postępowanie przed Sądem Najwyższym
Rzecznik Praw Dziecka po analizie praktyki orzeczniczej w sprawach związanych z prawidłowym zabezpieczeniem sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej.
wystąpił391 do Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały wyjaśniającej ujawniające się w orzecznictwie sądowym rozbieżności w wykładni przepisów w tym przedmiocie.
Dokonana przez Rzecznika analiza ujawniła rozbieżności w stosowaniu art. 109 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, art. 5792 Kodeksu postępowania cywilnego oraz art. 35 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej392. Wobec powyższego Rzecznik zwrócił się o udzielenie odpowiedzi, zadając pytanie prawne: czy sąd opiekuńczy, orzekając o umieszczeniu dziecka w jednej z rodzinnych form pieczy zastępczej, powinien wyznaczyć konkretną rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, czy też może przenieść swoje uprawnienia na rzecz jednostki organizacyjnej pomocy społecznej?
14 listopada 2014 roku Sąd Najwyższy uchwałą w składzie siedmiu sędziów stwierdził, że Sąd opiekuńczy, orzekając umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej, oznacza konkretną rodzinę zastępczą lub prowadzących rodzinny dom dziecka.
Rzecznik Praw Dziecka działając na prawach przysługujących prokuratorowi, brał udział w 334 postępowaniach sądowych, wśród których – ze względu na charakter spraw – można wyróżnić kilka kategorii:
sprawy z zakresu władzy rodzicielskiej
W 2014 roku Rzecznik wielokrotnie przystępował do toczących się postępowań sądowych związanych z wykonywaniem władzy rodzicielskiej przez rodziców. Działania te znajdują oparcie ustawowe w art. 1 ust. 3 ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka, który stanowi, iż Rzecznik przy wykonywaniu swoich uprawnień kieruje się dobrem dziecka oraz bierze pod uwagę, że naturalnym środowiskiem jego rozwoju jest rodzina.
Jedną z najbardziej skomplikowanych spraw wymagających podjęcia przez Rzecznika Praw Dziecka wielopłaszczyznowych działań była interwencja podjęta z urzędu, w związku z samobójczą śmiercią małoletniego Sebastiana w Centrum Interwencji Kryzysowej
391 ZSR/500/3/2014/MS.
392 tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.
Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w S. i koniecznością zabezpieczenia sytuacji opiekuńczo–wychowawczej pozostałego rodzeństwa393. Niezwłocznie po powzięciu informacji o tragicznym zdarzeniu Rzecznik, wraz z powołanym przez niego zespołem, przeprowadził czynności kontrolne w Centrum Interwencji Kryzysowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w S. oraz placówce opiekuńczo–wychowawczej w S. Ponadto dokonano analizy akt spraw opiekuńczych prowadzonych przez sąd oraz akt postępowania przygotowawczego prowadzonego przez prokuraturę.
W trakcie kontroli Rzecznik ustalił, że zarówno dzieciom, jak i ich matce nie została udzielona pomoc i wsparcie psychologiczne po śmierci małoletniego, dlatego psycholog uczestniczący w badaniu sprawy na miejscu niezwłocznie udzielił wsparcia rodzinie.
Przeprowadzona w powyższych instytucjach kontrola wykazała szereg nieprawidłowości w postępowaniu, które w ocenie Rzecznika mogły doprowadzić do śmierci chłopca.
Z kontroli został sporządzony protokół, w którym Rzecznik wskazał na nieprawidłowości w postępowaniu służb i zarządzających ww. instytucjami. Protokół wraz z wnioskami został skierowany do wszystkich instytucji bezpośrednio związanych ze sprawą oraz organów prowadzących postępowania. Rzecznik dokonał także analizy akt wykonawczych Sądu Rejonowego w R. i w związku z dostrzeżonymi uchybieniami wystąpił do Kuratora Okręgowego Sądu Okręgowego w L. o kontrolę działalności kuratorów, którzy sprawowali nadzór nad matką chłopca.
Z uwagi na stwierdzone nieprawidłowości Rzecznik Praw Dziecka przystąpił do postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w S. i złożył apelację od postanowienia ww. Sądu, w której wnosił o uchylenie postanowienia o umieszczeniu pozostałych dzieci Agnieszki K. w rodzinie zastępczej oraz instytucjonalnej pieczy zastępczej i pozostawienie ich przy matce, otaczając ją pomocą i wsparciem asystenta rodziny, nadzorem kuratora sądowego oraz zobowiązanie matki do podjęcia warsztatów umiejętności rodzicielskich, a także terapii rodzinnej i indywidualnej dla wszystkich członków rodziny.
