Fotografia 1. Kandydaci PiS i Po na urząd Prezydenta RP w 2015 roku . . . Fotografia 2. Kandydatki na premiera z ramienia Po i PiS w wyborach
parlamenta-rnych 2015 . . .
Rycina 1. Winieta tytułowa tygodnika „Polityka” . . . . Rycina 2. Winieta tytułowa tygodnika „Wprost” . . . . Rycina 3. Winieta tytułowa tygodnika „Newsweek” . . . . Rycina 4. Winieta tytułowa tygodnika „Do Rzeczy” . . . . Rycina 5. okładki badanych tygodników opinii ukazujące polskie wybory
prezydenckie 2015 . . . . Rycina 6. okładki badanych tygodników opinii ukazujące polskie wybory parlam-entarne 2015 . . . Rycina 7. Dominująca tematyka polityczna na okładkach badanych tygodników opinii . . . Rycina 8. Przykłady rysunków satyrycznych w badanych tygodnikach opinii . . . Rycina 9. okładki badanych tygodników opinii ukazujące tematykę medialną . . .
Tabela 1. Pierwsza tura wyborów prezydenckich 2015 w kontekście gości pojawia-jących się w redakcjach . . . Tabela 2. Druga tura wyborów prezydenckich 2015 a goście pojawiający się
w badanych redakcjach . . . Tabela 3. Cechy dyskursu politycznego toczącego się w redakcjach w okresie
kam-panii parlamentarnej 2015 . . . . Tabela 4. Źródła pozyskiwania informacji o polityce w okresie wyborów prezydenc-kich i parlamentarnych 2015 . . . Tabela 5. Data powstania i wysokość sprzedaży wybranych tygodników opinii . . . .
34 35
4949 5051
71 73 7682 124
38 39 39 4248
Wykres 1. Średnia liczba publikacji w numerze tygodnika . . . . Wykres 2. zróżnicowanie tematyczne publikacji w tygodnikach . . . Wykres 3. zróżnicowanie tematyki politycznej w poszczególnych tytułach . . . Wykres 4. zróżnicowanie tematyki medialnej w poszczególnych tytułach . . . Wykres 5. Kontekst polityki polskiej w publikacjach (upolitycznienie tekstów) . . . . Wykres 6. Upolitycznienie tematyki poruszanej na okładkach . . . Wykres 7. Najpopularniejsza upolityczniona tematyka na okładkach . . . . Wykres 8. Upolitycznienie publikacji w tygodnikach w czasie . . . . Wykres 9. Upolitycznienie w poszczególnych kategoriach tematycznych . . . . Wykres 10. zróżnicowanie upolitycznienia poszczególnych kategorii tematycznych
w tygodnikach . . . Wykres 11. zróżnicowanie gatunkowe publikacji w tygodnikach . . . Wykres 12. Gatunkowe zróżnicowanie tematyki o kontekście politycznym . . . Wykres 13. osoby wypowiadające się w tekstach . . . Wykres 14. Sposób komentowania rzeczywistości politycznej . . . . Wykres 15. Sposób komentowania rzeczywistości politycznej w poszczególnych
grupach . . . Wykres 16. Sposoby komentowania rzeczywistości politycznej w poszczególnych tytułach . . . Wykres 17. liczba tekstów o tematyce politycznej w poszczególnych tygodnikach Wykres 18. Szczegółowa tematyka polityczna w poszczególnych tygodnikach . . . Wykres 19. Wydźwięk wypowiedzi w stosunku do obozu rządzącego . . . Wykres 20. Wydźwięk wypowiedzi w stosunku do opozycji . . . Wykres 21. Polaryzacja wydźwięku wypowiedzi względem poszczególnych obozów politycznych . . . Wykres 22. Średni wydźwięk wypowiedzi względem obozu rządzącego przed
wy-borami . . . Wykres 23. Średni wydźwięk wypowiedzi względem opozycji przed wyborami . . . . Wykres 24. Średni wydźwięk wypowiedzi względem obozu rządzącego po wyborach Wykres 25. Średni wydźwięk wypowiedzi względem opozycji po wyborach . . . . Wykres 26. aprobata względem obozu rządzącego w czasie . . . Wykres 39. Sposób komentowania rzeczywistości medialnej w tygodnikach . . .
