaszewski, Inspiracje, 2011. Fot. Sławomir Sobczyk.
Zdj. 6. Roman Banaszewski, Inspiracje, 2011. Fot. Sławomir Sobczyk.
Andrzej Bednarczyk obecnie prowadzi Pracownię
Malarstwa na Wydziale Malarstwa krakowskiej Aka-demii Sztuk Pięknych. Zajmuje się malarstwem, gra-fiką, fotografią, scenografią, poezją, tworzy instala-cje, książki artystyczne i obiekty. W swoich pracach często łączy filozofię i sztukę.
Pierwszym z przykładów twórczości Bednarczy-ka jest książBednarczy-ka artystyczna Codex Veridicus, w której zastosowano matematyczny i logiczny system. Pod-stawę kompozycji tego monumentalnego obiektu tworzą porządki natury, logiczny i matematyczny24. Matematyczną podstawę książki stanowi kwadrat magiczny, w którym liczby od 1 do 144 ustawione są względem siebie tak, by po sumowaniu w dowolnym kierunku dawały liczbę 87025. Kwadrat magiczny znajduje odzwierciedlenie w logicznym układzie stron. Porządek natury wyrażony został za pośred-nictwem kryształu pirytu, umieszczonego poniżej struktury magicznego kwadratu. Obiekt ma formę obrazu wielkoformatowego (Zdj. 7).
Druga książka Andrzeja Bednarczyka pt. Świątynia
Kamienia wykonana jest z betonu, sznurka oraz
pa-pieru fotograficznego, na którym znajdują się obra-zy gór. Książka jest przeplatana stronami zadruko-wanymi niewielkimi wierszami oraz fotografiami z małym otworem pośrodku, w którym znajduje się kamień. Kamień, umieszczany w książce Andrzeja Bednarczyka, stanowi symbol zarówno zasady na-tury, jak i jej tajemnicy, jest wytworem i strażnikiem prawidła (Zdj. 8–9).
24 Bednarczyk. Codex Veridicus, Kraków 2008, s. [1–8].
Zdj. 7. Andrzej Bednarczyk, Codex Veridicus, 1999. Fot. Sławomir Sobczyk. Źródło: Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
Zdj. 8–9. Andrzej Bednarczyk, Świątynia kamienia, 1995. Fot. Sławomir Sobczyk. Źródło: Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
Małgorzata Buczek-Śledzińska od 1990 r. zajmuje się
tworzeniem prac w technologii autorskiego papieru czerpanego. Artystka od lat związana z krakowską ASP swoje cykle malarskie, tkaniny oraz inne obiekty prezentowała na ponad 200 wystawach zbiorowych oraz 43 wystawach indywidualnych. Wielka Księga
Babilonu odzwierciedla ideę i symbolikę mitycznej
księgi. Malarka i twórczyni unikatowych tkanin ar-tystycznych w swojej pracy wykorzystuje ręcznie czerpany papier. Nawiązanie do babilońskich gli-nianych tabliczek wynika nie tyle z podobieństwa formy, co z przekazu artystycznego. Różnokoloro-we stronice książki są pokryte barwnym haftem jedwabnym (Zdj. 10).
Zdj. 10. Małgorzata Buczek-Śledzińska, Wielka Księga Babilonu, 2008–2009. Fot. Sławomir Sobczyk. Źródło: Biblioteka Główna Akademii
5
Zdj. 11. Franciszek Bunsch, Cisza, 2008. Fot. Sławomir Sobczyk.
Źródło: Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
Franciszek Bunsch to polski malarz i grafik,
przed-stawiciel krakowskiej szkoły grafiki warsztatowej, specjalizujący się w ukazywaniu metaforycznej wizji rzeczywistości. Jest wieloletnim wykładow-cą i profesorem ASP w Krakowie. Książki i ksią-żeczki autorskie Franciszka Bunscha mają osobi-sty charakter dzięki bezpośredniemu wykonaniu oraz umieszczeniu w jednym egzemplarzu wierszy i przemyśleń autora26. We wszystkich kompozycjach najważniejsza jest strona plastyczna, mieszane tech-niki, używanie różnych środków i materiałów pa-pierniczych oraz form realizacyjnych. W przypad-ku książki artystycznej Cisza mamy do czynienia nie tylko z przekazem twórczym, ale również z wy-bitnym obiektem estetycznym (Zdj. 11–12).