Sąd Okręgowy w S., w całości podzielając stanowisko Rzecznika Praw Dziecka, uwzględnił jego apelację i zmienił postanowienie sądu pierwszej instancji.
Dodatkowo Rzecznik Praw Dziecka wystąpił do Prokuratora Apelacyjnego w B.
o nadzór służbowy nad postępowaniem prowadzonym przez Prokuraturę Rejonową w S.
dotyczącym samobójczej śmierci małoletniego Sebastiana.
Zgłaszane przez rodziców problemy związane z wykonywaniem władzy rodzicielskiej powiązane są najczęściej z konfliktem pomiędzy rodzicami, którzy nie potrafią się
393 ZSR/410/631/2014/MM.
porozumieć w sprawach dziecka. Jednym z takich przypadków była sprawa ośmioletniego Jakuba J.394 Chłopiec od kilku lat przebywa pod opieką ojca. Jego rodzice od wielu lat pozostawali w konflikcie co do tego, które z nich ma sprawować bezpośrednią pieczę nad synem. Do Rzecznika Praw Dziecka wpłynęły informacje, że chłopiec wołałby mieszkać z matką. Informacje te pochodziły nie tylko ze strony rodziny macierzystej chłopca, która przesłała szereg listów autorstwa Jakuba, ale także ze strony kuratorów obecnych przy kontaktach chłopca z matką (informacje w tym przedmiocie znalazły się w sprawozdaniach) oraz ze strony pracowników szkoły, do której uczęszcza chłopiec (Jakub miał przyjść do pedagoga szkolnego i opowiedzieć o swojej sytuacji rodzinnej oraz potrzebie mieszkania z matką). Co więcej z informacji przekazywanych przez małoletniego wynikało, że nie jest dobrze traktowany w domu ojca.
Na tej podstawie Rzecznik przystąpił do postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w G. z wnioskiem o wysłuchanie chłopca na okoliczność ustalenia więzi łączących małoletniego z jego rodzicami, sposobu spędzania wolnego czasu, w tym z rodzicami, zaangażowania rodziców w jego sprawy szkolne i ewentualnie pojawiające się problemy, możliwości szczerego porozmawiania z rodzicami, jego relacji koleżeńskich, uwzględniania jego zdania przez rodziców w decydowaniu o jego sprawach, stosunku do siostry, dziadków, męża matki i bliskich znajomych rodziców, a także zapoznania się ze stanowiskiem dziecka co do jego woli w kwestii unormowania jego sytuacji opiekuńczo–
wychowawczej, w tym sposobu kontaktowania się z matką w razie dalszego przebywania pod opieką ojca oraz sposobu kontaktowania się z ojcem w razie zamieszkania wraz z matką.
Rzecznik ponadto wniósł, by wysłuchanie przeprowadzić przy udziale biegłego psychologa, który sporządzi opinię na okoliczność stanu rozwoju chłopca, jego zdolności do spostrzegania zdarzeń i ich odtwarzania, a także ewentualnego wpływu osób trzecich na stanowisko małoletniego. Ponadto Rzecznik wniósł o przeprowadzenie dowodu z protokołu wysłuchania małoletniego Jakuba, które odbyło się przed innym sądem w sprawie o wydanie paszportu, w której chłopiec również wyraził swoją wolę co do sposobu uregulowania jego sytuacji.
Wnioski Rzecznika zostały uwzględnione.
Równie często zgłaszane były do Rzecznika Praw Dziecka sprawy zawierające wątek molestowania seksualnego małoletniego. Wiele badanych spraw, zwłaszcza rozwodowych, wskazuje, że powoływanie się przez opiekuna pierwszoplanowego na zachowania o charakterze seksualnym wobec dziecka pojawiają się na tle konfliktu okołorozwodowego i mają służyć zdyskredytowaniu drugiego rodzica. Każda sprawa zgłaszana do Rzecznika
394 ZSR/410/889/2014/KW.
Praw Dziecka jest wnikliwie badana zarówno przez prawnika, jak i przez psychologa.
Nierzadko bowiem zdarzają się przypadki spraw, w których interwencja Rzecznika okazuje się niezbędna z uwagi na fakt, iż dzieci są ofiarami różnych form krzywdzenia ze strony dorosłych.
