rozpoznawcze. Omawiany etap kończy się postawie-niem zespołowi kolejnych zadań. Dotyczą one opraco-wania wymaganej przez dowódcę liczby wariantów działania przeciwnika i zarządzenia przygotowawczego dla elementów rozpoznawczych, a także sformułowa-nia priorytetowych wymagań rozpoznawczych (Priori-ty Intelligence Requirements)3 oraz zidentyfikowania luk w danych rozpoznawczych. Wytyczne do opraco-wania zapisów w zarządzeniu przygotowawczym, za co odpowiada zespół rozpoznania, obejmują:
l przygotowanie treści do wypełnienia punktu pierwszego o położeniu przeciwnika i prawdopodob-nych sposobach jego działania (przekazanie informacji na podstawie wiadomości otrzymanych od przełożone-go oraz z odprawy informacyjnej. Należy jednak wy-strzegać się przepisywania wszystkich danych o
prze-ciwniku z rozkazu przełożonego bez jakiejkolwiek ich analizy i interpretacji);
l w punkcie odnoszącym się do podjęcia wstępnych działań zadania dla elementów rozpoznawczych doty-czące:
– ustalenia terminu zakończenia przygotowań do działań rozpoznawczych;
– określenia zakresu tych przygotowań, w tym żoł-nierzy, sprzętu i wyposażenia dodatkowego;
– przygotowania do wydzielenia elementów rozpo-znawczych,
– wstępnego przemieszczenia elementów rozpo-znawczych do rejonów przygotowawczych do przy-szłych działań;
– wydzielenia do odwodu rozpoznawczego konkret-nych sił;
3 W trakcie odprawy informacyjnej dowódca ustala, jakie są jego wymagania dotyczące zasadniczych informacji (Commander’s Critical Intelligen-ce Requirements – CCIR), na podstawie których komórki rozpoznania formułują priorytetowe wymagania rozpoznawcze (PIR).
Opracowanie własne na podstawie ćwiczeń „Wilk-15”.
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2016
96
RYS. 4. FRAGMENT MAPY OCENY TERENU ZESPOŁU ROZPOZNANIA
– przyjęcia (miejsca, terminu, sposobu) przydzie-lonych przez przełożonego elementów rozpoznaw-czych.
Kolejna czynność podejmowana w etapie oceny sy-tuacji przez zespół rozpoznania to ocena czynników wpływających na wykonanie zadania i opracowanie wariantów działania. W jej ramach główny wysiłek jest skupiony na ocenie środowiska i prognozowaniu zagro-żenia. Istotą tej drugiej czynności jest ustalenie najbar-dziej prawdopodobnego, jak również najgroźniejszego sposobu działania przeciwnika w danej sytuacji. Do głównych zadań zespołu rozpoznania w tej części cyklu należy:
– ocena środowiska działań w aspekcie prowadzenia obserwacji i ognia, maskowania, kluczowych obiektów terenowych oraz warunków atmosferycznych;
– ocena przeciwnika pod kątem zasad (modelu) i ce-lu jego doktrynalnego działania oraz możliwości bojo-wych i aktualnej sytuacji; na tej podstawie kreuje się
model sytuacji bieżącej, który zawiera niezbędne infor-macje do wariantowania działania przeciwnika;
– wypracowanie wariantów działania strony przeciw-nej (ich liczbę sprecyzowano na odprawie informacyj-nej);
– określenie potrzeb informacyjnych (uściślenie za-dań rozpoznania na podstawie wymagań dowódcy w tej sferze);
– ustalenie zadań dla posiadanego potencjału rozpo-znawczego.
Opracowane warianty działania przeciwnika szef ze-społu prezentuje dowódcy i szefowi sztabu na odprawie koordynacyjnej. Na wstępie podaje informacje dotyczą-ce zmian, jakie zaszły w ugrupowaniu i położeniu sił przeciwnika (jeżeli takie nastąpiły). Następnie przed-stawia prawdopodobne warianty jego działania (okre-ślając jeden z nich jako najgroźniejszy, a drugi – naj-bardziej prawdopodobny w odniesieniu do zadania wojsk własnych). Uwzględniając argumenty szefa
ze-Opracowanie własne na podstawie ćwiczeń „Wilk-15”.
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2016
97
społu rozpoznania, dowódca lub szef sztabu decyduje o wyborze najbardziej prawdopodobnego wariantu działania strony przeciwnej.
Kolejna czynność w ocenie sytuacji to rozważanie wariantów działania. Ma ono na celu ustalenie słabych i silnych stron wykonywanego zadania w konfrontacji z prawdopodobnym sposobem działania przeciwnika.