5861
191
Spis fotografii, rycin, tabel i wykresów Wykres 40. Wydźwięk wypowiedzi dotyczących mediów ze strony różnych grup
komentatorów . . . Wykres 41. osoby wypowiadające się na temat wpływu mediów na politykę . . . . Wykres 42. opinie na temat wpływu mediów na politykę . . . Wykres 43. opinie dotyczące wpływu mediów na politykę w poszczególnych
grupach komentatorów . . . . Wykres 44. osoby wypowiadające się na temat wpływu wywieranego na media . . . Wykres 45. Przekonania na temat wpływu wywieranego na media . . . Wykres 46. opinie poszczególnych grup komentatorów na temat kierunków
wpły-wu na media . . . 137139 143 145147 149 151
Katarzyna Brzoza-Kolorz Dagmara Głuszek-Szafraniec Patrycja Szostok-Nowacka
“What’s going on in politics, sir?”
or, on the mutual perception of news reporters and politicians in the media S u m m a r y
The following monograph constitutes the outcome of a research project entitled The rela-tionship between the media and political elites in the context of the German experience, financed by the National Science Centre (oPUS 10, no. Umo-2015/19/B/HS5/00429). The authors present the findings of qualitative and quantitative analysis of the content of four newspapers: Newsweek Polska, Wprost, Polityka and Do Rzeczy. The articles were published in 2015, in the year of the presidential and parliamentary elections, and a time of a dynamic and multidimensional politi-cal discourse. The analysis is based on eleven thousand pieces published in the aforementioned newspapers.
The main research aim of this study was to showcase the connections established between the media and the political elites on the pages of those four weekly newspapers. The assessment of the mutual relationships between the world of media and the world of politics constitutes, therefore, the core of the monograph. other important elements include the debate regarding the sympathies and antipathies showcased in the research material as well as the search for an answer concerning the degree of bias present among the various editorial teams and the way that bias manifests itself. The authors attempt to indicate the trends present in Polish journalism as well as the characteristics of Polish opinion journalism. moreover, they present opinions of politicians regarding the role of the mass media and their ultimate impact on the shape of the current political climate as well as the existing political processes.
as a result, the authors arrive at a study which constitutes a diagnosis of Polish opinion jour-nalism which aims to point out its specific characteristics, utilizing the already existing framework comprising of various theories of mass communication pertaining to the relationship between the world of politics and the world of media. The authors introduce a new concept of “biased silence,” characteristic of Polish opinion journalism. The research findings allow to present the general characteristics of the journalistic practice and showcase the differences between the ana-lyzed newspapers in the way they present opinions on the world of politics and the way political bias manifests in their pieces, as well as demonstrate the formal and generic aspects of the given types of journalism they pursue. moreover, content analysis of the research material can also serve as a starting point for further research on the state of Polish journalism, aimed towards the analysis of the attitudes of politicians and journalists themselves, as well as their relationships and the assessment of the quality of those relationships.
Keywords: political journalism, mediatisation of politics, media politicization, media bias, media elites, political elites.