Przykładowo można wskazać sprawę dotyczącą małoletniej Karoliny N.395, którą zgłosiła jej matka. W grudniu 2004 roku, ze względu na zapalenie płuc, małoletnia przebywała w szpitalu dziecięcym w W. Szpital złożył zawiadomienie do Sądu Rejonowego w W. o sytuacji rodzinnej dziecka i podejrzeniu wykorzystywana seksualnego dziecka.
Z opinii psychologicznych wynikało wówczas, że Karolina, mając 3 lata, najprawdopodobniej była ofiarą przemocy seksualnej ze strony swojego ojca. Z tego względu matka i dziecko zostały objęte intensywną terapią dla osób pokrzywdzonych. Równocześnie Sąd Okręgowy w W. orzekł rozwód rodziców Karoliny N., pozbawiając ojca władzy rodzicielskiej nad córką i zakazując mu osobistej styczności z dzieckiem.
Rzecznik Praw Dziecka przyłączył się do postępowania na etapie apelacji. Jednym z kluczowych aspektów wymagających decyzji Sądu Apelacyjnego w W. była kwestia sposobu uregulowania osobistej styczności ojca z czternastoletnią córką. W tym przedmiocie wypowiedzieli się powoływani kilka razy biegli. Psychologiczną opinię prywatną przedstawił także ojciec dziecka, jednak wnioski w niej zawarte rażąco naruszały dobro dziecka.
Jednocześnie z uwagi na pojawiające się sprzeczności w zgromadzonym materiale dowodowym, Rzecznik zlecił sporządzenie opinii przez psychologa klinicznego – specjalistę do spraw przemocy wobec dzieci na okoliczność występowania u małoletniej Karoliny N.
symptomów dziecka molestowanego seksualnie. Ze względu na dalsze wątpliwości ze strony ojca Rzecznik poparł również wniosek o przeprowadzenie badań i sporządzenie opinii przez biegłych w Instytucie Ekspertyz Sądowych. Sprawa pozostaje w toku.
Innym przypadkiem była sprawa małoletniego Krystiana K.396, którą Rzecznik Praw Dziecka podjął z urzędu. Chłopiec miał doznawać przemocy w rodzinie. W związku z powyższym zostało wszczęte postępowanie w przedmiocie wydania zarządzeń opiekuńczych w trybie art. 109 k.r.o. Ponadto Prokuratura wszczęła postępowanie przygotowawcze przeciwko rodzicom chłopca o czyn z art. 207 § 1 k.k. Sąd w trybie zarządzenia tymczasowego poddał wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora oraz zobowiązał uczestników do podjęcia współpracy z asystentem rodziny. Rodzice małoletniego podjęli współpracę z wszelkimi instytucjami pomocowymi, co przełożyło się na
395 ZSR/440/7/2014/JP.
396 ZSR/440/394/2014/UP.
pozostawienie chłopca w środowisku domowym. Analiza materiału dowodowego dała podstawę do zgłoszenia udziału Rzecznika Praw Dziecka w toczącym się postępowaniu i sformułowania wniosków dowodowych. W ocenie Rzecznika zasadnym było zapoznanie się przez Sąd prowadzący postępowanie opiekuńcze z materiałami postępowania przygotowawczego, co pozwoliłoby na szersze spojrzenie na sytuację opiekuńczo–
wychowawczą chłopca i w związku z tym podjęcie adekwatnych środków zabezpieczających dziecko. Obecnie toczy się postępowanie zarówno przed Sądem Rejonowym w P., jak i w Prokuraturze Rejonowej w P.
Kolejnym przykładem może być sprawa ośmioletniej Emilii W.397, którą Rzecznik podjął w związku z informacjami o ograniczeniu matce władzy rodzicielskiej i powierzeniu jej ojcu, mimo że dziewczynka od rozstania rodziców przebywała pod bezpośrednią opieką matki.
W wyniku konfliktu rodziców ojciec dziewczynki wniósł o powierzenie mu władzy rodzicielskiej z ograniczeniem władzy rodzicielskiej matce. W toku postępowania dopuszczony był dowód z opinii Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno–Konsultacyjnego, który we wnioskach wskazał, że kompetencje wychowawcze rodziców są porównywalne, niemniej jednak, z uwagi na pracę ojca, który wówczas miał mniejsze możliwości bezpośredniego sprawowania pieczy, większe gwarancje stabilnego wykonywania władzy rodzicielskiej dawała matka. Po roku została sporządzona opinia biegłej psycholog, której wnioski były odmienne. Wskazała ona, że ojciec dziecka wykazuje lepsze gwarancje do sprawowania odpowiedzialnej pieczy na dzieckiem, zarówno biorąc pod uwagę warunki ekonomiczne, jak i predyspozycje psychologiczne.