Czynność tę można przeprowadzić metodą symulacji lub, gdy brakuje czasu, porównując potencjały lub określając wady i zalety poszczególnych wariantów.
Trzeba jednak stwierdzić, że najlepszą metodą rozwa-żania opracowanych wariantów jest symulacja. Przygo-towując się do niej, należy:
– dokonać niezbędnych kalkulacji sił i środków prze-ciwnika (zarówno w styczności, jak i wprowadzanych do walki w kolejnych etapach) oraz obliczyć stosunek sił w poszczególnych etapach walki;
– obliczyć ogólny potencjał bojowy przeciwnika w każdym etapie walki;
– opracować oleat jego działania – dokument musi odzwierciedlać scenariusz (etapy) działania przeciwni-ka. Etapy te są zaznaczone liniami czasowymi w prze-strzeni prowadzonej walki. Dodatkowo na oleacie nale-ży ująć rejony i punkty zainteresowania, w których spo-dziewane będzie potwierdzenie lub zaprzeczenie jego działania.
W trakcie symulacji szef zespołu rozpoznania pod-grywa do każdego wariantu działania wojsk własnych prawdopodobne działanie przeciwnika w aspekcie czynników operacyjnych: czasu, sił i przestrzeni (kal-kulacje ilości sił i środków, które mogą być zaangażo-wane w określonych etapach walki).
Opracowanie oleatu zdarzeń kończy pracę zespołu nad prognozą zagrożenia. Dokument ten ujmuje etapy działania przeciwnika, które są wyrażone liniami fazo-wymi (czasofazo-wymi) w przestrzeni prowadzonej walki.
Odprawa decyzyjna stanowi zarazem podsumowa-nie dotychczasowej pracy zespołu rozpoznania oraz
RYS. 5. OCENA DZIAŁANIA PRZECIWNIKA PREZENTOWANA PRZEZ SZEFA ZESPOŁU ROZPOZNANIA – WARIANT
Opracowanie własne na podstawie ćwiczeń „Wilk-15”.
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2016
98
całego etapu planowania. Jej celem jest stworzenie do-wódcy warunków do podjęcia decyzji, jej podjęcie oraz określenie zamiaru działania. Rolą zespołu roz-poznania jest przygotowanie szczegółowej prognozy zagrożenia wynikającej z integracji oceny terenu, przeciwnika i warunków meteorologicznych. Szef ze-społu w czasie odprawy przedstawia wnioski z anali-zy terenu i pogody oraz szczegółową prognozę zagro-żenia (rys. 5).
Przedsięwzięcia związane z opracowaniem planu walki i rozkazu bojowego kończą etap planowania. Na podstawie planu walki zostaje dopracowany i uściślony plan rozpoznania oraz załącznik odnoszący się do roz-poznania wraz z uzupełnieniami. Zespół rozroz-poznania odpowiada również za opracowanie punktu 1. rozkazu bojowego (SYTUACJA), który zawiera informacje do-tyczące położenia przeciwnika, jak również punktu 3.
(REALIZACJA), w którym są przedstawione ogólne za-dania dla potencjału rozpoznawczego.
Przedostatnia faza cyklu decyzyjnego procesu do-wodzenia rozpoczyna się po opracowaniu rozkazu bojowego. Jej celem jest przekazanie wykonawcom zadań wynikających z decyzji dowódcy. Rozwiązanie idealne w tej sytuacji to osobiste ich przedstawienie przez dowódcę, pozwala bowiem na wyjaśnienie wszelkich niejasności i wątpliwości. Oprócz tego daje możliwość sprawdzenia, jak podwładni rozumieją sta-wiane im zadania.
Kontrola to czwarta i ostatnia faza cyklu decyzyjne-go procesu dowodzenia. Oficerowie rozpoznania sku-piają się w jej trakcie na sprawdzeniu efektów planowa-nia działań rozpoznawczych i realizacji zadań postawio-nych elementom rozpoznawczym w stosunku do przyjętej prognozy zagrożenia. Jednym z najważniej-szych przedsięwzięć tej fazy jest synchronizacja dzia-łań. Wykorzystuje się w tym celu mapę w dużej skali oraz tabele synchronizacji. Uczestniczą w niej szefowie poszczególnych komórek stanowiska dowodzenia,
do-RYS. 6. SPOSÓB DZIAŁANIA PRZECIWNIKA W ETAPIE II – WALKA O UTRZYMANIE PL CZERWONA – WARIANT
Opracowanie własne na podstawie ćwiczeń „Wilk-15”.
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 2 / 2016