26 Franciszek Bunch. Ekslibrisy, książeczki autorskie, Kraków, 2008,
Zdj. 12. Franciszek Bunsch, Cisza, 2008. Fot. Sławomir Sobczyk.
Zenon Fajfer jest poetą, twórcą teatralnym oraz
twór-cą i teoretykiem liberatury. Jest współzałożycielem Czytelni Liberatury w Krakowie oraz redaktorem li-berackiej serii wydawniczej Ha!artu. W duecie z Ka-tarzyną Bazarnik współtworzył książki liberackie:
Oka-leczenie (2000–2009) i (O)patrzenie (2003). Jest też
autorem multimedialnego tomu poezji dwadzieścia
jeden liter / ten letters (2010) oraz zbioru tekstów
teo-retycznych i programowych Liberatura czyli
litera-tura totalna. Wypracował własną technikę
literac-ką nazywaną wierszem emanacyjnym27.
Historia liberatury rozpoczęła się w 1999 r., kie-dy to Zenon Fajfer na łamach „Dekakie-dy Literackiej” opublikował esej manifest, w którym upominał się o „cielesną stronę literatury”. Liberatura to według autorów tego pojęcia, Zbigniewa Fajfera i Katarzy-ny Bazarnik, rodzaj książki artystycznej, w której najważniejsza jest warstwa literacka. Forma książki (z ang. the body of the book) wzmacnia siłę przekazu literackiego. Cała książka ma być integralnym ko-munikatem autora. Doskonałym przykładem jest znajdujące się w zbiorach Biblioteki Głównej ASP
Spoglądając przez ozonową dziurę. To wiersz
wydru-kowany na przezroczystym rulonie zamknięty w bu-telce po wódce (Zdj. 13–14)28.
27 Korporacja Ha!art, 2019, http://ha.art.pl/wydawnictwo/autorzy/
297-katarzyna-bazarnik-i-zenon-fajfer.html [dostęp: 2019-04-24]. 28 Bazarnik Katarzyna, Fajfer Zenon; rozm. Niemczycka Małgorza-ta I., Książki nieoczywiste, czyli co to jest liberatura, „GazeMałgorza-ta Wybor-cza”, 2012, nr 51, s. 6.
Zdj. 13–14. Zenon Fajfer, Spoglądając przez ozonową dziurę, 2009. Fot. Sławomir Sobczyk. Źródło: Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
Janusz Matuszewski obecnie prowadzi Pracownię
Malarstwa i Rysunku na Wydziale Malarstwa kra-kowskiej ASP. Uprawia malarstwo o charakterze kameralnym, natomiast przyznaje się do fascynacji malarstwem barokowym. Erudycja artysty i świetna znajomość malarstwa barokowego, zwłaszcza dzieł z małopolskich i śląskich kościołów, przyczyniła się do powstania kolejnej książki artystycznej29. Jest to nowo wydana Biblia, której świeżo wykonana intro-ligatorsko okładka pokryta została obrazem przed-stawiającym rozważanie na temat Drogi Krzyżowej. Niewielka kompozycja sprawia wrażenie wielkofor-matowego płótna (Zdj. 15–16).
29 Organisty Adam, Pokorna ozdoba na karbonach duchowych
Zdj. 15. Janusz Matuszewski, Pismo Święte Nowego Testamentu i Psalmy,
oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Tow. Św. Pawła. 2005. Fot. Sławomir Sobczyk. Źródło: Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
Zdj. 16. Janusz Matuszewski, Pismo Święte Nowego Testamentu i Psalmy,
oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Tow. Św. Pawła. 2005. Fot. Sławomir Sobczyk. Źródło: Biblioteka Główna Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
Monty Python, zrealizowana została przez