W związku z wydaniem dwóch sprzecznych opinii Rzecznik zgłosił udział do toczącego się postępowania na etapie postępowania apelacyjnego, wnosząc o przeprowadzenie: dowodu z przesłuchania matki, a także dowodu z uzupełniającej opinii biegłego psychologa, której celem byłoby wskazanie, który z rodziców daje większe gwarancje prawidłowej współpracy z drugim rodzicem w sprawach dotyczących małoletniej córki, zapewnienia swobodnych kontaktów, budowania prawidłowego autorytetu obu rodziców i ich rodzin generacyjnych, czy istnieje ryzyko, że któryś z rodziców będzie dyskredytował drugiego w oczach dziecka, wyjaśnienie, czy w niniejszej sprawie korzyści wynikające ze zmiany miejsca pobytu dziecka przeważają nad konsekwencjami związanymi z zaburzeniem stabilizacji sytuacji dziecka, czy jest możliwe udzielenie takiego wsparcia i pomocy matce, by skorygować zachowania i cechy matki stwierdzone w opinii biegłej
397 ZSR/410/1612/2014/KW.
sądowej, a uzasadniające zmianę rodzica odpowiedzialnego za pełne wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią oraz czy ewentualne działania dotychczas podjęte przyniosły efekty. Rzecznik wniósł również o rozważenie konieczności wysłuchania małoletniej w zakresie jej oczekiwań co do sytuacji rodzinnej. Sąd odwoławczy dopuścił dowód z opinii biegłego psychologa i pedagoga, wskazując na konieczność uwzględnienia oczekiwań dziecka co do jego miejsca zamieszkania.
sprawy związane z ustaleniem pochodzenia dziecka
W sprawie małoletniego Szymona D.398 Rzecznik wystąpił z powództwem o zaprzeczenie ojcostwa. Prosząc o interwencję w sprawie, biologiczny ojciec chłopca wskazał, że matka dziecka pozostaje w związku małżeńskim, a zgodnie z przepisami prawa mąż matki dziecka jest domniemanym ojcem małoletniego. Podkreślił, że aktywnie uczestniczył przez pierwsze lata w życiu syna, a matka dziecka w pełni to akceptowała.
Wystąpił również do Prokuratury Rejonowej w L. z wnioskiem o wystąpienie przez prokuratora z powództwem o zaprzeczenie ojcostwa. W Prokuraturze Rejonowej w L.
zdecydowano o odmowie skierowania powództwa o zaprzeczenie ojcostwa względem małoletniego Szymona.
Rzecznik Praw Dziecka złożył pozew o zaprzeczenie ojcostwa, podnosząc, że uprawnienie małoletniego dziecka i biologicznego ojca do poznania tożsamości biologicznej wywodzi się z wiążących Polskę aktów prawa międzynarodowego, tj. Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności podpisanej w Rzymie w 1950 roku oraz Konwencji ONZ o prawach dziecka z 1989 roku. Sąd pierwszej instancji oddalił powództwo Rzecznika Praw Dziecka, wskazując, że nie jest ono zasadne. Sąd jednocześnie wskazał, że oddalenie powództwa nie przesądza o tym, że niemożliwe będzie zaprzeczenie ojcostwa przez pełnoletniego już Szymona w przyszłości.
Rzecznik po zapoznaniu się z treścią uzasadnienia wniósł apelację, zaskarżając wyrok Sądu pierwszej instancji w całości. Zarzucił dowolną ocenę materiału dowodowego oraz pominięcie dowodu z badań DNA. Wskazał także, że uwzględnienie powództwa nie jest sprzeczne z szeroko pojętym dobrem dziecka do wychowywania się w niekwestionowanym środowisku rodzinnym. Sprawa pozostaje w toku.
398 ZSR/410/298/2014/ER.
sprawy o kontakty z dzieckiem
W tej kategorii spraw niezbędne były działania Rzecznika Praw Dziecka mające na celu pomoc w zagwarantowaniu prawa dziecka do kontaktu z obojgiem rodziców, w tym głównie z rodzicem niesprawującym bezpośrednio pieczy nad dzieckiem. Często pojawiającym się problemem było ograniczanie kontaktów dziecka z rodzicem drugoplanowym i izolacja od niego.