Katarzyna Brzoza-Kolorz Dagmara Głuszek-Szafraniec Patrycja Szostok-Nowacka
„Was ist denn los in der Politik?“
zur gegenseitigen Wahrnehmung von Journalisten und Politikern in den Medien z u s a m m e n f a s s u n g
Dieses Buch ist ein ergebnis des Forschungsprojekts: „Beziehungen zwischen den eliten der medien- und Politiksphäre in Polen im lichte der deutschen erfahrungen“, das dank den mitteln des Nationalen Wissenschaftszentrums, Wettbewerb oPUS 10, Nr. Umo-2015/19/B/HS5/00429, durchgeführt wurde. Die autorinnen präsentieren die ergebnisse einer quantitativen und quali-tativen analyse des inhalts von vier meinungsbildenden Wochenzeitungen: „Newsweek Polska“,
„Wprost“, „Polityka“ und „Do Rzeczy“. Die artikel wurden im Jahre 2015 veröffentlicht, als in Polen die Präsidentschafts- und Parlamentswahlen abgehalten wurden und der politische Diskurs durch die außergewöhnliche Dynamik und mehrdimensionalität gekennzeichnet war. Die Grund-lage für die Überlegungen bildet die analyse von elftausend Publikationen, die in den genannten Wochenzeitungen enthalten waren.
Die durchgeführten Studien setzen sich vor allem zum ziel, das Bild der Beziehungen zwi-schen den Politik- und medieneliten in vier ausgewählten meinungsbildenden Wochenzeitungen aufzuzeigen. Die Beurteilungen der gegenseitigen Beziehungen zwischen der medien- und Politik-welt bilden den Kern der Publikation. Den wichtigen Teil der Überlegungen machen die ausfüh-rungen über Sympathie und antipathie aus, die in den untersuchten materialien zum ausdruck kommen, und die Suche nach einer antwort auf die Frage nach dem Grad der Befangenheit einzelner Redaktionsteams sowie nach den möglichkeiten ihrer manifestation. Die autorinnen versuchen aufzuzeigen, welche Trends im polnischen Journalismus zu sehen sind und was den einheimischen meinungsjournalismus auszeichnet. Dargestellt werden auch die meinungen von Vertretern der Politikwelt über die Rolle der massenmedien und ihren möglichen einfluss auf die aktuelle Form der Politik und den Verlauf der politischen Prozesse im land.
Das ergebnis der durchgeführten Untersuchungen ist die Diagnose des polnischen meinungs-journalismus, die seine Besonderheiten vor dem Hintergrund der bereits etablierten Theorien der massenkommunikation aufzeigt, die sich auf die wechselseitigen Beziehungen zwischen der Politik- und medienwelt beziehen. Die autorinnen führen einen neuen Begriff des „voreingenom-menen Schweigens“ ein, der für den polnischen meinungsjournalismus charakteristisch ist. Die gewonnenen Forschungsergebnisse ermöglichen es, die allgemeinen merkmale dieses Journalismus darzustellen und die Unterschiede zwischen den einzelnen Titeln hinsichtlich der Darstellung von meinungen über die Politikwelt, der manifestation der politischen Voreingenommenheit sowie der formalen und genrebezogenen aspekte des implementierten Journalismus aufzuzeigen. Die analyse des inhalts des umfangreichen Untersuchungskorpus ist schon auch ein ausgangspunkt für weitere Untersuchungen zum Stand des polnischen Journalismus, um die einstellungen von Politikern und Journalisten selbst, ihr Bewusstsein der gegenseitigen Beziehungen und Verbindun-gen zu erkennen und die Qualität dieser BeziehunVerbindun-gen zu bewerten.
Schlüsselwörter: politischer Journalismus, mediatisierung der Politik, medienpolitisierung, medienbias, medieneliten, politische eliten.
mariola massalska Projekt okładki Tomasz Tomczuk Redaktor techniczny małgorzata Pleśniar Korektor
Patrycja matusiak Łamanie
Damian Walasek
Wersją referencyjną publikacji jest wersja elektroniczna Publikacja na licencji Creative Commons
Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 międzynarodowe (CCBy-Sa 4.0)
iSSN 0208-6336 iSBN 978-83-226-3823-1
Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego ul. Bankowa 12B, 40-007 Katowice www.wydawnictwo.us.edu.pl e-mail: wydawus@us.edu.pl
ark. druk. 14,0. ark. wyd. 15,0