Przykładowo można wskazać sprawę dotyczącą małoletniego Huberta M.399 Zgłaszający ojciec wskazał, że matka chłopca Natalia R., która przebywała wraz z synem w Ośrodku Wsparcia dla Kobiet, utrudniała mu w tym czasie kontakty. Ojciec zarzucał matce, że dopuszcza się zaniedbań wobec chłopca, który miał mieć siniaki, zadrapania i nadpobudliwość psychoruchową. W związku z tym, gdy podczas spotkania z chłopcem spostrzegł u niego dużego siniaka w okolicy oka, zabrał chłopca do siebie. Dokonał również obdukcji, gdzie stwierdzono, że Hubert M. ma stłuczenie powłok czaszki. Od tego czasu chłopiec przebywał u ojca, mimo że obowiązywało postanowienie ustalające miejsce pobytu przy matce.
W tym czasie toczyły się między rodzicami chłopca postępowania zarówno w zakresie tego, komu powierzyć władzę rodzicielską nad chłopcem, jak i na podstawie wniosku ojca o ustalenie kontaktów z chłopcem. Sąd rozstrzygający kwestię kontaktów oddalił wniosek, uznając, że skoro na dzień orzekania o kontaktach ojciec wbrew postanowieniu sądowemu sprawuje bezpośrednią pieczę nad dzieckiem wbrew woli matki, nie może korzystać z ochrony prawnej w zakresie regulacji jego kontaktów z synem. Rzecznik nie zgodził się z wywodem merytorycznym uzasadniającym rozstrzygnięcie i przystąpił do postępowania, wnosząc o uwzględnienie apelacji ojca w zakresie, w jakim zmierza do sądowego ustalenia sposobu utrzymywania kontaktów z małoletnim. W tym momencie ojciec nie sprawował opieki nad chłopcem, ponieważ wykonano postanowienie o odebraniu Huberta M. Rzecznik wskazał przede wszystkim na prawo dziecka do obojga rodziców i bez względu na ocenę zachowania ojca i jego działań, skoro rodzice nie potrafią w tej kwestii dojść do porozumienia, konieczne jest sądowne uregulowanie kontaktów. Postępowanie pozostaje w toku.
Innym przypadkiem była sprawa małoletniej B.400 zgłoszona przez jej ojca. Państwo B. są w trakcie sprawy rozwodowej. Małoletnia pozostawała pod opieką matki, a ojciec miał ustalone kontakty. Analiza zgromadzonej dokumentacji wskazywała, że matka utrudniała
399 ZSR/410/1611/2014/KW.
400 ZSR/410/1090/2014/PP.
kontakty córki z ojcem, przez co nie dochodziło do ich spotkań od ponad roku. Równocześnie silny konflikt wykluczał porozumienie rodziców w kwestiach dotyczących dziecka, a ich działania skutkowały zaburzeniem więzi rodzinnych, w tym przede wszystkim łączących dziecko z ojcem.
Z tego względu zasadne było zobowiązanie rodziców małoletniej do podjęcia wspólnej terapii w zakresie świadomości rodzicielskiej, ich postaw rodzicielskich oraz sposobów komunikowania się w sprawach dziecka. W związku z rozluźnieniem więzi łączących ojca z córką wskazane było także skierowanie ich na terapię odbudowującą relacje na linii ojciec–córka. W związku z powyższym Rzecznik Praw Dziecka przystąpił do postępowania wnosząc o powyższe. Wnioski Rzecznika zostały przez Sąd uwzględnione w całości.
Innym przypadkiem wymagającym interwencji Rzecznika Praw Dziecka była sprawa rodzeństwa U.401 Analiza akt sprawy rozwodowej Państwa U., toczącej się przed Sądem Okręgowym w W., wskazywała, że matka małoletnich uniemożliwiała ojcu kontakty z dziećmi, a biegli w wydanej opinii wskazali, że powódka indukuje dzieciom niechęć do ojca oraz przejawia tendencje do manipulowania dziećmi i ich uczuciami, a także angażuje je w konflikt na tle kompetencyjnym z ojcem. Niepokojące informacje na temat sytuacji opiekuńczej małoletnich przekazała Rzecznikowi Praw Dziecka również dyrekcja szkoły, do której uczęszczają małoletnie dzieci stron. Nadto z akt sprawy wynikało również, że wobec Doroty U. toczy się postępowanie przed Sądem Rejonowym w P., gdyż jest oskarżona o popełnienie czynu z art. 207 § 1 k.k. na szkodę małoletnich Justyny i Mateusza U. Zachowania agresywne oraz wulgarny stosunek matki do dzieci przyczynił się do powstawania myśli samobójczych u Mateusza.
W związku z zaistniałym stanem faktycznym Rzecznik Praw Dziecka zgłosił udział w toczącym się postępowaniu rozwodowym pomiędzy rodzicami małoletnich, wnosząc o wydanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia na czas trwania postępowania poprzez ustalenie miejsca pobytu małoletnich w każdorazowym miejscu zamieszkania ojca, jak również o zlecenie przeprowadzenia wywiadu kuratora sądowego w miejscu zamieszkania ojca na okoliczność przystosowania warunków mieszkalnych do przejęcia opieki ojca nad dziećmi oraz jego aktualnych warunków bytowych.
Mimo zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wskazującego na konieczność natychmiastowego zabezpieczenia sytuacji dzieci, po przeprowadzeniu rozprawy Sąd oddalił wnioski Rzecznika Praw Dziecka. Na powyższe postanowienie
401 ZSR/410/878/2014/AT.
Rzecznik wniósł zażalenie, które do dnia złożenia niniejszej Informacji nie zostało rozpoznane. W dalszej kolejności Rzecznik zwrócił się również o objęcie nadzorem administracyjnym ww. postępowania do prezesa Sądu Apelacyjnego w W. oraz wystąpił do prezesa Sądu Okręgowego w W. na podstawie art. 47 § 4 k.p.c. o zarządzenie rozpoznania sprawy w składzie trzech sędziów zawodowych ze względu na jej precedensowy charakter.
Sprawa nadal jest w toku.
Rzecznik Praw Dziecka podjął sprawę małoletniej Katarzyny P. na skutek pisma dziecka doręczonego Rzecznikowi osobiście. W liście małoletnia wskazała, że Sąd pierwszej instancji orzekający rozwód jej rodziców w przedmiocie jej kontaktów z ojcem nie zapoznał się z jej zdaniem. Rzecznik Praw Dziecka niezwłocznie zwrócił się do Sądu Okręgowego w R. z wnioskiem o przedstawienie akt spraw dotyczących sytuacji małoletniej.
Po dokonaniu ich analizy Rzecznik zgłosił udział w postępowaniu o rozwód z wnioskiem o uzupełnienie postępowania dowodowego poprzez wysłuchanie małoletniej Katarzyny P. na okoliczność ustalenia więzi łączących małoletnią z jej rodzicami, jak również zapoznanie się ze stanowiskiem dziecka dotyczącym ustalenia jego woli w kwestii unormowania kontaktów z ojcem.
Na rozprawie Sąd Okręgowy w R. uwzględnił wniosek Rzecznika i wysłuchał małoletnią w obecności psychologa. Po zapoznaniu się ze stanowiskiem dziecka Sąd drugiej instancji ustalił nieograniczone kontakty córki z ojcem w czasie i miejscu zaproponowanym przez małoletnią.
sprawy z zakresu pieczy zastępczej
Rzecznik Praw Dziecka podjął z urzędu sprawę dotyczącą małoletniego rodzeństwa K.402 Pozyskane informacje wskazywały na rażące naruszenie obowiązków rodzica zastępczego wobec umieszczonych u niego dzieci. Analiza materiału dowodowego w zakresie funkcjonowania rodziny zastępczej gromadzonego przez Sąd Rejonowy w O. ujawniła, że Sąd przez lata nie podejmował żadnych działań mających na celu ochronę dobra i praw małoletnich. W związku z dostrzeżonymi nieprawidłowościami w działaniu Sądu, Rzecznik wystąpił do rzecznika dyscyplinarnego o podjęcie działań dyscyplinarnych wobec sędziego.
Dodatkowo przed tym samym Sądem zawisło postępowanie o rozwiązanie rodziny zastępczej, które będzie przez Rzecznika monitorowane, a dostrzeżenie kolejnych nieprawidłowości będzie stanowiło podstawę do zgłoszenia udziału w toczącym się postępowaniu.
402 ZSR/440/567/2014/UP.
Rzecznik Praw Dziecka w 2014 roku podjął sprawę rodziny zastępczej Jana i Barbary C.403 Z przekazanych informacji wynikało, że w Sądzie Rejonowym w B. toczy się sprawa przeciwko miastu B o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie zawarcia
Rzecznik Praw Dziecka w 2014 roku podjął sprawę rodziny zastępczej Jana i Barbary C.403 Z przekazanych informacji wynikało, że w Sądzie Rejonowym w B. toczy się sprawa przeciwko miastu B o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie zawarcia